TEMAT: SYSTEMY MOTYWACYJNE PRACOWNIKÓW
MOTYWACJA [łac.], proces nadający energię zachowaniu i ukierunkowujący je na osiągnięcie jakiegoś celu; także względnie trwała tendencja (dążenie) do podejmowania czynności ukierunkowanych na określony cel; może mieć charakter świadomy lub nieświadomy.
Bardzo istotnym czynnikiem motywującym pracowników są pieniądze. Bowiem dla wielu osób podjęcie pracy wynika z potrzeby uzyskiwania wynagrodzenia dla zaspokojenia potrzeb fizjologicznych i materialnych. Chęć zdobywania większej ilości pieniędzy wiąże się nie tylko już z zaspokojeniem tych podstawowych potrzeb, ale także z potrzebą przynależności do danej grupy. A wyższe wynagrodzenie pozwala na wyższy standard życia. Ważne, aby nie przepłacać niedochodowych dla firmy stanowisk, a także nie zaniżać wynagrodzeń ludziom o naprawdę wartościowych dla firmy kwalifikacjach.
Motywacja pracowników to w dzisiejszej rzeczywistości rynkowej bardzo ważne zagadnienie. Jednym z pomysłów na motywację pracowników są wyjazdy zagraniczne i wyjazdy integracyjne. Wyjazdy te z reguły łączą się ze sporymi kosztami. Wyjazdy pozwolą pracownikom "naładować akumulatory" tak potrzebne w dalszej pracy, dostarczą potrzebnej wiedzy teoretycznej i praktycznej i co najważniejsze będą wiązały pracowników z firmą.
Działanie systemu motywacyjnego można podzielić na 3 zasadnicze grupy:
• indywidualna motywacja pracownika - związana z zaspokojeniem indywidualnych aspiracji i potrzeb, na które firma nie ma większego wpływu (marzenia, hobby, rodzina) przynajmniej w początkowym okresie zatrudnienia.
• wzajemna motywacja pracowników - uwzględniająca pracę w grupach, zespołach, gdzie bez pomocy firmy tworzą się pozytywne relacje między pracownikami, oparte na wzajemnej pomocy i wsparciu, przyjaźni i koleżeństwie, odpowiedzialności, obowiązkowości itp.
• motywacja firmy - opierająca się na klasycznych zasadach wywierania wpływu na pracowników, poprzez management, kształtujący systemy nagradzania za osiągnięcia, uznanie, wsparcie zainteresowania pracą, poczucie odpowiedzialności, system awansów itp.
System wewnętrznych i zewnętrznych szkoleń dla pracowników
Obejmuje projektowanie systemów związanych z:
• dokształcaniem zawodowym - związanym z dynamicznym rozwojem wolnego rynku, szczególnie w świetle rewolucji informatycznej, nowych systemów zarządzania firmą, nowych technologii itp. Cele z tym związane osiąga się poprzez kierowanie na długoterminowe szkolenia, studia podyplomowe itp.
• modernizacją zarządzania - związanych z warunkami gospodarczymi wolnego rynku i wynikających stąd często nowych aspektów dla pracowników, wynikających z np. polityki marketingowej, nowoczesnych zasad logistyki, zmian technologii produkcji, sfery usług i obsługi klienta itp.
• dalszym kształceniem - dotyczącym nowych i efektywnych metod organizacji pracy na wszystkich szczeblach zarządzania, wykorzystywania nowoczesnych narzędzi pracy itp.
Motywacja pracowników powinna uwzględniać następujące aspekty:
1. Oczekiwania pracowników wobec pracy - tylko wtedy, występuje ścisły związek przyczynowo - skutkowy między wysiłkiem, efektem a wynagrodzeniem, pracownik będzie przekonany, że największym efektem zwiększenia wynagrodzenia będzie efektywna praca. Każde zachwianie tego związku, spowoduje osłabienie efektu motywacyjnego. System motywacyjny powinien być tak zbudowany, aby każdy pracownik wiedział, jak i dlaczego jego wysiłek i efekt pracy zostanie ocenione przez kierownika. Jednocześnie musi być także przekonany, że taka samą miarę zastosowano wobec innych.
2. Cel pracy - istotne jest, aby pracownicy byli informowani o celach i zadaniach przedsiębiorstwa, o jego misji strategii, tak by mogli utożsamiać się z firmą poprzez akceptację i zgodność celów osobistych z celami firmy. Ważne jest, aby cele firmy przedstawione pracownikom odczytywane były przez nich jako osiągalne i dające efekt.
3. Potrzeby i wartości - typowym celem aktywności zawodowej pracownika jest płaca. Jednakże nie bez znaczenia jest możliwość zaspokojenia innych potrzeb oraz zdobywania istotnych dla danego pracownika wartości, które stanowią o jego motywacji do pracy.
4. Kary i nagrody - system nagradzania i karania spełniać musi kilka warunków. Przede wszystkim pracownik musi widzieć, jakie nagrody może i powinien otrzymać za dobrą pracę i jakich kar może się spodziewać. Pracownik nie może mieć wątpliwości, jakie zachowania, postawy czy działania są nagradzane a jakie karane. Istotne jest, aby system kar i nagród donosił się do wszystkich pracowników firmy, a zasady tego systemu były stabilne, a także, aby istniała względna równowaga między ilością i jakością kar i nagród w tym systemie