Spis treści

1. Cel pracy.

2. Założenia konstrukcyjne.

3. Aparatura modułowa.

3.1. Wyłączniki instalacyjne.

3.1.1.Wyłączniki nadprądowe typu WIN.

3.1.2 Wyłączniki nadprądowy S301 B 40A 1P 6 KA.

3.2. Wyłączniki bezpieczeństwa.

3.2.1 Wyłączniki różnicowo-nadprądowe typu WRN.

3.2.2 Wyłączniki różnicowoprądowe typu WRP

3.2.3. Wyłączniki różnicowo prądowy P 304 25A AC.

3.2.4. Wyłącznik różnicowo prądowy 4-bieg,,SP20/30-4''.

3.3. Ochronniki przeciw-przepięciowe.

3.4. Rozłączniki izolacyjne typu RIM.

3.5. Styczniki typu STM.

3.6. Przekaźniki impulsowe typu PIM.

3.7. Lampki sygnalizacyjne typu LSM.

3.8. Programator TSG E2

3.9. Przekaźnik bistabilny BIS-411.

3.10. Przekaźnik 4PDT 230V~ R15-1014-23-3230 WT AC

3.11. Gniazdo GZU-8 do R15 2P.

3.12. Wyłącznik silnikowy MBS25 / SFK0 .

4. Schematy połączeń aparatury modułowej.

4.1 Schemat układu połączeń ,,gwiazda - trójkąt''.

4.2. Schemat układu połączeń ,,lewo - prawo''.

4.3. Inny układ sterowania ,, lewo-prawo''.

5. Literatura.

6. Wnioski.

1. Cel pracy

Celem pracy jest zaprojektowanie i wykonanie stanowiska do nauki i ćwiczeń w łączeniu układów automatyki przemysłowej.

Decyzją władz szkolnych od 2005 roku młodzież kończąca szkołę zawodową ponadgimnazjalną zdaje egzamin z przygotowania zawodowego w tzw. Ośrodkach Egzaminacyjnych.

Istnieje więc konieczność dostosowania sposobu i metod nauczania do standardów wymagań egzaminacyjnych oraz zapoznania przyszłych zdających ze sposobem zdawania części praktycznej egzaminu. Ponieważ szkoła nasza kształci przyszłych elektryków stąd potrzeba stworzenia takiego stanowiska.

Całość pracy dyplomowej stanowić powinna doskonałą pomoc dydaktyczną w celu pogłębiania wiedzy ucznia i zapoznania ich z asortymentem aparatury modułowej produkowanej i stosowanej aktualnie w automatyce przemysłowej . Ponadto stanowisko to umożliwi uczniowi budowanie wielu układów sterowania stycznikowo - przekaźnikowego stosowanych obecnie w technice automatyki przemysłowej.

2. Założenia konstrukcyjne

Założeniem pracy dyplomowej jest stworzenie stanowiska do nauki i ćwiczeń w łączeniu układów automatyki przemysłowej.

Stanowisko będzie wyposażone w aparaturę modułową umożliwiającą budowanie różnego rodzaju i przeznaczenia układy sterowania i sygnalizacji . Na płycie montażowej będą zamocowane szyny TH 35 do mocowania aparatury modułowej oraz korytka grzebieniowe do prowadzenia przewodów. Układ i rozmieszczenie szyn jak na rysunkach .

Stanowisko trenażowe będzie zawierać:

1. Wyłącznik różnicowoprądowy ID 40A In =0,030 A

415 ~ IP 40

2. Wyłącznik różnicowoprądowy JVL-4-63/4

25/003 400V 30mA

25 A Uc=230V

3. Wyłącznik silnikowy M 250 In=6,3 A Uc=415

Wyłączników silnikowych Mb S25 AEG 1……1,6 A

E- Nr 910-201-205

4.Styczników modułowych TH 35

Styczników SM-22-1 Uc=230/50Hz Ac24A/3-380V

13kW/3-380V 7,5kW/3-220V EC 947-4/2

PN-92/E-06150/41

5.Programatora TR -610 R- 250h

220/230/45-60 Hz

6.Lampek sygnalizacyjnych L191-1~220V

L191-2~220V

L191-3~220V

L191-4~220V

L191-5~220V

`

3. Aparatura modułowa

Wprowadzone na rynek nowe serie aparatury modułowej posiadają oryginalną i nowoczesną stylistykę. Zakres asortymentowy serii świetnie komponuje się z wyposażaniem w nowoczesne elementy elektroinstalacyjne wnętrz mieszkań i pomieszczeń użyteczności publicznej. Produkty serii posiadają w większości znak bezpieczeństwa B oraz parametry techniczne na najwyższym światowym poziomie. Przedstawione zalety plus niewygórowana cena uzasadnia stwierdzenie, że nowe propozycje przeznaczone są dla prawie wszystkich zastosowań w elektrotechnice.

3.1. Wyłączniki instalacyjne

Do najczęściej stosowanych aparatów modułowych należą wyłączniki instalacyjne. Aktualnie na rynku znajduje się ich cała gama.

1. Wyłączniki nadprądowe - zabezpieczenie zwarciowe i nadprądowe .

2. Wyłączniki różnicowoprądowe- zabezpieczenie przed porażeniem prądem.

3. Przekaźniki impulsowe, styczniki, rozłączniki, lampki - zdalne sterowanie i sygnalizacja.

4. Skrzynki rozdzielcze - proste instalowanie.

5. Przyłączeniowe szyny widełkowe - szybkie przyłączanie.

6. Akcesoria różne- łatwa adaptacja.

3.1.1.Wyłączniki nadprądowe typu WIN

Wyłączniki nadprądowe typu WIN przeznaczone są do zabezpieczenia obwodów elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń. Wyłączniki o charakterystyce B stosujemy głównie do zabezpieczenia przewodów i odbiorników w obwodach oświetlenia, sterowania i gniazd wtykowych natomiast o charakterystyce C - urządzeń elektroenergetycznych o większych prądach rozruchowych (silniki, transformatory) oraz ochronników przeciw-przepięciowych typu OPM. Konstrukcja zacisków umożliwia równoczesne podłączenie przewodów i widełowych szyn łączeniowych typu SW, co znacznie poprawia walory instalacyjne łączników. Dwustronne zastosowanie tego typu zacisków stanowi dodatkową zaletę wyłączników.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 1, 2, 3, 4P (dla P=18mm) Prąd znamionowy: 6, 10, 16, 20, 25, 32 A Napięcie znamionowe: 230/400V, 50Hz Napięcie izolacji: 440V~ Charakterystyki: B (3-5 In) i C (5-10 In) Klasa ograniczenia energii: 3 Zwarciowa zdolność łączenia: 6kA Temperatura pracy: 300C Temperatura składowania: -40 ÷ +800C Trwałość mechaniczna: 20 000 przestawień Trwałość elektryczna: 4 000 przestawień Stopień ochrony: IP 20 Wyłącznik nadprądowy typu WIN 4 -biegunowy.

Wyłącznik nadprądowy

typu WIN 1- biegunowy.

3.1.2. Wyłącznik nadprądowy S 301 B 40A 1P 6KA

nr kat. S 301 B 40A

Producent: LEGRAND

Znamionowa zdolność zwarciowa 6000 A
Posiadają stopień ochrony IP 2x (dotyczy również przyłączy), który po zabudowie w rozdzielnicy wzrasta do IP 4x. Estetyczne i bardzo funkcjonalne. Dźwignia załączająca o dwóch stanach stabilnych. Możliwość umieszczenia czytelnego i trwałego opisu chronionej instalacji w przezroczystym okienku. Prosty i wygodny montaż wyposażenia dodatkowego: styków pomocniczych, wyzwalaczy, zdalnego sterowania. Dowolna pozycja pracy. Wysoka trwałość mechaniczna i łączeniowa.

3.2. Wyłącznik bezpieczeństwa

Wprowadzenie wyłączników różnicowo-prądowych zrewolucjonizowało ochronę przed porażeniem. Dotychczas stosowane systemy uziemienia lub zerowania nie dawały pełnej ochrony, a w niektórych sytuacjach stanowiły nawet dodatkowe zagrożenie. Wyłączniki chronią nie tylko przed skutkami dotyku pośredniego ( np. obudowy pod napięciem), ale też przy bezpośrednim dotknięciu przewodu czy zacisku. Jak działają? Urządzenia porównują natężenia prądu wypływającego i dopływającego do układu sterującego. Jeśli obwód działa prawidłowo, oba te prądy są jednakowe i zabezpieczenie nie jest uruchamiane. Jeśli nastąpi upływ prądu do ziemi na skutek uszkodzenia izolacji lub dotknięcia zacisku, to część prądu nie wróci do wyłącznika. Wtedy zasilanie zostanie odłączone. Wyłączniki różnicowo-prądowe produkowane są w kilku wariantach dostosowanych do różnych wartości upływu prądu. Do zabezpieczenia obwodów w łazienkach i kuchniach stosuje się wyłączniki o prądzie różnicowym 30 mA w układzie jedno- lub trójfazowym. Bardziej czułe - o prądzie 10 mA - zakłada się do obwodów stwarzających szczególne zagrożenie (baseny, sauny). Natomiast te o prądzie 300 mA stosuje się jako zabezpieczenie całej instalacji przed porażeniem. Trzeba pamiętać, że obwody z wyłącznikiem różnicowo-prądowym muszą mieć dodatkowy przewód uziemiający, a gniazda - bolec ochronny. Wyposażenie instalacji w tylko jeden taki wyłącznik powoduje, że gdy zadziała, prąd zostanie odłączony w całym domu. Dlatego lepiej zainstalować dwa lub trzy wyłączniki różnicowo-prądowe chroniące odrębne obwody, a nie całą instalację. Wyłączniki dobrać powinien dobry elektryk, który dostosuje ich typy do konkretnej instalacji. Jeśli nie ma możliwości założenia wyłącznika różnicowo-prądowego w istniejącej instalacji bez poważniejszej przeróbki, można podłączyć niektóre, szczególnie niebezpieczne urządzenia (pralka, grzejniki łazienkowe, elektronarzędzia ogrodnicze) przez wyłącznik wtykowy. Chroni on tylko jedno urządzenie i wkładany jest do gniazda z uziemionym lub zerowanym bolcem ochronnym.
Wszystkie typy wyłączników różnicowo-prądowych wymagają co miesiąc sprawdzenia działania (mają na obudowie odpowiedni przycisk testujący).

3.2.1. Wyłączniki różnicowo-nadprądowe typu WRN

Wyłączniki różnicowo-nadprądowe typu WRN są kombinacją wyłącznika różnicowo i nadmiarowo-prądowego. Przeznaczone są do izolowania, łączenia, zabezpieczenia przed skutkami zwarć i przeciążeń oraz ochrony przed prądem upływowym w jednofazowych obwodach elektrycznych instalacji domowych i użyteczności publicznej. Wyłączniki WRN posiadają zaciski tulejkowe oraz standardowy przycisk do comiesięcznego wykonywania testu poprawnego działania.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 2 P (dla P=18mm) Prąd znamionowy: 10, 16A Napięcie znamionowe: 230V, 50Hz Napięcie izolacji: 400V~ Prąd różnicowy: 30mA, 300mA Znam. prąd zwarciowy 6 kA Charakterystyka: B (3-5 In) Temperatura pracy: -5 ÷ +400C Temperatura składowania: -40 ÷ +700C Napięcie obwodu testu: 172V Trwałość mechaniczna: 20 000 przestawień Stopień ochrony: IP 20 Masa: 0,19kg Zaciski we/wy: tulejkowe do przewodów 0,75-16 mm^2

3.2.2. Wyłączniki różnicowoprądowe typu WRP

Wyłączniki różnicowoprądowe typu WRP przeznaczone są do izolowania, łączenia i ochrony obwodów elektrycznych przed prądem upływowym, ochrony przeciwporażeniowej osób przed dotykiem pośrednim (30 mA lub 300 mA), uzupełnienie ochrony przed dotykiem bezpośrednim (30 mA) oraz ochrony instalacji przed ryzykiem pożaru (300 mA).

Wyłączniki zapobiegają długotrwałemu utrzymywaniu się niebezpiecznego napięcia na uziemionych elementach metalowych poprzez automatyczne odłączenie napięcia zasilającego.

Mogą być stosowane w układach TN-S, TN-C-S, TT, IT oraz tam, gdzie przewody neutralny i ochronny są rozdzielone. Konstrukcja zacisków umożliwia równoczesne podłączenie przewodów i widełkowych szyn łączeniowych typu SW, co znacznie poprawia walory instalacyjne wyłączników.

Wyłączniki WRP wyposażone są w standardowy przycisk do comiesięcznego wykonywania testu poprawnego działania.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 2 lub 4 P (dlaP=18mm) Prąd znamionowy: 25, 40A Napięcie znamionowe: 230/400V, 50Hz Napięcie izolacji: 440V~ Prąd różnicowy: 30mA, 300mA Znamionowy prąd zwarciowy: 3kA Napięcie obwodu testu: 172V Temperatura pracy: -5 ÷ +400C Temperatura składowania: -40 ÷ +800C Trwałość mechaniczna: 5 000 przestawień Trwałość elektryczna: 2 500 przestawień Stopień ochrony IP 20 Masa: 0,18 kg (2P); 0,35kg (4P) Zaciski we/wy: tulejkowe do przewodów 1-35 mm^2

3.2.3. Wyłącznik różnicowoprądowy P 304 25A 30mA AC

Producent: LEGRAND

Wyłączniki różnicowoprądowe stanowią część bogatej rodziny aparatów modułowych oferowanych przez Legrand FAEL.

W rodzinie tej znajdzie się wszystkie grupy aparatów, jakie są niezbędne w nowoczesnych instalacjach elektrycznych.

Spełniają one wszelkie wymagania z zakresu bezpieczeństwa

dla każdego rodzaju pomieszczeń (mieszkanie, dom, biuro, sklep, hala przemysłowa itd.).

		3.2.4. Wyłącznik różnicowo prądowy 4-biegunowy „SP 25/30-4” Cechy wyłączników różnicowo prądowych: nowoczesny wygląd, łatwy montaż przewodów i szyn zbiorczych, odporność na udary prądowe - wyeliminowano samoczynne wyłączania, proste i pewne mocowanie na szynie 35 mm, dodatkowy wyświetlacz kolorowy pozycji głównego wyłącznika (czerwony: styki zwarte, zielony: styki rozwarte). Parametry techniczne: Prąd znamionowy 25 A Znamionowy prąd różnicowy 30 mA Napięcie znamionowe 230 V Częstotliwość znamionowa 50/60 Hz Znamionowa zdolność łączeniowa Znamionowa różnicowa zdolność łączeniowa 630 A Max . Zabezpieczenie przed licznikowe GL 63 A Znamionowy prąd zwarciowy 6000 A Zakres temperatur od - 25°C do + 40°C Waga - 390 g Zaciski przyłączeniowe do 25 mm^2 Czas wyzwolenia przy 1 x IN<0,2 s; przy 5 x IN<0,04 s
3.3. Ochronniki przeciw-przepięciowe

Ochronniki przeciw-przepięciowe przeznaczone są do ochrony urządzeń elektrycznych przed przepięciami pochodzenia atmosferycznego oraz powstałymi w wyniku procesów łączeniowych w sieciach TN-S i TN-C. Stosowanie ochronników w instalacji elektrycznej zapobiega uszkodzeniom sprzętu elektronicznego (odbiorniki RTV, kuchenki mikrofalowe, lodówki itp.) oraz sprzętu teleinformatycznego i komputerowego. Ochronniki posiadają budowę modułową oraz wizualną sygnalizację uszkodzenia (zadziałania). Ochronnik z czerwonym okienkiem należy wymienić na nowy. Sygnalizacja następuje poprzez zmianę koloru okienka kontrolnego z białego na czerwony. Doboru ochronników należy dokonywać w zależności od intensywności występowania zjawisk burzowych na danym terenie, lokalizacji i rodzaju budynku a także wartości materialnej zabezpieczanych urządzeń. Ochronnik OPM 102 należy zabezpieczać wyłącznikiem nadprądowym WIN 102 C20 a OPM 104 wyłącznikiem WIN 104 C20. Ochronniki stanowią świetne uzupełnienie asortymentu w naszej domowej skrzynce rozdzielczej.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 1P+N, 3P+N (dla P=18mm) Napięcie znamionowe: 230V/400V, 50Hz Max prąd wyładowczy: 10kA (8/20us) Znamionowy prąd wyładowczy: 5kA Poziom ochrony: 1,2kV Max napięcie sieci: 275V~, 440V~ Czas reakcji: < 25ns Temperatura pracy: -25 ÷ +600C Temperatura składowania: -40 ÷ +700C Zabezpieczenie: WIN: 102 C20; 104 C20 Stopień ochrony: IP 20 Masa: 0,106kg dla OPM 102, 0,250kg dla OPM 104 Zaciski we/wy tulejkowe do przewodów: giętkich 2,5-16 mm^2, sztywnych 2,5-25 mm^2

3.4. Rozłączniki izolacyjne typu RIM

Rozłączniki izolacyjne typu RIM przeznaczone są do załączania i wyłączania obwodów elektrycznych pod obciążeniem. W domowych skrzynkach rozdzielczych mogą być stosowane jako wyłącznik główny.
Stan wyłączenia sygnalizowany jest zielonym kolorem pola ponad dźwignią załączającą.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 3, 4P (dla P=18mm) Prąd znamionowy: 100A Napięcie znamionowe: 415V~ Prąd wytrzymywany: 2kA (w ciągu 1sek.) Trwałość mechaniczna: 100 000 cykli Trwałość elektryczna: 10 000 cykli (AC22, cos 0,6) Temperatura pracy: -25 ÷ +600C Stopień ochrony: IP 20 Masa: 0,21kg (3P), 0,29kg (4P) Zaciski we/wy tulejkowe do przewodów: o przekroju do 50 mm^2

3.5. Styczniki typu STM

Styczniki typu STM przeznaczone są do zdalnego załączania
i wyłączania obwodów elektrycznych pod obciążeniem, przełączania obwodów mocy takich jak oświetlenie, ogrzewanie czy wentylacja. Styczniki posiadają na płycie czołowej wskaźnik zasilania cewki (barwa czerwona - zasilanie cewki załączone). W domowych skrzynkach rozdzielczych mogą być stosowane do sterowania pracą np. hydroforu lub ogrzewania akumulacyjnego czy podłogowego.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 1, 2P (szer.18mm); 3, 4P (szer.36mm) Prąd znamionowy: 25A (kat. AC 7a) Napięcie znamionowe: 250V~, 400V~; 50Hz Napięcie cewki: 230V~ Głośność pracy: < 20dB Trwałość mechaniczna: 1 000 000 cykli Trwałość elektryczna: 250 000 cykli (AC7a, AC1) Temperatura pracy: -5 ÷ +500C Stopień ochrony: IP 20 Masa: 0,12kg dla 1, 2P, 0,21kg dla 3, 4P Zaciski obw. głównego tulejkowe do przewodów: o przekroju do 6 mm^2 Zaciski obw. sterowania tulejkowe do przewodów: o przekroju do 2,5 mm^2

Do dużego wyboru powietrznych (suchych) styczników niskiego napięcia na polskim rynku dołączyły styczniki produkcji GENERAL ELECTRIC POWER CONTROLS. Przewiduje się, że oferta GE PC uzupełni i zwiększy atrakcyjność rynku elektrotechnicznego. Są to bowiem styczniki o szerokim zakresie wartości prądu roboczego, których cewki mogą być przystosowane do zasilania każdym napięciem spotykanym w obwodach instalacji elektrycznej. Na uwagę zasługuje ich estetyka i staranne wykonanie.

Można rozróżnić pięć grup styczników - serii Contax, MC, CL, CK oraz CSC. Pierwsza i ostatnia grupa styczników jest skonstruowana specjalnie do określonych zastosowań.

- Contax - styczniki instalacyjne do zastosowania w domu, w układach zasilania systemów ogrzewania elektrycznego, przepływowych ogrzewaczy wody, wentylacji i klimatyzacji. Mogą być montowane na szynie DIN (tzw. euroszynie) w standardowych obudowach wnętrzowych, które zapewniają pełną ochronę przed dotykiem i porażeniem prądem elektrycznym. Obciążalność torów prądowych wynosi do 63 A w kategorii użytkowania AC1. Produkowane są w wersji jedno-, dwu-, trój- i czterobiegunowej, o różnych układach styków torów głównych, np. 4 NO, 3NO, 2NO+2NZ. Charakteryzują się cichą pracą oraz dużą trwałością łączeniową. Mogą być dodatkowo wyciszone lub wykonane jako stycznik przełączany, podobnie jak zegar licznika dwutaryfowego, a także w wersji przekaźnikowej o obciążalności torów głównych 16 A w kategorii AC1.

-CSC - specjalnie zaprojektowane styczniki do łączenia baterii kondensatorów o mocy do 70 kvar. Są one przystosowane do montażu na płycie montażowej lub euroszynie. Mogą pracować w temperaturze otoczenia od -25 do 55°C i na wysokości do 3000 m n.p.m. Charakteryzują się trwałością łączeniową ( elektryczną) do 280 tys. cykli. Mogą być dodatkowo wyposażone w styki pomocnicze mocowane zatrzaskowo z góry lub boku stycznika.

- MC, CL, CK - styczniki uniwersalne o prądzie roboczym od 16 do 1250 A w kategorii użytkowania AC1 i trwałości do 2 mln łączeń elektrycznych, zależnie od typu i mocy. Styczniki o wartości prądu do 140 A są mocowane na euroszynie. Aparaty tych trzech serii mogą być wyposażone w przekaźniki termobimetalowe

z kompensacją wpływów temperatury otoczenia przeznaczone do zabezpieczenia silników elektrycznych oraz w urządzenie chroniące silniki przed pracą niepełno-fazową. Zabezpieczenia termiczne można mocować bezpośrednio na stycznikach lub w przypadku przekaźników typu MT i RT1 za pomocą adapterów na szynie DIN~. Przekaźniki te mają wielofunkcyjny przełącznik umożliwiający wybór sposobu ponownego załączenia. Mogą mieć przycisk zdalnego wyłączania za pomocą cięgna elastycznego, a także mogą być wyposażone - w zależności od typu - w dodatkowe styki pomocnicze. Zakres prądu roboczego przekaźników zawiera się w granicach od 0,11 do 850 A.

Styczniki serii MG, CL, CK mogą być wykorzystane. do łączenia:

- obciążeń rezystancyjnych (prąd roboczy do 1250 A) ,

- obciążeń indukcyjnych np. silników elektrycznych we wszystkich kategoriach użytkowania (prąd roboczy do 850 A),

- baterii kondensatorów o mocy do 525 kvar,

- urządzeń prądu stałego (prąd roboczy 1250 A w zależności od stałej czasowej i napięcia),

- transformatorów mocy do 280 kV A,

- obwodów oświetlenia (zależnie od mocy i typów źródeł światła) . Dostępne są także kompletne urządzenia zawierające omówione styczniki. Zalicza się do nich zestawy łączeniowe umożliwiające rozruch silników elektrycznych metodą bezpośrednią, z przełącznikiem gwiazda-trójkąt lub z autotransformatorem. Są również układy styczników rewersyjnych oraz układy miękkiego startu silników z softstarterem typu Astat produkcji GEPC. Oprócz tego styczniki te stosuje się w układach automatyki SZR o prądzie do 1250 A, wykorzystując wyłączniki zwarciowe typu Rekord produkcji G E PC ( oferowane na polskim rynku także jako oddzielne urządzenia).Kompletne urządzenia są dostępne na zamówienie, natomiast w ciągłej sprzedaży są styczniki, blokady mechaniczne i elektromechaniczne (zależnie od typu stycznika), styki pomocnicze bezzwłoczne (zależnie od typu przypinane z boku lub od góry stycznika), styki pomocnicze z opóźnionym załączaniem lub wyłączaniem, elementy ograniczające zakłócenia, instalowane w obwodach cewek zasilających, interfejsy i rygle elektromechaniczne do styczników serii CL.

3.6. Przekaźniki impulsowe typu PIM

Przekaźniki impulsowe typu PIM przeznaczone są do zdalnego załączania i wyłączania sterowanych obwodów elektrycznych o charakterze rezystancyjnym lub indukcyjnym. Przekaźnik jest załączany lub wyłączany poprzez podanie krótkiego impulsu napięcia na cewkę sterującą np. za pomocą przycisku zwiernego. Przekaźniki posiadają na płycie czołowej przełącznik dźwigniowy (I-0) umożliwiający ręczne załączanie lub wyłączanie obciążenia, stanowiący równocześnie wskaźnik załączenia torów prądowych. Przekaźnik wyposażony jest także w niebieską dźwignię (ON-OFF) odłączającą cewkę przekaźnika od zacisku wejściowego (A2). W domowych skrzynkach rozdzielczych mogą być stosowane do sterowania odbiorników małej mocy np. zespołów oświetlenia halogenowego.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 1, 2P (szer.18mm) Prąd znamionowy: 16A dla cos = 0,6 Napięcie znamionowe: 250V~ Napięcie cewki: 230V~, 50Hz Pobór mocy chwilowy: 19VA Trwałość elektryczna: 200 000 cykli (kat. AC22) 400 000 cykli (kat. AC21) Max. czas zasilania cewki: 1h Min. czas trwania impulsu: 50ms (zalecane 200ms) Max. częstość łączenia: 5 cykli/min Poziom głośności: < 60dB Temperatura pracy: -20 ÷ +500C Stopień: ochrony IP 20 Masa: 0,11kg Zaciski: tulejkowe do przewodów o Średnicy od 0,5 mm^2 do 6 mm^2

3.7. Lampki sygnalizacyjne typu LSM

Lampki sygnalizacyjne typu LSM są przeznaczone do instalowania w obwodach sygnalizacyjnych, kontrolnych i sterowniczych jako źródło świetlnego powiadamiania o istnieniu napięcia w kontrolowanym obwodzie. W domowych skrzynkach rozdzielczych mogą informować o obecności napięcia w obwodach łączników i gniazd instalacji domowej.

Dane techniczne: Liczba biegunów: 1P (dla P=18mm) Napięcie znamionowe: 230V~ Pobór mocy: 0,3W Temperatura pracy: -20 ÷ +500C Masa: 0,04kg Stopień ochrony: IP20 Zaciski: tulejkowe dla przew. do 2,5mm^2

3.8. Programator 7-dniowy cyfrowy przemysłowy TSGE2 nr kat. TIE2 Producent: ZEXT Programator 7-dniowy cyfrowy przemysłowy TSGE2 Możliwości: - przystosowany do montażu na szynie DIN - praca w trybie 24-godzinnymi 7-dniowym - możliwość ustawienia w każdym z 8 programów 16 różnych kombinacji dni tygodnia, co daje maksymalnie 112 włączeń/wyłączeń w tygodniu - przycisk kasowania ustawień - wyświetlacz czasu rzeczywistego - wygodne przełączanie na czas letni lub zimowy - podtrzymanie pracy zegara za pomocą wewnętrznych akumulatorów - możliwość załączania układów zasilanych różnymi napięciami Parametry techniczne Model: TSGE2 Dokładność programowania: 1 minuta Dokładność pracy urządzenia: 1 minuta/miesiąc Materiał obudowy: tworzywo ABS Kolor obudowy: biały Zakres temperatur pracy: -10°C ... +40°C Wewnętrzny akumulator: 1,2V Ni-MH Napięcie zasilania: 220-240V~/50Hz Maksymalne obciążenie: - rezystancyjne 16A, 3500W - indukcyjne 3A Wymiary (szer. x wys. x głęb.): 35 x 86 x 65 mm

3.9. Przekaźnik bistabilny BIS-411

nr kat. BIS-411 Producent: F&F Przeznaczenie : Elektroniczny bistabilny przekaźnik impulsowy BIS- 411 umożliwia załączenie oświetlenia lub innego urządzenia z kilku różnych punktów za pomocą równolegle połączonych przycisków sterujących. Działanie : Zasilanie przekaźnika sygnalizowane jest świeceniem LED zielonej. Załączenie odbiornika - sygnalizowane świeceniem LED czerwonej - następuje po impulsie prądu spowodowanym naciśnięciem dowolnego przycisku chwilowego (dzwonkowego) podłączonego do przekaźnika. Styk przekaźnika przełączany jest w pozycję 5-7. Po następnym impulsie nastąpi wyłączenie odbiornika styk powraca do pozycji 5-8. UWAGA : Do połączenia przycisków sterujących z przekaźnikiem wystarczy przewód dwużyłowy 2x0,35mm2. BIS-411 może współpracować z przyciskami wyposażonymi w neonówki, ale w zastosowanym układzie nie będą one świecić. Montaż 1. Odłączyć zasilanie. 2. Przekaźnik zamontować na szynie w skrzynce rozdzielczej 3. Podłączyć do układu wg schematu. Dane techniczne Zasilanie 230V 50Hz lub 24V AC/DC prąd obciążenia <16A styk 1P prąd sterujący 0,5 ÷ 1mA opóźnienie zadziałania 0,1 ÷ 0,2s sygnalizacja zasilania LED zielona sygnalizacja zadziałania LED czerwona pobór mocy 0,8W przyłącze zaciski śrubowe 2,5mm2 temperatura pracy -25 ÷ 50oC wymiary 1 moduł (17,5mm) montaż na szynie TH35

3.10. Przekaźnik 4PDT 230V~ R15-1014-23-3230 WT AC

Producent: RELPOL

Przekaźnik R15-1014-23-3230

Cewka 230 V AC
Przekaźniki R15, 4 zestyki przełączne, 10A,

do gniazd wtykowych, w obudowie, IP40

3.11. Gniazdo GZU-8 do R15 2P

Producent: RELPOL

Gniazdo GZU-8 do R15 2P

Gniazdo do R15 2P, montaż na szynie 35 mm
Gniazda, obejmy i uchwyty do przekaźników R15 i R15...WT

3.12. WYŁĄCZNIK SILNIKOWY MBS25 / SFK0

Wyłączniki Mbs 25 przeznaczone są głównie do zabezpieczania silników elektrycznych przed skutkami zwarć, przeciążeń i pracą niepełno-fazową. Mogą być stosowane jako wyłączniki główne i wyłączniki bezpieczeństwa, po wyposażeniu w odpowiednie napędy - przyciski. Charakteryzują się dużą zdolnością wyłączania zwarć, niewielkimi wymiarami i masą. Dużą zaletą jest możliwość modyfikowania i rozbudowywania wyzwalaczy pomocniczych, łączników, pokryw i osłon izolacyjnych. Funkcjonalność wyłącznika podnosi moduł "RAPID", zwiększający zdolność wyłączania zwarć do 100 kA przy napięciu 230 V i do 50 kA przy napięciu 415 V.
Stopień ochrony obudowy wynosi IP 20, ale może być podwyższony
do IP 41 lub IP 55 po zastosowaniu oferowanych przez nas osłon
i obudów typu "i" oraz "it". Mocowanie do konstrukcji wsporczej przy użyciu wkrętów, lub szyn DIN 35 mm. Montaż ułatwiają trójfazowe szyny zbiorcze z 2...5 przyłączami, o obciążalności do 63 A oraz bloki zasilania umożliwiające przyłączenie kilku wyłączników jednocześnie. Charakterystyka działania wyzwalaczy przeciążeniowych i zwarciowych: C (silnikowa) iG(transformatorowa).Wyłączniki spełniają wymagania norm: PN-90/E-06150/10,PN-90/E-06150/20, PN-92/E-06150/41 oraz VDE 0660. Posiadają także uznania UL i CSA oraz certyfikat BBJ-SEP, upoważniający do oznaczania znakiem bezpieczeństwa "B".

4. Schematy połączeń aparatury modułowej.

4.1. Schemat układu połączeń „gwiazda - trójkąt”.

4.2. Schemat układu połączeń „lewo - prawo”.

4.3. Inny układ sterowania lewo- prawo

1. PT przekaźnik termiczny 16…2,4A.

2. W,W1,W2 wyłączniki.

3. Z1 przycisk załączający.

4. S1 stycznik wyłącznika w lewo.

5. S2 stycznik wyłącznika w prawo.

5. Literatura

1). http://www . eph.pl

2). http://www.elda.pl

3). http://www.technologie.com

4). ETI Informator techniczny 2005/2006 Produkty Elektrotechniczne.

5). Henryk Markiewicz ,,Instalacje elektryczne''

6. Wnioski

Wprowadzany na rynek coraz to nowy asortyment produktów aparatury modułowej powinien być wymieniany na stanowiskach do ćwiczeń łączeniowych aparatury przemysłowej dla uczniów z potrzeby ich przygotowania zawodowego i zdobywania umiejętności w łączeniu różnego rodzaju układów oraz pogłębiania swojej wiedzy.

W związku z tym, powinno się budować więcej takich stanowisk do ćwiczeń w łączeniu aparatury modułowej, co by mogło dać uczniom jak i szkole nowe, pozytywne możliwości i korzyści.

30

---