Grupa A Imię i nazwisko ucznia .................................................................... Numer z dziennika..................... Klasa ...............
LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW............................. OCENA.......................

Zadanie 1 (6 pkt)

Połącz znaczenie z ich pojęciem, dopisując do cyfry właściwą literę.

1. obszar, który otrzymywał we władanie najstarszy książę piastowski w okresie rozbicia dzielnicowego; sprawowanie władzy w tej dzielnicy uprawniało do rządzenia na całym terytorium Polski.					a. rozbicie dzielnicowe
2. to organizacja szlachty i miast pruskich, których działalność była skierowana przeciw Krzyżakom.					b. Korona Królestwa Polskiego
3. akt wydany przez władca przeznaczony wyłączenie dla szlachty, w którym władca zrzekał się części swoich praw na rzecz stanu szlacheckiego, np. król gwarantował nietykalność osobistą i majątkową.					c. izba poselska
4. okres w historii Polski, kiedy państwo było podzielone na dzielnice pomiędzy synów i następców Bolesława Krzywoustego; okres ten cechuje brak jakiejkolwiek władzy centralnej, która roztaczałaby swoją władzę zwierzchnią nad obszarem całej Polski.					d. dzielnica senioralna
5. termin, który określał, że państwo przestało być własnością dziedziczną panującej dynastii, jak w czasach monarchii patrymonialnej tylko stanowiło dobro wszystkich jej mieszkańców; wszystkie instytucje państwa są suwerenne wobec władzy monarchy; władca posiadał pełną suwerenność w stosunku do innych monarchów.					e. przywilej szlachecki
6. jeden z organów sejmu walnego; w jego skład wchodzili przedstawiciele szlachty wybierani na sejmikach ziemskich (zjazdach prowincjonalnych).					f. Związek Pruski

Zadanie 2 (12 pkt)

Poniżej podano fakty. Przyporządkuj fakty do odpowiednich dat.

koronacja Wacława II na króla Polski; bitwie pod Chojnicami; wielka wojna z Zakonem Krzyżackim; koronacja Władysława Łokietka na króla Polski; przywilej w Koszycach; bitwa pod Grunwaldem; unia w Horodle; podbój Rusi Halickiej; pierwszy najazd Tatarów na Polskę; podbój Pomorza przez Bolesława Krzywoustego; okres rozbicia dzielnicowego; koronacja Bolesława Śmiałego na króla Polski;
Lp.	Data	Wydarzenie
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.	1076 1122 1138-1320 1241 1300 1320 1349 1374 1409-1411 1410 1413 1454	..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................

Zadanie 3 (9 pkt)

Połącz nazwisko z informacją, dopisując litery do cyfr.

1. Bolesław Krzywousty			a. władca Polski w latach 1079-1102; prowadził politykę ugodową w stosunku do cesarstwa i Czech; za jego panowania duże wpływy w rządzeniu państwa uzyskał palatyn (wojewoda) Sieciech; w wyniku buntu możnych został zmuszony wygnać Sieciech i dokonać podziału państwa pomiędzy swoich dwóch synów.
2. Władysław Łokietek			b. władca Wielkopolski, który w 1295 r. został koronowany na króla Polski; w 1296 r. został zamordowany przez zabójców nasłanych przez Brandenburgię.
3. Ludwik Węgierski			c. pierwszy władca polski z dynastii Jagiellonów, panujący w latach 1385-1434; uzyskał koronę Polski w wyniku postanowień unii polsko-litewskiej w Krewie; za jego panowania Polska odniosła wielkie zwycięstwo w wojnie z Zakonem Krzyżackim.
4. Władysław Jagiełło			d. Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego; poległ podczas bitwy pod Grunwaldem.
5. Ulrich von Jungingen			e. biskup krakowski, pierwszy kardynał Polski; w okresie panowania Władysława Jagiełły miał ogromny wpływ na rządy w państwie; dzięki poparciu możnowładztwa małopolskiego doprowadził do szybkiej elekcji i koronacji 10-letniego syna Jagiełły Władysława; doprowadził do zawarcia unii polsko-węgierskiej, która spowodowała, że Władysław stał się władcą obydwu państw; po śmierci Władysława Warneńczyka, nowy władca Kazimierza Jagiellończyka odsunął biskupa krakowskiego od wpływów na rządzenie państwa.
6. Władysław Herman			f. trzeci władca Polski z dynastii Jagiellonów panujący w latach 1447-1492, najmłodszy syn Władysława Jagiełły; za jego panowania Polska pokonała Zakon Krzyżacki w wojnie trzynastoletniej oraz odzyskała Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską i michałowską przyłączyła do Polski Malbork, Sztum, Elbląg oraz biskupstwo warmińskie.
7. Zygmunt Oleśnicki			g. władca Polski w latach 1320-1333; jego koronacja na króla Polski była uważana za koniec rozbicia dzielnicowego.
8. Przemysł II			h. władca Polski w latach 1102-1138; w wyniku wygnania starszego brata Zbigniewa w 1107 objął władzę nad całą Polską; w 1109 r. pokonał wojska cesarskie i czeskie, które interweniowały zbrojnie w sprawie Zbigniewa; rozkazał uwięzić i oślepić swojego starszego brata, za co arcybiskup gnieźnieński nałożył na niego klątwę; dzięki pokucie utrzymał swoją władzę; w 1119 podbił Pomorze Wschodnie, a w 1122 Pomorze Zachodnie; pod koniec swojego życia uregulował sprawę sukcesji władzy po jego śmierci oraz dokonał podziału państwa na dzielnice pomiędzy jego synami.
9. Kazimierz Jagiellończyk			i. władca Polski z dynastii Andegawenów panujący w latach 1370-1382; był siostrzeńcem Kazimierza Wielkiego.

Zadanie 4 (6 pkt)

Postaw lite­rę „P” przy stwierdzeniach prawdziwych i literę „F” przy tych, które są nieprawdziwe.

1)

2)

3)

4)

5)

6)

Zadanie 5 (1 pkt)

Jaka sytuacja została przedstawiona w ramkach? Wpisz nazwy w odpowiednich ramkach.

polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego; unia w Horodle; unia w Krewie;
jedną z przyczyn tej unii było zagrożenie krzyżackie Wielki Książe Litewski Jagiełło zobowiązał się do odzyskania dla Polski utraconych ziem Jagiełło i Litwa mieli przyjąć chrzest warunkiem istnienia unii miało być małżeństwo Jagiełły z władczynią Polski Jadwigi
zwycięstwo w wojnie z Zakonem Krzyżackim spowodowało zaciśnięcie stosunków pomiędzy Polską a Litwą, czego efektem było zawarcie nowej unii w Horodle Litwa utrzymała odrębność polityczną obydwa państwa łączyła osoba władcy, który miał być wybierany na wspólnych zjazdach Litwinów i Polaków obydwa narody (szlachta polska i bojarzy litewscy) byli decydować o wspólnej polityce Polski i Litwy na katolickich bojarów litewskich rozciągnięto przywileje szlachty polskiej, czego symbolem było przyjęcie 50 rodów litewskich do jej herbów
wznoszenie zamków warownych wzdłuż granicy państwa („zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”) do budowy zachęcał również ludność miejska poprzez obniżenie podatków i inne przywileje zwiększenie dochodów skarbu, które pochodziły z: podatków od gruntów, opłat od miast, ceł z majątków królewskich, m.in. żup (kopalni soli) handlu na szlakach prowadzących do Morza Czarnego do Zachodniej Europy przez Ruś Halicką skodyfikowanie prawa dla Wielkopolski i Małopolski wydając tzw. Statuty wiślicko-piotrkowskie utworzył oddzielne sądy dla każdego z stanów społecznych: szlachta podlegała sądom ziemskim, mieszczanie - sądom miejskim, chłopi - ławie wiejskiej utworzenie sądu królewskiego na Wawelu, w którym można było wnieść apelacje od wyroków sądowych niższej instancji założenie w 1364 r. Krakowie Akademii Krakowskiej w celu zapewnienia państwu kadry wykształconych prawników regulacja prawa dotycząca Żydów - zapewniło ono im bezpieczeństwo osobiste, samorząd i swobodną działalność handlową wzrosło znaczenie gospodarcze Żydów Żydzi zdominowali działalność kredytową (lichwę), a także dzierżawę różnych opłat państwowych, np. ceł.

Zadanie 6 (3 pkt)

Odpowiedz na pytanie.

1. Jaka były przyczyny wojny polsko-krzyżackiej??

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

2. Jakie były postanowienia pierwszego pokoju w Toruniu?

..................................................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................................................

3. Wskaż na mapie Żmudź i ziemię dobrzyńską?

PUNKTACJA

- 23 - ndst

24 - 30 - dop

31 - 44 - dst

45 - 54 - db

55 - 60 - bdb

---