KINEZYTERAPIA (gr. kinesis-ruch) - leczenie ruchem, gimnastyka lecznicza. Podstawą tej dziedziny fizjoterapii są ćwiczenia ruchowe. Zadaniem kinezyterapii jest maksymalne usunięcie niesprawności fizycznej i przygotowanie do dalszej rehabilitacji.
Kinezyterapię dzielimy na:
- miejscową- w której wszystkie oddziaływania dotyczą bezpośrednio narządu zmienionego chorobowo, a ich dobór zależy od stanu funkcjonalnego i zamierzonego celu.
-ogólną- w której wykorzystuje się ćwiczenia nie objętych chorobą części ciała
-metody kinezyterapeutyczne-specjalistyczne sposoby aplikowania ruchu, korzystające ze specyficznych technik, stworzone w oparciu o najnowszą wiedzę z zakresu anatomii i fizjologii, biomechaniki. Opracowane z myślą o usuwaniu określonych dysfunkcj.
Na kinezyterapię miejscową składają się:
- ćwiczenia bierne- wykonywane przez kinezyterapeutę lub aparat CPM ( Continuous Passive Motion - ciągły bierny ruch) bez czynnego działu chorego
-ćwiczenia izometryczne- czynne napinanie mięśni bez zmiany ich długości
-ćwiczenia czynno -bierne-ruch wykonywany jest biernie, natomiast pacjent czynnie rozluźnia mięśnie
-ćwiczenia samowspomagane - pacjent siłą mięśni kończyny zdrowej wspomaga pracę osłabionych mięśni
-ćwiczenia w odciążeniu-wykonywanie ruchu przy odciążeniu ćwiczonego odcinka ciała
-ćwiczenia czynne
-wyciągi
-ćwiczenie synergistyczne
-ćwiczenia oddechowe
Na kinezyterapię ogólną składają się:
- ćwiczenia ogólnokondycyjne
-ćwiczenia gimnastyki porannej
-ćwiczenia w wodzie
-sport inwalidów
Na metody kinezyterapeutyczne składają się:
- PNF-odtwarzanie prawidłowej funkcji zaburzonej w przebiegu chorób neurologicznych lub ortopedycznych
-McKenzie-leczenie i diagnozowane przyczyn bólów kręgosłupa (np.: dyskopatia), stawów obwodowych i kończyn, z wykorzystaniem dobranego indywidualnie dla każdego pacjenta zestawu ćwiczeń i terapii manualnej.
-NDT - Bobath -stosowana przy rehabilitacji dzieci i dorosłych ze schorzeniami neurologicznymi
-Vojty- stosowana przy rehabilitacji dzieci i dorosłych ze schorzeniami neurologicznymi
-Kaltenborn-Evjenth -usuwanie dysfunkcji stawów nabytych w przebiegu schorzeń ortopedycznych, z wykorzystaniem specyficznych ruchów biernych i terapii tkanek okołostawowych
-Mulligan-mobilizacja stawów w ruchu
Badanie dla potrzeb kinezyterapii:
-Wywiad - rozmowa z chorym lub jego rodziną ( otoczeniem ) - ważny głównie w leczeniu zamkniętym. Pozwala ocenić powstanie choroby, jej przebieg, skutki fizyczne, psychiczne, społeczne i zawodowe oraz skuteczność dotychczasowego leczenia.
-Pomiary linijne: pomiar miarą centymetrową:
-?długość bezwzględna - dł. Samego kośćca na tej samej kończynie
-?długość względna - wybrany punkt innej cz. Ciała a punkt na kończynie
-?pomiar deseczkami, np.
w staniu - dł. Kończyny dolnej
w siadzie - dł. Podudzia
w leżeniu - dł. Uda ( 90; 90 )
-?pomiary obwodów ( różnych cz. Ciała )
-Badanie zakresu ruchu w stawach:
-?ruch czynny
-?ruch bierny
-Ocena siły mięśniowej:
-?testowanie mięśni wg Lovetta ( 0, 1, 2, 3, 4, 5 ) - odpowiednie pozycje badania ( skala sześciostopniowa )
-?skala Kandalów ( 0 - 100%; 0; 5%; 10%; ? 10 ? 90%; 95%; 100% ) ( skala trzynastostopniowa )
-?skala Danielsa i Williamsa ( + i - ), np. 2+; -3; ( skala trzynastostopniowa )
-?dynamiczny pomiar siły ( sprężynowe, tensometryczne, monometry ), pozycje do badania + pomiar momentów sił
Skala Danielsa i Williamsa?Skala Kendalów
0?0%
1?5%
-2?10%
2?20%
2+?30%
-3?40%
3?50%
3+?60%
-4?70%
4?80%
4+?90%
-5?95%
5?100%
Test Lovetta:
0 - brak wyczuwalnego pod dotykiem napięcia mięśniowego
1 - wyczuwalny skurcz mięśnia
2 - wyraźny skurcz mięśnia, zdolność tego mięśnia do wykonania ruchu z odciążeniem
3 - czynny ruch z pokonaniem ciężaru danego odcinka ciała
4 - ruch czynny z pewnym oporem
5 - ruch czynny z pełnym oporem odpowiednim dla danego pacjenta
Można skalę Lovetta odnieść do procentów:
Skala Lovetta?%
0?0%
1?10%
2?25%
3?50%
4?75%
5?100%
-Ocena wydolności ogólnej: testy sprawności fizycznej na:
-?bieżni elektrycznej
-?cykloergometrze
pomiary tętna, ciśnienia tętniczego, przemiany tlenowej, itp.
-Badania czynnościowe:
-?ogólne: całej sylwetki, chodu pacjenta
-?miejscowe: ocena funkcji danego elementu narządu ruchu ( ręki, stopy )
-Badania odruchów neurologicznych: np. odruchów ze ścięgien; raczej domena neurologów!
-Inne rodzaje badań: np. koordynacji, specjalne badanie funkcji manualne.