UBEZPIECZENIA W GOSPODARCE TURYSTYCZNEJ wykłady

- pojęcia ubezpieczenia


- ryzyko


- faktory ryzyka


- faktory rozpraszania ryzyka


- mechanizmy ubezpieczeniowe








RYZYKO


• pojęcie interdyscyplinarne


• potocznie - niebezpieczeństwo, niepewność co do wystąpienia jakiegoś zdarzenia


• w ubezpieczeniach:


- prawdopodobieństwo wystąpienia szkody


- zdarzenie powodujące zaistnienie wypadku ubezpieczeniowego (w sensie negatywnym i pozytywnym) - negatywne to ogień; pozytywne to urodzenie dziecka


- zbiór ubezpieczeniowych obiektów


- różnica pomiędzy przewidywanym rozkładem zdarzeń - stanem oczekiwanym a stanem, który się realizuje np. kupujemy akcje ale podejmujemy ryzyko, bo akcje mogą stracić na wartości)





Jest to ciąg zdarzeń, który składa się z elementów faktorów.





ELEMENTY:


1. niebezpieczeństwo - od ognia, dane niebezpieczeństwo w danym momencie się realizuje


2. hazard - fizyczny, moralny, motywacyjny. Poza niebezpieczeństwem są potrzebne elementy hazardu.





HAZARD FIZYCZNY


Fizyczne cechy przedmiotu ubezpieczenia sprzyjające realizacji się ryzyka - zespół warunków zewnętrznych, wewnętrznych np.


• budynek drewniany - hazardem jest to, że jest on drewniany


• podatność na choroby





HAZARD MORALNY


Wewnętrzne cechy podmiotu sprzyjające realizacji ryzyka


Cechy charakterystyczne np.


• skłonność do ryzyka, hazardu





HAZARD MOTYWACYJNY


Postawa osoby ubezpieczonej brak odpowiedzialności np.


• celowe działanie


- w celu uzyskania pieniędzy


- zwiększające prawdopodobieństwo powstania ryzyka





Jak sobie radzą z ryzykiem? Np. ubezpieczenie od ognia


• ubezpieczyciel pyta się o klasę budynku - jaką ma konstrukcję, czy łatwo palną czy nie


• elementy hazardu w komunikacji publicznej - jazda w zimie na oponach zimowych


• hazard moralny w ubezpieczeniu AC - czy ktoś ma 25 lat czy mniej, lata posiadania prawa jazdy (osoby młodsze lubią się popisywać)


• hazard motywacyjny - coś co wpisane jest do formularza np. alarmy, blokady, jazda bez wypadkowa itp.











RYZYKO JAKO PROCES








Faktory: kumulacja Realizacja


• Niebezpieczeństwo zagrożeń ryzyka


• Hazard SKUTKI


- fizyczny AKT Wartość wyrażona


- moralny w pieniądzu


- motywacyjny





Wprowadzone po to


by kompensowały


realizujące się


skutki ryzyka





KLASYFIKACJA RYZYKA





1. subiektywne / obiektywne


• subiektywne - dotyczą określonej jednostki, które odczuwają pewne zagrożenie np. kupiłam sobie samochód i martwię się, że go ukradną


• obiektywne - żywioły np. trzęsienia ziemi, powódź np. Wrocław 97 osiedla były budowane w dolinach zalewowych nie zdawano sobie z tego faktu sprawy ale problem ten istniał


2. finansowe / nie finansowe


• finansowe - wyrażone i określone w pieniądzu, łatwo wyceniane np. samochód


• nie finansowe - trudno wyceniane lub w ogóle nie wyceniane np. życie, szkody osobowe


3. statyczne / dynamiczne


• statyczne - elementy, które istnieją bez względu na to jak zmienia się gospodarka świata np. uderzenia pioruna


• dynamiczne - pojawiające się z rozwojem cywilizacji - ryzyko techniczne to co związane jest z użytkowaniem sprzętu elektrycznego, ubezpieczenia maszynowe - pojawiły się dość późno


4. fundamentalne / praktyczne


• fundamentalne - dotykają i zagrażają dużej ilości osób - powódź, huragan


• praktyczne - zagrażają jednostkom - pożar domu, kradzież, choroba osoby





PODZIAŁ RYZYKA








RYZYKO











RYZYKO CZYSTE RYZYKO SPEKULATYWNE








Strata brak straty strata brak zysku zysk





- te w których możemy mieć dwa - np. gra na giełdzie


rozwiązania realizacja ich określa


stratę lub brak straty





Ubezpieczenia wybierają ryzyko czyste








STRATEGIE POSTĘPOWANIA Z RYZYKIEM





1. Monitoring - możemy monitorować - bierne postępowanie z ryzykiem, nie mamy wpływu na zatrzymanie tego procesu


2. Zarządzanie - podejmowanie działania aby skumulować realizację złych skutków


a. akceptacja - uświadomienie sobie, że zagrożenie istnieje np. tworzenie jednostek, które zajmują się zarządzaniem ryzyka w przedsiębiorstwie


b. unikanie - działania świadome, żeby nie prowokować zdarzeń np. pobieranie zaliczek; osoba słabiej się czuje to nie wyjeżdża samochodem


c. zatrzymanie - wiemy, że istnieje, ale podchodzimy do tego świadomie np. produkcja mleka w proszku - proszek jest zagrożony wybuchem


ZATRZYMAĆ





AKTYWNE PASYWNE





- coś może się zdarzyć - nie ubezpieczamy


I tworzymy rezerwy na np. mieszkania


Sytuacje. Działania aktywne bo po co


Polegają na tym, że firmy


Tworzą rezerwy i z nich


Szybciej i lepiej zlikwidują szkody





d. kontrola - podejmowanie działań majace na celu ograniczanie skutków np. przy produkcji papieru gdzie mamy pył, który jest łatwopalny - wiemy, że coś się może zdarzyć


e. transfer - przeniesienie finansowe skutku ryzyka na inny podmiot np. biżuteria przenosimy do skrytki bankowej gdzie przenosimy ubezpieczenie na bank; utrata bagażu - na firmę transportową; a firma ta żeby uniknąć płatności może ubezpieczyć się - jest to transfer ryzyka na firmę ubezpieczeniową


f. zdywersyfikować - mieć kilku odbiorców towaru, po to by nie ogłosić upadłości firmy


g. w trakcie -


• ograniczenie rozprzestrzeniania


• sanacja (uzdrowienie sytuacji)





METODY ROZPRASZANIA RYZYKA


• koasekuracja


• reasekuracja


• slip brokerski


• samoubezpieczenie


• retrocesja


• asekuracja (ubezpieczenie)





FORMY ORGANIZACJI FUNDUSZY UBEZPIECZENIOWYCH


1. KOASEKURACJA - fundusze tworzone przez kilka zakładów ubezpieczeń


























3 firmy ubezpieczeniowe przyjmują do ubezpieczenia. Liderem ubezpieczeniowym jest ten, który ma największy % i on na bieżąco administruje umowę. Jak wystąpi szkoda to roszczenie mamy do wszystkich, bo umowa jest wielostronna.





2. REASEKURACJA - cesja części ryzyka spełniania świadczenia z zakładu ubezpieczeń (cedenta) na reasekuratora (cesjonariusza) z jednoczesnym przeniesieniem części funduszy ubezpieczeniowych



























































Może się zdarzyć, że to ryzyko w jakimś % wróci do ZU czyli ubezpieczyciela, gdyż ZU prowadzą też działalność pod nazwą TU i R czyli Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji, która skupuje ryzyko z rynku.


3. SLIP BROKERSKI - ubezpieczyciel na określony podmiot do ubezpieczenia ta osoba pyta kto przyjmie dane ryzyko do ubezpieczenia i ile % może dać. W ten sposób zbiera % od różnych firm, zbiera podpisy od Anterhaiter - osoba podpisująca się pod ryzykiem i w ten sposób uzyskał 100% na swoje ryzyko.





1 zgadza się, ale na 10% podpis


2 zgoda na 50% podpis


3 zgoda na 5% podpis


4 zgoda na 35% podpis














4. SAMOUBEZPIECZENIE (samozabezpieczenie) - fundusze tworzone przez zagrożony podmiot


5. RETROCESJA: kolejna cesja (retrocesja) części ryzyka spełniania świadczenia z reasekuratora na retrocesjonariusza z jednoczesnym przeniesieniem części funduszy ubezpieczeniowych


6. ASEKURACJA: (ubezpieczenie) - fundusze tworzone przez zakład ubezpieczeń ze składek ubezpieczeniowych





Ub. pracują dla zysku lub nie





NON PROFIT w formie TUW (Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych)




















TUW 1,2,3,4 - mogą to być przedstawiciele tego samego zawodu


- wnoszą składki


- tworzą sobie fundusze


1 2 3 4





Grupa podmiotów,


która musi być zgrana








CAPTIVEL [ceiptiv]


• tworzenie instytucji na rynku raczej światowym


• gromadzenie środków finansowych


• wewnętrzne fundusze


Są to różnego rodzaju fundusze na pokrycie ryzyka czyli są to - te koncerny, które same sobie finansują ryzyko i same odkładają sobie środki.


Może podjąć działania:


• Kiedy ma już duzy fundusz


• Duże rozproszenie ryzyka w kraju (np. stacja Stell)











WYKŁAD II 25.02.2006.





Ubezpieczenia żyją z ryzyka - zagrożenia osiągnięcia celu, ale nie każde zagrożenie jest ryzykiem








ZAGROŻENIE








PEWNE NIEPEWNE








NIEPEWNOŚĆ NIEPEWNOŚĆ


SENSU STRICTO MIERZALNA








Spekulacyjne czyste








NIEPEWNOŚĆ SENSU STRICTO - nie da się w żaden sposób przewidzieć skutków.





NIEPEWNOŚĆ MIERZALNA - np. pewne statystyki, że co 2 obywatel umiera między tym a tym rokiem, co 5 samochód kradną itp. i to wszystko jest mierzalne, ale są one niepewne bo nie wiemy czy nam ukradną czy nie





RYZYKO SPEKULACYJNE - możemy osiągnąć zysk, stratę lub być na tym samym poziomie





RYZYKO CZYSTE - jeżeli ono zadziała to mamy stratę np. gdy ktoś nam ukradnie samochód





MIARY RYZYKA:


1. Prawdopodobieństwo - coś może wystąpić z pewnym prawdopodobieństwem, gdy szacujemy częstość jakiegoś zdarzenia


2. Wariancje - posługują się zakłady ubezpieczeń - rozwój jakiś zdarzeń.


3. Odchylenie standardowe - T.U. bada odchylenie danej firmy i będzie stało po bezpiecznej stronie ryzyka czyli po stronie wzrostu.





UBEZPIECZENIE


- transfer skutków finansowych ryzyka


- jeden ze sposobów postępowania z ryzykiem


- instrument finansowy (zobowiązanie prawno - finansowe) zapewniający zagrożonym podmiotom, w zamian za składkę, ochronę zwaną ochroną ubezpieczeniową polegającą na:


• zapewnieniu warunków do świadczenia na wypadek zaistnienia w umowie wypadku ubezpieczeniowego


• oraz spełnienia tego świadczenia w razie jego zajścia











w zamian za w razie


UBEZPIECZENIE OCHRONA WYPŁATA


składkę UBEZPIECZE. wypadku ODSZKODODWANIA














jest wyższe niż


wpłacana składka





Ubezpieczający Ubezpieczyciel Świadczenie


płacą składki tworzy fundusze


ubezpieczeniowe Poszkodowany


uprawniony do świadczenia











Nazywa się to instrumentem „janosikowym” gdyż bierze od zdrowych, bogatych a wypłaca połamanym, chorym i biednym.





• Redystrybucja majątku - od bogatych do biednych


• Ubezpieczenia dają więcej niż nazbieramy, gdyż moment wypłaty jest późniejszy niż wpływ składek - inwestuje się składki i wypłaca z odsetkami


Np. niekapitałowa składka w kapitał (dobro inwestowane w inne dobro) i daje nam to zwrot z inwestycji





ŹRÓDŁO UBEZPIECZENIA:


• umowa ubezpieczeniowa (ex contracta)


• umowa - ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe itp.) (ex lege)








ZDARZENIE LOSOWE


• wykazują statystyczną świadomość (ich występowanie daje się określić metodami matematycznymi)


• mają charakter masowy


• cechuje się nadzwyczajnością (ich nastąpienie zakłóca normalny bieg rzeczy)


• są losowe, w tym znaczeniu, że wiele jednostek zagrożonych jest ich wystąpieniem, a zdarzenia te dotyczą tylko niektórych z nich, przy czym a - priori, nie wiadomo, w stosunku do których podmiotów zdarzenia losowe zrealizują się w przyszłości


• cechy nieszczęśliwego wypadku (tylko w warunkach umowy):


a. zdarzenia nagłe


b. pochodzące z zewnątrz niezależne od woli osoby ubezpieczonej


c. powodujące trwały uszczerbek na zdrowiu


d. śmierć





UBEZPIECZENIA DZIELIMY NA:


I. ŻYCIOWE


II. OGÓLNE (OSOBOWE, MAJĄTKOWE)








I. UBEZPIECZENIA ŻYCIOWE


1. na życie


2. ubezpieczenia posagowe - zaopatrzenie dzieci





II. UBEZPIECZENIA OGÓLNE (OSOBOWE)


1. Ubezpieczenie wypadku - wypadek przy pracy i choroba zawodowa


2. Ubezpieczenie choroby





UBEZPIECZENIA RZECZOWE


1. Casko pojazdów lądowych z wyjątkiem pojazdów szynowych


2. Casko pojazdów szynowych


3. Casko statków powietrznych


4. Casko żeglugi morskiej i śródlądowej


5. Casko przedmiotów w transporcie


6. szkód spowodowanych żywiołami ujęte od 3 - 7


7. pozostałych szkód rzeczowych





UBEZPIECZENIA OC


1. Ubezpieczenia OC wszelkiego rodzaju wynikającej z posiadania i użytkowania pojazdów lądowych łącznie z ubezpieczeniem odpowiedzialności przewoźnika


2. Ubezpieczenia OC za żeglugę morską i śródlądową wynikającej z posiadania i użytkowania żeglugi śródlądowej i statków morskich łącznie z ubezpieczenie odpowiedzialności przewoźnika


3. Ubezpieczenia OC za żeglugę morską i śródlądową wynikającej z posiadania i użytkowania statków powietrznych łącznie z odpowiedzialnością przewoźnika


4. Ubezpieczenie OC ogólnej





UBEZPIECZENIA FINANSOWE


1. ubezpieczenia kredytu


• ogólnej niewypłacalności


• kredyty eksportowego, spłaty rat, kredyt hipoteczny, kredyt rolniczy


2. Gwarancja ubezpieczeń


• bezpośrednia


• pośrednia


3. Ubezpieczenie róznych ryzyk finansowych w tym:


• ryzyko bezrobocia


• złych warunków


• utraty zysków


• niewystarczających dochodów


• stałych wydatków ogólnych


• nieprzewidzianych wypadków handlowych


• utraty wartości rynkowej


• pośrednich strat handlowych


• innych strat finansowych





UBEZPIECZENIE ŚWIADCZENIA POMOCY


1. Ubezpieczenie ochrony prawnej


2. ubezpieczenie świadczenia pomocy na korzyść osób, które popadły w trudności w czasie podróży lub podczas nieobecności w miejscu zamieszkania (ASISTANCE)








UMOWA UBEZPIECZENIOWA jest źródłem stosunku prawnego.


Ma 4 podmioty, które 2 z nich są stronami.





STRONY UMOWY:


1. ubezpieczający - płaci składkę


2. zakład ubezpieczeń - spełnia świadczenie (jest to usługa)


3. ubezpieczony


4. osoba uprawniona do świadczenia (beneficjent) ten, który korzysta





Możemy zawrzeć umowę ubezpieczeniową na czyjąś rzecz


• Ubezpieczony - jest to podmiot zagrożony ryzykiem, on nie musi płacić składki, ale to u niego musi zajść to zdarzenie ryzyka


• Ubezpieczający - osoba płacąca składki


• Uposażony - osoba korzystająca ze świadczenia w razie zajścia ryzyka





Dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia


1. POLISA + ogólne warunki + to co wynika z prawa - ale polisa to nie umowa do niej musi być dołączona.


2. CERTYFIKAT - np. 30 autokarów - ubezpieczyciel wystawia polisę i dalej dla każdego pojazdu wystawia certyfikat


3. NOTA POKRYCIA - kończy się ubezpieczenie. Fundusz ubezpieczeniowy wystawia warunek taki, że nie wypłaci odszkodowania w razie wypadku spowodowanego przez nietrzeźwego kierowcę. Następują negocjacje a ubezpieczalnia wystawia notę na jaki krótki okres - do czasu wynegocjowania umowy docelowej. Jest to tzw. wstępna polisa. Obejmuje się pojazdy ochroną, a potem negocjuje się warunki


4. KARTA PŁATNICZA - dokument poświadczający zawarcie umowy ubezpieczeniowej np. w przypadku zniknięcia bagażu osoba może kupić sobie najpotrzebniejsze rzeczy do 1000zł w zalezności od kwot ubezpieczenia (na ich koszt)











WYKŁAD III 4.03.2006.








UBEZPIECZENIA TURYSTYCZNE DZIELIMY NA:





1. dla firm - organizatorów turystycznych, biur podróży


2. dla osób, które korzystają z usług biur turystycznych





Ubezpieczenia dla turystów funkcjonują od kilkunastu lat.


Pojawiły się wtedy, gdy pojawiło się ryzyko - kradzież bagażu i inne.





Dzielimy je na:


1. Ubezpieczenia kosztów leczenia - KL


2. Ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków - NNW


3. Ubezpieczenia bagażu podróżnego


4. Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej


5. Ubezpieczenia ASISTANCE - pomocy w podróży





Sprzedaje się je w pakiecie





AD.1. KL


a. działające w kraju - jest sprzedawane z innymi ubezpieczeniami, ale pod warunkiem leczenia prywatnego


b. działające poza granicami kraju - zaczyna się po przekroczeniu granicy, jeżeli coś stanie się na terenie Polski to ono nie działa.


Zwroty kosztów leczenia są wtedy gdy obejmują:


• honoraria lekarza, lekarki


• badania, analizy medyczne


• koszt leków podanych w gabinecie lub wypisanych na recepcie


• koszt transportu - karetka, taxi


• koszt pobytu w szpitalu


• operacje





Zakłady ubezpieczeń mają tzw. wyłączenia, za które nie zwracają kosztów np. poszkodowany jest pod wpływem alkoholu.


Grupy chorób najczęściej występujących: przeziębienie, grypa, zapalenie ucha, ukąszenia, skręcenia, złamania. Koszty z nimi związane to przeciętnie (wizyta u lekarza) 100$, zabieg 200 - 300$; operacje (serca) 25tyś$ - we Francji.


Dlatego właśnie warto jest wykupić także ubezpieczenie wyjeżdżając za granicę.





Są tzw. formularze F - 11 (U.E.), które upoważniają do leczenia bezpłatnego, ale w takim zakresie jak jego obywatele. Każdy kraj unijny ma własny system ubezpieczeń społecznych i za niektóre usługi medyczne trzeba płacić.


Po przyjeździe do danego kraju trzeba koniecznie ten formularz zarejestrować, jak się tego nie zrobi nie będzie on użyteczny w razie choroby.


Zaletą ubezpieczeń zawartych z Z.U. jest to, że nie trzeba ich rejestrować i z koszty poniesione przy leczeniu zwraca ubezpieczalnia (zawarte w umowie).





AD.2. NNW


Jest wtedy gdy jest to:


• zdarzenie nagłe


• niezależne od naszej woli


• wywołane przyczyną zewnętrzną


Muszą być spełnione te 3 warunki żeby nazwać to następstwem nieszczęśliwego wypadku.


- Śmierć


- Całkowite inwalidztwo, kalectwo lub częściowe


- Trwały uszczerbek na zdrowiu lub częściowy


Całkowite jest wtedy gdy - osoba nie jest w stanie sama pracować, funkcjonować - osoba utraci wzrok, słuch, mowę, nie może się poruszać, utraci 2 kończyny


Częściowe - utraci słuch w 1 uchu, wzrok w 1 oku, utraci 1 kończynę, obrażenia narządów wewnętrznych, skręcenia.




































































Do najpowszechniej stosowanych wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela należą uszkodzenia ciała, które powstały:


Do najpowszechniej stosowanych wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela należy choroba powstała:


Do sposobów postępowania z ryzykiem zaliczamy:


Franszyza to:


Gwarancja ubezpieczeniowa to:


Miarą ryzyka jest:


Nieszczęśliwy wypadek:


Odszkodowanie to:


Odszkodowanie za uszkodzenie swojego pojazdu w wyniku wypadku drogowego spowodowanego z własnej winy za granicą:


Polisa to:


Przedmiotem ubezpieczenia CARGO są:


Składka ubezpieczeniowa to:


Strony umowy ubezpieczenia to:


Ubezpieczenie CASCO pojazdów mechanicznych:


Ubezpieczenie od kradzieży z włamaniem i rabunku oferowane przez polskie zakłady ubezpieczeń ośrodkom wypoczynkowym to:


Ubezpieczenie od ognia i innych zdarzeń losowych oferowane przez polskie zakłady ubezpieczeń ośrodkom wypoczynkowym to:


Ubezpieczenie to:


W ubezpieczeniu OC posiadacza pojazdu:


Wypadek ubezpieczeniowy to:








Podstawowa bibliografia do testu z przedmiotu „Ubezpieczenia w gospodarce turystycznej” to:


1. Podstawy ubezpieczeń gospodarczych, Riskadvisers 2006 (dostępna w e-księgarni ze strony WWW.riskadvisers.edu.pl


2. T.Michalski, R.Pajewska, Ubezpieczenia gospodarcze, WSiP, Warszawa 2001


3. Notatki z wykładów

---