2 Grupa B PEŁNE ŚREDNIOWIECZE 2

Grupa B Imię i nazwisko ucznia..................................................... Numer z dziennika........................... Klasa .....................
LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW............................. OCENA.......................

Zadanie 1 (6 pkt)

Połącz znaczenie z ich pojęciem, dopisując do cyfry właściwą literę.

według testamentu Krzywoustego władza w Polsce miała zawsze należeć do najstarszego z Piastów.					a. senior
połączenie dwóch państw osobą wspólnego władcy, przy czym każde państwo zachowało całkowitą odrębność.					b. senat
jeden z organów sejmu walnego, która wywodziła się z dawnej rady królewskiej.					c. junior
polski parlament, na którym szlachta razem z królem podejmowała najważniejsze decyzje w sprawie państwa.					d. sejm walny
najstarszy z rodu Piastów; miał on prawo sądzić młodszych Piastów, czyli juniorów, prowadzić politykę zagraniczną, reprezentować państwo na zewnątrz, wypowiadać wojnę.					e. zasada senioratu
najmłodszy wiekiem członek dynastii panującej w państwie.					f. unia personalna

Zadanie 2 (12 pkt)

Poniżej podano fakty. Przyporządkuj fakty do odpowiednich dat. Odpowiedzi są podane w ramce.

testament Krzywoustego; pierwszy pokój w Toruniu; założenie Akademii w Krakowie; unia polsko-litewska w Krewie; bitwa pod Płowcami; zagarnięcie przez Krzyżaków Pomorza Gdańskiego; wojna trzynastoletnia; pokój w Kaliszu z Krzyżakami; koronacja w Gnieźnie Przemysła II, księcia wielkopolskiego na króla Polski; drugi pokój w Toruniu; sprowadzenie do Polski Zakonu Krzyżackiego; wojna polsko-niemiecka;

Lp.

Data

Wydarzenie

10.

11.

12.

1109

1138

1226

1295

1308

1331

1343

1364

1385

1411

1454-1466

1466

.........................................................................................................................................................................

........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

Zadanie 3 (9 pkt)

Połącz nazwisko z informacją, dopisując litery do cyfr.

1. Bolesław Śmiały			a. najstarszy syn Władysława Hermana; w 1107 r. został wygnany z Polski przez swojego młodszego brata; uzyskał pomoc cesarza Henryka V, który poprowadził wyprawę wojenną przeciwko Polsce w 1109 r.; po wojnie polsko-niemieckiej powrócił do kraju, gdzie został jednak uwięziony przez swojego brata, który rozkazał go oślepić, co spowodowało jego śmierć.
2. Wacław II			b. władca Polski w latach 1333-1370; ostatni władca z dynastii Piastów; dzięki jego polityce zagranicznej i wewnętrznej umocnił państwo oraz zapewnił mu rozwój.
3. Jadwiga			c. wojewoda (palatyn) Władysława Hermana, zdobył dużą pozycję na dworze książęcym dzięki czemu miał decydujący wpływ na rządzenie Polski.
4. Kazimierz Wielki			d. Wielki Książę Litewski, stryjeczny brat Władysława Jagiełło; był dowódcą wojsk litewskich walczących w bitwie pod Grunwaldem.
5. Witold			e. profesor uniwersytetu krakowskiego; bronił polskiej racji na soborze w Konstancji, gdzie rozpatrywano konflikt polsko-krzyżacki; wysunął argument, że polskie starania pokojowe przyniosły lepsze starania niż wieloletnie najazdy Krzyżaków.
6. Zbigniew			f. drugi władca z dynastii Jagiellonów panujący w latach 1434-1444, najstarszy syn Władysława Jagiełły; został koronowany na króla Polski w wieku 10 lat; w okresie jego panowania na rządy w państwie miał duży wpływ biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki; w 1440 zasiada na tronie Węgier i rozpoczyna wojnę przeciwko Turcji; zginął w 1444 w bitwie pod Warną.
7. Paweł Włodkowic			g. król Polski z dynastii Andegawenów panujący w latach 1384-1399; w wyniku unii polsko-litewskiej w Krewie stała się żoną Władysława Jagiełły i razem z nim panowała w Polsce.
8. Sieciech			h. władca Czech z dynastii Przemyślidów; w 1300 został koronowany na króla Polski.
9. Władysław Warneńczyk			i. władca Polski w latach 1058-1079; prowadził aktywną politykę zagraniczną; popierał papieża Grzegorza VII w jego sporze z cesarzem niemieckich Henrykiem IV; dzięki uczestnictwu w obozie gregoriańskim uzyskał zgodę odnowienie arcybiskupstwa w Gnieźnie oraz pozwolenie na koronację na króla Polski; interweniował zbrojnie na Węgrzech i Czechach w celu osadzenia na tronach tych państw władców jemu podporządkowanych; przyłączył do Polski Grody Czerwieńskie, a jednocześnie utracił panowanie nad Pomorzem Zachodnim; został pozbawiony władzy w wyniku skazania na śmierć bp krakowskiego Stanisława i buntu możnych.

Zadanie 4 (5 pkt)

Postaw literę „P” przy stwierdzeniach prawdziwych i literę „F” przy tych, które są nieprawdziwe.

Za panowania pierwszych Jagiellonów, tron i korona Polski były dziedziczone.
Wybrany w elekcji król z dynastii Jagiellonów zobowiązywał się przed szlachtą i duchowieństwem, że tylko będzie bronił całości terytorium Polski.
Zasada elekcyjności umożliwiła szlachcie wywieranie nacisku na władcę i wymuszanie nowych przywilejów.
Król Władysław Jagiełło w zamian za zapewnienie jego synom następstwa tronu zgodził się na wydanie przywileju, który gwarantował szlachcie nietykalność osobistą i majątkową.
Przywileje szlacheckie spowodowały jedynie wzmocnienie władzy królewskiej, a osłabiły pozycję szlachty w państwie.

Zadanie 5 (1 pkt)

Jaka sytuacja została przedstawiona w ramkach? Wpisz nazwy w odpowiednich ramkach. Odpowiedzi są podane poniżej.

sytuacja wewnętrzna Polski w okresie rozbicia dzielnicowego; polityka zagraniczna Kazimierza Wielkiego; sytuacja międzynarodowa Polski w okresie rozbicia dzielnicowego
zhołdowanie Pomorza Zachodniego przez cesarzy niemieckich, zajęcie przez Marchię Brandeburską ziemi lubuskiej, najazdy Pruskie na Pomorze, zagrożenie krzyżackie - sprowadzenie przez księcia Konrada Mazowieckiego Krzyżaków do Polski, którzy przejęli ziemię chełmińską oraz podbili Prusy, najazdy tatarsko-mongolskie.
utrudniony rozwój handlu, wzrost grabieży na drogach, możni i książęta opowiadali się za centralizacją państwa, rzecznikami zjednoczenia byli duchowni - Kościół w Polsce jako jedyna instytucja zachowała jednolitą strukturę organizacyjną, która łączyła wszystkie dzielnice polskie, szerzenie kultu św. Stanisława, który miał pomoc w zjednoczeniu dzielnic Polski.
król Czech zrezygnował z roszczeń do korony polskiej w zamian za dużą sumę pieniędzy i zrzeczenie się przez polskiego władcę praw do Śląska, pokój w Kaliszu z Krzyżakami: Zakon zwrócił Kujawy i ziemię dobrzyńską, zatrzymał natomiast Pomorze Gdańskie oraz ziemie chełmińską i michałowską jako „wieczystą jałmużnę” Kazimierz zachował tytuł „pana i dziedzica Pomorza”; podbój Rusi Halickiej w 1349 r., zhołdowanie Mazowsza, przyłączenie do Polski Santoka i Wałcza - oddzielenie Brandenburgii od Zakonu Krzyżackiego.

Zadanie 6 (3 pkt)

Odpowiedz na pytania.

1. Jakie były przyczyny wojny trzynastoletniej?

..................................................................................................................................................................................................................................

2. Jakie były postanowienia drugiego pokoju w Toruniu?

3. Na mapie konturowej zaznacz literą X ziemie, które zostały przyłączone do Korony Królestwa Polskiego na mocy drugiego pokoju w Toruniu, natomiast literą Y ziemie, które zostały zhołdowane przez Polskę.

0x08 graphic

Zadanie 7 (1 pkt)

Na mapie konturowej są zaznaczone granice dzielnic, których podział w testamencie dokonał Bolesław Krzywousty. Wpisz w odpowiednich ramkach odpowiednie wyrazy. Odpowiedzi są podane w ramce.

ziemie przyłączane do Polski w 1122; dzielnica senioralna; Mieszko Stary; Bolesław Kędzierzawy; Władysław Wygnaniec

0x08 graphic