ROZLICZANIE KOSZTÓW DZIAŁALNOŚCI POMOCNICZEJ:

Działalność pomocnicza obejmuje:

1. świadczenie usług transportowych, remontowych, sprzętowych, komputerowych, itp. na rzecz innych komórek przedsiębiorstwa, a w szczególności na rzecz wydziałów działalności pomocniczej oraz zarządu

2. wytwarzanie na własne potrzeby, a częściowi na zewnątrz energii, materiałów, narzędzi, itp.

3. wykonywanie we własnym zakresie środków trwałych

4. świadczenie usług mających na celu zaspokojenie potrzeb bytowych pracowników (np. prowadzenie hoteli robotniczych, domów mieszkalnych czy wytwarzanie potraw w stołówkach)

Zarówno koszty bezpośrednie jak i pośrednie ponoszone w związku z utrzymaniem wydziałów pomocniczych rejestrowane są na koncie ,,Koszty działalności pomocniczej”. Koszty te są rozliczane według odbiorców usług pomocniczych. Przy rozliczaniu można stosować:

1. system zleceniowy

2. system podziałowy

ad.1.

System zleceniowy stosuje się, gdy produkcja ma charakter różnorodny i jednostką odniesienia kosztów oraz podstawą obciążenia odbiorców są tzw. zlecenia warsztatowe. Na nich gromadzi się koszty bezpośrednie zleceń, a koszty pośrednie wydziałów pomocniczych rozlicza się na zlecenia według przyjętych kluczy podziałowych.

ad.2.

System podziałowy stosuje się, gdy produkcja ma charakter jednorodny, wówczas koszt jednostkowy świadczenia ustala się jako iloraz kosztów danego wydziału przez łączne rozmiary świadczeń. Według tego kosztu jednostkowego wycenia się świadczenia wykorzystane przez poszczególnych odbiorców.

Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej może napotykać na dwojakiego rodzaju trudności:

1. mogą wystąpić trudności z precyzyjnym ustaleniem wielkości świadczeń na rzecz poszczególnych odbiorców

2. związane z występowaniem świadczeń wzajemnych międzywydziałowych

ad.1.

Stosuje się tutaj:

• przyjęcie okresowo weryfikowanej proporcji świadczeń wydziałów pomocniczych na rzecz poszczególnych odbiorców (proporcje ustala się w trakcie jednego - pierwszego badania)

• wykorzystanie jako kluczy rozliczeniowych stałych parametrów (np. moc zainstalowanych u odbiorców maszyn lub ich wartość, powierzchnia pomieszczeń)

ad.2.

Można przyjąć tu takie rozwiązania jak:

• pomija się świadczenia wzajemnie (stosowane wtedy, gdy mają one niewielkie rozmiary lub sporadyczny charakter)

• przyjęcie stałej kolejności rozliczenia świadczeń, co oznacza, że jako pierwszy rozlicza się ten wydział, który nie przyjmuje świadczeń od innych wydziałów lecz jedynie sam świadczy usługi

• świadczenia wzajemnie rozlicza się po kosztach planowanych lub kosztach z ubiegłego okresu

• świadczenia wzajemne rozlicza się metodą układu równań

• metoda kolejnych przybliżeń

Zadania nr 1:

ad.a.

Koszty dział. pomocniczej Wydział remontowy Wydział ślusarski

8 350 4 500 (1a-c 1 400 3 000 (3a-d 4 500 4 500 (1a-c

1a) 1 200 400 (2 1a) 1 200

1b) 1 800 3 000 (3a-d 2) 400

2) 400 1 800 (4a-d

3a) 750 3 700 (5

3b) 600

4b) 300

13 400 13 400

Kotłowania Ośrodek informacyjny Koszt sprzedanych PG

1 450 400 (2 1 000 3 700 (5 1c) 1 800

3a) 750 1 800 (4a-d 1b) 1 800

3b) 600

4b) 300

RMK Koszty zarządu Koszty dział. podstawowej

3c) 1 500 3d) 150 4c) 1 200

4d) 300

5) 3 700

1. 
   rozliczamy warsztat ślusarski:

4 500zł : 1 500 rh = 3 zł/rh

1. na rzecz wydziału remontowego: 400rh * 3zł/rh = 1 200zł

2. na rzecz ośrodka informacyjnego: 600rh * 3zł/rh = 1 800zł

3. na rzecz ……………: 500rh * 3zł/rh = 1 500zł

4. 
   
   razem: 4 500zł

2. rozliczamy świadczenia kotłowni na rzecz wydziału remontowego:

200 ton * 2zł/t = 400zł

3. 
   rozliczenie warsztatu remontowego:

(1 400 + 1 200 + 400)zł : 2 000rh = 1,5zł/rh

1. na rzecz kotłowni: 500rh * 1,5zł/rh = 750zł

2. na rzecz ośrodka informacyjnego: 400rh * 1,5zł/rh = 600zł

3. na rzecz ……… : 1 000rh * 1,5zł/rh = 1 500zł

4. na rzecz ……… : 100rh * 1,5zł/rh = 150zł

5. razem: 3 000zł

4. rozliczenie kotłowni:

(1 450 + 750 - 400) zł : (800 - 200) t = 1 800zł : 600t = 3zł/t

1. rozliczono w punkcie 2

2. na rzecz ośrodka informacyjnego: 100t * 3zł/t = 300zł

3. na rzecz ………: 400t * 3zł/t = 1 200zł

4. na rzecz ………: 100t * 3zł/t = 300zł

5. razem: 1 800zł

5. rozliczenie kosztów ośrodka informacyjnego

ad.b.

Koszty dział. pomocniczej Wydział remontowy Wydział ślusarski

8 350 4 500 (1a-c 1 400 3 160 (a-d 4 500 4 500 (1a-c

1a) 1 200 2 240 (2a-d 1a) 1 200

1b) 1 800 3 160 (3a-d 2a) 560

2a) 560 3 712 (4

2b) 280

3a) 790

3b) 632

Kotłowania Ośrodek informacyjny Koszt sprzedanych PG

1 450 2 240 (2a-d 1 000 3 712 (4 1c) 1 500

3a) 790 1b) 1 800

2b) 280

3b) 632

RMK Koszty zarządu Koszty dział. podstawowej

3c) 1 580 2d) 280 2c) 1 120

3d) 158

4) 3 712

1. rozliczamy warsztat ślusarski:

4 500zł : 1 500 rh = 3 zł/rh

1. na rzecz wydziału remontowego: 400rh * 3zł/rh = 1 200zł

2. na rzecz ośrodka informacyjnego: 600rh * 3zł/rh = 1 800zł

3. na rzecz ……………: 500rh * 3zł/rh = 1 500zł

4. razem: 4 500zł

układ równań dla kotłowni i warsztatu remontowego:

x - kotłownia

y - wydział remontowy

x = 1 450 + ¼ y

y = 2 600 - ¼ x

x = 2 240zł

y = 3 160zł

1. rozliczenie kotłowni (x):

2 240zł : 800t = 2,8zł/t

1. na rzecz wydziału remontowego: 200t * 2,8zł/t = 560zł

2. na rzecz ośrodka informacyjnego: 100t * 2,8zł/t = 280zł

3. 400t * 2,8zł/t = 1 120zł

4. 100t * 2,8zł/t = 280zł

5. razem: 2 240zł

2. rozliczenie wydziału remontowego (y):

3 160zł : 2 000rh = 1,58zł/rh

1. na rzecz kotłowni: 500rh * 1,58zł/rh = 790zł

2. na rzecz ośrodka informacyjnego: 400rh * 1,58zł/rh = 632zł

3. 1 000rh * 1,58zł/rh = 1 580zł

4. 100rh * 1,58zł/rh = 158zł

5. razem: 3 160zł

Rachunek kosztów - w - 9.03.2005

5

R Ś

K OI

R

K OI

R

K OI

---