Chirurgia [CP6]
Chirurgiczne opracowywanie ran
Rana - uraz w wyniku którego nastąpiło przerwanie ciągłości skóry bądź błon śluzowych nazywa się raną (vulnus) lub uszkodzeniem otwartym ...
Rana powstaje na skutek działania zewnętrznego ...
Klasyfikacja
Zależnie od stopnia uszkodzenia i następstw dla ustroju rany dzielimy na:
proste - stanowiące uszkodzenie wylącznie powłok zewnętrznych - skóra, błony śluzowe
powikłane - przebiegajce z uszkodzeniem głębiej położonych tkanek i narządów (mięsnie, duże naczynia krwionośne, nerwy, stawy, kości) lub też z uszkodzeniem wielkich jam ciała (czaszka, klatka piersiowa, brzuch)
Typologia ran
otarcie naskórka i zadrapanie
rana cięta - zadana narzędziem ostrym, brzegi są równe, gładkie
rana rąbana - ma charakter rany ciętej, ale jest od niej większa i głębsza, powoduje rozległe uszkodzenie tkanek głębokich
rana szarpana - zadana zakrzywionym narzędziem np. hak, brzegi są nierówne, poszarpane
rana tłuczona - zadana tępym narzędziem prostopadle do powierzchni skóry, brzegi są nierówne, tkanki są zmiażdżone, obrzmiałe, nasiąnięte krwią, niedokrwione, obumarłe
rana kłuta - zadana długim, wąskim narzędziem, drąży głęboko do tkanek
rana płatowa - odwarstwia skórę od podłoża
rana kąsana - powstaje w skutek ugryzienia, tkanki są zwykle poszarpane
rana - zatruta - powstaje w skutek ukąszenia przez żmiję lub owady; jest zanieczyszczona jadami
rana postrzałowa - może być spowodowana pociskiem z broni krótkiej, długiej albo odłamami granatu, bomby i artyleryjskiego (rana ślepa - odłam tkwi w tkankach, rana postrzałowa - odłam przebija tkanki na wylot)
...
...
Powstanie rany wywołuje objawy ogólne: ...
Leczenie ran
Pierwsza pomoc:
po pierwsze należy zwrócić uwagę na stan ogólny chorego (wstrząs, zaburzenia oddychania i krążenia, krwotok, inne uszkodzenia)
po drugie krwawienie zewnętrzne natychmiast zatamować
obmyć skórę w okolicy rany (ciepła woda z mydłem, spirytus, woda utlenionw)
założyć jałowy, suchy opatrunek
UWAGA! Nie usówać ciał obcych poza salą operacyjną oraz nie odkażać skóry ...
Chirurgiczne leczenie ran
Zaopatrzenie rany przy użyciu jałowych narzędzi i materiału opatrunkowego sprzyja gojeniu się przez rychłozrost. Wycina się nieregularne brzegi rany, wyrównuje ...
Znieczulenie Obelsta - ...
Leczenie
Wycięcie rany - celem pierwotnego wycięcia jest usunięcie wszystkich zniszczonych, niezdolnych do życia i odnowy tkanek, razem z bakteriami które zanieczyściły powierzchnie rany, ponieważ mogą być przyczyną rozwoju i utrzymywania się zakażenia
Wskazania - wszystkie rany wypadkowe, jeżeli pozwala na to stan chorego, czas jaki upłynął od zranienia i stopień zakażenia rany
Nie powinno się wycinać większych naczyń, nerwów, ścięgien, chyba że zostały całkowicie zniszczone.
Po wycięciu rany należy podwiązać krwawiące naczynia
Rany na skórze twarzy i palców można nie wycinać lub wycinać bardzo oszczędnie (wrównanie brzegów rany)
Rany można wycinać (szyć) przed upływem 6 godzin od wypadku
Wyjątek: przy ranach na głowie lub tkankach dobrze ukrwionych, mało zanieczyszczonych i nie zakażonych można wyciąć po kilkunastu a nawet 24 godzinach od wypadku
Leczenie
rozcięcie rany
celem zabiegu jest - usunięcie ...
szwy
pierwotny szew rany - ranę wypadkową można po wycięciu zeszyć albo pozostawić otwartą do gojenia przez ziarninowanie; o pierwotnym (doraźnym) zeszyciu rany mówi się wtedy jeżeli szwy zakłądane są i zawiązywane bezpośrednio po wycięciu rany.
szwy wtórne
szwy odroczone
Pierwotny szew rany
Wskazania: jeżeli analiza okoliczności wypadku uwzględniająca czynność jaką chory wykonywał, ocenę stanu ukrwienia i uszkodzenia tkanek, stanu ogólnego chorego (krwotok, niedokrwistość, inne choroby) ...
Nie powinno się zeszywać ran
wyciętych późno po wypadku
w tkankach niedostatecznie ukrwionych
w okolicach ciała specjalnie narażonych na zakażenie
postrzałowych
kąsanych
kłutych
zabrudzonych ziemią i kałem
niedokładnie wyciętych (z wyjątkiem twarzy i palców)
głębokich z uszkodzeniem mięśni
jeżeli wiemy lub przypuszczamy że została zanieczyszczona dużą ilością bakterii lub drobnoustrojami zjadliwymi i beztlenowcami
Sączkowanie ran wypadkowych
Jako sączków używa się drenków gumkowych lub pasków z rękawiczki które trzeba zabezpieczyć przed wypadnięciem i zagłębieniem się w ranie (np. agrafka)
Wskazania
jeżeli spodziewamy się wysięku krwistego lub zapalnego w ranie
rany drążące pod powięź do mięsni
rany wtórnie zeszyte
rany których nie można pierwotnie zeszyć, jeżeli nie maja dobrego odpływu wydzieliny bez sączka
UWAGA! Antybiotyki
Miejscowe stosowanie antybiotyków może upośledzić gojenie się rany i spowodować uczulenie
Ciała obce w ranie
Znajdujące się w ranie ciała obce powinno się usunąć doraźnie. Jeżeli wyciąnięcie ich jest trudne albo grozi uszkodzeniem nerwów i naczyń zabieg powinno się wykonać w szpitalu. W przypadku podejrzenia ciała obcego lepiej przed zabiegiem wykonać zdjęcie rentgenowskie.
Rany zakażone
Występuje ból, gorączka, dreszcze. Wydzielina z rany jest krwisto - mętna lub ropna. Okolica rany jest bolesna, obrzęknięta, gorąca, skóra zaczerwieniona. Naczynia chłonne mogą być zmienione zapalnie a węzły chłonne powiększone i bolesne ...
Leczenie - pobrać ropę do badania na posiew i oporność na antybiotyki, sprawdzić czy odpływ wydzieliny z rany jest dobry. W razie potrzeby rozciąć lub sączkować ranę. Założyć wilgotny opatrunek z płynem antyseptycznym
Krwiak w ranie
Objawy: bóle, obrzęk, bolesność okolicy rany ...
W leczeniu ran chirurgicznych pamiętać o zakażeniach przyrannych takich jak
tężec
zgorzel gazowa (trzesczenie po dotknięciu rany)
ropowica gazowa
wścieklizna (po ugryzieniu)
Szczepienia
I
II - za m-c
III - za rok
Zestaw do szycia
chusta z dziurą
narzędzia: imadło, penseta chirurgiczna, nożyczki,
nici
gaziki
lignokaina w strzykawce
rękawiczki
kleszczyki drobnonaczyniowe, koher, pean, czsem skalpel (przy większych ranach
2