61.Omów zagadnienie dotyczące przekroczenia granic stanu wyższej konieczności
Przekroczenie granic stanu wyższej konieczności powoduje odpowiedzialność karną sprawcy z tytułu popełnienia przestępstwa umyślnego bądź nieumyślnego. Może mieć postać ekscesu ekstensywnego lub intensywnego. Eksces ekstensywny stanowi obrona przedwczesna, zachodzi wtedy gdy została naruszona zasada współczesności.
Eksces intensywny stanowi nadmierna intensywna obrona, wykraczająca poza pojęcie konieczności. W razie przekroczenia granic stanu wyższej konieczności sąd może zastosować wobec sprawcy nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzania.
62.Omów kontratyp działania w granicach uprawnień i obowiązków.
Działanie w granicach uprawnienia lub obowiązku zaliczamy do tzw. kontratypów pozaustawowych. Z uwagi na to że sprawca takiego czynu działa w ramach uprawnienia lub obowiązku jego działanie nie nosi cech bezprawności. Wynika to z zasady niesprzeczności wewnątrz systemu prawnego, tzn, jeżeli jakieś zachowanie jest dozwolone na mocy przepisów np. prawa cywilnego to nie może być równocześnie zakazane przez przepisy prawa karnego. …
63.Omów problem zgody dysponent dobrem jako kontratypu w prawie karnym
W zakresie zgody dysponenta dobrem (zgody pokrzywdzonego) jeżeli naruszenie albo zagrożenie dobra prawnego nastąpiło za zgodą dysponenta dobrem nie ma przestępstwa gdyż następuje uchylenie bezprawności czynu. Skutecznej pełnej zgody może udzielić w zasadzie tylko osoba dorosła , poczytalna. Zgoda musi dotyczyć dobra , którym osoba udzielająca zgody może swobodnie dysponować . Zgoda musi być dobrowolna oraz dotyczyć ściśle określonego dobra, nie może być wyrażona w sposób ogólny. Musi być wyrażona przed lub najpóźniej w trakcie czynu. Sprawca musi mieć świadomość tego, że działa za zgodą dysponenta dobrem.
64.Co to są czynności lecznicze .Jakie warunki muszą być spełnione , aby nastąpiło uchylenie bezprawności czynu przy spowodowaniu ewentualnych ujemnych skutków podjętych czynności leczniczych.
Czynności lecznicze obejmują wszelkie czynności związane z leczeniem chorego, takie jak terapia, diagnostyka, oraz profilaktyka Uchylenie bezprawności czynu przy spowodowaniu ewentualnych ujemnych skutków podjętych czynności leczniczych następuje jeśli są spełnione cztery podstawowe warunki
-działanie było podjęte w celu leczniczym tzn. W celu diagnostycznym, profilaktycznym lub terapeutycznym.
-działanie było podjęte przez osobę uprawnioną do tego
-leczący działał zgodnie z zasadami wiedzy i sztuki medycznej.
-Dla przeprowadzenia zabiegu leczniczego wymagana jest zgoda pacjenta. Zabieg leczniczy przeprowadzony bez zgody pacjenta stanowi przestępstwo ścigane na wniosek pokrzywdzonego.
65.Omów istotę kontratypu karcenia małoletniego
Karcenie małoletniego jest kontratypem pozaustawowym. Wyłączenie bezprawności takich czynów wobec małoletniego wynika z wychowawczych uprawnień rodziców lub opiekunów. Karcenie małoletniego jest legalne jeśli występują następujące warunki;
1. Karcenie musi być podjęte w celu wychowawczym.
2. Dokonuje go osoba do tego uprawniona np. rodzice lub opiekunowie .
3. Zachowana jest proporcjonalność między przewinieniem dziecka i zastosowaną metodą skarcenia.
4. Karcenie musi przyjąć akceptowaną społecznie formę, Nie może przyjąć formy znęcania się fizycznego lub psychicznego.
66.Co to jest ryzyko sportowe . Jakie warunki muszą być spełnione , aby nastąpiło uchylenie odpowiedzialności karnej za ewentualne ujemne skutki , które powstały w wyniku uprawiania sportu
Wyłączenie bezprawności czynu ma miejsce wtedy gdy skutki związane z naruszeniem nietykalności cielesnej, z ryzykiem uszkodzenia ciała , uszczerbku na zdrowi w wyniku uprawiania sportu są spowodowane w ramach ryzyka sportowego. , który stanowi kontratyp pozakodeksowy. W tym zakresie muszą wystąpić przesłanki :
1. Dyscyplina sportu musi być dopuszczalna na podstawie przepisów regulujących prawo sportowe
2. Działanie sprawcy zostało podjęte w celu sportowym.
3. Nie zostały naruszone reguły danej dyscypliny sportowej
4. Uczestnicy brali udział w uprawianiu sportu
67.Co to jest ryzyko nowatorstwa (uzasadnione ryzyko). Jakie warunki muszą być spełnione , aby nastąpiło uchylenie odpowiedzialności karnej w przypadku ewentualnych negatywnych skutków przeprowadzonych eksperymentów naukowych.
Ryzyko nowatorstwa jest związane z rozwojem nauki, techniki a co za tym idzie z potrzebą przeprowadzania eksperymentów, które czasami wiążą się z możliwością wystąpienia ujemnych skutków z punktu widzenia pr. Karnego. Ryzyko nowatorstwa jest dopuszczalne, wyłączając odpowiedzialność karną gdy
1.Eksperyment zostaje przeprowadzony w celu poznawczym, medycznym , technicznym lub ekonomicznym
2.Spodziewana korzyść ma znaczenie poznawcze, medyczne, techniczne, ekonomiczne.
3.Zasadne są cele, sposób przeprowadzenia eksperymentu i oczekiwanie osiągnięcia korzyści
4.Jęzlei eksperyment ma być przeprowadzony na człowieka, konieczna jest jego zgoda
5.Uczestnik eksperymentu powinien być dokładnie poinformowany o spodziewanych korzyściach i ewentualnych negatywnych skutkach oraz o prawdopodobieństwie ich wystąpienia.
6. Uczestnik ma prawo odstąpienia od udziału w eksperymencie na każdym jego etapie, o czym powinien być poinformowany.
68.Jaki wpływ na odpowiedzialność sprawcy ma zwyczaj?
Przestępczość niektórych czynów może być wyłączona ze względu na to ze pewne zachowania mieszczą się w ramach społecznie przyjętego i akceptowanego zwyczaju. W doktrynie wymienia się dwie formy zwyczaju : wręczanie prezentów osobom będącym funkcjonariuszami publicznymi oraz zwyczajowe gesty naruszające nietykalność cielesną.
W przypadku wręczanie prezentów funkcjonariuszom publicznym jest uchylona bezprawność takiego czynu jeśli
1.wręczenie prezentu wynika z dobrej wiary osoby wręczającej prezent
2.obdarowany nie może żądać wręczenia mu prezentu ani uzależniać wykonania jakieś czynnościom tego czy otrzyma prezent. Prezent powinien być wręczony po dokonaniu czynności i nie powinien być wcześniej obiecany.
3.Przent nie może przekraczać pewnych zwyczajowych ram (kwiaty, czekoladki)
Do zwyczajowych gestów naruszających nietykalność cielesną zalicza się np. oblanie woda w lany poniedziałek.
69.Wyjaśnij pojęcie niepoczytalności i omów skutki prawne jakie wywołuje ?
Niepoczytalność to okoliczność wyłączająca winę. Zachodzi ona wówczas gdy sprawca z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych nie jest w stanie rozpoznać znaczenia swojego czynu lub pokierować swoim postępowaniem. Warunkiem potraktowania niepoczytalności jako okoliczności wyłączającej winę sprawcy jest stwierdzenie jej obecności w chwili dokonania przez sprawcę czynu zabronionego. W stosunku do sprawcy niepoczytalnego nie można zastosować środków karnych , można natomiast zastosować tzw. środki zabezpieczające. ………
70.Co to jest poczytalność ograniczona i jakie skutki prawne wywołuje ?
Poczytalność ograniczona zachodzi wtedy gdy u sprawcy w czasie popełnienia przestępstwa zdolność do rozpoznawania znaczenia czynu lub możliwość pokierowania swoim postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona. Poczytalność ograniczona nie wpływa na zniesienie odpowiedzialności karnej z powodu braku zawinienia. Daje sądowi możliwość zastosowania wobec sprawcy nadzwyczajnego złagodzenia kary