Koncepcja wiecznego pokoju Kanat wynika z promowanych przez niego założeń etycznych oraz w szczególności z konstrukcji imeratywu kategorycznego. Jego treść wyraża następująca formuła:
Postępuj tylko według takiej maksymy, dzięki której możesz zarazem chcieć, żeby stała się powszechnym prawem.
Zdaniem Kanta postępowanie takie powinno wynikać z obowiązku, powinno być wolne w szczególności od motywów materialnych i uczuciowych. Kant założył, że jeżeli wszyscy ludzie będą kierować się w swym postępowaniu imperatywem kategorycznym dojdzie do umoralnienia społeczeństw, znikną wszelkie wojny, rewolucje i tym samym powstanie jedno ogólnoludzkie społeczeństwa a na świecie zapanuje wieczysty pokój.
Traktat o wiecznym pokoju składa się z następujących części:
Wstępne warunki do wieczystego pokoju
Trzy artykuły definitywne stanowiące trzon całej koncepcji
dwa uzupełnienia - „o gwarancji wiecznego pokoju” i „tajny artykuł do wiecznego pokoju”
tzw. dodatek
wstępne warunki to natępujące zasady:
Nie należy uważać zawartego pokoju za prawdziwy traktat pokojowy, o ile mieści w sobie utajone zarzewie przyszłej wojny - wtedy jest tylko zawieszeniem broni.
Żadne samoistne państwo nie może być nabyte przez jakieś inne państwo drogą dziedziczenia, zamiany, kupna lub darowania - takie czyny prowadzą do unicestwienia jednego państwa przez drugie; promotor zasady nieagresji
Armie stałe powinny z czasem zupełnie przestać istnieć - stanowią stałe niebezpieczeństwo wybuchu wojen, zbroją się i zwiększają swe szeregi; społeczeństwo ponosi cały ciężar wydatkó wojskowych.
Nie powinno się zaciągać pożyczek na cele wojenne
Żadnemu państwu nie wolno przemocą mieszać się do konstytucji lub rządu innego państwa - prekursor zasady nieinterwencji
Żadnemu państwu nie wolno podzczas wojny pozwalać sobie na takie czyny nieprzyjacielskie, które by uniemożliwiły obopólne zaufanie w przyszłym pokoju - akty zdrady, zbrodnie; prefidia współcześnie jest zbrodnią międzynarodową.
Warunki definitywne - II część
Ustrój obywatelski w każdym państwie powinien być republikański - jest to ustrój opierający się na zasadach wolności, na prawie i równości. W ustroju, gdzie społeczeństwo ma wpływ na podejmowanie decyzji wojna jest mniej prawdopodobna. Ponadto państwa demokratyczne są do siebie pokojowo ustosunkowane.
Prawo narodów powinno opierać się na federalizmie wolnych państw - według Kanta potrzebne jest przymierze niosące pokój, którego celem byłoby zakończenie wszystkich wojen. Związek ten nie miałby na celu zdobycia władzy ponadpaństwowej, ale jedynie dążyłby do utrzymania i zapewnienia wolności państwom doń należacym. Realizacja idei federalistycznej jest możliwa jedynie w ustroju republikańskim. Należy przypuszczać, że zalążkiem integracji stanie się jakiś potężny, o wysokim stopniu uświadomienia naród żyjący w ustroju republikańskim.
Prawo obywatelskie wszechświatowe ma być określone na warunkach ogólnej gościnności - przyjazne i tolerancyjne traktowanie obcokrajowca przyczynia się do poszerzenia przyjacielskich stosunków i ostatecznie będą mogły zbliżyć ludzkość do ustroju kosmopolitycznego; źródło dla swobód w UE.
Profesor twierdzi, że myśl Kanta miała przemożny wpływ na negocjacje i wynik końcowy procesu KBWE (duch Kanta unosił się tam w powietrzu).