5 Dywizja Pancerna - Wehrmacht

5 Dywizja Pancerna została sformowana w Opolu 24 listopada 1938. Była ostatnią z pięciu początkowo planowanych przez OKW dywizji. Gotowość bojową osiągnęła wiosną 1939 i została skierowana do VIII KA w 14 A znajdującej się na Śląsku. Jej szlak bojowy prowadził przez Kraków, Rzeszów do Tomaszowa Lubelskiego, gdzie brała udział w niszczeniu sił polskiego Frontu Południowego gen. Piskora. Po kampanii wrześniowej skierowano ją do Nadrenii, gdzie spędziła 7 miesięcy bezczynnie. Ta bezczynność skończyła się jednak w maju 1940.

Dywizję włączono w skład XV Kpanc(gen. Hoth) z Grupy Pancernej Kleista. 5 Dpanc , jak wszystkie niemieckie dywizje pancerne, odniosła błyskotliwy sukces, zajmując wraz z 7 Dpanc Dinant i Cambrai. W czasie operacji "Rot" - właściwego ataku na Francję jednostka, będąc jednym z najszybciej posuwających się oddziałów niemieckich, zdobyła Rouen i Brest. Gdy Francuzi się poddali 5 Dpanc została przeniesiona do rezerwy w Opolu. W tym czasie oddano 15 p.cz do nowo sformowanej 11 Dpanc. W styczniu 1941 przebazowno dywizję do Rumunii, do 12 A(gen. List). Miało to na celu zdobycie Grecji. Kiedy jednak Jugosławia odrzuciła "pakt trzech", a władzę w niej objął proaliancki rząd Hitler rozkazał zdobyć także Jugosławię. Agresja rozpoczęła się 6 kwietnia 1941. 5 Dpanc walczyła początkowo w składzie XIV Kpanc, następnie XL Kpanc.

Już 7 kwietnia Niemieckie oddziały sforsowały Wardar i zdobyły Skopje, odcinając tym samym Jugosławię od Grecji. Wojska tych krajów, słabo wyszkolone i niezmotoryzowane były niezwykle łatwym celem dla Panzerwaffe. Po kilku dniach korpus był już na granicy greckiej, a 24 kwietnia zdobył Termopile, spychając tym samym Angielski Korpus Ekspedycyjny do Aten. Nie udało się jednak Niemcom zniszczyć wojsk brytyjskich. Mimo tego sukces tej kampanii był ogromny. Natychmiast po zajęciu Bałkanów wszystkie wojska niemieckie w tym rejonie zostały przewiezione na wschód. 5 Dpanc nie wzięła jednak udziału w pierwszej fazie planu "Barbarossa" pozostając w rezerwie OKW. Dopiero w październiku, gdy rozpoczęła się operacja "Tajfun", jednostkę włączono do XXXVI Kpanc(gen. Vietinghoff - Scheel) z 4 Gpanc(gen. Hoepner) walczącego w rejonie Wiaźmy. Po niezwykle ciężkich walkach dywizja dotarła pod Gżack, gdzie została zatrzymana przez Rosjan i mróz.

Radziecka kontrofensywa z 6 grudnia zastaje ją w fatalnym stanie. Kilkanaście czołgów i kilkaset małych grupek zmarzniętych i głodnych żołnierzy to wszystko, co niegdyś potężna jednostka pancerna może przeciwstawić silnym odwodom radzieckim. Mimo bardzo złego stanu zaopatrzenia i uzbrojenia, 4 Apanc(od stycznia zmieniono nazwę Grupa Pancerna na Armia Pancerna) odpiera wszystkie ataki i utrzymuje linię frontu. W lutym 1942 5 Dpanc zostaje wzmocniona, a pułk czołgów odzyskuje swoją dawną siłę. Cały rok 1942 i połowa 1943 to nieustanne walki pozycyjne pod Gżackiem i Rżewem. Dopiero w lipcu 1943, podczas radzieckiego ataku na Orzeł dywizja bierze udział w poważniejszej bitwie. Kotratakując i broniąc się umiejętnie odpiera większość uderzeń przeciwnika, ale wobec rozkazu odwrotu wydanego osobiście przez Hitlera(był to jedyny przypadek w czasie całej II Wojny Światowej, gdy Hitler wydał rozkaz odwrotu) wycofała się, wraz z całą GA "Środek" na linię Rudna - Kriczew - linia Dniepru).

Jesień i zimę 1943/44 spędza w Homlu odpierając lokalne natarcia radzieckie i prowadząc akcje przeciwpartyzanckie. Front rusza po raz kolejny 22 czerwca 1944, kiedy Rosjanie rozpoczynają słynną operację "Bagration". W tej sytuacji 5 Dpanc zostaje przerzucona pod Mińsk, gdzie ma stawić czoła całej radzieckiej 11 Agw. Wzmocniona 505 armijnym batalionem tygrysów z 9A zniszczyła około 200 radzieckich czołgów, sama jednak została do 26 czerwca okrążona. Do własnych linii przebiła się około połowa jednostek dywizji. W lipcu i sierpniu jednostka brała udział w walkach na Litwie, w Prusach wschodnich i w Kurlandii. Rok 1945 zastał ją w Prusach Wschodnich. Brała tam udział w kontrataku pod Gołdapią i obronie Gdańska przed oddziałami radziecko - polskimi. Poddała się 8. 05. 1945 w Gdańsku.

Dowódcy:

Gen.Lt. Heinrich von Vietinghoff 11.24.38 - 10.17.39
Gen.Lt. Max von Hartlieb 10.18.39 - 5.21.40
Gen.Lt. Joachim Lemelsen 5.22.40 - 11.24.40
Gen.Maj. Gustav Fehn 11.25.40 - 9.30.42
Gen.Maj. Eduard Metz 10.01.42 - 1.31.43
Oberst Johannes Nedtwig 2.01.43 - 5.06.43
Gen.Maj. Ernst Felix Faeckenstedt 5.07.43 - 9.06.43
Oberst Karl Decker 9.07.43 - 10.15.44
Oberst Rolf Lippert 10.16.44 - 1.??.45
Gen.Maj Günther Hoffmann-Schönborn 2.??.45 - 3.??.45
Oberst d.R. Hans Herzog 3.??.45 - 5.08.45

Skład:

1940 Panzer Brigade 8 Panzer Regiment 15 Panzer Abteilung I Panzer Abteilung II Panzer Regiment 31 Panzer Abteilung I Panzer Abteilung II Schuetzen Brigade 5 Schuetzen Regiment 13 Schuetzen Bataillon I Schuetzen Bataillon II Schuetzen Regiment 14 Schuetzen Bataillon I Schuetzen Bataillon II Schwere Infanterie Geschuetz Kompanie 704 Artillerie Regiment 116 Artillerie Abteilung I Artillerie Abteilung II Aufklaerungs Abteilung 8 Panzerjaeger Abteilung 53 Pionier Bataillon 89 Nachrichten Abteilung 77 Versorgungstruppen Nachschubtruppen 85

1943 Panzer Regiment 31 Panzer Abteilung I Panzer Abteilung II Panzer Grenadier Regiment 13 Panzer Grenadier Bataillon I Panzer Grenadier Bataillon II Panzer Grenadier Regiment 14 Panzer Grenadier Bataillon I Panzer Grenadier Bataillon II Panzer Artillerie Regiment 116 Panzer Artillerie Abteilung I Panzer Artillerie Abteilung II Panzer Artillerie Abteilung III Panzer Aufklaerungs Abteilung 5 Heeres Flak Artillerie Abteilung 288 Panzerjaeger Abteilung 53 Panzer Pionier Bataillon 69 Panzer Nachrichten Abteilung 77 Panzer Versorgungstruppen 85

Służba:

Data	Korpus	Armia	Grupa Armii	Miejsce
9.39	VIII	14. Armee	Süd	Polska
12. 39	rezerwa	-	B	Niederrhein
1. 40 - 5. 40	rezerwa	-	B	Eifel, Cambrai, Lille
6.40	XV	Kleist(4)	B	Rouen, Brest
7.40 - 8.40	XXXX	BdE	-	Opole
9.40 - 12.40	XIV	12. Armee	B	Polska
1. 41 - 4 .41	XIV	12. Armee	-	Rumunia, Jugosławia
5. 41	XXXX	12. Armee	-	Grecja
6. 41	rezerwa	12. Armee	-	Grecja
7. 41	Rezerwa OKW	-	Mitte	Wschód
8. 41 - 9. 41	Rezerwa OKW	-	-	Opole
10. 41 - 12.41	XXXXVI	4. Panzer Gruppe	Mitte	Wiaźma, Moskwa
1. 42	XXXXVI	4. Panzer Armee	Mitte	Gżack
2. 42	rezerwa	4. Panzer Armee	Mitte	Gżack
3. 42 - 4. 42	V	4. Panzer Armee	Mitte	Gżack
5. 42 - 6. 42	XXXXVI	3. Panzer Armee	Mitte	Gżack
7. 42	XXIII	9. Armee	Mitte	Rżew
8. 42	rezerwa	9. Armee	Mitte	Rżew
9. 42 - 12. 42	XXXIX	9. Armee	Mitte	Rżew
1. 43	XXXXVI	3. Panzer Armee	Mitte	Wiaźma
2. 43	XXXXVI	4. Armee	Mitte	Spass-Demiańsk
3. 43	Scheele	2. Panzer Armee	Mitte	Orzeł
4. 43	rezerwa	-	Mitte	Orzeł
5. 43 - 6. 43	rezerwa	2. Panzer Armee	Mitte	Orzeł
7. 43	-	-	Mitte	Orzeł
8. 43	LV	2. Panzer Armee	Mitte	Orzeł
9. 43	XII	9. Armee	Mitte	Briańsk
10. 43 - 12. 43	LVI	2. Armee	Mitte	Homel, Prypeć
1. 44	LVI	2. Armee	Mitte	Prypeć
2. 44	XX	2. Armee	Mitte	Prypeć
3. 44	LV	9. Armee	Mitte	Bobruisk
4. 44 - 5. 44	LVI	2. Armee	Mitte	Kowel
6. 44	-	4. Panzer Armee	Mitte	Kowel, Mińsk
7. 44	VI	4. Armee	Mitte	Litwa
8. 44 - 10. 44	XXXX	3. Panzer Armee	Mitte	Kurlandia
11. 44	XXXXIX	4. Armee	Mitte	Prusy Wsch.
12. 44 - 1. 45	rezerwa	4. Armee	Mitte	Prusy Wsch.
2. 45	Koenigsberg	-	Nord	Prusy Wsch.
3. 45	Rezerwa	Samland	Nord	Pomorze
4. 45	XXVI	Ostpreussen	-	Pomorze, Gdańsk

---