Usługi - wszelkie czynności związane z zaspokajaniem potrzeb ludzkich ale nie służące do wytwarzania przedmiotów
Usługi turystyczne - wszelkie czynności, które zaspokajają potrzeby turystów związane z samą podróżą oraz realizacją jej celu na obszarze turystycznym
12 cech usług turystycznych:
Mogą występować jako pojedyncze lub jako zestaw (pakiet) usług turystycznych.
Znajdują się w komplementarnym (wzajemnie uzupełniającym się) związku z walorami turystycznymi.
Są substytucyjne (jedną usługę można zastąpić inną).
Cechuje je wewnętrzna sprzeczność: są względem siebie jednocześnie konkurencyjne i kooperujące.
Popyt na usługi jest zróżnicowany pod względem czasowym, przestrzennym i rodzajowym.
Większe znaczenie mają w nich stosunki interpersonalne (human relation) niż postęp techniczny.
Niezbędna jest obecność konsumenta (usługi turystycznej nie można przesłać).
Mają abstrakcyjny charakter.
Pełnią ważne funkcje społeczne.
Tworzą podstawy różnorodnej działalności gospodarczej.
Mają charakter rynkowy.
Cechuje je rynek nabywcy.
Podstawowy podział usług, również turystycznych:
obsługa rzeczy — m.in. usługi naprawcze, prowadzenie parkingów, pranie i czyszczenie odzieży, przenoszenie i przechowywanie bagaży,
obsługa osoby — m.in. usługi noclegowe i gastronomiczne,
obsługa osobowości w dziedzinie potrzeb wyższego rzędu — m.in. usługi rozrywkowe i rekreacyjne, usługi w zakresie kultury i oświaty.
Rodzaje usług turystycznych:
Usługi informacyjne:
Ośrodki informacji turystycznej
Punkty informacji turystycznej
Bezpłatne dokumenty informacyjne
Telefoniczny system informacji turystycznej
Komputerowe informatory turystyczne
Informacja na stronach www
Funkcje usług informacyjnych:
Usprawnienie obsługi turystów
Prawidłowe rozmieszczenie ruchu turystycznego
Popularyzacja regionów i miejscowości turystycznych.
Usługi transportowe:
Transport kolejowy
Turystyka kolejowo - autobusowa
Motoryzacja indywidualna
Transportu autokarowy
Lotnictwo cywilne
Żegluga pasażerska
Usługi hotelarskie:
Klasyfikacja obiektów noclegowych wg ustawy o usługach turystycznych:
1) hotele - obiekty posiadające co najmniej 10 pokoi, w tym większość miejsc w pokojach jedno- i dwuosobowych, świadczące szeroki zakres usług związanych z pobytem klientów,
2) motele - hotele położone przy drogach, zapewniające możliwość korzystania z usług motoryzacyjnych i dysponujące parkingiem,
3) pensjonaty - obiekty posiadające co najmniej 7 pokoi, świadczące dla swoich klientów całodzienne wyżywienie,
4) kempingi - obiekty strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach i przyczepach samochodowych, domkach turystycznych lub innych obiektach stałych, oraz przyrządzanie posiłków i parkowanie samochodów,
5) domy wycieczkowe - obiekty posiadające co najmniej 30 miejsc noclegowych, dostosowane do samoobsługi klientów oraz świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów,
6) schroniska młodzieżowe - obiekty przeznaczone do indywidualnej i grupowej turystyki młodzieżowej, dostosowane do samoobsługi klientów,
7) schroniska - obiekty zlokalizowane poza obszarami zabudowanymi, przy szlakach turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pobytem klientów,
8) pola biwakowe - obiekty nie strzeżone, umożliwiające nocleg w namiotach
Ustala się dla:
1) hoteli, moteli i pensjonatów - pięć kategorii oznaczonych gwiazdkami,
2) kempingów - cztery kategorie oznaczone gwiazdkami,
3) domów wycieczkowych i schronisk młodzieżowych - trzy kategorie oznaczone cyframi rzymskimi.
Pozostałe obiekty zakwaterowania zbiorowego wg GUS
Ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe
Zakłady uzdrowiskowe
Zesp. ogólnodostępnych domków turystycznych
Domy pracy twórczej
Ośrodki wczasowe
Ośrodki kolonijne
Obiekty rekreacji sobotnio - niedzielnej
Kwatery prywatne/pokoje gościnne
Kwatery agroturystyczne
Ze względu na stosunek usług hotelarskich do podstawowej funkcji danego obiektu można wyróżnić usługi:
podstawowe - stanowią świadczenia, dla których dany rodzaj obiektu powstał (noclegowe i usługi gastronomiczne), np.
• w motelu - zapewnienie możliwości parkowania pojazdów samochodowych oraz serwis samochodowy,
• w pensjonatach — zapewnienie całodziennego wyżywienia,
• w domach wycieczkowych — dokonywanie drobnych napraw sprzętu sportowego i turystycznego,
• w schroniskach — umożliwienie turystom przygotowywania posiłków we własnym zakresie,
• w uzdrowiskach — świadczenie usług leczniczych
dodatkowe, np.
• wypożyczenie maszynki do golenia, suszarki do włosów, parasoli, przyborów do pracy (dyktafony, notebooki itp.), sprzętu sportowego i turystycznego;
• pranie bielizny osobistej, prasowanie, usługi fryzjersko-kosmetyczne, dostarczanie posiłków do pokoi, wynajmowanie pojazdów, garażowanie, parkowanie na strzeżonym parkingu, itp.;
• dostarczanie drobnych przedmiotów codziennego użytku, jak szczotki do ubrań i do butów, przybory do szycia, koce, pledy, papier listowy itp.
• usługi handlowe
Usługi handlowe:
Sprzedaż artykułów żywnościowych
Sprzedaż artykułów nieżywnościowych:
Pamiątki
Ubiór i sprzęt turystyczny
Wydawnictwa turystyczne
Sprzęt i materiały fotograficzne
Usługi gastronomiczne:
Żywieniowe:
Restauracje i bary uniwersalne
Jadłodajnie i bary szybkiej obsługi
Bistra i bary przekąskowe
Uzupełniające
Kawiarnie i herbaciarnie
Cukiernie i bary cukiernicze
Winiarnie i bary winne
Piwiarnie i bary piwne
Bary rozrywkowe
Punkty gastronomiczne:
Bufety
Smażalnie
Pijalnie
Lodziarnie
Usługi bankowe
Dokumenty podróżnicze w obrocie bezgotówkowym
Karty płatnicze uniwersalne
Karty płatnicze specjalne
Karty kredytowe
Usługi przewodnickie i pilotaż wycieczek
Przewodnictwo turystyczne w Polsce:
przewodnicy górscy (Sudety, Beskidy, Tatry, kl. III - I)
przewodnicy terenowi (województwa, regiony, trasy turystyczne)
przewodnicy miejscy (Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań, Toruń, Trójmiasto, Szczecin, Lublin, Łódź, Katowice z Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym)
Pilotaż:
pilot wycieczek
pilot rezydent
Usługi wypoczynkowe i kultury fizycznej:
Baseny
Sauny
Plaże
Przystanie
Stadiony
Boiska
Kręgielnie
Korty tenisowe
Pola golfowe
Skocznie narciarskie
Tory saneczkowe
Tory łyżwiarskie
Tereny łowieckie
Łowiska wędkarskie
Ujeżdżalnie
Stadniny koni
Usługi pośrednictwa:
Sprzedaż biletów
Sprzedaż i rezerwacja noclegów
Sprzedaż usług żywieniowych
Sprzedaż biletów instytucji kultury
Sprzedaż usług towarzystw ubezpieczeniowych
Formalności paszportowo - wizowe
Sprzedaż walut
Sprzedaż pakietów innych operatorów
Usługi infrastruktury lokalnej (ogólnej)
Urządzenia techniczno - sanitarne
Usługi energetyki
Usługi drogowe
Usługi oświatowo - kulturalne
Usługi służby zdrowia
Usługi zbiorowej komunikacji lokalnej
Usługi pocztowe i telekomunikacyjne
Usługi nauki i dydaktyki
Porządek i bezpieczeństwo publiczne