TŁUSZCZE, BUDOWA KOMÓRKI I SKŁAD PIERWIASTKOWY CIAŁA
Skład pierwiastkowy ciała. Mg-18g, Fe-5g, I-250g, K-131g, P-1kg, Ca-2kg, S-90g, Zn-3g, Cu-100mg, Mo, F, Se, Cr. Strukturę budulcową i zapasową tworzy wielka „4”: H, O, N, C - ok. 90% masy ciała. Ważne mikro- i makroelementy: Ca-szkielet (fosforan wapnia-Ca3(PO4)2), skorupki, pancerze; P - skład kości i kwasów nukleinowych; Na i K - odpowiedzialne za transport substancji przez błonę komórkowa. Nadmiar Na powoduje zatrzymanie wody w komórkach. Spośród 90 pierwiastków, które istnieją w naturze, w osoczu znaleziono aż 78. Skład chem. skorupy ziemskiej: O-47,2%; Si-27,8%; Al-6,9%; Fe-6,2%; Ca; Na; Mg; K; pozostałe. Mg-główny składnik chlorofilu, odpowiedzialny za fotosyntezę. U człowieka braki Mg powodują nadwrażliwość na hałas, skurcze mięśni, drgania powiek. Fe - pełni podstawową rolę w oddychaniu zwierząt. Braki Fe lub jego zablokowanie w hemoglobinie przez: CO i NO2- z nawozów powoduje utrudniony transport tlenu do komórek. I-odpowiedzialny za prawidłowe działanie gruczołu tarczycy. Cu - składnik enzymów katalizujących proces oddychania zarówno roślin jak i zwierząt. F - zapobiega próchnicy. Nadmiar bardziej szkodliwy niż niedomiar. Zn - kieruje wszystkimi procesami w organizmie łącznie z syntezą białka. Stymuluje podział komórek. Niedobór Zn: karłowatość roślin i zwierząt, niedorozwój. Działanie antywirusowe i antytoksyczne. Zapobiega próchnicy. Zewnętrzne objawy jego braku: brak apetytu, nocne koszmary, szorstka skóra, brak odporności na infekcje, utrata włosów, białe plamki na paznokciach. Występuje w rybach, ziarnach, wątrobach, sercach drobiu. Potrzebny Zn może być zastąpiony przez rakotwórczy kadm i Hg powszechną w przyrodzie z wyrzuconych baterii.
Choroby zielonych części roślin - chloroza - zanik chlorofilu, możliwy przez wypłukanie Mg w postaci rozpuszczalnych w wodzie siarczanów i azotanów. -Brązowe plamy na liściach to reakcja opadów azotowych z miedzią: Cu+4HNO3 = Cu(NO3)2+2H2O=2NO2^.
Budowa komórkowa organizmów żywych. Pierwiastkowy skład komórki: 1.Makroelementy-O, C, H, N, P 2.Ilości śladowe: a)występujące powszechnie-Na, Mg, S, Cl, K, Ca, Fe, F, Mn, Cu, I b)wymagane przez nieliczne komórki-V, Zn, Li, Al, Co, Ni, Mo, Cd, Ba. Cytoplazma-galaretowata, koloidalna substancja o składzie: H2O-60-90%; do 20% substancji białkowych; tłuszcze, cukry sole min.-12-30%. Reguluje przenikanie składników do wnętrza komórki i na zewnątrz. Jądro komórkowe-przechowuje materiał genetyczny, decydujący o rozmnażaniu.
Mitochondrium - „centrum energetyczne komórki” przekształcające energię substancji pokarmowych w energię potrzebną do procesów życiowych.
Tłuszcze. Katabolizm - procesy rozkładu substancji złożonych, z czym jest związane wyzwalanie energii i zużywania substancji wchodzących w skład komórki. Anabolizm-procesy chemiczne, w których z prostych substancji powstają złożone, rezultatem tych procesów jest gromadzenie energii i wytwarzanie związków wchodzących w skład komórki oraz jej wzrost. Tłuszcz-ester wyższych kwasów tłuszczowych i gliceryny. Tłuszcze nienasycone-część kwasów wchodząca w skład tłuszczu jest nienasycona, mają podwójne wiązania w łańcuchu węglowym. Tłuszcze nasycone zawierają kwasy nasycone. Margaryna-tłuszcz roślinny, sztucznie utwardzany w reakcjach przyłączania wodoru-uwodornienia[C3H5(OH)3 + C17H33COOH=C17H33COOC3H5]. Rozpad estru - hydroliza - reakcja pod wpływem wody i enzymów. Powstają kwasy tłuszczowe i gliceryna [C3H5(OH)3]. Enzymy-substancje białkowe-biokatalizatory przyśpieszające i zapoczątkowujące reakcje chemiczne. Spalanie produktów hydrolizy = uzyskanie energii potrzebnej do życia (ruch, wzrost, budowa nowych komórek). W organizmie zachodzi reakcja spalania całkowitego kwasu i gliceryny [2C3H5(OH)3+7O2=6CO2+8H2O i C17H33COOH+26O2=18CO2=18H2O]. Woda powstałą w reakcji spalania wykorzystywana jest przez niektóre zwierzęta w reakcji spalania. Nadmiar tłuszczu odkłada się jako zapas. Reakcja hydrolizy tłuszczu przy udziale NaOH prowadzi do produkcji mydła. Powstałe kwasy reagują z NaOH tworząc sole sodowe.