Ćwiczenia 1

Rachunkowość - diagnozowanie stanu majątkowego, przebieg procesów zmieniających rzeczywistość.

Nie wszystkie firmy są zobligowane do prowadzenia rachunkowości.

Zdarzenie gospodarcze - są to fakty zaszłości, których wystąpienie w danej jednostce w danym przedmiocie, procesie powodujące zmiany ilościowe i jakościowe lub jakości w składnikach majątkowych lub źródłach ich pochodzenia (źródła finansowania)

Zdarzenie wewnętrzne - dotyczy danej jednostki np. wydania do biura z magazynu papieru

Zdarzenie zewnętrzne - w zdarzeniu występują dwa podmioty np. zakup z zakładów papierniczych papieru do własnego biura

Zdarzenie gospodarcze wymaga udokumentowania. Musi wystąpić dowód gospodarczy.

Czyli wartość produktów gotowych się zwiększa a kosztem zasobów finansowych

Należność -coś co nam się należy.

Operacja gospodarcza - każde udokumentowane zdarzenie i podlegające ewidencji.

Majątek - zasoby wykorzystywane do prowadzenia działalności

Źródło finansowania - określa z czego następuje finansowanie

1.Na rachunek bankowy wpłynęła kwota w wys. 5000 zł od kontrahenta za sprzedane mu w poprzednim miesiącu produkty. Zdarzenie (zmienił się stan środków pozbyliśmy się majątku)

2. Podjęto gotówkę w wys. 10 000 złotych z rachunku bankowego i wpłacono ją do kasy przedsiębiorstwa. Zdarzenie (zmienia się jakość z rachunku kasa)

3. Podpisano wstępną umowę z dekoratorem wnętrz na wykonanie projektu wystawy kwota umowy 8 000 zł.

4. Wypłacono dekoratorowi wnętrz z kasy tytułem zaliczki kwotę 2 500 zł. Zdarzenie ( bo zmienił się stan majątkowy i mamy prawo do świadczeń)

5. Złożono w firmie „Simple” zamówienie na przygotowanie programu komputerowego do prowadzenia rozliczeń podatkowych i ubezpieczeniowych umowna cena netto programu została ustalona na kwotę 5 000 zł.

6. Wpłynęła faktura za remont samochodu dostawczego od firmy „Ewatex” na kwotę 3 500 zł. Zdarzenie (zmienia się struktura majątku, uznajemy fakturę za naprawę)

Ćwiczenia 2

Złożenie wniosku o kredyt jest zdarzeniem gospodarczym w momencie przyznania kredytu.

Cechy zdarzenia:

- zmiany ilościowe lub jakościowe

Zdarzenie potwierdzone na piśmie, zaewidencjonowane - operacja gospodarcza

Zdarzenie gospodarcze:

• Istnieje określony termin - data tego zdarzenia

• Konieczne jest wyrażenie wartościowe danego zdarzenia

• Dane zdarzenie gospodarcze rozpatruje się na zawsze z punktu widzenia wpływu na majątek lub źródła finansowania danego konkretnego podmiotu.

• Zdarzenie powoduje co najmniej dwa skutki w majątku, względnie źródło finansowania

• Każde zdarzenie gospodarcze wymaga udokumentowania

Dowód księgowy (forma dokumentu księgowego)

- dowód sporządzony na piśmie stwierdzający wystąpienie danego zdarzenia gospodarczego i opisujący jego faktyczny przebieg( pisemne dowody księgowe)

Dowód księgowy powinien zawierac co najmniej:

1. określenie rodzaju dowodu i jego numeru identyfikacyjnego

2. określenie stron ( nazwy, adresy) dokonujących operacji gospodarczych

3. opis operacji oraz jego wartości, jeżeli to możliwe, określoną także w jednostkach naturalnych

4. datę dokonania operacji, a gdy dowód został sporządzony pod inną datą - także datę sporządzenia dowodu

5. podpis wystawcy dowodu oraz ospby której wydano lub od której przyjęto składniki aktywów

6. stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujecia w księgach rachunkowych (dekretacja oraz podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania)

Dowód księgowy opiewający waluty obce powinien zawierać przeliczenie ich wartości na walutę polską według kursu obowiązującego w dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej. Wynik przeliczenia zamieszcza się bezpośrednio na dowodzie.

Dowody księgowe powinny być:

• rzetelne - to jest zgodne z rzeczywistym przebiegem operacji gospodarczej, która dokumentują

• kompletne, zawierające co najmniej dane określone ustawą

• wolne od błędów rachunkowych

Niedopuszczalne jest dokonywanie w dowodach księgowych wymazywania i przeróbek.

Stwierdzone błędy w zapisach poprawia się:

1. przez skreślenie dotychczasowej treści i wpisanie nowej, z zachowaniem czytelności błędnego zapisu oraz podpisanie poprawki i umieszczenia daty; poprawki takie musza być dokonane jednocześnie we wszystkich księgach rachunkowych i nie mogą nastąpic po zamknięciu miesiąca lub

2. przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu zawierającego korekty błednych zapisów dokonywane tylko zapisami dodatnimi a nie ujemnymi.

Podział dokumentów:

• Dowody własne - faktura wystawiona przez zakład

• Dowody obce - dostawane przez kupującego np. wyciąg bankowy

Wyjątek (VATRR)

Podstawa sporządzenia dokumentu

• Źródłowe (pierwotne) stanowią pierwsze pisemne potwierdzenie wystąpienia danego zdarzenia gospodarczego np. Asygnata kasy wypłaci, P.w (przyjęcie wyrobu z magazynu)

• Dokumenty wtórne - podstawą wystawienia dokumentów wtórnych są dowody źródłowe

Ze względu na przeznaczenie:

• Zewnętrzne

• Wewnętrzne

Podział dokumentów:

Merytoryczny podział dokumentów - przykład dowodów księgowych

Grupa środków zobowiązań	Dowody księgowe dotyczące obrotów	Księgi kartoteki i zestawienie do szczegółowej ewidencji grup
Majątek trwały	Protokół przyjęcia środka trwałego OT Protokół zdawczo-odbiorczy PT Protokół likwidacji środków trwałych LT Protokół zmiany miejsca użytkowania środka trwałego MT	Księga środków trwałych /księga inwentarzowa/ Kartoteka środków trwałych /karty analityczne środków trwałych/ Tabele amortyzacyjne
Inwentarz żywy	Protokół urodzenia zwierzęcia Protokół przeklasowania Protokół przeważenia zwierząt Protokół padnięcia/uboju z konieczności Kwit przychodu inwentarza żywego Kwit rozchodu inwentarza żywego	Księga inwentarza żywego
Zapasy /produkty, wyroby, towary, materiały/	Przyjęcie wyrobu Pw Przyjęcie materiału Pz Zwrot materiałów Zw Przesuniecie materiałów Mm Wydanie materiałów na zewnątrz Wz Pobranie materiałów Rw Zbiorczy kwit wydanie Protokół strat i ubytków w magazynów Protokół przerobu Raport zużycia pasz	Kartoteka magazynowa ilościowa Kartoteka magazynowa wielorubrykowa Wywieszka magazynowa
Środki pieniężne	Czek gotówkowy Asygnata Kasy Przyjmie Asygnata Kasy Wypłaci Wniosek o wypłatę zaliczki Rachunek uproszczony Faktura VAT Czek rozrachunkowy Polecenie przelewu Weksel	Raport kasowy Wyciąg bankowy /łącznie z dokumentami źródłowymi/
Siła robocza /praca i płaca/	Listy obecności Dziennik brygadzisty Karta pracy Lista świadczeń Lista płac

Ćwiczenia 3

Majątek przedsiębiorstwa- ujęcie przedmiotowe i podmiotowe

Inwentaryzacja- określana jest jako zespół czynności zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu składników majątkowych pozostających w dyspozycji jednostki gospodarczej lub organizacyjnej oraz zobowiązań i kapitałów własnych tej jednostki

Główny cel: doprowadzenie danych ksiąg rachunkowych do rzeczywistego stanu aktywów i pasywów dla zapewnienia rzetelności i wiarygodności zapisów w księgach rachunkowych.

Inwentaryzacja polega na:

1. przeprowadzeniu spisu z natury aktywów pieniężnych (z wyjątkiem zgromadzonych na rachunku bankowym) papierów wartościowych, rzeczowych składników majątku obrotowego oraz środków trwałych, które pozostają w dyspozycji jednostki gospodarczej, bez względu na to czy są one używane czy też nie

2. wycenę spisanych składników oraz ustaleniu ich wartości

3. uzyskaniu od banków pisemnych potwierdzeń sald środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku

4. uzyskanie od kontrahentów pisemnych potwierdzeń stanu rozliczeń o charakterze należności i zobowiązań oraz o powierzonych kontrahentom własnych składników majątku

5. weryfikacji i porównaniu z dokumentami stanu tych składników majątku lub zobowiązań, które nie mogą być potwierdzone przez kontrahentów (np. należności dochodzone na drodze sądowej) lub są niedostępne podczas przeprowadzania spisu z natury (np. środki trwałe niedostępne podczas spisu)

6. ustaleniu i wyjaśnieniu (rozliczeniu) oraz zaksięgowaniu różnic ilościowych i wartościowych pomiędzy stanem rzeczywistym wynikającym ze spisu, a stanem wynikającym z ewidencji księgowej

7. podjęcie decyzji dotyczących sposobu rozliczenia różnic (niedoborów i nadwyżek) ujawnionych w wyniku inwentaryzacji

Prawo bilansowe określa częstotliwość i terminy, których należy przestrzegać prowadząc rzetelnie księgi rachunkowe.

Metody inwentaryzacji:

• spisu z natury

• metoda pośrednia uproszczona

• potwierdzenia sald

• weryfikacji

Arkusz spisu z natury zawiera:

• symbol indeksu

• nazwa spisywanego przedmiotu

• J.m.

• Ilość stwierdzona

• Cena

• Wartość

• Uwagi

• Podpisy członków zespołu spisującego

Ćwiczenia 4

BILANS MAJĄTKOWY FIRMY

Aktywa- w sposób czynny uczestniczą w działalności przedsiębiorstwa

Ogólna postać bilansu majątkowego

AKTYWA	PASYWA
Aktywa trwałe (majątek trwały)	Kapitały własne
Aktywa obrotowe (majątek obrotowy)
		Kapitały obce Długoterminowe Krótkoterminowe
Suma bilansowa- aktywa	Suma bilansowa- pasywa
Sposób zaangażowania kapitały	Źródła pochodzenia kapitału

Bilans majątkowy- wartościowe zestawienie zasobów finansowych pozostających w dyspozycji jednostki (aktywów) ze źródłami ich finansowania (pasywa) sporządzone w określonej formie i na określony dzień nazywany momentem bilansowym.

Zasady sporządzania bilansu:

1. zasada równowagi tzn. suma aktywów musi być równa sumie pasywów

2. zasada prawdziwości- bilans musi być prawdziwy- wszystkie informacje zawarte w bilansie muszą mieć odzwierciedlenie w rzeczywistości

3. zasada klarowności i jasności- poszczególne zasoby są wykazywane w określony sposób

4. zasada ciągłości bilansowej- bilans kończący jeden okres obrotowy jest jednocześnie bilansem otwierającym rok następujący bezpośrednio o nim

Zadanie 1.4

Spółdzielnia ALFA na 31.12.200x posiada lokale sklepowe i magazyny 1200, wyposażenia sklepów 800, zapasy towarów 300, środki pieniężne na rachunku bankowym 600

Członkowie spółdzielni wnieśli udziały w formie środków pieniężnych oraz rzeczowych (środki trwałe) w kwocie 1300, wypracowany w poprzednich latach zysk zasilił fundusz własny 300. Pozostała wartość aktywów sfinansowana jest pożyczkami od innych jednostek. Sporządzić bilans spółdzielni. Scharakteryzować źródła finansowania w spółdzielni.

Lp.	Aktywa	Wartość	Lp.	Pasywa	Wartość
A. 1. B. 1. 2. 3.	Aktywa trwałe Środki trwałe budynki pozostałe śr. tr. Aktywa obrotowe Zapasy Inwestycje- środki pieniężne Należności	2000 1200 800 900 300 600 -	A. 1. 2. 3. B. 1. 2.	Kapitał- fundusz własny Fundusz udziałowy Fundusz zapasowy Zysk roku bieżącego Zobowiązania Kredyty bankowe Zobowiązania i pożyczki	1600 1300 300 - 1300 - 1300
	Suma bilansowa	2900		Suma bilansowa	2900

Zadanie 2.4

Znane są następujące informacje:

	aktywa	Kapitał własny	Zobowiązania
1. 2. 3. 4. 5. 6.	10000 9000 5000 3000 5000 2000	8000 7000 4000 - 4000 2000	2000 2000 1000 3000 1000 -

Uzupełnić brakujące kwoty w równaniu bilansowym

Zadanie 1.7

Spółka X z o.o. o charakterze produkcyjno- handlowym na 31.12.200x posiada

Środki trwałe 250

Materiały 40

Produkty 30

Udziały długoterminowe w innych jednostkach 30

Towary 10

Należności od odbiorców 15

Środki pieniężne w banku 25

Gotówka w kasie 5

Zadłużenie spółki wobec banku wynosi 80, wobec dostawców 40, nie podzielony zysk (pozostawiony w spółce) z poprzednich okresów 30, zysk wypracowany w bieżącym roku 10.

Do wykonania:

• ustalić kwotę kapitału zakładowego oraz całkowitą kwotę kapitału własnego

• sporządzić bilans spółki

• ocenić sytuację majątkową i finansową spółki

Lp.	Aktywa	Wartość	Lp.	Pasywa	Wartość
A. 1. 2. B. 1. 2. 3.	Aktywa trwałe Środki trwałe Udziały długoterminowe Aktywa obrotowe Zapasy Inwestycje- środki pieniężne Należności krótkoterminowe	280 250 30 125 80 30 15	A. 1. 2. 3. B. 1. 2.	Kapitał-fundusz własny Kapitał udziałowy Kapitał zapasowy Zysk Zobowiązania Kredyty bankowe Zobowiązania i pożyczki	285 245 30 10 120 80 40
	Suma bilansowa	405		Suma bilansowa	405

Sytuacja majątkowa- aktywa

• powyżej 60% to aktywa trwałe

• mała ilość środków o wysokiej płynności- tylko ok. 10%

Sytuacja finansowa- pasywa

• niemal 70% to kapitał własny

Zadanie 2.2

Wkład finansowy właściciela na początek okresu obrachunkowego wynosi 5000. Dokonano następujących operacji.

Lp.	Treść operacji	Kwota	Uwagi
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.	Zapłacono gotówką rachunek za telefon Sprzedano za gotówkę produkty przychód ze sprzedaży wydanie produktów odbiorcy wg. kosztów wytworzenia Zakupiono za gotówkę materiały (przyjęto je do magazynu) Zużyto materiały biurowe Podjęto gotówkę z banku do kasy Zrealizowano prowizję za pośrednictwo w sprzedaży Przeszacowano na plus wartość papierów wartościowych o kwotę	100 500 400 80 20 70 60 80	5000-100=4900 4900+500=5400 5400-400=5000 - 5000-20=4800 - 4980+60=5040 5040+80=5120

1. ustalić, które ze zdarzeń gospodarczych zmienia wkład finansowy właściciela i jaki jest charakter zmian

2. podać stan kapitału własnego po każdej operacji oraz na koniec okresu sprawozdawczego

Ćwiczenia 5

UJĘCIE PODMIOTOWE

UJĘCIE PRZEDMIOTOWE

Kapitał obcy

• Zobowiązania długoterminowe

• Zobowiązania krótkoterminowe

Kapitał własny

• Kapitał zakładowy

• Pozostałe kapitały własne

Aktywa obrotowe

• Aktywa operacyjne

• Aktywa inwestycyjne

Aktywa trwałe

• Aktywa operacyjne

• Aktywa inwestycyjne

PASYWA

AKTYWA

MAJĄTEK PRZEDSIĘBIORSTWA

---