KOLOKWIUM 1

1. - POJĘCIA PODSTAWOWE

1.1.1 Omów w punktach dokumenty będące podstawą prawną projektowania w budownictwie.

1. Omów w punktach (wymień) elementy projektu technicznego.

Projekt techniczny jest dokumentem stanowiącym ostatnie stadium dokumentacji projektowej opracowanym na podstawie zatwierdzonych założeń techniczno-ekonomicznych dla poszczególnych zadań inwestycyjnych lub obiektów):

• podstawowe dane charakteryzujące obiekt

• geodezyjny plan realizacyjny zagospodarowania terenu sporządzony dla obiektu (orientacja i sytuacja), a także zbiorcze plansze uzbrojenia terenu

• rzuty poziome kondygnacji, przekroje pionowe, rysunki robocze detali niezbędnych do zgodnego z projektem wykonania obiektu

• projekt konstrukcji wraz z obliczeniami statycznymi

• projekt instalacji wodociągowej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, instalacji elektrycznej

• zestawienie kosztów budowy (kosztorys)

• spis materiałów potrzebnych do realizacji obiektu i robot wymienionych w kosztorysie

1.1.3 Wymień rodzaje obiektów budowlanych występujące w Prawie Budowlanym i podaj do każdego z nich po dwa przykłady.

Obiektem budowlanym wg definicji przedstawionych w Prawie budowlanym nazywa się:

• budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,

• budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,

• obiekt małej architektury.

Podział budynków:

• Ze względu na czas użytkowania:

• Stałe,

• Tymczasowe

• Ze względu na wzajemne usytuowanie:

• Wolnostojące

• Bliźniacze

• Szeregowe

• Grupowe

• Ze względu na wysokość:

• Wielokondygnacyjne

• Parterowe

• Dwupiętrowe

• Jednopiętrowe

• Ze względu na elementy konstrukcyjne:

• O ścianach murowanych,

• O konstrukcji szkieletowej,

• O konstrukcji mieszanej,

• O konstrukcji zespolonej

• Ze względu na metody konstrukcyjno-wykonawcze:

• Tradycyjne z udoskonaleniami,

• Wielkoblokowe

• Wielkopłytowe

• Monolityczne

• Szkieletowe

• Z elementów wielkoprzestrzennych

1.1.4 Wymień znane Ci ustroje budowlane i naszkicuj przykładowe rozwiązania.

Budynek jako całość składa się z wielu elementów, które łączą się w zespołu zwane ustrojami. Elementami budynku są: belka, słup, płyta, krokiew, a ustrojami: ściana, strop, klatka schodowa, dach itp. Zarówno elementy jak i ustroje budowlane mogą spełniać funkcję tylko konstrukcyjną (np. fundamenty), tylko osłonową (np. pokrycia dachowe), a także obie na raz (np. niektóre rodzaje ścian).

Ustroje: ściany (zewnętrzne, wewnętrzne, nośne, samonośne, nienośne), stropy, klatki schodowe (dwubiegowe, trójbiegowe, zabiegowe, łamane), dachy, fundamenty, ramy, kratownice.

1.1.5 Wymień i naszkicuj schematy znanych Ci ustrojów konstrukcyjnych.

Ustrojem konstrukcyjnym nazywamy zespół elementów konstrukcji połączonych ze sobą w sposób umożliwiający ich współpracę w przenoszeniu obciążeń. Są to np. rama (rys. 1.1.5a),

kratownica (rys. 1.1.5b), fundament (1.1.5c), szkielet konstrukcji (1.1.5d), ściana (1.1.5e, 1.1.5f), strop (rys. 1.1.5g - monolityczny, 1.1.5h - gęstożebrowy). Układy konstrukcyjne przedstawia się w przybliżeniu w sposób schematyczny za pomocą schematu statycznego, który podaje geometrię , więzi układu oraz obciążenia układu.

1.1.6 Narysuj i krótko omów przykłady elementów budowli zapewniające sztywność konstrukcji.

Sztywność konstrukcji budowli uzyskuje się przez:

1. Odpowiednio sztywne połączenie np. ścian podłużnych lub poprzecznych i stropów,

2. Wprowadzenie dodatkowych stężeń na działanie sił poziomych od pacia wiatru, drgań itp.,

3. Zabezpieczenie przed nierównomiernym osiadaniem fundamentów.

Ogólna stateczność i sztywność przestrzenna budynku może zostać zapewniona przez układ pionowych i poziomych przepon usztywniających. Przeponami tymi mogą być ustroje spełniające równocześnie inne funkcje:

Stropy jako przepony poziome, monolityczne ściany nośne klatki schodowej jako przepony pionowe. Stropy, ściany i słupy budynku łączy się odpowiednio z elementami stężającymi dla zapewnienia należytej stateczności i sztywności budynku. Rolę elementu stężającego w niskich budynkach murowanych odgrywa zwykle tzw. wieniec żelbetowy czyli belka żelbetowa pokrywająca się z obrysem ścian budynku, biegnące nieprzerwanie wokół całego budynku, w poziomie poszczególnych kondygnacji. W budynkach wielokondygnacyjnych, zarówno murowanych jak i wznoszonych z elementów prefabrykowanych, stateczność i sztywność przestrzenną najskuteczniej zapewniają monolityczne układy żelbetowe, wykonane w technologii „na mokro” na miejscu budowy. W zależności od technologii wznoszenia budynku może być on usztywniony za pomocą ścian pionowych, przepon lub tarcz pionowych i poziomych ram o sztywnych węzłach.

Rys. 1.1.6a, Rys. 1.1.6b, Rys. 1.1.6c

1.1.7 Co to jest koordynacja wymiarowa i jakie spotykamy jej przykłady (podać po dwa przykłady do każdej z nich)

Koordynacja wymiarowa - ustalenia dotyczące współzależności między wymiarami koordynacyjnymi odnoszącymi się do komponentów budowlanych i obiektów budowlanych z nich utworzonych, przeznaczonych do projektowania, produkcji i montażu.

Podział (PRZYKŁAD):

1. koordynacja przestrzenna (pustaki, bloki)

2. koordynacja powierzchniowa (okna, bramy)

3. koordynacja liniowa ( odcinek przewodu instalacyjnego, dźwigar stalowy)

1.1.8 Wyjaśnij zasady stosowania koordynacji w budownictwie

Koordynacja wymiarowa — ustalenia dotyczące współzależności między wymiarami koordynacyjnymi odnoszącymi się do komponentów budowlanych i obiektów budowlanych z nich utworzonych, przeznaczonych do projektowania, produkcji i montażu.

Celem koordynacji wymiarowej jest:

- umożliwienie scalania (łączenia) komponentów na placu budowy bez ich cięcia lub dopasowywania,

- umożliwienie zamiennego stosowania różnych komponentów.

W skład koordynacji wymiarowej wchodzą:

- koordynacja modularna,

- tolerancje wymiarów i pasowanie.

Komponent budowlany — wyrób budowlany, wykonany jako odrębna jednostka o określonych wymiarach w trzech kierunkach (do komponentów budowlanych zalicza się też elementy wyposażenia, instalacje i ich łączniki oraz meble wbudowane).

Koordynacja modularna — jest koordynacja wymiarowa oparta na module podstawowym, multimodule lub submodule.

Komponent modularny — komponent, którego wymiary koordynacyjne są modularne (niektóre komponenty modularne nie muszą mieć wszystkich wymiarów modularnych).

Moduł — jednostka miary liniowej, stosowana w koordynacji wymiarowej jako krok wymiarowy.

1.1.9 Sklasyfikuj rodzaje obciążeń mogących oddziaływać na konstrukcję i przypisz im cztery przykłady opisowe oraz dwa liczbowe wraz z jednostkami.

Podział obciążeń

1. Ze względu na sposób przyłożenia do konstrukcji:

• objętościowe (np. ciężar własny betonu)

• powierzchniowe (np. ciężar wykładziny podłogowej leżącej na płycie stropowej) (jednostka : kN/m^2)

• liniowe (np. ciężar ściany działowej ustawionej na stropie)

• skupione (np. obciążenie słupem innego elementu konstrukcji)

2. Ze względu na dynamikę przyłożenia do konstrukcji:

• statyczne - ich wartość zwiększa się powoli od zera do wartości maksymalnej (np. obciążenie ławy fundamentowej murowaną na niej ścianą)

• dynamiczne - ich wartość zmienia się nagle lub cyklicznie. (np. obciążenie mostu spowodowane przejeżdżającym pociągiem)

3. Ze względu na czas trwania i sposób działania

stałe - ich wartość, kierunek i miejsce przyłożenia do konstrukcji nie zmieniają się w czasie jej wznoszenia i eksploatacji. Zaliczamy do nich ciężar własny stałych elementów konstrukcji budowli, ciężar własny gruntu w stanie rodzimym, nasypów i zasypów oraz parcie z niego wynikające.

• zmienne - ich kierunek działania, wartość lub położenie może ulegać zmianie. Obciążenia zmienne dzieli się na technologiczne oraz środowiskowe. Te pierwsze zależne są od funkcji i sposobu użytkowania budowli, zaś drugie zależne od środowiska, w którym budowla jest wzniesiona.

W zależności od czasu trwania wyróżniamy obciążenia:

o zmienne w całości długotrwałe, należą do nich:

• ciężar własny tych części konstrukcji, których położenie może ulegać zmianie w czasie trwania budowli

• ciężar własny urządzeń na stałe związanych z użytkowaniem budowli (np. kotły)

• ciężar własny i parcie ciał sypkich, cieczy i gazów wypełniających urządzenia lub transportowanych przez nie w czasie użytkowania

• obciążenie gruntem budowli zagłębionych w gruncie

• obciążenie temperaturą powstałą podczas użytkowania urządzeń stałych

• parcie wody o stałym poziomie zwierciadła

• zmienne w części długotrwałe:

obciążenia od suwnic, ładowarek, wyciągarek i innych urządzeń używanych w czasie eksploatacji konstrukcji

• obciążenia stropów w pomieszczeniach magazynowych, mieszkalnych itp.

• ciężar ludzi, urządzeń i materiałów w miejscach remontu maszyn i urządzeń

• parcie wody o zmiennym poziomie zwierciadła

• siły wywołane nierównomiernym osiadaniem podłoża

• ciężar pyłu (gdy się gromadzi)

o zmienne w całości krótkotrwałe:

• obciążenie termiczne pochodzenia klimatycznego

• oblodzenie

• obciążenie wiatrem

• parcie kry lodowej

• obciążenie śniegiem

• obciążenie wywołane specyfiką produkcji materiałów bud.

• Obciążenia powstające w czasie transportu i montażu konstrukcji

wyjątkowe - są to obciążenia wynikające z mało prawdopodobnych zdarzeń, ale możliwych do wystąpienia w czasie eksploatacji budowli (np. uderzenia pojazdów, trzęsienia ziemi, powódź, wiatr huraganowy, wybuch pożaru lub spowodowane nierównomiernym osiadaniem konstrukcji)

4. Ze względu na rolę, jaką pełnią w obliczeniach statycznych:

• charakterystyczne - wykorzystywane są w celu sprawdzenia warunku sztywności. Jest ona ustalona odpowiednio do przewidywanego sposobu użytkowania konstrukcji.

• obliczeniowe - uzyskuję się mnożąc wartość charakterystyczną przez odpowiedni dla danego obciążenia (zgodnie z normami) współczynnik obciążenia

Obciążenie ciężarem własnym

Obciążenie ciężarem własnym konstrukcji określa się, przyjmując projektowane wymiary elementów konstrukcji oraz ciężary objętościowe materiałów, z których mają one być wykonane. Dotyczy to także określania obciążeń materiałami wykończenio-

wymi, wyrównującymi i izolacyjnymi.

Obciążenie gruntem

Budowle przejmują obciążenia i przekazują je na grunt. Nazywa się go wtedy podłożem gruntowym. Grunt wywiera parcie na budowlę i traktuję się go wtedy jako obciążenie budowli.

Obciążenia technologiczne stropów

Wartości charakterystyczne zmiennych obciążeń stropów wynikają z funkcji i przeznaczenia pomieszczeń, w których się znajdują. Mniejsze będzie obciążenie stropu pokoju w budynku mieszkalnym, a znacznie większe stropu pomieszczenia biblioteki. Ponieważ wartość ustalana jest na podstawie danych technologicznych wykorzystania poszczególnych pomieszczeń, nazywamy je obciążeniami technologicznymi. Ich wartość podawana jest jako równomiernie rozłożona na powierzchni stropu w kN/m2 .

Obciążenie ściankami działowymi

W przypadku rozpatrywania obciążeń ściankami działowymi stropów w budynkach nie uwzględnia się w nich otworów o powierzchni mniejszej niż 4 m2. Jeżeli ciężar ścianek działowych ustawionych równolegle do rozpiętości stropu nie przekracza 2,5 kN/ m2 to do obliczeń przyjmuje się obciążenie zastępcze równomiernie rozłożone na strop.

Obciążenie stropu ściankami działowymi razem z wyprawą o ciężarze do 1,5 kN/ m2 można pominąć wówczas, gdy obciążenie zmienne stropu lub obciążenie zmienne zastępcze równomiernie rozłożone przekracza 5 kN/ m2 , pod warunkiem że wysokość ścianek nie przekracza 3 m, a odległość pomiędzy nimi są większe niż połowa rozpiętości stropu w świetle.

W stropach gęstożebrowych ciężar ścianki działowej obciążającej żebro rozkłada się na 3 żebra.

Obciążenia pojazdami

Obciążenia jakie wywierają pojazdy, można podzielić na 2 grupy:

1. zamierzone - np. w stropach budynków przemysłowych, garaży, podług itp. Są to obciążenia głównie pionowe

2. niezamierzone - są to uderzenia pojazdów. Mają one kierunek poziomy i szczególnie istotne jest ich znaczenie dla bezpieczeństwa konstrukcji słupów i ścian umiejscowionych przy ulicach i przejazdach w odległości do 1 m od krawężników, na narożnikach i w łukach ulic, w magazynach, garażach itp.

Obciążenia śniegiem

Obciążenie śniegiem dachu zależy od:

1. położenia geograficznego budowli

2. kształtu i pochylenia dach

Jeżeli w danym przypadku możliwe są różne warianty obciążeń, do obliczeń należy przyjmować warianty najbardziej niekorzystne.

Obciążenie wiatrem

Obciążenie wiatrem jest obciążeniem równomiernie rozłożonym. Kierunek jego działania jest zmienny, ale do obliczeń statycznych przyjmuję się, że wiatr działa prostopadle do obciążanych powierzchni.

Wartości obciążenia wiatrem zależą od:

• położenia geograficznego

• aerodynamiki budowli

• wysokości budowli

• usytuowanie budowli w terenie

• podatność budowli na dynamiczne działanie wiatru

Wartości obliczeniowe obciążenia ustala się mnożąc jego wartości charakterystyczne przez współczynniki obciążenia (częściowe współczynniki bezpieczeństwa) - według zależności:

F _d = F _k ·ၧ _f ,

w której: F _d - wartość obliczeniowa obciążenia,

F _k - wartość charakterystyczna obciążenia,

ၧ _f - współczynnik obciążenia

Tutaj normy obciążeń jakby kto co chciał.

Wartość charakterystyczną obciążenia (zwana też normową) przyjmuje się według odpowiednich norm, a przede wszystkim: PN-82/B-02001 (obciążenia stałe), PN-82/B-02003 (obciążenia zmienne technologiczne i montażowe), PN-82/B-02004 (obciążenia pojazdami), PN-86/B-02005 (obciążenia suwnicami pomostowymi, wciągarkami i wciągnikami), PN-80/B-02010 (obciążenie śniegiem) i PN-77/B-02011 (obciążenie wiatrem), PN—87/B-02013 (obciążenie oblodzeniem), PN-88/B-02014 (obciążenie gruntem), PN-86/B-02015 (obciążenie temperaturą).

1.1.10 Podaj trzy przykłady obciążeń technologicznych (zależnych od funkcji obiektu) wraz z wartościami:

• wszelkie pokoje biurowe, gabinety lekarskie, sale lekcyjne, szatnie i łaźnie zakładów przemysłowych, pływalnie : 2,0 kN/m²

• pomieszczenia magazynowe sklepów, domów towarowych, poczty… : 7,5 kN/m²

• pokoje i pomieszczenia w domach indywidualnych, hotelach, szpitalach… : 1,5 kN/m²

1.1.11 Wymień znane Ci obciążenia zmienne długotrwałe oraz podaj trzy wartości liczbowe wraz z jednostkami znanych Ci obciążeń technologicznych.

Obciążenia zmienne długotrwałe:

-ciężar własny tych części konstrukcji, których położenie może ulegać zmianie w czasie trwania budowli

-ciężar własny urządzeń na stałe związanych z użytkowaniem budowli (np. kotły)

-ciężar własny surowców i wyrobów umieszczonych na stałe w pomieszczeniach do tego przeznaczonych

-ciężar własny i parcie ciał sypkich, cieczy i gazów wypełniających urządzenia lub transportowanych przez nie w czasie użytkowania

-ciężar własny aparatury niestacjonarnej, umieszczonej na stałe w pomieszczeniach dla niej wydzielonych

-siły spowodowane działaniami fizycznymi i chemicznymi występującymi w trakcie normalnego użytkowania budowli, np. wywołane stałym działaniem podwyższonych lub obniżonych temperatur

-siły wywołane oddziaływaniem podłoża w wyniku obciążeń zmiennych długotrwałych od nierównomiernego osiadania stóp fundamentowych przy niezmienionej strukturze gruntu.

Wybrane wartości charakterystyczne obciążeń technologicznych rozłożonych równomiernie:

1. pomieszczenia magazynowe sklepów, domów towarowych, poczty itp.: 7,5 kN/m²

2. poddasza z dostępem do klatki schodowej: 1,2 kN/m²

3. pokoje i pomieszczenia mieszkalne w domach indywidualnych czynszowych, hotelach, schroniskach, szpitalach, więzieniach, pomieszczenia sanitarne itp. 1,5 kN/m²

1.1.12 Wymień znane Ci obciążenia zmienne długotrwałe oraz podaj trzy wartości liczbowe wraz z jednostkami znanych Ci obciążeń technologicznych.

Obciążenia konstrukcyjne.

- powstające w czasie wykorzystywania, wznoszenia i transportu konstrukcji

- obciążenia śniegiem, wiatrem, termiczne

- oblodzenie

- obciążenia próbne

- parcie kry lodowej

przykłady ciężaru objętościowego niektórych materiałów budowlanych :

- brzoza, buk 7,0 kN/m³

- bazalt 33,0 kN/ m³

- azbest 11,0 kN/ m³

- asfalt 10,0 kN/ m³

1.1.13 Wymień znane Ci obciążenia zmienne wyjątkowe oraz podaj 3 wartości liczbowe wraz z jednostkami znanych Ci obciążeń technologicznych.

Obciążenia zmienne wyjątkowe:

• uderzenie środka transportu kołowego

• trzęsienie ziemi, tąpnięcia gruntu, huragan, powódź, wyładowanie atmosferyczne

• awaria urządzeń rurociągów, zbiorników, pożar wybuch gazu, nie przewidywane uderzenie przedmiotu o dużej masie, nagła i znaczna zmiana temperatury, nie przewidziana w procesie technologicznym,

• nierównomierne lub zbyt duże osiadanie podpór,

• próbne obciążenia budowli i ustrojów budowlanych.

Obciążenia technologiczne:

1. Poddasza z dostępem z klatki schodowej 1,2 kN/m²

2. Pokoje biurowe, gabinety lekarskie, naukowe, sale lekcyjne, szkolne, szatnie i łaźnie, pływalnie oraz poddasza użytkowane jako magazyny lub kondygnacje techniczne. 2,0 kN/ m²

3. Pomieszczenia magazynowe sklepów, domów towarowych , poczty itp. 7,5 kN/m²

Sale dworcowe, targowe, sportowe, taneczne, sceny teatralne i estradowe, sklepy, sale sprzedaży domów towarowych 5,0 kN/m²

1.1.14 Omów zasady prowadzenia robót budowlanych zimą.

Generalnie, jeśli to tylko możliwe, powinno się unikać prowadzenia robót budowlanych w okresie zimy. Czasem jednak nie mamy wyboru. Wymaga to od nas oczywiście stosowania się do odpowiednich zasad i zachowania szczególnej rozwagi i ostrożności.

Prace ziemne

Prac ziemnych z zasady nie prowadzi się zimą. W czasie mrozów grunt twardnieje i wykonanie wykopu fundamentowego, nawet za pomocą koparki, staje się niemożliwe. Jeżeli wykop już jest, nie powinien pozostać otwarty. Pod wpływem mrozu struktura gruntu na jego dnie ulegnie zniszczeniu. Dlatego ziemię na dnie wykopu fundamentowego warto zabezpieczyć, przykrywając ją słomianymi matami lub płytami styropianu. Jest to dobra ochrona, ale tylko na krótko i to w przypadku, gdy mróz jest. niewielki. Najlepszym sposobem jest bezpośrednie przykrycie gruntu betonem (wylanie fundamentów) - najpierw zdejmując górne warstwy gruntu, a sam wykop pogłębiając, szczególnie gdy beton mamy już zamówiony. Aby zabezpieczyć się przed powstawaniem tzw. wysadzin, czyli przemieszczeń gruntu, a w konsekwencji pękaniem fundamentów, trzeba je posadowić w gruncie poniżej strefy przemarzania i zabezpieczyć matami. Głębokość strefy przemarzania zależy od strefy klimatycznej i w Polsce waha się od 80 do nawet 140 cm.

Prace elewacyjne

W temperaturach bliskich zera klej do przyklejania styropianu oraz zatapiania siatki wiąże bardzo powoli. Utrudnia to znacznie prowadzenie robót elewacyjnych i powinno być sygnałem do ich zaprzestania. Co jednak zrobić, gdy prace są w toku, ich harmonogram jest opóźniony i na tym etapie zastanie nas zima? Można zostawić ścianę oklejoną styropianem, trzeba jednak liczyć się z tym, że przez kilka miesięcy jego wierzchnia warstwa pod wpływem promieni słonecznych zżółknie i stanie się krucha. Dlatego wiosną, przed nałożeniem warstwy zbrojącej, styropian trzeba będzie przeszlifować papierem ściernym. W odróżnieniu od styropianu, nie można na zimę zostawić nieosłoniętej wełny mineralnej, gdyż namoczona utraci swoje parametry termoizolacyjne.

Zdecydowanie korzystniejszym rozwiązaniem jest nałożenie na materiał izolacyjny warstwy zbrojącej z siatki zatopionej w zaprawie klejącej, a następnie pokrycie jej podkładową masą tynkarską. Wiosną, przed położeniem tynku cienkowarstwowego, podłoże należy zmyć z brudu.

Jeżeli pogoda jest sprzyjająca, do mocowania płyt styropianowych i wykonania warstwy zbrojącej warto użyć cementowej zaprawy w wersji zimowej. Umożliwia ona prace elewacyjne, gdy temperatura zewnętrzna jest nie niższa niż 0ºC w trakcie ich prowadzenia, i nie niższa niż -5ºC po 8 godzinach od ich zakończenia.

Zimą nie wolno stosować zapraw wapiennych, ponieważ zawierają one dużą ilość wody. Zaprawy używane o tej porze roku powinny zawierać więcej cementu niż stosowane w pozostałych porach roku, aby - ze względu właśnie na mniejszą zawartość wody - zachować odpowiedni czas wiązania. Zaprawy cementowo-wapienne mogą być stosowane tylko w pomieszczeniach, w których temperatura nie spada poniżej -10ºC, i pod warunkiem, że użyte zostaną specjalne domieszki chemiczne, przyspieszające wiązanie i twardnienie zaprawy w obniżonej temperaturze.

Prace we wnętrzu

Jeżeli budynek jest w stanie surowym zamkniętym, umożliwiającym uruchomienie wewnątrz ogrzewania, można w nim murować, kłaść tynki, gładzie czy płytki, i to niezależnie od pory roku. Do ogrzania pomieszczenia możemy użyć centralnego ogrzewania lub specjalnych nagrzewnic czy przenośnych piecyków węglowych, odprowadzających spaliny na zewnątrz. Nie wolno korzystać z otwartego ognia. Trzeba także zapewnić odpowiednią wentylację, która będzie odprowadzała wilgoć z budynku. Podczas tynkowania w pomieszczeniu powinniśmy utrzymywać temperaturę co najmniej 15ºC i wilgotność nie przekraczającą 70%. Spadek temperatury może spowolnić lub nawet zatrzymać proces wiązania i twardnienia zapraw.

Organizacja placu budowy

Każdy produkt ma określone warunki transportu i przechowywania, podane na opakowaniu. W związku z tym materiały budowlane, które znajdują się na placu budowy trzeba zabezpieczyć przed mrozem i opadami atmosferycznymi oraz zapewnić im w miarę stałą dodatnią temperaturę +5ºC. W przeciwnym razie mogą one utracić swoje właściwości użytkowe. Powinniśmy więc przygotować brezentowe plandeki, folię z tworzyw sztucznych, maty ze słomy lub trzciny, papę, wełnę mineralną, styropian, urządzenia do podgrzewania materiałów budowlanych oraz pomieszczenia do wytwarzania masy betonowej i zapraw. Sprzęt i urządzenia, których nie będziemy używać zimą należy ustawić pod wiatami. Materiały powinny być one składowane w stosach, kozłach lub usypiskach, tak aby stosunek powierzchni materiału wystawionej na działanie mrozu do jego objętości był możliwie najmniejszy. Materiały muszą też być właściwie zabezpieczone przed wilgocią z podłoża oraz opadami atmosferycznymi. Kupując materiały na zapas, trzeba także pamiętać, że mają one określone terminy przydatności do użycia.

1. - ROBOTY ZIEMNE

1.2.1 Tyczenie budynku w terenie za pomocą ław drutowych (kierunkowych) - szkice i krótki komentarz.

To precyzyjne określenie miejsca na działce (na podstawie dokumentacji), w którym - zgodnie z uzyskanym pozwoleniem - ma stanąć dom. Wytyczenie konturów domu polega na wyznaczeniu i oznaczeniu na gruncie wszystkich charakterystycznych punktów oraz osi geometrycznych budynku.

Jednym ze sposobów jest - zaznaczenie osi geometrycznych domu za pomocą ław drutowych, Na przedłużeniu ścian wewnętrznych i przy narożnikach budynku umieszcza się ławy drutowe na które przenosi się wytyczone i utrwalone w terenie za pomocą palików z gwoździami narożniki ścian. Na skrzyżowaniach drutów znajdują się odpowiednie narożniki, które przenosi się na teren za pomocą pionu. Ważne jest umiejscowienie ław drutowych.

(rys. 1.2.1a, rys. 1.2.1b)

1.2.2 Co to znaczy przekopać wykop i jak rozwiązać ten problem.

W przypadku „przebrania” dna wykopu poniżej przewidywanego poziomu nie należy wykopu podsypywać luźnym gruntem, ale do wyrównania dna wykopu używać chudego betonu, starannie zagęszczonego piaskiem, żwiru, piasku stabilizowanego cementem w ilości 80-100 kg na 1m³ piasku.

1.2.3 Omów sposób odwodnienia wykopów

• pompowanie wody bezpośrednio z dna wykopu/ odwadnianie powierzchniowe/- polega na wybudowaniu systemu rowków odwadniających. Rowków tych nie należy prowadzić wzdłuż lub pod projektowanymi ścianami, aby nie zmniejszyć nośności podłoża. Odpompowanie wody ze studzienek zbiorczych odbywa się za pomocą instalacji w której skład wchodzą następujące elementy: przewód tłoczny, pompa, przewód ssawny, kosz ssawny

• obniżenie poziomu wody za pomocą studni depresyjnych lub igłofiltronów / odwodnienie wgłębne/ - stosowane gdy bezpośrednie pompowanie jest nie możliwe, w sąsiedztwie wykopów wykonuje się studnie depresyjne w otworach wiertniczych o średnicy 20 do 50 cm, wprowadza się w nie rury filtracyjne zakończone koszem ssawnym, a przestrzeń wokół rury wypełnia się obsybką filtracyjną. Podczas pompowania woda napływa przez filtr do studni, dążąc do wyrównania poziomów. Gdy pobór wody przez pompę odwadniającą wyrówna się napływem wody w studni tworzy się lej depresyjny, co prowadzi do odwodnienia

drenaż-drenowanie polega na doprowadzeniu wody za pomocą sieci rurek drenarskich, do rowków, którymi spływa poza obszar odwadniany. Drenowanie czołowe przecina i ujmuje wodę przesączającą się do wykopu, gdy ruch wody ma wyraźny kierunek. Stosowany gdy nieprzepuszczalna warstwa gruntu zalega płytko i rów drenarski może odprowadzać cała wodę. Drenaż pierścieniowy polega na otoczeniu chronionego wykopu drenami przecinającymi dopływ wody gruntowej z zewnątrz

1.2.4 Narysuj i opisz sposób zabezpieczenia ścian wykopu w gruncie piaszczystym suchym o głębokości (-250cm), w którym zostanie posadowiony budynek na płycie fundamentowej, a hydroizolacja budynku będzie typu średniego.

Ściany wykopu w gruncie piaszczystym suchym o podanej głębokości można zabezpieczyć za pomocą obudowy kotwionej. Jeżeli głębokość wykopu ma mieć 250 cm to szerokość zasypki zgodnie z założeniem 1:0,75 (dla gruntów sypkich) wyniesie 190 cm a długość ściągu większa niż 250 cm Obudowa wykonana jest z pali o średnicy 16-20 cm, dyli stalowych o szerokości 25 cm , pala kotwiącego i ściągu o szerokości 14 cm Ścianki takie mogą być podparte od wewnątrz wykopu, jeżeli to podparcie nie będzie przeszkadzać w prowadzeniu robót w wykopie. Izolacja typu średniego stosowana jest w gruntach gdzie woda jest podciągana kapilarnie. Podstawową jej warstwą jest 2x papa i 3x lepik asfaltowy

1.2.5 Naszkicuj i omów dwa przypadki naturalnego podtapiania terenu. Podaj propozycję rozwiązania tego problemu.

Przypadki podtapiania terenu mogą wynikać z jego rzeźby, układu warstw itp.; jest to tzw. naturalne podtapianie. Na budowle działa woda pochodząca z opadów oraz woda gruntowa, przepływająca w warstwie wodonośnej. Może mieć znaczny wpływ na obniżenie nośności podłoża, bo przesycenie gruntu wodą zmniejsza tarcie międzycząstkowe i spoistość rodzimą oraz powoduje rozmiękanie górnej powierzchni pokładu i zmniejszenie tarcia na tej powierzchni.

Odwadnianie powierzchniowe - wykonujemy przez system rowków odwadniających. Nie należy je prowadzić pod ścianami, aby nie zmniejszyć nośność podłoża. Schematyczne rowków na działce pokazane na rys. 1.2.5b

Odwadnianie wgłębne- stosowane w gruntach niespoistych(piaskach i żwirach), gdy pompowanie bezpośrednie nie jest praktycznie możliwe. W sąsiedztwie wykopów wykonuje się studnie dyspersyjne w otworach wiertniczych o śr.20-50cm.Wprowadza się w nie rury filtracyjne zakończone koszem ssawnym.

W przypadku gdy zachodzi potrzeba ujęcia wody gruntowej na większych głębokościach, jak również przy przekraczaniu terenów zabudowanych stosuje się wówczas sztolnie wykonywane sposobem górniczym. Wykonanie sztolni wskazane jest również wtedy, gdyby zastosowanie rowów drenujących wgłębnych mogło spowodować naruszenie spoistości gruntów wyżej położonych. Zadaniem sztolni jest zdrenowanie wysokich nasypów lub wykopów oraz stoków zagrożonych usuwiskami. Rys. 1.2.5a

DRUGA MOŻLIWA ODPOWIEDŹ

Odróżnia się dwa sposoby drenowania: poziomy i pionowy. Przy drenowaniu poziomym, wody odsączają się do sączków; dalej jest ona odprowadzona do zbieraczy i kolektorów, a następnie od odbiorników (kanalizacja deszczowa, otwarty rów, itp.). Drenaż pionowy przeważnie działa okresowo na czas budowy, obniżając zwierciadło wody gruntowej do potrzebnego poziomu. Działanie jego polega na odpompowywaniu wody ze studni zapuszczonych w grunt. Drenowanie pierścieniowe (zwane też opaskowym) to najczęściej stosowany system do odwadniania działek budowlanych, zespołów obiektów budowlanych, czy pojedynczych budynków. Dokoła odwadnianego obiektu układa się sączki połączone ze studzienkami kontrolnymi i studnią zbiorczą, skąd woda odprowadzana jest do kolektora ściekowego lub innego odbiornika. Należy dążyć, by pierścień był jak najprostszy w kształcie i miał jak najmniejszy obwód. Jeżeli drenaż nie zejdzie poniżej podstawy fundamentów, najlepiej umieścić go przy ścianach zewnętrznych. Gdy sączki schodzą poniżej poziomu posadowienia, należy cały ciąg drenażowy odsunąć na odległość zapewniającą stateczność podłoża fundamentów.

Gdy wody z drenażu nie można odprowadzić grawitacyjnie, konieczne jest zastosowanie przepompowywania (drenaż pionowy). Wodę z drenażu doprowadza się do studni czerpalnej zaopatrzonej w samoczynnie włączającą i wyłączającą się pompę, która podnosi wodę na poziom potrzebny do dobrego grawitacyjnego spływu. Małą przepompownię można zainstalować w odwadnianym budynku, w przypadku dużych działek czy kompleksu obiektów koniecznym staje się budowa oddzielnej pompowni.

1.2.6 Naszkicuj i omów dwa przypadki sztucznego podtapiania terenu. Podaj propozycję rozwiązania tego problemu.

1.2.7 Naszkicuj i krótko omów możliwości wzmacniania nasypów.

Wzmocnienia nasypów:

• Humusowanie - czyli obsiewanie trawą, zwiększenie przyczepności i spójności wierzchniej warstwy nasypu przez korzenie roślin, stosowane często na gruntach piaszczysto-gliniastych lub pyłowych

• Darniowanie - pokrywanie nasypu `dywanem' z trawy, działa na tej samej zasadzie co humusowanie, nie trzeba jednak czekać aż trawa wzrośnie. Stosowane gdy zabezpieczenie przed wodami opadowymi czy wiatrami jest potrzebne od zaraz.

• Brukowanie

• Umacnianie za pomocą narzutów kamiennych

• Obsadzenie sadzonkami wikliny

• Obkładanie siatkami lub okładzinami.

1.2.8 Zastosowanie geotekstyliów w budownictwie:

• przy budowie chodników, podjazdów, dróg, placów, parkingów: geotekstylia zabezpieczają warstwę nośną (np. piasek ułożony na tłuczniu co stanowi podkład pod chodnik) przed deformacją, której wynikiem są nierówności, pomagają zachować spójność gruntu (np. zatrzymując cząsteczki piasku wypłukiwane przez wodę) (przykład- rys 1.2.8a.jpg),

• do budowy drenaży: geotekstylia posiadają zdolność przepuszczania powietrza i wody, zatrzymując jednocześnie drobne cząsteczki gruntu. Jest to alternatywa dla tradycyjnie stosowanych drenaży z rurek ceramicznych lub z tworzyw sztucznych (które mogą się zamulać (przykłady- rys. 1.2.8b.jpg),

• przy wykonywaniu murków oporowych, skarp, nasypów: zamiast stosować tradycyjne metody utrzymania gruntu, można wykorzystać geotekstylia. Ich zaletą jest możliwość wykorzystania istniejącego gruntu, nie ponosząc kosztów dowozu gruntu lepszej jakości lub budowy np. murków oporowych z betonu. Przy odpowiednim zagęszczeniu gruntu i zastosowaniu dobrej jakości geotekstyliów uzyskuje się pewność wykonanej budowli ziemnej (przykład- rys. 1.2.8c.jpg)

1.2.9 Naszkicuj trzy różne przykłady rozwiązywania ścianki szczelnej (ze względu na materiał) i omów krótko zakres ich zastosowania.

Obudowy ze ścianek szczelnych stosuje się w gruntach podmokłych, bagnistych i kurzawkowych w przypadku gdy pogłębianie wykopu bez uprzedniego zabezpieczenia ścian jest niemożliwe. Palowanie polega na przymocowaniu masy usuwiskowej do gruntu stałego palami drewnianymi, betonowymi, żelbetowymi, zalegającego pod powierzchnią poślizgu.

Rys. 1.2.9a

1.2.10 Naszkicuj znane Ci fundamenty bezpośrednie podając przy każdym z nich rodzaj najprostszego wykopu jakiego wymaga.

rys. 1.2.10a

1.2.11 Omów kategorie gruntów budowlanych pod katem ich wpływów na prowadzenie robót budowlanych.

Grunty budowlane klasyfikujemy w oparciu o kryteria przydatności do wykonywania robót ziemnych, uwzględniając stopień trudności, jaki występuje przy ich odspajaniu i wydobywaniu z wykopów. Podstawowym rodzajem gruntu, który może stanowić podłoże budynku są grunty mineralne.

Rodzaje gruntów

Grunt może być naturalny (inaczej rodzimy), powstały w wyniku procesów geologicznych oraz nasypowy utworzony w wyniku działalności człowieka. Do celów budowlanych najlepiej nadają się grunty rodzime, przy czym ważny jest nie tylko ich rodzaj, ale też wilgotność. Jest kilka rodzajów gruntów.

Grunty niespoiste - są sypkie, a stanowią je przede wszystkim żwiry, pospółki i piaski: grubo-, średnio-, drobnoziarniste oraz piaski; najlepsze są wilgotne. Nie są korzystne grunty z dużą zawartością wody, ponieważ mają małą nośność i mogą zwiększać objętość, gdy woda zamarznie.

Grunty spoiste - ił: piaszczysty i pylasty, glina: piaszczysta, piaszczysta zwięzła, pylasta, pylasta zwięzła, zwięzła, piasek gliniasty, pył, pył piaszczysty. Do budowy nadają się grunty spoiste o stosunkowo małej zawartości wody.

Grunty organiczne rodzime - torfy, namuły, piaski, pyły próchnicze. Nie nadają się do celów budowlanych z powodu niedostatecznej nośności. Ponadto zamarzająca w nich woda może wypchnąć fundamenty do góry i narazić konstrukcję budynku na uszkodzenie. Grunty takie nazywa się wysadzinowymi.

Grunty nasypowe - wymagają szczególnie starannego przebadania, ponieważ niektóre bardzo dobrze nadają się właśnie pod budowę, ale trzeba określić ich zasięg.

Jeśli grunt o potrzebnej nośności znajduje się poniżej założonego poziomu fundamentów, konieczne jest usunięcie warstwy nienośnej i zastąpienie jej grubym piaskiem lub pospółką, które następnie trzeba dokładnie ubić.

Fundament powinien sięgać poniżej poziomu przemarzania gruntów w danym rejonie, ale np. na gruntach piaszczystych może być płytszy.

Za korzystne uważa się dobrze skonsolidowane (zagęszczone) piaski, pospółki i żwiry. Na takich gruntach dom można na ogół posadowić zaledwie 50 cm poniżej poziomu terenu. To oznacza płytsze wykopy oraz niższe koszty wykonania ścian fundamentowych, robocizny, oszczędność materiałów i czasu. Jednak to, co dobre dla budynku, może nie być najlepsze dla ogrodu - na suchej i dość jałowej ziemi niewiele roślin będzie bujnie rosnąć.

Grunty gliniaste mogą przysporzyć kłopotów budowlanych. Co prawda sucha glina jest twarda niemal jak skała, ale po nasączeniu wodą przypomina plastelinę. Utrudnia to prowadzenie prac ziemnych oraz fundamentowych. Poza tym, grunty gliniaste są barierą dla swobodnego przepływu wody. A to zwykle oznacza konieczność wykonania drenażu opaskowego w celu zabezpieczenia fundamentów lub ścian piwnicznych przed zalaniem wodą gromadzącą się w zasypanych wykopach. Na gruntach gliniastych dom powinno się posadowić poniżej granicy przemarzania.

Najgorszy rodzaj podłoża to grunty organiczne i niekontrolowane nasypy. Właściwie nie da się tam posadowić domu. Co prawda są metody ich wzmacniania, ale drogie i w budownictwie jednorodzinnym nieopłacalne. Z takiej działki najlepiej zrezygnować. Gdy to jednak nie wchodzi w rachubę, należy liczyć się z koniecznością wymiany gruntu - wywiezieniem warstwy nienośnej i zastąpieniem jej dobrym gruntem budowlanym, np. pospółką zagęszczaną mechanicznie warstwami grubości maks. 20-30 cm. Innym rozwiązaniem może być budowa domu na palach żelbetowych, ale to także nie jest ani łatwy w realizacji, ani tani sposób fundamentowania.

Warstwowy układ gruntów (np. przewarstwienia piasków lub glin gruntami organicznymi) czasami może uniemożliwić wybudowanie domu z powodu bardzo wysokiego kosztu robót ziemnych i fundamentowych. Grunty o przemieszanych warstwach przepuszczalnych z nieprzepuszczalnymi mogą sprawić kłopoty w odprowadzaniu wód opadowych.

1.2.12 Omów sposoby przygotowania podłoża pod fundamenty bezpośrednie w zależności od warunków wodno-gruntowych i procesów technologicznych.

Fundament bezpośredni to taki, który przekazuje obciążenia na grunt wyłącznie przez powierzchnię podstawy w odróżnieniu od fundamentów pośrednich takich jak pale i studnie. Fundamenty bezpośrednie mogą być zaprojektowane w postaci ław, stóp lub płyty fundamentowej. Najczęściej budynki posadawia się na ławach fundamentowych żelbetowych. Ławy takie zbroi się i betonuje na budowie choć można również zastosować ławy prefabrykowane. Ławy fundamentowe zbroi się podłużnie prętami. Są to dla budynków jednorodzinnych najczęściej 4 pręty o średnicy 10-14mm. Pręty zbrojeniowe łączymy strzemionami o średnicy 4,5 - 6mm rozstawionymi co 25-30cm. Grubość otuliny zbrojenia fundamentów przyjmuje się równą 5cm gdy pod ławą wykonana jest warstwa chudego betonu grubości 10cm. Gdy nie ma podkładu z chudego betonu grubość otuliny zbrojenia wynosi 7cm. Chudy beton na podkłady to beton klasy 7,5 - na jedną część cementu około 7 części kruszywa (piasek + żwir). Stopy fundamentowe stosujemy dla przejęcia obciążeń pod słupami. Stopy wykonuje się najczęściej jak żelbetowe betonowane na budowie. Stopy obciążone osiowo projektuje się jako kwadratowe zaś stopy obciążone mimośrodowo projektuje się jako prostokątne. Małe stopy mają kształt prostopadłościanu natomiast stopy o większej powierzchni podstawy kształtuje się jako schodkowe albo ostrosłupowe aby zaoszczędzić zużycia betonu. Stopy dla budynków jednorodzinnych zbroimy dołem siatką z prętów o średnicy 10-16cm. Ilość potrzebnego zbrojenia musi w projekcie określić projektant. Fundamenty płytowe stosujemy na gruntach o słabej nośności lub gdy części podziemne budynku posadowione są poniżej zwierciadła wody gruntowej i wymagają ochrony przed przesiąkaniem wody. Posadowienie na płycie możemy zastosować również gdy grunt pod budynkiem jest niejednorodny i występuje niebezpieczeństwo nierównomiernego osiadania budynku. Grubość płyt fundamentowych wynosi zwykle 20-30cm. Głębokość posadowienia fundamentów bezpośrednich powinna wynosić minimum 50cm. W gruntach wysadzinowych głębokość posadowienia przyjmuje się poniżej głębokości przemarzania gruntu, którą to głębokość określa Polska Norma PN-81/B-03020. W zachodniej Polsce głębokość przemarzania wynosi 80cm, w Polsce centralnej i wschodniej 1,0m. Dla obszarów górskich i na Mazurach ta głębokość wynosi 1,2m a na Pojezierzu Suwalskim nawet 1,4m. Grunty wysadzinowe to grunty zawierające więcej niż 10% cząstek średnicy mniejszej niż 0,02mm i grunty organiczne. Fundament posadowiony zbyt płytko na takim gruncie zostanie podniesiony zimą przez mróz (wysadzony). W przypadku gdy garaż został zaprojektowany na poziomie piwnic należy pamiętać że pod ławą przy wjeździe do garażu należy wykonać podkład betonowy do głębokości przemarzania gruntu. Zapobiegnie to podnoszeniu i pękaniu ławy fundamentowej przez mróz.

1.2.13 Omów uzupełniając szkicami zasady odwodnienia wgłębnego. Podaj wady i zalety tego rozwiązania.

Odwodnienie wgłębne - obniżenie poziomu wody poprzez utworzenie depresji wodnej

(wypompowywanie wody z pobliskich studni depresyjnych, igłofiltrów).

Studnia depresyjna: (zerżnięte od leśnego bo nic nie znalazłem, pewnie na wykładzie mieli a my nie)

w sąsiedztwie wykopów wykonuje się studnie depresyjne w otworach wiertniczych o średnicy 20 do 50 cm, wprowadza się w nie rury filtracyjne zakończone koszem ssawnym, a przestrzeń wokół rury wypełnia się obsypką filtracyjną. Podczas pompowania woda napływa przez filtr do studni, dążąc do wyrównania poziomów. Gdy pobór wody przez pompę odwadniającą wyrówna się napływem wody w studni tworzy się lej depresyjny, co prowadzi do odwodnienia (rysunek analogiczny do schematu igłofiltru)

Igłofiltr (rys. 1.1.13a)

Zalety:

• skuteczne obniżenie wody gruntowej

Wady:

w wyniku zbytniego wysuszenia terenu może nastąpić osiadanie sąsiednich budynków

1.2.14 Omów uzupełniając szkicami zasady prowadzenia robót ziemnych pod budynek podpiwniczony o wymiarach zewnętrznych 12x10 m w zabudowie zwartej (koło sąsiada, przy ul. Warszawskiej).

Przy zakładaniu sąsiednich fundamentów na różnej wysokości kąt nachylenia prostej, łączącej najbliższe punkty podstawy sąsiednich fundamentów nie powinien przekraczać 30-40 stopni. Należy przy tym sprawdzić osiadanie i możliwość wypierania gruntu spod fundamentu w stosunku do założonej wyżej prostej.

Hi>=H_min, gdzie H_min jest minimalną głębokością posadowienia. (rys. 1.2.14a)

Fundamenty nowego budynku, przyległe do budynku istniejącego, powinny być w zasadzie zagłębione nie płycej od obok położonych starych fundamentów, gdyż przy nich grunt wskutek wykopów najczęściej jest naruszony. Dopuszczalne jest także posadowienie ściany szczytowej nowego budynku na poziomie posadowienia starego i przejścia następnie uskokami do płytszego poziomu posadowienia. (rys. 1.2.14b)

W przypadku zakładania fundamentów przy sąsiedzie należy dno nowego wykopu założyć na poziomie spodu jego fundamentów, tj. dotrzeć do gruntu rodzimego; jeśli ze względów użytkowych fundamenty zakładane są poniżej głębokości fundamentu sąsiada, należy od jego strony zabezpieczyć (odeskować, podstemplować) w wykopie warstwę gruntu o grubości minimum 0,5m poniżej podeszwy jego fundamentu.

Jeżeli poziom posadowienia nowego budynku nie dociera do istniejących fundamentów (odległość między stopami a>0), to stabilność podłoża pod istn. fundamentem można zachować przez wykonanie w przestrzeni pomiędzy fundamentami ścianki palowej z mikrofali lub pali. Zastosowanie 11 mikropali (śr. <=25cm) lub pali zależy od różnicy wysokości (DH) i nacisku fundamentów (q). Pale powinny być wykonywane techniką wiertniczą lub wciskania (mikropale) celem eliminacji wstrząsów. Jeżeli zachodzi taka potrzeba podłoże pod istniejącym budynkiem istniejącym należy częściowo wzmocnić, można tu zastosować mikropale wstrząsowo-inektywne lub pale wykonane metodą inekcji o średnicy < niż 40cm. Jedną z najtańszych metod stosowanych w tym wypadku jest technologia zabezpieczenia palościanką stalowa z grodzic lub profili Larsena. Profile stalowe zagłębia się wibracyjnie (mała amplituda, duża częstotliwość). Drgania te mogą spowodować zagęszczenie gruntów sypkich zalegających bezpośrednio pod istniejącym fundamentem i w konsekwencji spowodować jego nierównomierne osiadanie. Tą technologię można stosować gdy grunty pod fundamentem są spoiste. (rys. 1.2.14c)

1.2.15 Omów uzupełniając szkicami zasady deskowania w zależności od rodzaju gruntów.

Wykopy możemy zabezpieczyć stosując obudowy:

1. deskowania poziomego

2. deskowania pionowego

3. obudowy zakładanej

4. ścianek szczelnych

Obudowa ścian wykopów w zależności od rodzaju wykopów.

1. rozpierana

2. kotwiona

3. podpierana

Deskowanie poziome (rys. 1.2.15a) - stosuje się w słabych gruntach, a w zwięźlejszych tylko w przypadku wykopów głębokich, które mają być utrzymane przez długi okres. W gruntach kat III i IV, należy stosować deskowanie ażurowe z deskami w odstępach co 10 i 20cm.

Deskowanie pionowe (rys. 1.2.15b) - stosuje się w gruntach piaszczystych, nasyconych woda, a także przy używaniu koparek wieloczerpakowych, w gruntach wymagających rozpierania ścian bezpośrednio po przejęciu koparki.

Obudowy kotwione (rys. 1.2.15c) - stosuje się w przypadkach zabezpieczenia przed rozmyciem lub zawaleniem pionowych ścian wykopów szerokoprzestrzennych. Ścianki takie mogą także być podparte od wewnątrz wykopu, jeżeli to podparcie nie będzie stanowić przeszkody w robotach w wykopie.

Obudowy ze ścianek szczelnych podbijanych (rys. 1.2.15d) - stosuje się w gruntach podmokłych, bagnistych, kurzawkowych, w przypadku gdy pogłębianie wykopu bez uprzedniego zabezpieczenia ścian jest niemożliwe. Stosujemy je przy wykopach głębokich.

Obudowy podpierane (rys. 1.2.15e) - stosuje się w wykopach szerokoprzestrzennych, gdzie konstrukcja rozpierająca wymagałaby dużej ilości materiału, zagęszczenia stężeń itp. Jeżeli wykop ma głębokość >3m, wskazane jest przerywanie ciągłości ściany półką o szer.1-1.5m i wys. stopnia 2-2.5m.

1.2.16 W gruncie kategorii I (piaski drobne) zaproponuj (naszkicuj i opisz) rozwiązanie zabezpieczenia wykopu i jego odwodnienia wiedząc, że: gł. posadowienia kanału o szerokości 1.2m, wynosi - 2.5m, PZWG wynosi - 3.2m, kanał będzie izolowany z zewnątrz lepikiem (pozostałe niezbędne dane przyjąć zgodnie ze sztuką budowlaną).

Zabezpieczenie wykopu:

Obudowa kotwiona, stosowana do wykopów głębokich. Zajmująca stosunkowo mało miejsca w wykopie, co może ułatwić prace wewnątrz niego. Obudowy kotwione stosujemy w przypadku możliwości osunięcia się, lub rozmycia ścian wykopu. Co przy gruntach piaszczystych jest możliwe. (rys. 1.2.16a - obudowa kotwiona)

Odwodnienie wykopu:

Odwodnienie wgłębne, gdyż jest stosowane w gruntach niespoistych, jakimi na pewno są piaski drobne. W sąsiedztwie wykopów wykonuje się studnie depresyjne w otworach wiertniczych o średnicy 20-50cm. Wprowadza się w nie rury filtracyjne (perforowane) zakończone koszem ssawnym, a przestrzeń wokół rury wypełnia się obsypką filtracyjną stopniowo podciągając rury wiertnicze. (rys. 1.2.16b - pompa ssąca)

1.2.17 W gruncie kat. II (piasek gliniasty z przewarstwieniami gliny zwięzłej) zaproponuj (naszkicuj i opisz) rozwiązanie zabezpieczenia ścian wykopu i jego odwodnienia wiedząc, że : głębokość posadowienia budynku podpiwniczonego wynosi /- 2,0 m/; wysokość zwierciadła wody gruntowej wynosi /- 2,2 m/; spadek terenu ok. 10%. Pozostałe niezbędne dane należy przyjąć zgodnie ze sztuką budowlaną.

Najlepszym rozwiązaniem zabezpieczenia ścian wykopu jest w tym przypadku obudowa kotwiona (rys. 1.2.17a), ewentualnie obudowa podpierana (tylko w przypadku, gdy wykop będzie wystarczająco szeroki). Deskowanie pełne, poziome. ZWG znajduje się poniżej posadowienia budynku, więc nie jest konieczne odwadnianie wgłębne, wystarczy zastosować odwadnianie powierzchniowe, które polega na wybudowaniu systemu rowków odwadniających. Rowków tych nie należy prowadzić wzdłuż lub pod projektowanymi ścianami, aby nie zmniejszyć nośności podłoża. Należy również wykonać studzienki zbiorcze, z których woda będzie wypompowywana.

1.2.18 W gruncie kat. II (piasek ilasty) zaproponuj (naszkicuj i opisz) rozwiązanie zabezpieczenia ścian wykopu i jego odwodnienia wiedząc, że: głębokość wynosi /-5,2m/; wody zaskórne występują na wysokości /-2,0m/. Pozostałe niezbędne dane należy przyjąć zgodnie ze sztuką budowlaną.

1. - FUNDAMENTY

1.3.1 Jakie warunki powinien uwzględniać poziom posadowienia budynku.

Głębokość posadowienia budynku uzależnia się od:

a) głębokości występowania gruntów nośnych, na których budynek może być bezpiecznie posadowiony, minimalną konstrukcyjną głębokość posadowienia przyjmuje się 0,5m w stosunku do projektowanego przyległego terenu (zagłębianie mniejsze wymaga uzasadnienia)

b) głębokości przemarzania w gruntach wysadzinowych, wg PN-82/B-03020 minimalne głębokości posadowienia fundamentów ze względu na przemarzanie gruntów wysadzi nowych od poziomu terenu projektowanego do spadu fundamentu wynoszą od 0,8 do 1,4 m, w zależności od strefy klimatycznej

c) głębokości rozmycia gruntu np. przy fundamentach sąsiadujących bezpośrednio ze ściekami lub naturalnymi zbiornikami wodnymi

d) poziomu zwierciadła wody gruntowej

e) wymagań eksploatacyjnych stawianych budynkowi, takimi jak np. podpiwniczenia

f) poziomu posadowienia sąsiednich fundamentów

g) głębokości występowania gruntów pęczniejących, zapadowych, wysadzinowych itp.

1.3.2 Omów rodzaje fundamentów pod kątem kryteriów ich doboru (od czego zależy rodzaj fundamentu?).

Rodzaje fundamentów ze wzgl. na sposób przekazywania obciążenie z budowli na podłoże gruntowe:

- f. bezpośrednie przekazują obciążenie budowli wprost na podłoże gruntowe wyłącznie przez dolną powierzchnię, zw. podstawą fundamentu. Wykonuje się je w wykopach otwartych i posadawia na gruncie nośnym.

- f. pośrednie zw. także sztucznymi, przekazują obciążenie z budowli na niżej zalegające warstwy nośne przez dodatkowe elementy wprowadzone lub uformowane w gruncie, np. w postaci pali, studni, kesonów czy ścianek szczelnych. U góry tych elementów wykonuje się właściwy fund., który łączy się z budowlą.

w zależności od głębokości posadowienia:

- f. płytkie opierają się bezpośrednio na warstwie nośnej występującej na nieznacznej głębokości, zazwyczaj nie przekraczającej 4-5 m. Fund. takie wykonuje się w wykopie otwartym bez specjalnych wzmocnień oraz bez stosowania specjalnych technologii.

- f. głębokie wykonuje się w głębokich wykopach, często po obniżeniu zwG. F. głębokie ,podobnie jak i płytkie mogą być fundamentowi bezpośrednimi, jeżeli w celu ich posadowienia wykonuje się wykop aż do głęboko leżącej warstwy odpowiednio wytrzymałego gruntu. Częściej jednak f. głębokie wykonuje się jako f. pośrednie.

1.3.3 Omów rodzaje fundamentów i możliwe materiały z jakich się je wykonuje.

Rodzaje fundamentów:

1. ławy fundamentowe - stosowane jako fundamenty pod ściany. Mogą być także stosowane pod rzędami słupów (tylko wtedy gdy stopy fundamentowe byłby zbyt blisko siebie)- ale wtedy wykonywane tylko z żelbetu. Spotykamy ławy z betonu, żelbetu bądź z cegły i kamienia (dziś to rzadkość). Ławy betonowe mogą być w przekroju prostokątne, trapezowe bądź schodkowe. Zazwyczaj mają wymiary: szerokość do 120cm, wysokość 30-50cm. Gdy budujemy dom na terenie z dużym spadkiem wykonujemy ławy schodkowe.

2. stopy fundamentowe - stosowane jako fundamenty słupów, filarów itp. Dziś wykonywane z betonu i żelbetu. Mogą mieć kształty jak ławy czyli: schodkowe, trapezowe bądź prostokątne.

3. ruszty fundamentowe - stosowane gdy mamy do czynienia ze słabymi gruntami, dużej intensywności obciążeń, a także gdy chcemy zwiększyć sztywność budynku. Wykonywany z żelbetu bądź betonu.

4. płyty fundamentowe - stosowane gdy powierzchnia ław czy stóp jest tak duża że przestrzeń między nimi byłaby niewielka, gdy grunt może bardzo różnie osiadać, gdy obciążenie fundamentu jest duże lub gdy podziemie znajduje się poniżej wody gruntowej i wtedy trzeba wykonać szczelną izolację.

5. skrzynie fundamentowe - składają się z dwóch płyt żelbetowych górnej i dolnej, powiązanych ze sobą za pomocą poprzecznych i podłużnych ścian. Charakteryzują się dużą sztywnością i stosowane są pod wysokie budynki które przekazują bardzo duże obciążenia bądź pod budynki na terenach pogórniczych.

6. fundamenty na palach - stosowane gdy w poziomie posadowienia grunt nie nadaje się do posadowienia bezpośredniego,

1.3.4 Jakie materiały można zastosować do wykonania fundamentów bezpośrednich. Podaj charakterystyki techniczne tych materiałów.

materiał	zalety	wady	gęstość pozorna
kamień	niewielki koszt w przypadku występowania w pobliżu budowy	duża masa własna oraz mała wytrz. na ściskanie, konieczność dobierania kamienia w zależności od agresywności środowiska	24-25 [kg/m^3]
beton	łatwość formowania, częściowa mechanizacja robót; odporność na wpływy atmosferyczne	mała wytrz. na zginanie; wymaga ochrony od wód agresyw.; zużycie drewna na deskowanie	2,3 [kg/m^3]
żelbeton	j.w. , duża wytrzymałość na ściskanie	j.w. oraz zużycie stali	2,4 [kg/m^3]

1.3.5 Posadowienie nowych budynków w sąsiedztwie istniejących zakładając dużą różnice posadowienia powyżej.

a) Przy zakładaniu sąsiednich fundamentów na różnej wysokości kąt nachylenia prostej, łączącej najbliższe punkty podstawy tych fundamentów, nie powinien przekraczać 30-40° Należy przy tym sprawdzić osiadanie i możliwość wypierania gruntu spod fundamentu w stosunku do założonej prostej.

b) Nowy budynek powinien być posadowiony tak aby ściana szczytowa nowego budynku była posadowiona na tej samej głębokości co ściana budynku starego, natomiast z fundamentem ściany podłużnej schodzi się schodkowo do płytszego poziomu posadowienia. Takie rozwiązanie pozwoli uniknąć wytworzenia parcia bocznego gruntu na ścianę fundamentową starego budynku, które mogłoby być wywołane fundamentem nowego budynku. Pozwala także uniknąć posadowienia budynku na gruncie który podczas budowy starego budynku został naruszony, co mogłoby spowodować nadmierne osiadanie nowego budynku. Można także stosować fundamenty pośrednie jak np. fundamenty skrzyniowe, na których osadza się właściwy budynek.

1.3.6 Na podstawie przeczytanych artykułów omów zasady posadawiania nowych budynków w sąsiedztwie istniejącej zabudowy zakładając dużą różnicę posadowienia poniżej istniejącej budowli.

a) Należy sprawdzić zmiany naprężeń i obciążeń w gruncie wywołane zrobieniem wykopu, pracami budowlanymi oraz nowopowstałą budowlą. Sprawdzić jakie będą przesunięcia pionowe i poziome warstw gruntów w sąsiedztwie budowy.

b) W zależności od głębokości i obciążenia odpowiednio zabezpieczyć ściany wykopu (ścianka berlińska, ściana szczelinowa, palisada lub ścianka szczelna) poprzez podparcie na jednym bądź kilku poziomach (kotwiami iniekcyjnymi, rozporami lub stropami kondygnacji podziemnych wznoszonego budynku - tzw. metoda stropowa)

c) Jeżeli wykop jest prowadzony poniżej zwG należy albo zastosować obudowę szczelną (ściany szczelinowe lub ścianki szczelne zakotwione w podłożu nieprzepuszczalnym) która odwadnia jedynie obszar pomiędzy zabudową, lub obudowę nieszczelną (palisady, ścianki berlińskie lub ściany szczelinowe i ścianki szczelne zakotwione w podłożu przepuszczalnym) która prowadzi to odwodnienia również sąsiednich gruntów wykopu. Należy wtedy sprawdzić wartości przemieszczeń pionowych, czyli w jakim stopniu mogą stare budynki osiąść.

d) Zabezpieczenie lub wzmocnienie już istniejących budynków w zależności od prognozowanych przemieszczeń podłoża oraz stanu tych obiektów.

- wzmocnienie strefy posadowienia: systemem pali lub mikropali w celu przekazania obciążeń z fundamentów budynku na nośne warstwy gruntu, żelbetowymi wieńcami obwodowymi usytuowanymi w strefie przyziemia budynku, przez zwiększenie nośności gruntu pod fundamentami, np. metodą iniekcji wysokociśnieniowej;
- wzmocnienia części nadziemnej budynków istniejących, np. systemem ściagów stalowych, sytuowanych wzdłuż ścian nośnych, zazwyczaj w kilku poziomach, a także ewentualnie wykonanie elementów usztywniających bądź stężający konstrukcję.
(art. 1.3.6a)

1.3.7 Cel stosowania chudego betonu pod fundamenty:

Chudy beton pod fundamenty stosuje się wtedy gdy dno wykopu nie jest wystarczająco równe, lub gdy na dnie wykopu miejscami znajduje się słaby grunt, w ten sposób można wzmocnić grunt na poziomie posadowienia. Chudy beton stosuje się również gdy przekroczony zostanie poziom posadowienia. Chudy beton chroni pręty zbrojeniowe przed zabrudzeniem gliną (zbrojenie musi być w otulinie betonowej, a pręty zabrudzone łatwiej korodują), pozwala zmniejszyć wielkość otuliny (gdy nie ma podkładu grubość otuliny - 7 cm, gdy jest podkład - gr. otuliny można zmniejszyć do 4 cm). Zamiennie z chudym betonem stosuje się również żwir lub piasek.

1.3.8 Wyjaśnij cel stosowania podłużnego zbrojenia ław fundamentowych

Ławy zbrojone nazywa się ławami żelbetowymi, stosuje się je głównie na gruntach o małej nośności, pod budynki stwarzające duże obciążenie oraz wtedy gdy nie da się wykonać ławy o dużej wysokości. Zbrojenie podłużne powoduje że dolna część ławy jest bardziej wytrzymała na rozciąganie przez co można stosować ławy o dużej powierzchni nośnej przy stosunkowo małej wysokości ławy. Taka budowa ławy zapobiega nierównomiernemu osiadaniu budynku na słabym gruncie.

1.3.9 Wyjaśnij zasady stosowania fundamentów na studniach.

Studnie fundamentowe stosuje się wtedy, gdy grunt nośny leży głęboko i przy dużym ciężarze budowli liczba i długość potrzebnych pali okazałaby się zbyt duża. Najczęściej wykonywane są studnie z betonu i żelbetu, do głębokości 8-10m (wyjątkowo 15m), o przekroju kolistym, kwadratowym, dwu- i wielokomorowym. Wielkość przekroju umożliwia pracę ludzi w środku studni, zapuszczanej w grunt, aż do oparcia na gruncie nośnym. Studnie mogą być stosowane zarówno w gruntach nie nawodnionych, jak i nawodnionych.

W głębszym skrócie: fundamenty na studniach stosuje się w przypadku głęboko posadowionych warstw nośnych i gdy pomieszczenia podziemne wykorzystywane będą jako podziemne zbiorniki lub komory)

1. - HYDROIZOLACJE

1.4.1 Wymień rodzaje wód w gruncie i omów krótko ich związek z doborem hydroizolacji budynku w ich zasięgu.

Rodzaje wody w gruncie

~Woda w gruntach może występować w następujących stanach skupienia:

gazowym. ciekłym i stałym.

~Obecnie klasyfikuje się rodzaje wody w gruncie na podstawie jej stanu skupienia, ruchliwości i wzajemnego oddziaływania na cząstki gruntowe.

Na podstawie wyżej wymienionych kryteriów przyjmuje się, że w podłożu gruntowym występuje woda: - jako para wodna, - związana, jako woda higroskopijna i błonkowata (silnie i słabo związana), - kapilarna (włoskowata), - wolna, - krystalizacyjna i chemicznie związana, - jako lód Woda znajdująca się w gruncie wpływa w znacznym stopniu na jego zachowanie się pod obciążeniem oraz powoduje zmianę właściwości fizycznych i mechanicznych gruntów. Woda związana w postaci wody higroskopijnej i błonkowatej utrzymuje się na powierzchni cząstek gruntu dzięki działaniu sił przyciągania między cząsteczkowego i elektrycznego. Im większa jest łączna powierzchnia cząstek gruntu (powierzchnia właściwa), tym większa ilość wody zawartej w porach, w postaci pary lub ciekłej wody, może przechodzić w postać wody związanej na powierzchni cząstek. Woda higroskopijna — tworząca powłokę bezpośrednio przylegającą do ziarna — jest z nim silnie związana, nie ulega sile przyciągania ziemskiego i nie przekazuje ciśnienia hydrostatycznego, ma większą gęstość od gęstości wody wolnej (l ,2-2,4 g/cm3), co nadaje jej cechy ciała stałego. Woda błonkowata tworzy jakby drugą otoczkę wodną na powierzchni ziarna i dlatego jest z nim luźniej związana. W miarę oddalania się od powierzchni ziarna właściwości wody błonkowatej coraz bardziej zbliżają się do właściwości zwykłej wody ciekłej. Woda wypełniająca w gruncie pory, stanowiące układ połączonych ze sobą kanalików o różnej średnicy (rurki włoskowate, kapilary) i podnosi się powyżej zwierciadła wody wolnej w gruncie. Jest to woda kapilarna (włoskowata). Podnoszenie się wody w kapilarach jest wywołane działaniem dwu zjawisk: przyczepności (adhezji) wody do ścianek kapilary i napięcia powierzchniowego wody. Wysokość podciągania kapilarnego zależy od uziarnienia gruntu; ze wzrostem średnicy ziaren gruntu wysokość podciągania kapilarnego Hkc maleje. Woda kapilarna nie wywołuje ciśnienia hydrostatycznego. Woda krystalizacyjna i chemicznie związana (molekularna) nie ma w praktyce inżynierskiej istotnego znaczenia. Woda w postaci pary wodnej wywiera wpływ na ciśnienie wody w porach gruntu i na wartość naprężeń efektywnych w gruncie..

Woda w stanie stałym (lód) ma istotne znaczenie na przemieszczanie się wody w gruncie i na właściwości gruntu (np. wysadziny i przełomy na drogach). Woda wolna swobodnie wypełnia pory w gruncie, całkowicie podlega działaniu siły ciężkości i wywołuje ciśnienie hydrostatyczne na grunt.

Materiały izolacyjne do fundamentów

W wypadku fundamentów i ścian fundamentowych lub piwnicznych wykonuje się jedną z trzech rodzajów izolacji:

przeciwwilgociową lekką - zabezpiecza ona fundamenty przed wodą, która nie wywiera na nie ciśnienia (tak zwanego parcia hydrostatycznego). Izolację taka wykonuje się w domach położonych powyżej poziomu wód gruntowych, w gruntach przepuszczalnych;

przeciwwodną średnią - wykonuje się ją między innymi wówczas, gdy zaraz poniżej fundamentów znajduje się grunt przepuszczalny, a wyżej znajduje się warstwa gruntu nieprzepuszczalnego;

przeciwwodną ciężką - wykonuje się ją, gdy posesja ulokowana jest na gruntach spoistych (piaski gliniaste, glina). Taki grunt, po ulewnych deszczach, powoduje długotrwałe utrzymywanie się wody wokół fundamentów. Taką izolację poleca się robić również wówczas, gdy woda gruntowa sięga wyżej poziomu fundamentów lub może ten poziom przekraczać okresowo.

1.4.2 Dla budynku podpiwniczonego posadowionego na gruncie kat. I (piasek) zaproponuj (narysuj i opisz) rozwiązanie materiałowe ścian budynku i warstw posadzkowych dla następujących danych. Poziom posadowienia /-300 cm/, zwG /-200 cm/.

rys. 1.4.2a

1.4.3 Dla budynku nie podpiwniczonego posadowionego na gruncie kat. II (piasek gliniasty) zaproponuj (narysuj i opisz) rozwiązanie materiałowe ścian budynku i warstw posadzkowych dla następujących danych. Poziom posadowienia /- 280 cm/, zwG /- 200 cm/.

rys. 1.4.3a

1.4.4 Dla budynku podpiwniczonego posadowionego na gruncie kat. II (piasek gliniasty) zaproponuj (narysuj i opisz) rozwiązanie materiałowe ścian budynku i warstw posadzkowych dla następujących danych. Poziom posadowienia /- 280 cm/, zwG /- 200 cm/.

rys. 1.4.4a (na obrazku zamiast -300 należy wpisać -280)

1.4.5 Narysuj i omów dwa przypadki rozwiązania warstw podłogowych i ściennych dla budynków nie podpiwniczonych posadowionego na ławach betonowych. Grunt gliniasty, poziom posadowienia minimum dla Krakowa, zwG /-160 cm/.

rys. 1.4.5a

1.4.6 Na dwóch skrajnych przykładach, za pomocą szkicu, wyjaśnij wpływ kategorii i rodzaju gruntu na sposób rozwiązania hydroizolacji w budynku podpiwniczonym.

rys. 1.4.6a, rys. 1.4.6b

1.4.7 Zaproponuj rozwiązanie warstw podłogowych i ściennych dla budynku podpiwniczonego posadowionego na płycie fundamentowej przy założeniu, że zwG znajduje się na poziomie /- 200 cm/ a poziom posadowienia wynosi /- 120 cm/. Grunt - glina piaszczysta kat III. Omów zasady prowadzenia robót ziemnych w tych warunkach wodno - gruntowych.

Rozwiązanie hydroizolacji ścian i warstw podłogowych przedstawia dołączony rysunek (rys. 1.4.7a). Ponieważ zwG znajduje się poniżej poziomu posadowienia budynku, podczas prowadzenia robót ziemnych wystarczy zastosować powierzchniowe odprowadzenie wody, która zbierze się w wykopie. Polega ono na wykonaniu kanałów i studzienek zbiorczych, z których woda będzie wypompowywana. Jako że grunt jest dosyć zwięzły, nachylenie skarp wykopu powinno wynosić około 1:0,5. W przypadku ograniczonej ilości miejsca, można zastosować obudowę kotwioną lub podpieraną (tylko jeśli wykop będzie odpowiednio szeroki).

1.4.8 Narysuj i omów dwa przypadki rozwiązania hydroizolacji uwzględniające różnice pomiędzy izolacją przeciwwilgociową i przeciwwodną.

Izolacje wodochronne części podziemnych budowli dzielimy na:

Izolacje przeciwwilgociowe - chroniące obiekty budowlane przed działaniem wody nie wywierającej parcia hydrostatycznego, tj. izolacje fundamentów i podziemi obiektów posadowionych powyżej poziomu wód gruntowych. W przypadku gruntów spoistych dodatkowo wymagane jest przy tym specjalne odprowadzenie wód opadowych z sąsiedztwa obiektu, np. przez odpowiednie wyprofilowanie spadków na powierzchni terenu.

Izolacje przeciwwilgociowe mogą być wykonywane w postaci izolacji powłokowej lub izolacji warstwowej papowej bądź folii z tworzyw sztucznych. Izolacje poziome z reguły wykonuje się jako izolacje warstwowe. Zabezpieczają one przed podciąganiem wody kapilarnej włoskowatej z gruntu. Izolacje pionowe, wykonywane jako izolacje powłokowe lub warstwowe, zabezpieczają przed wilgocią przenikającą w kierunku bocznym i przed wodą opadową wsiąkającą w grunt.

Izolacje przeciwwodne - chroniące obiekty budowlane lub ich część przed działaniem wody wywierającej ciśnienie hydrostatyczne, w tym również wody naporowej i artezyjskiej. Dotyczy to fundamentów budowli lub części podziemnej posadowionych w gruntach o zwierciadle (poziomie) wody gruntowej powyżej poziomu posadowienia budowli oraz w gruntach spoistych o zwierciadle wody gruntowej poniżej poziomu posadowienia budowli, jeśli nie zastosowano specjalnych (dodatkowych) sposobów odprowadzenia wód opadowych z bezpośredniego sąsiedztwa budynku.

Izolacje przeciwwodne powinny stanowić szczelną, ciągłą przeponę (membranę) wykonaną z materiałów rolowych lub w postaci powłok nakładanych metodą natrysku i mogą być wykonane w postaci:

4. wielowarstwowej izolacji papowej,

5. izolacji z folii lub materiałów rolowych z tworzyw syntetycznych,

6. powłok asfaltowych zbrojonych tkaniną lub matą szklaną,

7. powłok z asfaltowych emulsji i lateksów mas syntetycznych zbrojonych welonem lub włóknem szklanym,

8. powłok z żywic syntetycznych zbrojonych włóknem szklanym, tzw. laminatów
   epoksydowych, poliestrowych.

Zadania izolacji przeciwwodnej mogą również spełniać specjalne szczelne betony.

Izolacje wodochronne w budynkach podpiwniczonych:

Rys. 1.4.8a

a) gdy strop podziemia znajduje się nad terenem na wysokości powyżej 40 cm,

b) jw„ lecz na wysokości poniżej 40 cm,

Rys. 1.4.8b

c) gdy strop podziemia znajduje się na poziomie terenu,

d) w budynkach o prefabrykowanej konstrukcji podziemia;

1 - izolacja pozioma dolna (pierwszy poziom izolacji),

2 - izolacja pozioma środkowa (drugi poziom izolacji),

3 - izolacja pozioma górna (trzeci poziom izolacji),

4 -izolacja pionowa

Rys. 1.4.8c Izolacje przeciwwodne w budynkach podpiwniczonych posadowionych poniżej poziom wód gruntowych:

a) izolacja pionowa wykonana od zewnątrz,

b) izolacja pionowa wykonana od wewnątrz (w budynkach istniejących);

1 - ława fundamentowa,

2 - ściana,

3 izolacja pozioma podposadzkowa,

4 - izolacja pionowa,

5 - ścianka dociskowa,

6 - warstwa ochronna,

7 - ścianka dociskowa (konstrukcyjna) wewnętrzna,

8 - konstrukcja pozioma (podłogi) przenosząca wypór wody,

9 - maksymalny poziom wód gruntowych

Rys. 1.4.8d Izolacje przeciwwodne w budynkach żelbetowych o konstrukcji szkieletowej posadowionych poniżej poziomu wód gruntowych:

a) w budynkach z elementów prefabrykowanych - przejście słupa przez izolację,

b) w budynkach jw., lecz z izolacją pod stopą fundamentową

1 - stopa fundamentowa,

2 - podłoże betonowe,

3 - izolacja przeciwwodna,

4 -konstrukcja posadzki przenosząca wypór wody,

5 - słup prefabrykowany, 6 - maksymalny poziom wódy gruntowej

1.4.9 Naszkicuj (opisz i zwymiaruj) proponowane rozwiązanie ścian i warstw podłogowych w budynku nie podpiwniczonym przy założeniach: głębokość posadowienia /-600 cm/, grunt glina piaszczysta, zwG /-180 cm/.

rys. 1.4.9a

1.4.10 Naszkicuj (opisz i zwymiaruj) proponowane zabezpieczenie ścian wykopu pod ławy fundamentowe hali (gęsty rząd słupów). Głębokość posadowienia /- 160 cm/, grunt glina gliniasty, zwG /-180cm/.

Ponieważ jest to ława fundamentowa to ładujemy jakiś wykop wąskoprzestrzenny, a że gruncik mamy spoisty to walimy odwadnianie powierzchniowe z dna wykopu.

Obudowy ze ścianek szczelnych zakładanych stosuje się w wykopach szerokości powyżej 2 m w słabych gruntach, np. w wykopach prowadzonych w związku z uzbrajaniem terenu w sieć wodno-kanalizacyjną. Ścianki zakłada się między prowadnice pionowe, np. stalowe belki dwuteowe wbite w grunt w odstępach ok. 2 m.

rys. 1.4.10a Powierzchniowe odwodnienie wykopu: a) rzut poziomy wykopu z zaznaczeniem usytu­owania rowków odwadniających, b) przekrój przez studzienkę i rowek odwadniający, c) przekrój poprzeczny rowka odwadniającego; 1 - projektowany zarys budynku, 2 -rowki odwadniające, 3 - rowek zbiorczy, 4 - studzienka odwadniająca. 5 - pompa. 6 -kosz ssawny, 7 - przewód ssawny, 8 - przewód tłoczny, 9 - przekrycie zabezpieczające rowek przed zadeptaniem, 10 - żwir

1.4.11 Omów możliwości osuszania ścian piwnic

1. Tradycyjny sposób osuszania i izolowania ścian piwnicznych

Polega na tym odkopaniu ścian piwnic do wierzchu ław fundamentowych i poczekaniu aż mury wyschną. Zwykle trwa to od kilku tygodni do kilku miesięcy, zależnie od stopnia zawilgocenia, grubości ścian i rodzaju materiału, z jakiego są wykonane. Osuszanie murów można znacznie przyspieszyć usuwając starą, i tak nieszczelną, izolację przeciwwilgociową oraz tynki zewnętrzne i wewnętrzne. Dodatkowo, warto wywiercić szereg otworów średnicy około 20 mm, które po wyschnięciu ścian należy wypełnić mocną zaprawą. Trzeba też pamiętać o wykonaniu szczelnej, poziomej izolacji przeciwwilgociowej, aby uniemożliwić kapilarne podciąganie wody z gruntu.

2. osuszanie nieinwazyjne

• Nagrzewanie

Osuszanie to przeprowadza się za pomocą nagrzewnic umieszczanych w zawilgoconych pomieszczeniach. Ogrzewają one powietrze do temperatury kilkudziesięciu stopni, co powoduje intensywne odparowywanie wilgoci z warstw powierzchniowych muru, aż do uzyskania tzw. równowagi wilgotności - stosownie do materiału. Metoda nie zawsze skuteczna, gdyż podczas nagrzewania wilgoć może zostać zeschnięta w głąb muru, a następnie po skończeniu czynności wrócić na swoje miejsce

• Absorpcja

Osuszanie absorpcyjne polega na odebraniu wody z zawilgoconych materiałów przez otaczające je suche powietrze, które uzyskuje się przez zastosowanie specjalnego urządzenia ze środkiem absorbującym wodę - może nim być żel silikonowy lub krzemionkowy bądź chlorek litu. Przez urządzenie przepuszcza się wilgotne powietrze z pomieszczenia. Następnie powietrze jest podgrzewane, a później - już jako suche - powraca do pomieszczenia, aby po raz kolejny nasycić się parą wodną. Zebraną w ten sposób wilgoć odprowadza się na zewnątrz. Cały proces powtarza się aż do całkowitego osuszenia murów.

• Kondensacja

Sposób podobny do absorpcji, polega na skropleniu pary zawartej w powietrzu w pomieszczeniu. Wentylator wymusza obieg powietrza i wilgoć zawarta w murze za każdym razem odparowuje.

• Mikrofale

Sposób podobny do działania kuchenki mikrofalowej. Za pomocą mikrofal mur zostaje ogrzany nie tylko na powierzchni lecz także w głębi. Mikrofale są szkodliwe dla organizmów ludzkich dlatego trzeba przestrzegać BHP!

3. osuszanie inwazyjne

• Iniekcja

Istota działania metod iniekcyjnych zawiera się w stworzeniu przegrody hydrofobowej lub uszczelniającej. Taką przegrodę uzyskuje się, opróżniając pory i kapilary z wody i wprowadzając na to miejsce środki ­hydrofobowe.

• Termoiniekcja

Metodę tę stosuje się w celu utworzenia bariery przed podsiąkaniem kapilarnym. Polega ona na nawierceniu w mokrych murach nieprzelotowych otworów i wdmuchiwaniu w nie za pomocą zestawu urządzeń termowentylacyjnych suchego ciepłego powietrza o ustalonej temperaturze i prędkości przepływu, a następnie utworzeniu w osuszonych murach blokady hydrofobowej, czyli bariery dla wilgoci. Po wstępnym osuszeniu w otwory wtłacza się środek do iniekcji - roztwór żywicy metylosilikonowej w rozpuszczalnikach organicznych. Główną zaletą tej metody jest szybkość osuszania, a blokadę hydrofobową przed wilgocią kapilarną uzyskuje się już po paru godzinach od zakończenia ­hydro­fobizacji.

• Iniekcja krystaliczna

Stosuje się ją w przypadku, gdy budynek uległ zawilgoceniu na skutek podciągania kapilarnego wód gruntowych. Jej podstawowe działanie polega na utworzeniu w porach i kapilarach materiału budowlanego warstwy izolacyjnej z wykrystalizowanych nierozpuszczalnych w wodzie minerałów.

1.4.12 Omów możliwości ocieplenia ścian fundamentowych po zewnętrznej stronie budynku

Do izolacji fundamentów stosuje się płyty izolacyjno-drenażowe, produkowane z  twardej pianki polistyrenowej. Układa się je bezpośrednio na izolację przeciwwodną ścian piwnic i mocuje za pomocą odpowiedniego kleju. U podstawy płyt układa się rury drenażowe, które zapewniają odpływ wody, a płyty zasypuje się ziemią. Można też stosować płyty z wełny mineralnej. Wełnę przykleja się wówczas lepikiem na gorąco do zagruntowanej ściany. Powierzchnię zewnętrzną płyt przed zasypaniem ziemią należy również zabezpieczyć lepikiem na gorąco.

1.4.13 Przeprowadź klasyfikację hydroizolacji z uwzględnieniem części budynku poniżej poziomu terenu. Przy każdej z nich podaj znane Ci nazwy handlowe.

Istnieją trzy rodzaje hydroizolacji - lekka, średnia i ciężka.

Wykonanie ochrony przed wilgocią pochodzącą z gruntu oraz z wód opadowych, stanowi ważny etap prac związanych ze „stanem zerowym". W przypadku domu niepodpiwniczonego wszystko jest dosyć proste. Ciągła, pozioma warstwa szczelnej izolacji musi odcinać kondygnację parteru od podłoża i fundamentów. Nie ma natomiast potrzeby izolowania ścian fundamentowych, gdyż wykonuje się je z materiałów o znikomej nasiąkliwości.

Wyjątek stanowią grunty zawierające duże stężenie kwasów humusowych. Wówczas całą powierzchnię fundamentów zabezpiecza się emulsją asfaltowo-kauczukową, która zapobiega korozji zbrojenia. Izolację poziomą wykonuje się z folii PVC lub papy. Warstwę jednego z tych materiałów układa się na górnej powierzchni ścian fundamentowych oraz pod całą powierzchnią podłogi na gruncie. Warstwa izolacyjna musi tworzyć szczelną nieprzerwaną „przeponę", która uniemożliwia przenikanie wilgoci z gruntu oraz fundamentów.

W budynku podpiwniczonym warstwa hydroizolacji fundamentowej musi otaczać całą podziemną kondygnację (podłogę na gruncie oraz ściany). Powłokę przeciwwilgociową układa się najczęściej pomiędzy warstwami podposadzkowymi i łączy z poziomą izolacją ław fundamentowych. Tę ostatnią spaja się z kolei szczelnie z izolacją ścian piwnicy. Niezwykle ważne jest pozostawianie odpowiednio długich zakładów w miejscach łączenia hydroizolacji. Warto dopilnować również, aby połączenia wykonane były szczególnie starannie. Bardzo często okazuje się bowiem, że z powodu rozmaitych błędów lub zaniedbań, to właśnie w tych miejscach ochrona przed wilgocią jest niedostateczna. Właściwy wybór hydroizolacji jest uzależniony od specyfiki gruntu oraz poziomu wód gruntowych.

Izolacja lekka wykonywana jest na ogół z jednej warstwy folii izolacyjnej lub papy podkładowej. Można ją również wykonać poprzez naniesienie na zagruntowane wcześniej ściany 2-3 warstw powłoki asfaltowo-kauczukowej.

Pod podłogą piwnicy układa się natomiast dwie warstwy folii i szczelnie łączy je z izolacją ław. Metoda ta stosowana jest na działkach budowlanych, na których zwierciadło wód gruntowych znajduje się poniżej poziomu posadowienia budynku (podłoże lekkie i przepuszczalne).

W przypadku gruntów spoistych, o słabej przepuszczalności (np. gliniastych) oraz przewarstwionych oraz tam, gdzie poziom wód gruntowych ulega okresowym wahaniom, zalecana jest izolacja średnia. Wykonuje się ją z dwóch warstw papy, folii izolacyjnej bądź lepiku.

Hydroizolację podpodłogową wykonuje się również z dwóch warstw papy podkładowej klejonej lub zgrzewanej na zakładach. Należy ją docisnąć betonową płytą podłogową grubości co najmniej 10 cm. Jeśli wokół budynku ma być założony drenaż opaskowy zmniejszający parcie wody na ściany oraz podłogę piwnicy, to wówczas do zewnętrznej izolacji ścian najlepiej użyć tzw. folii kubełkowej. Układa się ją na warstwie papy podkładowej lub powłoki z masy asfaltowo-kauczukowej. Kanaliki utworzone pomiędzy folią, a papą (bądź masą), odprowadzą wówczas wodę. Trzeba koniecznie dopilnować, aby dolna krawędź folii kubełkowej została wywinięta ponad filtracyjną warstwę drenażu.

Jeżeli lustro wód gruntowych znajduje się stale ponad poziomem posadowienia budynku, ochronę przed wilgocią zapewnia jedynie izolacja ciężka. W tym przypadku warstwa izolacyjna musi być odporna na ciśnienie wywołane hydrostatycznym naporem wody. Funkcję tę spełnia na ogół konstrukcja piwnicy, którą wykonuje się jako konstrukcję monolityczną z wodoszczelnego zbrojonego betonu. Na zewnętrznych warstwach układa się dodatkowo warstwy izolacyjne z papy lub folii.

1.4.14 Omów powłokowe materiały hydroizolacyjne części budynku poniżej poziomu terenu w zależności od warunków wodno-gruntowych.

Izolacja powłokowa - izolacja podziemnych części obiektu budowlanego wykonana dla gruntów z niskim poziomem wody gruntowej. Izolację powłokową można wykonać z użyciem mas asfaltowych, powłokowych zarówno dyspersyjnych, jak i na rozpuszczalnikach organicznych. Elementy podziemne budynku stykają się z wodą w gruncie tylko podczas przenikania wody w głąb gruntu po opadach atmosferycznych - woda oddziałuje na elementy budynku krótkotrwale i nie wywołuje parcia hydrostatycznego.

Rodzaj izolacji zależnie od warunków wodno-gruntowych:

a) Izolacje lekkie (przeciwwilgociowe)

- posadowienie budynku powyżej zwG i na gruntach przepuszczalnych (piasek, żwir)

b) Izolacje ciężkie (przeciwwodne)

- posadowienie budynku powyżej zwG na gruntach nieprzepuszczalnych (glina)
- posadowienie budynku poniżej zwG na wszystkich gruntach

- posadowienie budynku powyżej zwG z niebezpieczeństwem okresowego podnoszenia wody gruntowej na wszystkich gruntach

Masy przeznaczone do stosowania samodzielnych lub nie hydroizolacji powłokowych dzielimy na:

Mineralne - są to masy cementowe - ze zwykłego szarego albo białego cementu portlandzkiego z dodatkiem kruszywa i polimerów i plastyfikatorów poprawiających ich plastyczność wodoszczelność i szybkość wiązania.

Bitumiczne - to najczęściej stosowany rodzaj mas do wykonywania izolacji przeciwwodnych i przeciwwilgociowych. Powłoki wodoszczelne z mas bitumicznych są dość grube - co najmniej 4 mm. Są to płynne lub półpłynne substancje wytworzone na bazie asfaltu modyfikowanego. Należą do nich:

• roztwory asfaltowe na bazie rozpuszczalnika (gruntowanie podłoży),

- emulsje asfaltowe wodorozcieńczalne (izolowanie fundamentu i przyklejanie styropianu),
- masy asfaltowe (izolacja przeciwwilgociowa i przeciwwodna),

• lepiki asfaltowe - mieszanina asfaltów, wypełniaczy i substancji uplastyczniających (samodzielna izolacje przeciwwilgociowa lub klej do pap)

Epoksydowe - zawierające żywice epoksydowe. Są odporne chemicznie i mają bardzo dobrą przyczepność do podłoża. Poza tym są elastyczne i bardzo szczelne.

1.4.15 Omów stosowane obecnie materiały hydroizolacyjne inne niż bitumiczne. W dwóch przypadkach omów krótko ich zakres stosowania.

Folie hydroizolacyjne wykorzystywane są do izolacji pionowych i poziomych. Wyróżniamy folie płaskie - polietylenowe i z PCV klejone za pomocą lepiku asfaltowego lub specjalnego kleju oraz folie kubełkowe - wykonane z polietylenu o dużej gęstości które mogą być mocowane do ściany mechanicznie (przy pomocy gwoździ) wciskane w zaprawę lub samoprzylepne.

Folię kubełkową układa się wytłoczeniami w stronę ściany co powoduje powstanie między folią a ścianą szczeliny umożliwiającej odprowadzenie wilgoci ze ściany bez przepuszczania wilgoci z gruntu.

Bezspoinowe powłoki izolacyjne

Zastosowanie bezspoinowych powłok izolacyjnych:

- konserwacji i renowacji starych pokryć dachowych - pokrycia renowacyjne,

- konserwacji nowych pokryć dachowych na podłożu przynajmniej jednej warstwy papy asfaltowej - pokrycia nowe,

- wykonywania pokryć bezpapowych,

- gruntowania podłoża pod wszelkiego rodzaju izolacje bitumiczne,

- izolacji przeciwwilgociowej i wodochronnej (np. fundamentów, posadzek),

- zabezpieczania powierzchni stalowych.

- mogą być wykonywane na powierzchniach o dowolnych spadkach, na podłożu z papy,

betonu, blachy oraz twardej termoizolacji, (np. styropian, pianka poliuretanowa). Powłoki występują w wersji niezbrojonej i zbrojonej tkaninami technicznymi.

Membrana EPDM to etyleno-propyleno-dienowy monomer

-odporność na uszkodzenia mechaniczne, na przerastanie korzeni, oddziaływanie wysokich i niskich temperatur, promieni UV, ozonu i agresywnych związków chemicznych, -występuje w postaci gotowych, wykonanych na miarę arkuszy o wymiarach dostosowanych do konkretnego obiektu.

-Materiał ten można stosować na różne rodzaje podłoża: beton, drewno, blacha, także na pokrycia bitumiczne.

-membrana nie wymaga konserwacji.

-. Zgodnie z przygotowanym projektem np. dachu, poszczególne pasma materiału są przycinane i łączone ze sobą w procesie wulkanizacji w zakładzie; na budowę dostarczane gotowe przycięte elementy.

Nanopreparaty- zabezpieczanie przed wodą i wilgocią powierzchni wykonanych na bazie cementu - betony, zaprawy murarskie i tynkarskie oraz do zabezpieczania kamienia naturalnego i sztucznego. Poprzez głęboką penetrację precyzyjnie uszczelnia wszystkie, nawet te mikroskopijne pory w zabezpieczonej powierzchni uniemożliwiając wnikanie wody.  Zabezpieczona powierzchnia pozostaje równocześnie paroprzepuszczalna. Preparat nie powoduje zmiany koloru oraz właściwości strukturalnych i wytrzymałościowych powierzchni i materiałów, na których jest zastosowany.

Izolacje bentonitowe: bentonitowa mata hydroizolacyjna - zespolenie trzech komponentów: warstwy granulatu bentonitowego, umieszczonego między tkaniną i włókniną polipropylenową. Zespolenie w jednorodny wyrób zapewnia opatentowany proces igłowania, polegający na zaczepianiu specjalnymi igłami włókien ze spodniej włókniny i przeciąganiu ich przez warstwę bentonitu poza tkaninę, przez co osiąga się wzajemne powiązanie geotekstyliów oraz zamknięcie i ściśnięcie bentonitu.

Geomambrany z folii PEHD

1.4.16 Omów zastosowanie materiałów innych jak bitumiczne wykorzystywanych na hydroizolacje części podpiwniczonych.

Budynki posadowione powyżej poziomu wody gruntowej: izolacje zewnętrzne ścian i izolacje poziome pod posadzkami wykonuje się w sposób podobny jak w budynkach niepodpiwniczonych. Jako izolacje pionowe można stosować izolację z folii PCW. Izolacje takie można wykonywać w przypadku gruntów przepuszczalnych bądź średnio przepuszczalnych z równoczesnym zastosowaniem drenażu opaskowego wokół budynku. Można zastosować materiały bentonitowe lub izolacja mineralne.

Budynki posadowione poniżej poziomu wody gruntowej: dobór rodzaju i ilość warstw materiału izolacyjnego w przypadku zabezpieczenia izolacją przeciwwodną części podziemnych budynku zależą od wielkości ciśnienia hydrostatycznego. W tym przypadku izolacja z folii PCW nie może być mniejszej grubości niż 1,5 mm. Można też zastosować izolacje mineralne.

1. - DEFINICJE

Budowla - każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: lotniska, drogi, linie kolejowe, mosty, estakady, tunele itd.

Obiekt budowlany - budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami. Obiekt małej architektury.

Budynek - obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Obiekt małej architektury - niewielkie obiekty, a w szczególności: kultu religijnego: kapliczki, krzyże przydrożne, figury; posągi wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej; użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice, huśtawki, drabinki, śmietniki.

Adaptacja - przystosowanie obiektu budowlanego lub budowli do spełnienia odmiennych funkcji niż te, do których został wybudowany bądź nowych warunków

Rekonstrukcja - odtworzenie, odbudowa, uzupełnienie brakujących fragmentów budowli wg zasad konserwacji.

Modernizacja - unowocześnienie budowli.

Nadbudowa - rozbudowa polegająca na zwiększeniu wysokości budowli bez zmiany powierzchni zabudowy.

Odbudowa - wybudowanie budowli zniszczonej budowli od nowa.

Obciążenie wyjątkowe - obciążenie wywołane np. trzęsieniem ziemi lub powodzią.

Obciążenie zmienne - obciążenia o działaniu okresowym w czasie wznoszenia lub użytkowania budowli lub o zmiennej wartości, będące wynikiem użytkowania lub okresowego oddziaływania środowisk bezpośrednio na te ustroje działające.

Obciążenie technologiczne - obciążenia pojazdami

BN - norma branżowa

PN - polska norma

ZN - zakładowa norma

ZL - Związek Ludowych_inżynierów_prlu? Nie wiem :S

Moduł podstawowy - znormalizowana wartość wymiarów w budownictwie; 1 M = 100 mm

Multimoduł - znormalizowane wielokrotności modułu podstawowego, dla poziomych wymiarów koordynacyjnych

Submoduł - stosuje się w przypadkach, gdy potrzebny jest przyrost wymiaru o wartość mniejszą niż moduł podstawowy (np. o grubość zaprawy); jeżeli wymagany jest jeszcze mniejszy przyrost wymiaru można stosować submoduły np.: M/4 = 25 mm lub M/5 = 20 mm;

Koordynacja przestrzenna - modularna siatka przestrzenna jest trójwymiarowym układem odniesienia, w którym umieszczony jest obiekt budowlany i jego komponenty; odległość między płaszczyznami w tym układzie jest równa modułowi podstawowemu lub multimodułowi (multimoduł może być różny dla każdego z trzech kierunków przestrzennej siatki modularnej); przestrzennie koordynować należy wymiary elementów, które są powiązane z innymi w trzech kierunkach

Koordynacja powierzchniowa - po powierzchniowym lub pionowym zrzutowaniu siatki przestrzennej - powierzchniowo należy koordynować wymiary elementów, które powiązane są z innymi w dwóch kierunkach

Koordynacja liniowa - liniowo należy koordynować wymiary elementów, które powiązane są z innymi w jednym kierunku - te definicje mi nie pasują, dodałem trochę od siebie, to chyba tak nie będzie; trzeba tak skminic na chłopski rozum albo ew. chodzic na wykład :S

Ława kierunkowa - ława zbita z desek (moja definicja), która jest umiejscowiona w niewielkiej odległości od wykopu, pozwalająca na określenie szerokości ścian fundamentowych oraz szerokości ław fund.

Ława drutowa - złożone z wbitych w ziemię słupków o odpowiednio wygiętych głowicach i przybitych do nich desek na kant . rozmieszczamy je przy narożnikach i na prze. ścian wewnętrznych . Po ustaw. ław przenosi się na nie wytyczone uprzednio linie ścian, zaznaczając je na ławach wbitymi w nie z wienc.. gwoździami lub trójkąt. nacięciami na deskach. Przeniesienie linii odbywa się za pomocą naciętego między przeciwległymi końcami cienkiego drutu stalowego [fi=1mm] ,który na kierunkuje się przez zawieszone na nim piony murarskie opuszczone na gwoździe palików. Od tak zaznaczonych punktów odmierza się na ławach odcinki odpowiadające odległości od krawędzi dna wykopu ,szerokości odsadzek ,szer. fundamentów ,grubości ścian ,oznaczając ich końce również gwoździami lub nacięciami

Sztuczne podtapianie terenu - jest to podtapianie wywołane np. awarią kanalizacji.

Igłofiltr - rura stalowa zaopatrzona w filtr, zagłębiana w gruncie i połączona z pompą, służy do czasowego obniżania wód gruntowych w miejscu wznoszenia budowli

Odwodnienie powierzchniowe - pompowanie wody bezpośrednio ze studzienek zbiorczych

Odwodnienie wgłębne - zastosowanie igłofiltrów lub studzienek ssawczych na obrzeżach wykopu

Drenaż opaskowy - stosuje się go gdy poziom wody gruntowej jest wyżej niż dno wykopu. Sączki drenarskie są umiejscowione poza wykopem w odległości od siebie max 15m

Drenaż czołowy - stosuje się go gdy poziom terenu spada oraz poziom wód gruntowych jest wyżej niż dno wykopu. Sączek drenarski przed wykopem przecina i ujmuje wodę przesiąkając do wykopu gdy ruch wody ma określony kierunek

Roboty ziemne - roboty, których rezultatem są wykopy lub nasypy gruntu

Humus - warstwa ziemi urodzajnej

Brus - element prefabrykowany do zabezpieczania wykopu - zamek prostokątny (wpust i pióro własne)

Rozpora - element zabezpieczania wykorzystujący napór dwóch przeciwległych ścian.

Szalunek - składanie z blatów prefabrykowanych lub desek formy do której będzie wlany beton (zostawiłem to OMG ROTFL co za głupia definicja xD) szalunek - składanie z blatów prefabrykowanych lub desek formy do której będzie wlana - z w y k l e (bo co innego też można wlać ale nie wiem jak to ogólnie nazwać)- mieszanka betonowa do czasu związania w beton.

Ściana szczelinowa - betonowe lub żelbetowe konstrukcje, formowane w szczelinie wgłębionej w gruncie. Ściany szczelinowe stosuje się jako rdzenie wałów przeciwpowodziowych, zapór ziemnych, ale również jako stałe obudowy wykopów fundamentowych, po częściowym ich odkopaniu od strony wznoszonego obiektu. Wykonuje się je w wąskich wykopach o ścianach pionowych pod osłoną zawiesiny tiksotropowej.

Ścianka szczelna - rodzaj obudowy uniemożliwiający dostęp wody. Stosuje się w gruntach podmokłych, bagnistych, w bagnistych przypadkach gdy pogłębianie wykopu bez uprzedniego zabezpieczenia ścian jest niemożliwe.

Grodza - obudowa, przeważnie tymczasowa, wodoszczelna, tworząca przestrzeń umożliwiającą wykonanie robót budowlanych poniżej poziomu wody.

Geosyntetyki - Grunty mają stosunkowo małą wytrzymałość na rozciąganie, nie mogą więc przenosić wszystkich sił, które powstają w konstrukcji przy jej obciążeniu. Powstałe siły rozciągające możemy przenosić za pomocą geosyntetyków - geosiatek, geotkanin lub geokompozytów.

Włożony geosyntetyk działa więc jako zbrojenie, mówimy wtedy o gruncie zbrojonym.(zwłaszcza geosiatka) wytworzy poprzez zaklinowanie z materiałem ziarnistym warstwę nośnego kompozytu, który spełnia swoją rolę również i na torfowych lub napławionych podłożach. Przy budowie poziomych konstrukcji wykorzystuje się geosyntetyki do wyrównania nierównomiernego osiadania, do pochłaniania sił obciążeniowych oraz często do zmniejszania grubości warstwy drogiego materiału gruboziarnistego.

Fundament bezpośredni - przekazuje obciążenie bezpośrednio na nośna warstwę gruntu; ławy fundamentowe, stopy, ruszty fund., płyty fundamentowe, skrzynie

Fundamenty pośrednie - przekazuje obciążenie z płyty/ławy/rusztu do nośnych warstw gruntu położonych znacznie niżej; filary (podbicia fundamentów), studnie, pale

Stopa szklankowa - podstawa pod słup żelbetowy, zbrojona poprzecznie i podłużnie. nazywana tak przez jej kształt

Skrzynia - stanowią ustrój składający się z dwóch żelbetowych płyt, górnej i dolnej, powiązanych ze sobą monolitycznie za pomocą ścian podłużnych i poprzecznych rozmieszczonych zgodnie z siatką podpór konstrukcji górnej. Cechują się dużą sztywnością.

Ruszt - dwa układy ław wzajemnie prostopadła stanowią ruszt stosowany jako fundament konstrukcji szkieletowej. Słupy stoją w węzłach ław. Ruszty wprowadza się gdy: - ławy jednokierunkowe, rozkład nacisku słupa w dwóch kierunkach powiększa pole jego podstawy więc i zmniejsza nacisk jednostkowy na grunt, - gdy trzeba powiększyć sztywność całego fundamentu

Ściana oporowa - ścianka która ma stawiać opór napierającemu gruntowi

Pal zawieszony - fundament pośredni, przenosi obciążenie na grunt przez tarcie, nie przez nacisk na warstwę nośną ( w Dubaju tak budują na piasku no nie)

Termoiniekcja - usunięcie wilgoci z muru poprzez: nawiercenie w murze otworów na "żądanym" poziomie lub na określonej powierzchni, przeprowadzenie specjalnym zestawem urządzeń termowentylacyjnych termodyfuzyjnego procesu osuszania (opróżniania porów i kapilar z wody w nich zalegającej), dla następnej hydrofobizacji murów.

Izolacja przeciwwilgociowa - warstwa lub materiał ograniczający przepuszczanie wilgoci

Izolacja przeciwwodna - warstwa lub materiał ograniczający przepuszczanie wody

Paroizolacja - warstwa lub materiał ograniczający przepuszczanie pary wodnej.

Kotwy iniekcyjne - kotwy służą do łączenia luźnych warstw gruntu ze sztywnymi strukturami w otoczeniu, lub trwale łączą ze sobą zarysowane elementy murów. Kotwy powinny przejmować wszystkie występujące siły rozciągające. W tym celu są one wwiercane na odpowiednią długość w wymagające wzmocnienia struktury gruntu lub przeznaczone do połączenia elementów murów i tam są łączone z otaczającym materiałem przez iniekcję twardniejącego środka wiążącego, w celu ostatecznego zamocowania ich przez płyty kotwiące, często ze wstępnym sprężeniem.

Gruntowanie - polega na nałożeniu zaprawy (gruntu) na podkład (np. ścianę)

Chudy beton - słaby beton, mała wytrzymałość

Odporność ogniowa - czas, podczas którego dany element w warunkach pożaru może spełniać wyznaczoną mu funkcję. Klasy: A B C D E, kolejno 4 2 1 ½ ¼ [h]

31

---