Stała dielektryczna różnych materiałów
1. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej dielektrycznej powietrza (próżni) i materiału PCV.
2. Przebieg ćwiczenia
Pomiar bezwzględnej stałej dielektrycznej dla „próżni”
:
Pomiaru dokonujemy poprzez zmianę odległości d pomiędzy okładkami (próżniowego) kondensatora płaskiego, przy ustalonym stałym napięciu
. Pomiaru ładunku Q na okładkach kondensatora dokonujemy w sposób pośredni wykorzystując zależność Q=UC. W drugiej serii pomiarów w tej części ćwiczenia wykonujemy sprawdzenie zależności pomiędzy ładunkiem Q, a różnicą potencjałów
, jaka pojawi się między okładkami kondensatora. Z nachylenia prostej Q=f(
) można uzyskać wartość stałej dielektrycznej
. Następnie czynności wykonywane w drugiej serii pomiarów wykonujemy kiedy między okładkami znajduje się tworzywo sztuczne PCV
3. Pomiary i obliczenia
Pomiar bezwzględnej stałej dielektrycznej dla próżni
S=0,0531
=1,5kV C=220nF
U [V] |
1.3 |
1.5 |
1.8 |
2.2 |
2.6 |
3.8 |
d [cm] |
0.35 |
0.30 |
0.25 |
0.20 |
0.15 |
0.10 |
1/d [cm |
2.86 |
3.33 |
4 |
5 |
6.67 |
10 |
Q=CU [nC] |
286 |
330 |
396 |
484 |
572 |
836 |
Ładunek elektryczny Q kondensatora płaskiego w funkcji odwrotności odległości pomiędzy płytami kondensatora
Mając powyższe wyniki pomiarów i wykres możemy z nachylenia prostej z wykresu Q=f(1/d) uzyskać wartość stałej dielektrycznej dla próżni
.
Równanie otrzymanej prostej:
Q=(CU=
(S/d)
)=
S
(1/d)
=[Q/(1/d)]*[1/(S
)]
Przy czym Q/(1/d)=a
- obliczamy z najmniejszej sumy kwadratów
= 75,20
= 2,74
korelacja = 0,997
Następnie podstawiając do równania:
=[(Qd)/(S
)]
=75,20
[n C cm
]
=0,94 * 10-4 [
]
=0,94 * 10-11 [
]
=9,4 * 10-12 [
]
Teraz obliczamy błąd względny:
=±(
)
=±(2,74/75,20+ 10/531 + 0.1/1.5)=+(0.036+0,019 +0,067)
=±0,122
Obliczamy błąd bezwzględny:
= 1,1468* 10-12
Wynik:
=(9,4±1,1468)*10-15 [
]
Druga seria pomiarów
S=0,0531
d=0,002m C=220nF
U |
0,5 |
1 |
1,5 |
2 |
2,5 |
3 |
3,5 |
4 |
U [V] |
0,6 |
1,3 |
2,1 |
2,8 |
3,6 |
4,6 |
5,6 |
7,0 |
Q=CU [nC] |
132 |
286 |
462 |
616 |
792 |
1012 |
1232 |
1540 |
Ładunek elektrostatyczny Q kondensatora płaskiego w funkcji przyłożonego napięcia Uc
= 390,76
= 18,26
korelacja = 0,993
=[(Qd)/(S
)]
= 4,9 * 10-4[
]
Błąd względny:
=±(
)=±(18,26/390,76+10/531+0,01/0,2)
=±(0,047+0,019+0,05)
=±0,116
Błąd bezwzględny:
=0,116*4,9*10-4 [
]
=0,5684 *10-4 [
]
Wynik:
=(4,9,±0,5684) *10-4[
]
Pomiary bezwzględnej stałe dielektrycznej dla tworzywa sztucznego - PCV
S=0,0531
d=1cm C=220nF
U |
0,5 |
1 |
1,5 |
2 |
2,5 |
3 |
3,5 |
4 |
U [V] |
0,5 |
0,86 |
1,3 |
1,7 |
2,3 |
2,6 |
3,0 |
3,5 |
Q=CU [nC] |
110 |
189,2 |
286 |
374 |
506 |
572 |
660 |
880 |
Ładunek elektrostatyczny kondensator płaskiego w funkcji przyłożonego napięcia Uc
=207,95
=12,07
korelacja - 0,990
Q=
(S/d)
=
(d/S)
=
Błąd względny:
=±(
)=±(12,07/207,95+10/531+0,01/1)
=±(0,058+0,019+0,01)
=±0,087
Błąd bezwzględny:
=
Wynik dla bezwzględnej stałej dielektrycznej podajemy w postaci:
=[
]
=
=
=+(
)=+()
=±
=
=
Wynik dla względnej starej dielektrycznej:
=
4. Wnioski
Błędy w wynikach pomiarów mogły występować z różnych powodów takich jak: niedokładności zmierzenia średnicy powierzchni okładek. Błędy mogły również wyniknąć z tego, że co pomiar musieliśmy rozładowywać kondensator. Także nasza odległość od kondensatora mogła wpłynąć na uzyskiwane wyniki. Nasz wynik dla stałej dielektrycznej dla próżni nie wyszedł zbliżony do wartości tablicowej.
Uc[kV]
Q[nC]
Q[nC]
Q[nC]
1/d[cm]
Uc[kV]