Gesty, czyli: "Przybij żółwika!"

1. Gest podniesionego kciuka

Popularny gest, który ma wiele znaczeń - dlatego trzeba na niego uważać. W USA podniesiony kciuk komunikuje sukces,  zwycięstwo nad przeciwnościami losu lub miłe wydarzenie. Podobnie jest w Polsce. Ale dla Niemców, Austriaków i Francuzów ten gest nie ma prawie żadnego znaczenia - poza tym najbardziej oczywistym, czyli oznaczeniem liczby "jeden". Podniesienie kciuka do góry może być, niestety, groźne na Bliskim Wschodzie, a także w południowej Europie. Gest ten oznacza w tych regionach coś niezwykle obraźliwego i wulgarnego. Szczególnie na Sardynii, gdzie jak głosi miejska legenda, pod kołami samochodów ginie wielu (statystycznie zbyt wielu) nieświadomych niczego autostopowiczów.
Co ciekawe, ten sam gest jest stosowany przez nurków i komunikuje zamiar wyjścia na powierzchnię. 

2. Victoria (znak zwycięstwa)

W Polsce ten gest ma wielkie historyczne i polityczne tradycje. Wystarczy przypomnieć sobie zdjęcia uradowanego Lecha Wałęsy lub Tadeusza Mazowieckiego po wyborach w roku 1989. Dla Polaków jest to więc nie tylko gest zwycięstwa, ale także wolności. Podobne znaczenie popularna "victoria" ma w całym kręgu kultury zachodniej, warto jednak z tego gestu korzystać ostrożnie i umiejętnie. Ręka i dwa palce skierowane w niewłaściwą stronę (zewnętrzną częścią dłoni do odbiorcy) są gestem odbieranym jako obraźliwy na terenie całego dawnego Imperium Brytyjskiego. Jak głosi plotka, tego drugiego znaczenia "victorii" nie był świadom jeden z jej największych propagatorów - czyli sam Winston Churchill. Dopiero reakcja ze strony doradców ("panie premierze, w drugą stronę") zapobiegła dalszemu obrażaniu wiwatujących na jego cześć tłumów.

3. Vegeta, czyli kółeczko z kciuka i palca wskazującego

Dla mieszkańców byłego bloku wschodniego sprawa jest prosta - ten gest oznacza coś dobrego i wysokiej jakości (czyli wegetę). Niestety, w innych częściach świata mają na ten temat inne zdanie. Francuzi są najmniej kłopotliwi, ponieważ "vegeta" to po prostu cyfra zero. Producenci wegety (i kuchcik z opakowania) mogliby wpaść jednak w kłopoty, próbując sprzedać przyprawę w Brazylii. Kółeczko z palców jest tam bowiem połączeniem najlepszych cech amerykańskiego środkowego palca (eufemistycznie "spadaj") i manualnej grypsery (eufemistycznie "jesteś gejem"). Nie wiedział o tym Richard Nixon, kiedy odwiedził Brazylię w połowie lat 50. Wysiadając z samolotu, postanowił zademonstrować, w jak świetnej atmosferze przebiegał lot - i pokazał brazylijskiemu narodowi "podwójną vegetę". Chorwacki znak jakości to także obraźliwy gest w Niemczech, Grecji, Hiszpanii i Turcji - uznawany jest tam za odwzorowanie odbytu.

4. Środkowy palec

Palec środkowy jest w krajach zachodnich powszechnie uznawanym obraźliwym gestem. Wykonanie gestu polega na wskazaniu drugiej osobie palca środkowego dłoni, wyprostowanego w pozycji pionowej, przy równoczesnym zwinięciu pozostałych palców w pięść.

Prawdopodobnie jest to obecnie najbardziej międzynarodowy i najstarszy sposób na wyrażenie zniewagi i chęci ubliżenia drugiej osobie. Pod nazwą digitus impudicus (palec bezwstydny, bezczelny) znany był już w starożytnym Rzymie, a odniesienia do jego użycia można odnaleźć nawet w starożytnych tekstach.

Według innych interpretacji gest ten pochodzi z czasów wojny stuletniej, podczas której francuscy rycerze mieli odcinać środkowe palce angielskim łucznikom, aby w ten sposób uniemożliwić im posługiwanie się bronią. Demonstracja środkowego palca miała pokazywać zdolność do korzystania z łuku.

5. Trzymanie kciuków

Gest, który ma przynosić szczęście lub powodzenie. Jeden z zakorzenionych przesądów na temat fortuny i losów.

Pochodzenie tego gestu nie jest jasne, lecz wywodzi się od pogańskich wieszczy oraz wróżbiarstwa. Związki znaczeniowe do bogini Fortuny i Losu.

6. Skrzyżowanie palców

Skrzyżowanie palców, czyli splecenie palca wskazującego i środkowego i umieszczenie pozostałych palców pod kciukiem, może mieć kilka znaczeń. Głównym z nich jest ochrona: kiedy mówimy kłamstwo, krzyżujemy dwa palce (czasami w obu rękach), wierząc przesądnie, że to uchroni nas od gniewu bogów za nasze oszustwo. To znaczenie jest najbardziej popularne w Wielkiej Brytanii i w Skandynawii. Z kolei w Turcji gest ten oznacza zerwanie przyjaźni. W jeszcze innych kręgach kulturowych może znaczyć, że wszystko jest w porządku; wyrażać przysięgę albo symbolizować kopulację.

7. Zapraszanie kogoś palcem wskazującym

W Europie w ten sposób często wołamy dzieci lub znajomych (ale wyłącznie tych bardzo bliskich i takich, którzy się nie obrażają, bo gest jest dość poufały), jeśli chcemy, żeby do nas podeszli. To także metafora seksualnego kuszenia, skutecznie wypromowana przez amerykański przemysł filmowy.

Taki miły gest - szkoda tylko, że w krajach wschodniej Azji nikt nie chce go docenić. Tam w ten sposób wabi się psy. Na Filipinach za taki gest zastosowany wobec człowieka grozi aresztowanie i złamanie palca wskazującego.

Za to w krajach Ameryki Łacińskiej, w Indonezji i Australii zginający się i rozprostowujący palec wskazujący służy do - przywoływania prostytutek

8. Salutowanie dwoma palcami

Oddanie honorów przy użyciu wyłącznie palca środkowego i wskazującego, przy czym

pozostałe palce są zgięte i przytrzymywane kciukiem, a wierzch dłoni skierowany jest do salutującego. Salutuje się tylko w nakryciu głowy, dotykając go czubkami palców. W ten sposób salutują żołnierze Wojska Polskiego i inne polskie służby mundurowe, a także polscy harcerze wszystkich formacji.

W wielu krajach w podobny sposób (przy użyciu dwóch palców) salutują najmłodsi skauci (odpowiednik polskich zuchów), a trzema palcami - skauci starsi i harcerze.

Salut ten pojawił się prawdopodobnie przed lub w czasie wojen napoleońskich lub w czasie insurekcji kościuszkowskiej. Legenda głosi, że w czasie bitwy pod Olszynką Grochowską książę Konstanty Pawłowicz miał powiedzieć: Polacy salutują mi dwoma palcami, bo w pozostałych dwóch trzymają kamień którym są gotowi we mnie rzucić. Najprawdopodobniej salut wziął się stąd, że żołnierz chcąc zasalutować swemu przełożonemu zrobił to ranną dłonią w której stracił dwa palce, mały i serdeczny. Dla upamiętnienia tego wydarzenia Polacy salutują dwoma palcami.

Salutowanie dwoma palcami przysparzało kłopotów żołnierzom służącym w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Alianccy oficerowie odbierali to jako brak szacunku lub sądzili że salutujący są pijani, skoro salutują do nich jak do harcerzy. W wyniku tego nieporozumienia wielu polskich żołnierzy było aresztowanych póki sprawa nie została wyjaśniona. Doprowadziło to do czasowego nakazu salutowania obcym oficerom pełną dłonią.

9. "Rogi", czyli mały i wskazujący palec wyprostowane

Mano cornuta (wł. dłoń rogata) lub corna (rogi)

Każdy, kto był kiedyś na koncercie rockowym, wie, co oznacza ten gest - dobrą zabawę, wolność i silne uczucie identyfikacji z rówieśnikami.

"Rogi" jako pierwszy pokazać miał wokalista Black Sabbath, historia tego gestu jest jednak starsza - pierwsze wzmianki pojawiły się już w starożytnej Grecji. Na południu Europy "cornuto" (z włoskiego "corna" to "rogi") oznacza rogacza, zdradzanego żonatego mężczyznę. Nie trzeba się jednak przejmować, jeśli ktoś postanowi nam "dorobić rogi", ponieważ w hinduizmie i buddyzmie bardzo podobny gest służy odstraszeniu zła i negatywnych emocji.

Gest wykonuje się dłonią: prostując palec wskazujący i mały przy równocześnie zwiniętych palcach środkowym i serdecznym oraz kciuku. Zwykle rogi pokazuje się wnętrzem dłoni ku odbiorcy.

Gest ten jest błędnie kojarzony z satanizmem.

10. Gest Kozakiewicza

Gest Kozakiewicza to potoczna nazwa obraźliwego gestu (znanego pod wulgarnym określeniem "wał"), który polega na zgięciu jednej ręki w łokciu i skrzyżowaniu jej z drugą. Jest on łączony z polskim tyczkarzem Władysławem Kozakiewiczem, który na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie w 1980 roku pokazał go dwukrotnie wygwizdującej go radzieckiej publiczności po oddaniu skoku (na wysokość 5,78 m) gwarantującego złoty medal i będącego jednocześnie rekordem świata. Zdjęcie Kozakiewicza obiegło prasę na całym świecie (oprócz polskiej i radzieckiej). Ambasador ZSRR w komunistycznej Polsce Borys Aristow domagał się odebrania Polakowi medalu, unieważnienia rekordu oraz dożywotniej dyskwalifikacji za obrazę narodu radzieckiego. Polskie władze sprytnie tłumaczyły gest skurczem mięśnia tyczkarza, który miał być spowodowany sporym wysiłkiem. Kolejne wytłumaczenie mówiło, że gest ten pokazywał pokonanie tyczki, inne, że w ten sposób Kozakiewicz okazuje radość.

11. Dotknięcie nosa

Dotknięcie nosa, czyli dotykanie palcem wskazującym jednej strony nosa, oznacza w Wielkiej Brytanii i na Sardynii współudział, dyskrecję albo polecenie zachowania tajemnicy. We Włoszech znaczy: „Bądź czujny”. Jeżeli ktoś dotyka nosa z przodu, osoba mieszkająca w Wielkiej Brytanii, Holandii i Austrii może to odczytać jako: „Pilnuj swoich interesów”.

12. Uderzenie ręką w szyję

Na całym świecie zwykło się powtarzać, że taki gest w Europie Wschodniej (Polska, Rosja i okolice, bez znaczenia) jest zaproszeniem do picia wódki. Jest także z interpretacja, według której zachętą do picia miałoby być pstryknięcie palcem w szyję.

13. Meksykańska fala

Meksykańska fala (The wave, Mexican wave, La Ola i inne) - rodzaj dopingu wykonywanego przez publiczność podczas zawodów sportowych.
Doping ten pojawił się w latach 80. XX wieku w krajach Ameryki Północnej.

Doping polega na podnoszeniu się kolejnych kolumn publiczności tuż po tym, kiedy podniosły się kolumny poprzednie, lecz nie równocześnie z nimi. Dzięki temu, uzyskuje się wizualny efekt fali. W zależności od zaangażowania kolejnych sektorów stadionu fala może nawet okrążyć cały stadion. Falę organizują zazwyczaj członkowie grup kibiców odpowiedzialni za prowadzenie dopingu, może również nawoływać do niej spiker.

14. Piątka

Przybicie piątki lub po prostu "piątka" - gest wykonywany przez dwie osoby, polegający na podniesieniu dłoni przez obie osoby i delikatnym uderzeniu się wzajemnie ich wewnętrznymi częściami. W języku angielskim gest ten nazywa się high five (dosłownie: "wysoka piątka"); w celu wykonania gestu można mówić także give me five (dosłownie: "daj mi pięć").
Gest ten też może być traktowany jako powitanie.

Za twórcę gestu uważa się Monta Sleetsa. W wieku dwóch lat obserwował gości swoich rodziców, głównie weteranów wojennych, którzy podnosili dłonie mówiąc: "five". Chłopiec nie wiedząc, co to oznacza, podszedł do jednego z gości i powiedział: Hi five!, uważając, iż five jest imieniem. Rodzice i krewni uznali ten gest za zabawny, powtarzając go chłopcu, dzięki czemu utkwił mu w pamięci. Wiele lat później, gdy Mont zaczął grać w koszykówkę, gest ten wykonywany był przez niego i jego przyjaciół - wykonywał go często na meczach koszykówki, przez co zaczęły wykonywać go także inne drużyny.

15. Żółwik

Jest to gest przybijany przez dwie osoby pięściami. Oznacza on, że osoba z którą przybijamy tego "żółwika" jest "spoko". Można używać go na powitanie i pożegnanie ;)

 

Źródła:
„Mowa ciała. Praktyczne wprowadzenie” Gordon R. Wainwright

Wiecej: http://www.eioba.pl/a139728/gesty_czyli_przybij_wika

---