MIARY WYDATKÓW NA CELE CZASU WOLNEGO

Wydatki na dobra:

• czasooszczędne - pozwalające na skrócenie lub wykluczenie czynności o różnym stopniu konieczności wykonania, np. artykuły gosp. dom., przetworzone art. żywnosciowe itp.

• czasochłonne - sprzęt sportowy, turystyczny, środki transportu, sprzęt komputerowy, art. ogrodnicze, hobbystyczne. (kupujemy coś co zajmuje nam czas

Wydatki na usługi:

• czasooszczędne - gastronomiczne, pralnicze, naprawcze, fryzjersko-kosmetyczne

• czasochłonne - sportowo-rekreacyjne, turystyczne, kulturalne (imprezy, widowiska, kino, teatr, wystawy) itp.

MIARY INTENSYWNOŚCI W FORMACH CZASU WOLNEGO:

przydatne wskazówki

• odsetek osób korzystających analizowanym okresie z danej formy czasu wolnego (wskaźnik częstości uczestnictwa/rozpowszechnienia danej formy)

Świadczy on o stopniu rozpowszechnienia danej formy aktywności związanej z czasem wolnym. Pozwala na uchwycenie struktury uczestników według przynalezności do grup społeczno-zawodowych i dochodowych, miejsca zamieszkania, wykształcenia, itp.

• częstość i długość korzystania z określonej formy czasu wolnego

MIARY INFRASTRUKTURY CZASU WOLNEGO

(materialne i naturalne zaplecze czasu wolnego)

• istniejące środki trwale służące potrzebom czasu wolnego - obiekty, urządzenia, sprzęt

• jak też stanowiące naturalne wyposażenie terenu do czasu wolnego - parki narodowe, lasy, plaże

• liczba miejsc w teatrach, kinach, stadionach

• liczba bibliotek, miejsc w czytelniach

• liczba domów kultury, obiektów muzealnych

• liczba godzin emisji radiowych i telewizyjnych

• liczba boisk, terenów rekreacyjnych, siłowni, pływalni

POTENCJAŁ HOTELARSKO-GASTRONOMICZNY

(decyduje o atrakcyjności)

• liczba miejsc hotelowych

• biura podróży i oferowane przez nie wycieczki

• schroniska

• liczba miejsc w restauracjach

ELEMENTY ŚRODOWISKA NATURALNEGO

• liczba miejsc i pow. parków narodowych i krajobrazowych, skansenów, zabytków

• dostępne plaże, jeziora, kapieliska

• szlaki, wyciągi, stadniny

W UJĘCIU SZEROKIM

• sieć transportowa i komunikacyjna udostępniająca obiekty i miejsca czasu wolnego

• sieć organizacji i dostępności usług telekomunikacyjnych, wskaźnik dostępności internetu

• wskaźnik oglądalności TV

• zasięg oddziaływania czytelnictwa

• wyposażenie gospodarstw domowych w dobra materialne dla potrzeb czasu wolnego

• stopień natężenia usług samoobsługowych w gospodarstwach domowych

• wskaźnik zatrudnienia w dziedzinach sektora zajmującego się świadczeniem usługo czasochłonnych i czasooszczędnych

WYMIARY I FUNKCJE CZASU WOLNEGO

WYMIARY CZASU WOLNEGO

• jednostkowy - powiązany ze sferą samorozwoju jednostki

• społeczny - powiązany z czasem kształtującym rozwój jednostki

JEDNOSTKOWY CZAS WOLNY JEST CZYNNIKIEM SAMOROZWOJU

• poprzez odnawianie organizmu

• zaspokajanie potrzeb uczestnictwa we wspólnym przeżywaniu zjawisk

• wykonywanie czynności konceptualnych i ukierunkowanych na doświadczenia wew.

CZAS WOLNY JEST AFIRMACJĄ ROSNĄCEGO INDYWIDUALIZMU JEEDNOSTKI

Pozwala:

• przeciwstawiać się trendom unifikacji życia

• przeciwstawiać się trendom unifikacji zaspokajania potrzeb

• odnajdywać własną autonomię i wartości

CZAS WOLNY JEST:

• czasem poszukiwania prawdy o własnym życiu

• czasem religijnej kontemplacji

• czasem tworzenia iluzji i fantazji, które stanowią mechanizm odreagowania na stresy

• zaspokaja potrzebę sukcesu, odrębności, oryginalności, wyjątkowości

• zaspokaja potrzebę zabawy, rozrywki przełamującej schemat życiowy, rutynę lub nudę codzienności

FUNKCJE CZASU WOLNEGO

w wymiarze jednostkowym

1. REGENERACYJNA - wspomaga odnowienie, odtworzenie możliwości organizmu utraconych w procesie pracy. Musi to być regeneracja celowa (odpoczynek fizyczny)

2. KOMPENSACYJNA - dotyczy czynności, które stanowią rekompensatę w stosunku do treści i rodzaju czynności wykonywanych pod presją obowiązku (odpoczynek psychiczny), minimalizując czynności przykre

3. EDUKACYJNA - dotyczy czynności, które zaspokajają potrzeby poznawcze, potrzebę informacji, wiedzy..

4. INTEGRACYJNA - dotyczy czynności, które umożliwiają poznawanie nowych ludzi spoza kręgu domowego i zawodowego

5. KULTUROWA - dotyczy czynności, które pozwalają nabywać, odtwarzać bądź tworzyć wartości kulturowe stanowiące materialny

6. WYCHOWAWCZA - dotyczy czynności, które wiążą się z przyswajaniem określonych norm postępowania, idei, stylu bycia i zachowania bądź wpojeniem ich innym

FUNKCJE:

• kształtuje postawy prospołeczne i obywatelskie

• tworzy kapitał cywilizacyjny i kulturowy

• tworzy wartości społeczne

• w czasie wolnym odbywa się proces uczenia się pełnienia ról społecznych

• czas wolny sprzyja sprawowaniu funkcji publicznych

• stanowi przeciwwagę zmaterializowanego systemu korzyści

• pozwala na osiągnięcie satysfakcji niewymiernej, niezależnej od przynależności do grupy społ-zawodowej, kulturowej, itp.

• kompensuje zagrożenia współczesnej cywilizacji i zbliża człowieka do środowiska naturalnego

---