Asceta i rycerz jako dwie różne średniowieczne postawy


Asceta i rycerz jako dwie różne średniowieczne postawy (parenetyczny charakter lit. średniowiecza)

- asceta i rycerz stanowią dwa podstawowe wzorce osobowe propagowane w parenetycznej literaturze średniowiecznej, obok postawy franciszkańskiej; trzeba wspomnieć, że pareneza polega właśnie na propagowaniu pewnych wzorców osobowych, ideałów i wartości, którymi powinien kierować się człowieka danej epoki; wzorzec świętego ~ ascety związany jest z bezwzględną dominacją kościoła we wszystkich płaszczyznach działania tamtejszego społeczeństwa: w życiu politycznym i kulturalnym oraz stanowiła o więzi społeczeństwa europejskiego; postawa ascezy wypływa ze średniowiecznego przekonania, iż ciało jest siedliskiem szatana, więc umartwianie się i zadawanie mu bólu jest jedyna drogą na wypędzenie go; często więc widywano procesje ludzi biczujących się i stosujących różne inne techniki wypędzania szatana; czasem przybierało to formy skrajne, tak jak w przypadku Szymona Słupnika, który 27 lat przeżył w małej klatce na wysokim słupie, przeważnie stojąc, co wymagało nie lada samozaparcia i siły woli (lub choroby psychicznej jak ktoś woli); znamienne jest, że potem wielu ludzi, w tym artystów fascynowało się taką postawą, co widać wyraźnie w literaturze, nawet polskiej: Szymon Grochowiak "Święty Szymon Słupnik" ("Powołał go Pan / Na słup"); bez żadnych skrajności przedstawiona jest postawa ascety w legendzie o św. Aleksym, która opowiada o człowieku pochodzącym z zamożnej rodzimy rzymskiej, który postanowił w dniu swojego ślubu resztę życia oddać Bogu; wędrował po świecie jako żebrak i zmarł pod domem swojego ojca, przeżywszy tam ostatnie 16 lat swego życia i dopiero po śmierci, udało ustalić się, kim był naprawdę; asceza ta polegała więc na dobrowolnym wyrzeczeniu się dóbr i wygód jakie oferowało mu życia w zamian za poszukiwanie poniżenia, umartwianie się; parenetyczne opisy mają zwykle pewną schematyczność: wskazanie na heroizm i świętość opisywanej postaci, potem zaczyna się biografia: pochodzenia ze szlachetnego rodu, potem pojawia się opis zalet i cnót, następnie jest wyrzeczenie się dóbr, jakimi obdarowało go życie, opis ascetycznego życia i śmierć połączona z szeregiem cudów; rycerz jest drugim propagowanym wzorcem osobowym: kierował się on następującymi zasadami - hasłami: Bóg, Honor i Ojczyzna; utworami prezentującymi postawę rycerza były "chansons de geste", a w śród nich najbardziej znana "Pieśń o Rolandzie"; opowiada ona o wyprawie wojennej króla Franków Karola Wielkiego do Hiszpanii, aby pomóc w walce z saracenami; w czasie powrotu ze zwycięskiej walki, tylna straż dowodzona przez hrabiego Rolanda, siostrzeńca króla, zostaje zaatakowana i rozbita; zanim się to stało, Roland miał możliwość przywołania pomocy z użyciem rogu, ale uważał to za hańbiący czyn i postanowił bronić się bez pomocy, ale gdy okazuje się, że siły wroga wiele razy przewyższają siłę jego wojska, intensywnie zastanawia się na wezwaniem pomocy, aby zabici zostali pomszczeni; jednak gdy broniących zostaje mała garstka, postanawia bronić się do ostatka, dokonując nadludzkich czynów (wręcz groteskowych) i wg wszelkich zasad rycerskich - umiera; cechami rycerza są: konsekwentność w realizacji czynów i idei, takich jak obrona ojczyzny, nawet w obliczu śmierci; Roland jest wzorem wszelkich cnót rycerza średniowiecznego (choć nie wzywanie pomocy można nazwać głupotą): odwagi, męstwa, wierności wobec króla i ojczyzny, dbałości o honor;



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
244.Asceta i rycerz, jako dwie rózne sredniowieczne postawy (parenetyczny charakter lit. sredniowiec
Asceta i rycerz, jako dwie różne średniowieczne postawy (2)
Asceta i rycerz jako dwie różne średniowieczne postawy
Asceta i rycerz, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Do pomiaru trzęsień ziemi stosujemy dwie różne skale
NOWA Biografia jako tworzywo artystyczne na postawie życia i twórczości J Kochanowskiego i J Słowa
Postawa ciała jako wartość autoteliczna Typy postawy ciała człowieka
trzymaj się prosto, FIZJOTERAPIA, Różne, Wady Postawy
Dystonia mięśniowa jako najczęstsza przyczyna wad postawy, gimnastyka korekcyjna
Biografia jako tworzywo artystyczne na postawie życia i twórczości J Kochanowskiego i J Słowackieg
Ballada o uprzejmym rycerzu, scenariusze i inscenizacje różne
Różne przykłady postaw patriotycznych w Twojej ocenie
Asceta i rycerz, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Pojęcie iloczynu i ilorazu liczb naturalnych Mieszczenie i podział jako dwie szczegółowe sytuacje pr
Programy lojalnościowe jako narzędzie wpływu na postawy i zachowania konsumentów Dorota Pawlikowska
Scharakteryzuj rożne postawy średniowiecznych Europejczyków wobec wyznawców religii innych niż chrze
Dokonaj porównania postaw rycerzy antycznego i średniowiecznego
Scharakteryzuj rożne postawy średniowiecznych Europejczyków wobec wyznawców religii innych niż chrze
Charakterystyka Tristana jako średniowiecznego rycerza, ściągi

więcej podobnych podstron