1) Podaj związek pomiędzy przepływnością binarną R, szybkością modulacji i wartościowością modulacji M (lub krotnością modulacji k) oraz podaj jednostki tych parametrów.
R=kυ= υlog2M υ=1/Tm{bod}, R=1/Tb{bit/s}, k- ilość bitów która niesie stan sygnału, M - ilość stanów
2) Podaj definicje i jednostki przepływności binarnej R i szybkości modulacji ν na przebiegach sygnału modulującego i zmodulowanego 4PSK lub 8PSK
- Przepływność binarna [bit/s]
Tb - czas trwania bitu
- czas trwania multibitu
- szybkość modulacji [bod]
3) Narysuj widmo i oblicz pasmo binarnego sygnału modulującego o zadanej przepływności binarnej R w przypadku impulsów NRZ lub RZ o zadanym współczynniku wypełnienia
d -współczynnik wypełnienia
τ' - czas trwania skróconego impulsu
τ - czas trwania nie skróconego impulsu
4) Narysuj widmo oraz oblicz szybkość modulacji ν i pasmo Bo dla sygnałów 2PSK, 4PSK, 8PSK o zadanej przepływności binarnej
DANE R dla 2PSK: M=2 => k=1,
a R=1/Tb wiec Bo=2/Tb=2R dla 4PSK: M=4 => k=2,
Bo=2/2Tb=R dla 8PSK: M=8 => k=3,
Bo=2/3Tb=2R/3
UWAGA BRAK WIDMA!!
5) Oblicz czas trwania bitu Tb i jednostkowy odstęp modulacji Tm dla sygnałów 2PSK, 4PSK, 8PSK o zadanej szybkości modulacji ν
DANE ν , dla 2PSK: k=1, dla 4PSK: k=2, dla 8PSK: k=3 , R=kυ i
,
a Tm=Tb*k więc
6) Oblicz szybkość modulacji ν oraz przepływność binarną R dla sygnałów 2PSK, 4PSK, 8PSK, jaką można uzyskać w kanale o zadanej szerokości pasma częstotliwości Bo
R, V =?
Dane Bo M PSK
7) Narysuj układ modulatora kwadraturowego i zapisz równanie opisujące jego działanie
Sn(t)=cos(ω0t + ϕn)= cosϕn cosω0t + sinϕn sinω0t, cosϕn=>In, sinϕn=Qn
8) Narysuj układ demodulatora kwadraturowego dla sygnałów 4PSK i 8PSK
9) Dla zadanego ciągu binarnego narysuj sygnały 2PSK, 2DPSK(A), 2DPSK(B)
10) Narysuj układ i przebiegi dla modulatora 2DPSK(A)
11) Narysuj układ modulatora kwadraturowego 4DPSK oraz napięcia I, Q dla zadanego ciągu binarnego
13. Narysuj układ cyfrowego modulatora fazy oraz oblicz wymaganą liczbę przerzutników dla uzyskania sygnałów 4DPSK(A) i 4DPSK(B).
n=log2 q gdzie q=M dla A i q=2M dla B
czyli dla A n=2 i dla B n=3
14. Wyjaśnij zalety rozstrojonej manipulacji fazy i narysuj układ modulatora.
Rozstrojona manipulacja fazy QPSK
Zaletą jest wyeliminowanie poszerzenia widma sygnału oraz pasożytniczej modulacji amplitudy które występują przy skoku fazy o 180°. W QPSK zjawisko to zostało wyeliminowane przez zastąpienie skoku o 180° przez dwa kolejne skoki o 90° przesuniętymi o jeden bit.
15. Narysuj optymalne konfiguracje sygnału 16APSK i podaj ich oznaczenia.
16. Określ amplitudę i fazę, narysuj funkcję czasu zadanego stanu sygnału 16APSK oraz oblicz jego czas trwania Tm dla zadanej przepływności binarnej R.
R=k*v v=1/Tm M=16 k=log2M
k=4 => Tm=4/R
17. Narysuj konfigurację sygnału 16QAM i przyporządkuj optymalne konfiguracje czwórbitów.
18. Narysuj układ modulatora 16QAM
19. Oblicz jaką przepływność binarną można uzyskać przy pomocy zadanej liczby częstotliwości podnośnych zmodulowanych 4PSK z zadaną szybkością modulacji v.
???????? R=n*k*v n - licczba podnośnych -- nie pewne ??????????????
20. Narysuj schemat blokowy nadajnika i odbiornika systemu FSK ze zwielokrotnieniem czasowym o zadanej krotności k.
21. Narysuj widmo oraz oblicz wypadkową przepływność binarną Rw (lub szybkość modulacji vw) i pasmo sygnału FSK ze zwielokrotnieniem czasowym o zadanej krotności zwielokrotnienia k, przepływności binarnej każdego ze źródeł R oraz przesuwie częstotliwości D.
B=(n-1)D+2/Tb Rw=???może Rw=k*R ale nie wiem ??????
22.Narysujnadajnik systemu FSK ze zwielokrotnieniem częstotliwościowym.
23. Narysuj widmo oraz oblicz wypadkową przepływność binarną Rw i pasmo sygnału FSK ze zwielokrotnieniem częstotliwościowym o zadanej krotności zwielokrotnienia k, przepływności binarnej każdego ze źródeł R oraz przesuwie częstotliwości D.
K=8 ośmiokrotne powielenie częstotliwości
24. Narysuj widmo i oblicz pasmo sygnału F7 z zadaną przepływnością binarną R (lub szybkością modulacji v) i zadanym przesuwem częstotliwości D.
B=3D + 2R przy R=1/Tb
26. Narysuj schemat blokowy modulatora MSK podaj wzór opisujący jego działanie
27) Oblicz przesuw częstotliwości i pasmo sygnału MSK dla zadanej przepływności binarnej
,
28) Napisz wzór na przyrosty fazy w obrębie jednego bitu przy modulacjach MSK i TFM
MSK -
TFM -
29. Porównaj szybkość opadania widmowej gęstości mocy dla sygnałów 4PSK, MSK i TFM
4PSK- -20dB/dek
MSK - -40dB/dek
TFM - -100dB/dek
30. Dla zadanego ciągu binarnego narysuj przebieg ścieżki fazowej dla sygnałów MSK i TFM
31. Scharakteryzuj modulację GMSK
GMSK - odmiana modulacji MSK. Impulsy prostokątne sygnału modulującego są przepuszczane przez taki filtr by sygnał był zbliżony do krzywej Gaussa.
Zalety- mniejsze wstęgi boczne oraz węższe pasmo niż MSK
32. Oblicz przepływność subbitową Rs (lub szybkość modulacji νs) oraz pasmo sygnału z kwantowaną manipulacją częstotliwości przy zadanej liczbie subbitów/bit, liczbie częstotliwości podnośnych oraz przesuwie częstotliwości
33. Wyjaśnij mechanizm powstawania interferencji międzyelementowych i opisz zadaną jedną z dwóch manipulacji częstotliwości odpornych na to zjawisko (wielowartościowa manipulacja częstotliwości, kwantowana manipulacja częstotliwości)
zjawisko interferencji międzyelementowych
Występuje w krótkofalowych kanałach jonosferycznych.Wskutek wielopromieniowego rozchodzenia sie fal w punkcie odbioru następuje sumowanie impulsu przechodzącego po drodze dłuższej z innym impulsem przechodzącym po drodze krótszej. Powoduje to zniekształcenia zboczy impulsów i jest przyczyną błedów w transmisji.
MFSK-wielowartościowa manipulacja częstotliwości.
system 32częstotliwościowy:
Każda z częstotliwości przenosi 1 pięciobitowy znak międzynarodowego alfabetu telegraficznego. Liczność zbioru to 2^5 czyli 32 kombinacji. Zatem stosuje sie 32 częstotliwości. W danym momencie czasu wystepuje jedna z nich i przenosi 5 bitów informacji i trwa ona 5 razy dłużej niż w klasycznym systemie 2FSK. Częstotliwości dobrane są w sposób ortogonalny.(RYS8.13a). Każda z częstotliwości trwa Tm=5Tb. Przy MFSK czas trwania impulsu radiowego jest dłuższy niż dla FSK zatem zachodzenie zjawiska interferencji miedzyelementowych jest mniej szkodliwe.
34. Podaj wzór Shannona na przepływność binarną kanału, wyjaśnij zastosowane symbole i podaj ich jednostki oraz wymień dwie zalety wynikające z poszerzania pasma sygnału
wzór Shanona:
C=W log2(1+S/N)=1,44 W ln(1+S/N)
C-przepływność binarna kanału[bit/s]
W-szerokość pasma przepuszczania kanału[Hz]
S-moc sygnału użytecznego[
N-moc zakłóceń
2 zalety poszerzenia pasma:
zwiekszenie szybkości przesyłanie informacji przy tym samym stosunku sygnal/szum
zachowanie tej samej szygkości przeyslania informacji przy mniejszym stosunku sygnał/szum
35. Narysuj układ rozpraszacza DS oraz oblicz pasmo rozproszenia Br i zysk rozpraszania Z przy przesyłaniu sygnału FM zmodulowanego mową z zadanym wskaźnikiem modulacji β rozpraszanego ciągiem pseudolosowym o zadanej przepływności binarnej R
Narysuj układ DS.
Rys.z wykładu lub 9.1a
Sygnał o dowolnej strukturze podawany jest w nadajniku na układ mnożący z ciągiem pseudolosowym o dużej przepływności. Następuje poszerzenie pasma do wartości Br.
Br=Bo+2 1/t. Bo<<2/t -> Br=2/t
Z=(S/N)wy/(S/N)we=Br/Bo
Bo=2(Beta+1)F dla 1<=Beta<=4
Bo=2(Beta+2)F dla Beta>4
delta f= 3,1 kHz??
??
R=1/t??
Br=Bo+2R??
36. Wyjaśnij na czym polega rozpraszanie i skupianie widma sygnału w systemie DS/SS
Rozpraszanie.
Sygnał o dowolnej strukturze podawany jest w nadajniku na układ mnożący z ciągiem pseudolosowym o dużej przepływności. Następuje poszerzenie pasma do wartości Br(rys 9.3-pierwszy).Stad układ mnożacy nazywa sie rozpraszaczem.
Skupianie
Po stronie odbiorczej energie sygnału(9.3-drugi) należy skupić w pierwotnym paśmie co jest realizwane przy pomocu układu mnożacego(9.3-trzeci). Ten układ mnożący w odbiorniku to skupiacz. Dla poprawnej pracy wymagany jest pełen synchronizm ciągów pseudolosowych w nadajniku i odbiorniku.
Dodatkowo sygnał zostaje odfiltrowany(9.3-czwarty).
37. Wymień warunki, które muszą być spełnione aby skupić widmo sygnału DS/SS
Aby skupić widmo sygnału konieczna jest identyczność ciągów pseudolosowych w nadajniku i odbiorniku. Użytkownik odbierajacy o innym ciągu pseudolosowym nie bedzie w stanie skupić sygnału użytecznego lecz go rozproszy. (tylko tyle??)
38. Narysuj schemat łącza DS przy transmisji sygnałów binarnych o zadanej przepływności R oraz oblicz pasmo rozproszenia Br i zysk przetwarzania z przy rozpraszaniu ciągiem pseudolosowym o zadanym czasie trwania bitu τ
Dla sygnałów binarnych rolę układów rozpraszacza i skupiacza pełnią układy modulo 2(GPS)
Br=Bo+2/t=2/t
Z=Rcpl/Rb, Rcpl=1/t- przepłwyność ciągu pseudolosowego, Rb-sygnalu binarnego-dane
39. Oblicz zysk przetwarzania Z (w dB) oraz pasmo rozproszenie Br przy transmisji sygnału DSB-SC o zadanym paśmie Bo rozpraszanego metodą FH z zadaną szybkością po zadanej liczbie L przylegających do siebie kanałów roboczych
40. Wyjaśnij na czym polega rozpraszanie i skupianie widma sygnału w systemie FH/SS
Rospraszanie.
Częstotliwość nośna radiostacji zmienia sie według algorytmu określonego ciągiem pseudolosowym tak że sygnał wąskopasmowy pojawia się na coraz to innej częstotliwości a jego pasmo zostaje rozproszone do pasma Bo'=Bo+2/t, jako że 2/t<<Bo to można przyjąć że, Bo'=Bo.
Układowo realizuje sie to poprzez mieszacz na który podaje sie sygnał z generatora fali nośnej przepuszczony przez modulator wąskopasmowy(najczęściej modulacja kątowa) oraz sygnał z generatora ciągu pseudolosowego przepuszczonego przez syntezer częstotliwości.
Skupianie.
Po stronie odbiorczej generator ciągu pseudolosowego zsynchronizowany z generatorem z nadajnika steruje syntezerem częstotliwości, ktory wytwarza sygnał o częstotliwości różniącej się od częstotliwości w syntezerze nadajnika o stałą wartość.(Wyróżnia się sposoby nadortogonalne(nieprzylegające i przylegające)oraz ortogonalny). W wyniku przemnożenia sygnału odebranego oraz sygnału z syntezera widmo pasma następuje skupione do Bo wokół czestotliwości pośredniej. Moc sygnałów zakłucających zostaje znacznie rozproszona.
41. Oblicz zysk przetwarzania z (w dB) systemu FH o zadanym paśmie rozproszenia Br i szerokości pasma kanału roboczego Bo' dla zadanego przypadku kanałów ortogonalnych lub przylegających
przylegające:
Br=l Bo,
Z=Br/Bo=l
dB??
ortogonalne:
Br=(l+1)Bo/2
Z=Br/Bo=(l+1)/2
dB??
42. Oblicz wymaganą liczbę kanałów roboczych L, aby przy transmisji FH ze średnią szybkością uzyskać zadane prawdopodobieństwo błędu Po przy zadanej liczbie zakłóconych kanałów roboczych J
J-dane,Pb-dane
Pb=J/l
l=J/Pb
43. Scharakteryzuj i porównaj pod względem prawdopodobieństwa błędu systemy FH z małą, średnią i dużą szybkością zmian częstotliwości
mala szybkość zmian częstotliwości(wolne):
jeden czip(czas występowania jednej częstotliwości) przenosi kilkadziesiąt bitów informacji
średnia szybkość zmian częstotliwości:
jeden czip przenosi jeden bit
szybka szybkość zmian częstotliwości:
1 czip przenosi subbit (cześć bitu) a odbiór jest większościowy tzn. nazelży poprawnie odebrać połowę + 1subbit
Wierność transmisji jest największa przy FH szybkim, zatem prawdopodobieństwo błędu dla FH szybkiego jest najmniejsze a najwieksze dla FH wolnego.
44. Opisz na czym polega adresowanie korespondentów w systemach DS, FH i matrycowym.
Adresowanie korespondentów w poszczególnych systemach realizuje sie poprzez:
DS- różne ciągi pseudolosowe rozpraszające
FH- różne algorytmy zmian częstotliwości
matrycowy- różne matryce czasowo-częstotliwościowe
Odbiornik systemu matrycowego nosi nazwę odbiornika RAKE i jest szeroko stosowany do eliminacji interferencji miedzyelementowych, czyli w łaczności krotkofalowej na duże odległości z wykożystaniem jonosfery oraz łączności bezprzewodowej w terenach zurbanizowanych.
45. Podaj warunek na częstotliwość próbkowania oraz oblicz tę częstotliwość i okres próbkowania dla sygnału o zadanej częstotliwości granicznej
Przykładowa realizacja szumu kwantowania(rys.10.4d)
gestosc prawdopodobienstwa szumu kwanotowania??
moc szumu kwantowania: E^2=delta^2/12,delta-krok kwantowania