Szwajcarscy naukowcy: 80% 艣wiatowej gospodarki zarz膮dzanej jest przez zaledwie garstk臋 os贸b
Dog艂臋ba analiza wp艂yw贸w i powi膮za艅 poszczeg贸lnych firm i korporacji na 艣wiecie wykazuje, i偶 zdecydowana wi臋kszo艣膰 gospodarki 艣wiatowej kontrolowana jest przez niewielk膮 grupk臋 firm.
Analiza przeprowadzona zosta艂a przez Szwajcarski Federalny Instytut Technologiczny z siedzib膮 z Zurichu (Swiss Federal Institute of Technology) i dotyczy艂a powi膮za艅 130 tysi臋cy firm i korporacji z 48 pa艅stw. Jak wynika z analizy, jakkolwiek na poziomie lokalnym odnosi si臋 wra偶enie wzgl臋dnej swobody dzia艂a艅, to jednak wi臋kszo艣膰 firm kontrolowanych jest przez zaledwie kilka - oko艂o dziesi臋ciu - globalnych korporacji, bank贸w i funduszy zbiorowych.
Naukowcy szwajcarscy, Stefano Battistion i James Glattfelder, poddali analizie 24 877 sp贸艂ek akcyjnych oraz 106 141 innych jednostek oferuj膮cych akcje w 2007, pochodz膮cych z 48 kraj贸w 艣wiata, i stwierdzili, 偶e wszystkie one posiadaj膮 pewien wsp贸lny “kr臋gos艂up”, kt贸ry reprezentowany jest w 80 procentach przez kapita艂 zarz膮dzany przez “zadziwiaj膮co ma艂膮 grup臋 w艂a艣cicieli akcji”.
“Patrz膮c na t臋 struktur臋 z poziomu lokalnego, wydaje si臋 ona zdywersyfikowana” - stwierdza Glattfelder - “jednak je艣li zaczniemy dochodzi膰 do tego kto jest przy ko艅cach tych sznurk贸w, znajdziemy tam te same osoby. Takiego wyniku nie mo偶na spodziewa膰 si臋 obserwuj膮c struktury tylko z poziomu lokalnego.”
Matthew Jackson, ekonomista z kalifornijskiego uniwerstytu Stanford, specjalizuj膮cy si臋 w badaniu spo艂ecznych i ekonomicznych powi膮za艅 sieciowych m贸wi, 偶e podej艣cie szwajcarskich naukowc贸w mo偶e mie膰 zastosowane w znalezieniu odpowiedzi na pytanie o rzeczywist膮 kontrol臋 korporacji oraz na to jak oddzia艂ywuj膮 one na siebie. “Jest jasne, 偶e patrz膮c na niedawny finansowy kryzys, zrozumienie zale偶no艣ci pomi臋dzy firmami i udzia艂owcami jest bardzo wa偶ne dla przysz艂o艣ci.” - m贸wi Jackson.
Analiza wyja艣ni膰 mo偶e co tak naprawd臋 sprawia, 偶e kryzys dotyka w tym samym czasie wszystkie kontynenty. Pokazuje ona bowiem, 偶e 艣wiatow膮 gospodark膮, z setkami tysi臋cy firm i korporacji, zarz膮dza zaledwie kilka firm, z kt贸rych najwi臋ksz膮 zidentyfikowano i jest ni膮 Capital Group Companies - CGC, globalna jednostka posiadaj膮ca udzia艂y wi臋kszo艣ciowe w najwi臋kszych korporacjach a偶 w 36 z 48 przebadanych kraj贸w 艣wiata.
Badaj膮c zale偶no艣ci od CGC, b臋d膮cej w praktyce globaln膮 jednostk膮 kontroluj膮c膮 wi臋kszo艣膰 najwi臋kszych przedsi臋biorstw na 艣wiecie, wzi臋to pod uwag臋 r贸wnie偶 zale偶no艣ci drugiego stopnia, czyli przypadk贸w gdy firma kontrolowana jest przez inn膮 jednostk臋 nadrz臋dn膮.
Autorzy analizy nie pr贸buj膮 odpowiada膰 na pytania czy np. firma nadrz臋dna mog艂aby i chcia艂aby wywiera膰 wp艂yw na kontrolowane przez siebie jednostki, jednak obserwuj膮c wsp贸艂czesn膮 gospodark臋 mo偶na za autor贸w udzieli膰 odpowiedzi twierdz膮cej.
Wst臋pn膮 informacj臋 o wynikach bada艅 poda艂 serwis Inside Science, sponsorowany przez Ameryka艅ski Instytut Fizyki (American Physical Society), organizacj臋-matk臋 skupiaj膮c膮 25 najwi臋kszych naukowych i in偶ynierskich stowarzysze艅. Ca艂a analiza b臋dzie wkr贸tce opublikowana w najbardziej presti偶owym periodyku nauk fizycznych Physical Review E