ORTOPEDIA I TRAUMATOLOGIA
12.12.2007
Temat: Kręgosłup, miednica, skręcenia.
Kręgosłup posiada naturalne krzywizny, do których zaliczamy:
Lordozę szyjną
Kifozę piersiową
Lordozę lędźwiową
Składa się z trzonów: 7C, 12Th, 5L.
Trzony im niżej kręgosłupa tym są masywniejsze.
Odcinek szyjny jest najbardziej ruchliwy, natomiast lędźwiowy ma bardzo małą ruchomość.
Urazy szyjne:
Najczęściej C5, C6, C7
Ból przy ruchach głową/obmacywaniu wyrostków kolczystych
Skręcenia odcinka szyjnego:
Ograniczenie ruchomości.
Staw międzykręgowy - pęknięcia, nadłamania, przy ruchach bardzo silne bóle.
Podwichnięcia jednostronne - asymetryczne ustawienie głowy, zniesione ruchy.
Podwichnięcia obustronne- zniesiona lordoza C5/C6.
Zwichnięcie obustronne - przemieszczenie całkowite powierzchni stawowej (nastawienie).
Leczenie:
Unieruchomienie kołnierzem Schanza
Dolegliwości kończyn
Położenie na wznak
Gorset gipsowy
Kanał kręgowy w odcinku szyjnym jest bardzo szeroki. W piersiowym bardzo mały. Natomiast przy urazie odcinka lędźwiowego zawsze dochodzi do przerwania.
Przy złamaniu wyrostków poprzecznych oraz kręgosłupa zakłada się gorset gipsowy.
Trzy punkty podparcia Nicolasa Andre:
Podparcie mostka (gorsetowanie 12 tygodni)
Spojenie łonowe (Odciążenie)
Okolice lędźwi (operacje - stabilizacja tylko śrubami)
Urazy miednicy:
Duże wypadki
Stany zagrażające życiu (miednica jest bardzo unerwiona, efektem czego jest utrata dużej ilości krwi)
Stłuczenia nerki (masywny krwotok)
Uszkodzenie pęcherza przebicie przez k. miednicy (krwiomocz)
Uszkodzenie cewki (bezmocz, krwawy bezmocz)
Badanie kręgosłupa:
Pozycja stojąca (sprawdzamy czy nie boli głowa, czy wyrostki kolczyste nie bolą i napięte mięśnie)
Sprawdzamy objawy przyczynowe (mogą być spowodowane bólami dysków)
Każemy pacjentowi wykonać stanie na palcach i następnie przyciśnięcie pięty do ziemi.
Pacjent ma wykonać skłony i przysiady.
Badanie miednicy:
Leżąc na plecach uciskamy (rozwieramy) miednice, może występować ból - złamanie.
Ściskanie miednicy.
Ucisk na spojenie łonowe.
Badanie stawu krzyżowo-biodrowego.
Badanie panewki.
Wyprostowana noga ruch rotacji - uszkodzenie endoprotezy.
Test Lasequa.
Funkcja miednicy:
Podporowa
Dynamiczna (duża liczba mięśni, łączących ją z kręgosłupem)
Ochronna (układ moczowy, jelito, naczynia biodrowe)
Tylny łuk miednicy - ciężar ciała.
Może dojść do złamań z przerwaniem lub bez przerwania obręczy.
Uszkodzenia mechaniczne: poprzez ścisk, rozwarcie, uszkodzenie osiowe, złamania mieszane.
Złamanie Malganie - uszkodzenie przedniej i tylnej ściany/obręczy miedniczy (leczenie operacyjne).
Uszkodzenie panewki:
Uszkodzenie w krętarzu
Przy odwiedzionej kończynie
Centralne uszkodzenie stawu biodrowego - głowa kości udowej wpada do miednicy.
Może dojść do urwania cewki.
Kompresyjne złamanie trzonu kręgowego- zespolenie śrubami transwekularnymi.
Staw biodrowy - w urazie siły oddziaływają w zależności od ułożenia głowy w panewce.
Objawy zwichnięcia:
Zniekształcenie kończyny
Objaw sprężynowania
Kończyna rotuje się do wewnątrz
Bardzo duży ból (uciska na nerw kulszowy)
Złamania miednicy - kości krzyżowej - przerwanie obręczy - zespolenie płytą rekonstrukcyjną.
Centralne zwichnięcie stawu biodrowego - zespolenie płytą od wewnątrz i zewnątrz.
Złamanie dna panewki - zespolenie śrubami.
Stabilizacja zewnętrzna miednicy - przy bardzo ciężkich urazach przed operacją, na jamie brzusznej.
Skręcenia.
I° nadciągnięcie więzadeł i rozwłóknienie torebki.
II° rozdarcie torebki stawowej.
III° rozdarcie torebki i aparatu więzadłowego.
IV° oderwanie więzadła z fragmentem kostnym - złamanie awulsyjne.
Objawy:
Obrzęki, zatarcie obrysów stawu;
Ból i bolesność;
Wzmożone ocieplenie skóry nad stawem;
Wysięk w stawie, krwiak okołostawowy;
Zawsze badamy tętno i czucie obwodowe od miejsca urazu.
Leczenie:
Unieruchomienie (przez okres gojenia).
Może dojść również do uszkodzenia mięśni przywodzicieli kolana, oderwania mięśni w okolicy lędźwiowej, oderwanie przyczepu, przeskakiwanie iliotibial.
Kolano - stabilizacja więzadeł i mięśni; najwięcej problemów; choroby przez nadwagę i urazy zwyrodnienia stawów kolanowych.
Uszkodzenie łąkotek.
Więzadła przyśrodkowego nie operujemy, operujemy natomiast boczne.
Boczne podwichnięcie rzepki - u młodych pań.
Zapalenie więzadła właściwego rzepki.
Zapalenie kaletki przedrzepkowej (pojawia się duży wodniak, którego się wycina).
Chondromalacja rzepki - przy dużych urazach i przykurczach kolana.
Zapalenie ścięgna Achillesa - pogrubiałe, bolesne, możliwe zerwanie, problemy z chodzeniem, nie zakłada się blokad i sterydów, leczy operacyjnie.
Łydka.
Przeciążenie mięśni łydki - przedni przedział, obrzęk przy dużym chodzeniu.
Naderwanie mięśnia brzuchatego łydki.
Stopa.
Najsłabsze więzadło w kostce to więzadło boczne.
Bóle wzdłuż ścięgien.
Zapalenie rozcięgien.
Stopa grecka (najdłuższy drugi paluch u stopy).
Stopa rzymska(większość ludzi).
Staw Lisfranc's (w stopie w 2 paluchu).
Zwichnięcie Lisfranc's.
Paluch koślawy.
Ból z przeciążenia kości śródstopia.
Zespół Morton's - nerwiak.
Paluch Sprintera - trzeszczka ulega zniszczeniu.
10