Sądy romantyków o polskim społeczeństwie.

Większość ocen romantyków odnosi się do powstania listopadowego, a raczej przyczyn jego upadku; tak więc oceny te z założenia muszą, przynamniej częściowo, być krytyczne;

Tak jest w III cz. "Dziadów", gdzie chociaż widzimy dobrą polską młodzież, to jednak ci rządzący, arystokraci, pokazani są jako źli i podlizujący się najeźdźcy;

"Kordian" ukazuje nam [problem niedorośnięcia młodego pokolenia do potrzeb rewolucji i brak odpowiedniego szkieletu moralnego, który umożliwiłby im skuteczną walkę; poza tym pokazana jest krytyka przywódców (mniej o społeczeństwie), oraz błędy w ideologii powstańców;

"Pan Tadeusz", wracając do Mickiewicza, pokazuje z dużą realnością pokazuje obraz szlachty polskiej początku XIX wieku: jej przywary takie jak; mimo tego krytycznego spojrzenia, obraz jednak daje nadzieję na wyzwolenie spod jarzma zaborców;

---