Etap 3. Podjęcie decyzji w sprawie działania zapobiegawczego
Po oszacowaniu ryzyka następnym etapem jest wprowadzenie środków zapobiegawczych i ochronnych. Na tym etapie należy rozważyć m.in.:
Czy danemu ryzyku da się zapobiegać lub uniknąć go. Czy da się wyeliminować to ryzyko? Można to zrealizować na przykład przez:
zastanowienie się, czy dane zadanie lub praca są konieczne,
usunięcie zagrożenia,
zastosowanie innych substancji lub procesów pracy.
Jeżeli danemu ryzyku nie da się zapobiegać lub unikać go, jak można je zmniejszyć do poziomu, przy którym nie ucierpi zdrowie i bezpieczeństwo osób narażonych. Przy określaniu strategii ograniczania i kontrolowania ryzyka pracodawcy powinni być świadomi następujących dodatkowych ogólnych zasad zapobiegania:
eliminowanie zagrożeń u źródła
adaptacja procesów stosownie do potrzeb indywidualnych, w szczególności z uwzględnieniem specyfiki systemu funkcjonowania miejsca pracy, wyboru narzędzi pracy i doboru metod pracy i metod produkcji, co ma na celu w szczególności uniknięcie monotonii podczas wykonywania operacji roboczych przy określonej szybkości wykonywania tych czynności, jak również zredukowanie ich niekorzystnego wpływu na stan zdrowia
stosowanie nowych rozwiązań naukowo-technicznych
zastępowanie niebezpiecznych procesów, urządzeń, materiałów, itd. bezpiecznymi lub mniej niebezpiecznymi (zastępowanie maszyn lub materiałów lub innych elementów stwarzających zagrożenie innymi)
opracowanie spójnej całościowej polityki zapobiegania, obejmującej technologię, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne i wpływ czynników związanych ze środowiskiem pracy
nadawanie priorytetu środkom ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej (np. ograniczenie narażenia na pary i gazy poprzez stosowanie instalacji wentylacyjnej, a nie masek przeciwpyłowych)
odpowiednie instruowanie pracowników.
Pracodawcy mogą znaleźć wytyczne dotyczące kontrolowania ryzyka przez wprowadzanie tych środków w specyfikacjach, w krajowych aktach prawnych, normach krajowych, opublikowanych poradnikach i innych tego rodzaju materiałach publikowanych przez organy krajowe.
Kolejną ważną zasadą ogólną, o której powinni wiedzieć pracodawcy jest to, że nie należy dopuszczać do przenoszenia ryzyka. Oznacza to, że znajdując rozwiązanie jednego problemu, nie należy tworzyć innego. Na przykład wątpliwą korzyść przyniosłoby podwójne oszklenie okien w biurze w celu zmniejszenia poziomu hałasu dochodzącego z zewnątrz, o ile nie zapewniono by odpowiedniej wentylacji.