ZAAWANSOWANA RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

Ocena realizacji strategii- zrównoważona karta wyników

Ogólne informacje o firmie

Firma Abak Sp. z o.o. jest producentem projektorów multimedialnych. Spółka została zarejestrowana w 1995 roku i posiada kapitał zakładowy w wysokości 1 mln zł.

Struktura Spółki ma charakter funkcjonalny. W zależności od zakresu działania i typu odpowiedzialności w przedsiębiorstwie wyróżnia się: piony, wydziały, działy, zespoły i stanowiska pracy.

W strukturze organizacyjnej Spółki można wyróżnić Prezesa, Radcę Prawnego, Specjalistę ds. BHP oraz cztery piony: Pion Produkcji, Pion Badawczo - Rozwojowy, Pion Administracyjno - Finansowy i Pion Handlowy.

W ramach Pionu Produkcji zostały wydzielone wydziały: optyki, elektroniki i montażu oraz kontrola jakości i serwis. W przypadku specyficznych zamówień montaż odbywa się u klienta, w pozostałych sytuacjach mamy do czynienia z montażem seryjnym.

Pion Badawczo - Rozwojowy zajmuję się badaniami nad nowymi projektami oraz wdrażaniem tych projektów.

W ramach Pionu Administracyjno - Finansowego można wymienić: Dział Kadr, Płacy i Administracji, Dział Księgowości i Finansów, Głównego Specjalistę ds. Organizacyjnych, Dział Controllingu, Głównego Specjalistę ds. Informatycznych.

Pion Handlowy składa się z: Działu Zaopatrzenia, Kierownika ds. Sprzedaży i Specjalisty ds. Marketingu. Sprzedaż została podziela na cztery kategorie: klienci instytucjonalni, hurtownie, detal, sklepy firmowe.

Schemat struktury organizacyjnej został zamieszczony w dalszej części zadania.

Spółka ta produkuje różnego rodzaju projektory multimedialne oraz dodatkowo oferuje usługi dodane takie jak: przeszkolenie przyszłych użytkowników projektorów, montaż projektorów u klienta, zwłaszcza w przypadku specyficznych zamówień czy wypożyczanie starszych modeli projektorów.

Po okresie dynamicznego rozwoju w latach 1997 - 2000 nastąpiło znaczne pogorszenie wyników ekonomicznych i finansowych w roku 2001. Sytuacja firmy w roku 2001 przedstawiała się następująco:

• wzrost konkurencji spowodował obniżenie jednostkowej marży sprzedaży,

• niższa rentowność działalności przełożyła się na zmniejszenie wyniku na działalności operacyjnej i zysk netto,

• spadł udział spółki w krajowym rynku projektorów,

• znaczne wydłużenie cyklu rotacji należności spowodowało potrzebę korzystania w większym stopniu z kredytów obrotowych; w efekcie znacznie wzrosło zadłużenie kapitałów własnych i zwiększyło się ryzyko utraty płynności finansowej.

Analiza sytuacji przedsiębiorstwa wskazała na konieczność podjęcia zmian w sposobie zarządzania spółką. Z początkiem roku 2002 kierownictwo spółki podjęło decyzję o opracowaniu i wdrożeniu nowej strategii rozwoju spółki. Zadecydowano, że strategia ta będzie monitorowana poprzez zrównoważoną kartę wyników.

Strategia firmy

Strategia firmy wyraża się w celu nadrzędnym oraz celach wiodących (tematach strategicznych) przyporządkowanych do głównych obszarów funkcjonowania spółki. Poszczególne obszary są równoważne perspektywom zrównoważonej karty wyników.

Cel nadrzędny: Stworzenie trwałej zdolności Spółki do generowania wysokich dochodów.

Finanse (perspektywa finansowa): Poprawa sytuacji finansowej, zapewniającej możliwość sfinansowania rozwoju Spółki.

Rynek (perspektywa klienta): Wzrost satysfakcji klientów pozwalający na zwiększenie udziału w rynku.

Technologia (perspektywa procesów wewnętrznych): Osiągnięcie doskonałości operacyjnej.

Organizacja i zarządzanie (perspektywa rozwoju): Dostosowanie organizacji spółki i zasobów kadrowych do wymogów rynku oraz przyjętej koncepcji zarządzania.

POLECENIE:

Oblicz mierniki realizacji celów strategicznych dla 2001 r. (będą one stanowić odniesienie dla roku 2002), 2002 r. oraz dla 2003 r. Otrzymane wyniki porównaj z wartością docelową mierników.

Ocen realizację strategii.

Struktura organizacyjna Spółki Abak

1. Radca Prawny

2. Specjalista ds. BHP

Układ celów i mierników w zrównoważonej karcie wyników

PERSPEKTYWA	TEMATY STRATEGICZNE	CELE STRATEGICZNE	MIERNIKI	WARTOŚĆ DOCELOWA w 2003 r.
Finansowa	Poprawa sytuacji finansowej, zapewniającej możliwość sfinansowania rozwoju Spółki	Zwiększenie rentowności kapitału własnego	ROE	40%
						EBITDA	4000 tys. zł.
				Maksymalizacja nadwyżki finansowej	Wskaźnik bieżącej płynności finansowej	1,5
				Zachowanie właściwej struktury kapitału	Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego	2
		Klienta	Wzrost satysfakcji klientów pozwalający na zwiększenie udziału w rynku.	Zwiększenie udziału w rynku	Udział w rynku	14%
						Liczba nowych klientów	27 klientów
				Oferowanie wartości dodanej dla klientów	Narzut usług dodanych na sprzedaż produktów	20%
		Procesów wewnętrznych	Osiągnięcie doskonałości operacyjnej	Rozwój asortymentu produktów i usług dodanych	Liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie	5 nowych produktów wprowadzanych rocznie
				Zmodernizowanie potencjału technologicznego	Nakłady na rozwój nowych produktów	750 tys. zł
				Lider w branży pod względem stopy marży pokrycia	Stopa marży pokrycia	stopa marży pokrycia o 3% wyższa niż stopa marży pokrycia drugiego najlepszego przedsiębiorstwa w branży
				Zwiększenie innowacyjności produktów	Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktów	140 pomysłów
		Rozwoju	Dostosowanie organizacji spółki i zasobów kadrowych do wymogów rynku oraz przyjętej koncepcji zarządzania	Udoskonalenie systemu informacyjnego	Liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania	70 stanowisk
				Rozwój systemu zarządzania	Liczba kart wyników w przedsiębiorstwie (np. pionu, działu, indywidualnych)	12 kart wyników
				Podniesienie kwalifikacji pracowników	Jednostkowe nakłady na szkolenie pracowników	2 tys. zł

Wyniki ekonomiczne Skrócony bilans
	31.12.2001 r.		31.12.2002 r.		31.12.2003 r.
Pozycja:	Wartość [tys. zł]	Udział [%]	Wartość [tys. zł]	Udział [%]	Wartość [tys. zł]	Udział [%]
AKTYWA
A. Aktywa trwałe	3 395	30,2	4 210	35,3	4 984	39,4
B. Aktywa obrotowe	7 855	69,8	7 731	64,7	7 652	60,6
I. Zapasy	1 025	9,1	966	8,1	934	7,4
II. Należności krótkoterminowe	5 780	51,4	5 515	46,2	5 548	43,9
III. Inwestycje krótkoterminowe	1 050	9,3	1 250	10,5	1 170	9,3
RAZEM AKTYWA:	11 250	100,0	11 941	100,0	12 636	100,0
PASYWA
A. Kapitał własny	2 450	21,8	2 920	24,5	3 600	28,5
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania	8 800	78,2	9 021	75,5	9 036	71,5
I. Rezerwy na zobowiązania	340	3,02	350	2,93	560	4,43
II. Zobowiązania długoterminowe	1 400	12,44	2 216	18,55	2 280	18,04
III. Zobowiązania krótkoterminowe, w tym:	7 000	62,22	6 400	53,60	6 151	48,68
- zobowiązania z tytułu dostaw i usług	4 730	42,04	4 391	36,78	4 321	34,19
IV. Rozliczenia międzyokresowe	60	0,53	55	0,46	45	0,36
RAZEM PASYWA:	11 250	100,0	11 941	100,0	12 636	100,0

Skrócony rachunek zysków i strat [tys. zł]
Pozycja	2001	2002	2003
Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi	30 500,0	33 000,0	37 500,0
Przychody ze sprzedaży produktów	28 000,0	29 000,0	31 000,0
Przychody ze sprzedaży usług	2 500,0	4 000,0	6 500,0
Koszty działalności operacyjnej	29 290,0	31 428,6	35 046,7
Koszty wg rodzajów ogółem	29 290,0	31 428,6	35 046,7
Zużycie materiałów i energii	6 000,0	6 411,1	7 104,3
Usługi obce	2 650,0	2 831,6	3 137,7
Podatki i opłaty	650,0	694,5	769,6
Wynagrodzenia	15 500,0	16 562,1	18 352,8
Świadczenia na rzecz pracowników	3 255,0	3 478,0	3 854,1
Amortyzacja	1 000,0	1 200,0	1 550,0
Pozostałe	235,0	251,1	278,3
Wartość sprzedanych towarów i materiałów	0,0	0,0	0,0
Wynik na sprzedaży	1 210,0	1 571,4	2 453,3
Pozostałe przychody operacyjne	60,0	50,0	55,0
Pozostałe koszty operacyjne	235,0	340,0	275,0
Wynik na działalności operacyjnej (EBIT)	1 035,0	1 281,4	2 233,3
Przychody finansowe	25,0	30,0	25,0
Koszty finansowe	500,0	400,0	225,0
Wynik na działalności gospodarczej	560,0	911,4	2 033,3
Zyski nadzwyczajne	0,0	0,0	10,0
Straty nadzwyczajne	0,0	5,0	15,0
Wynik brutto	560,0	906,4	2 028,3
Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego	156,8	253,8	547,6
Wynik netto	403,2	652,6	1 480,6

Informacje dodatkowe	2001	2002	2003
Liczba zatrudnionych osób	308	304	300
Sprzedaż ilościowa [szt.]	4270	4620	5194
Sprzedaż krajowa [tys. zł.]	277 272,7	253 846,2	250 000,0
Tempo wzrostu sprzedaży Abak	-	108%	114%
Tempo wzrostu rynku krajowego	-	92%	98%
Liczba nowych klientów	18	21	25
Liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie	2	3	6
Nakłady na rozwój nowych produktów [tys. zł]	400	600	675
Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktu	53	85	128
Udział kosztów zmiennych w kosztach działalności operacyjnej	0,42	0,42	0,40
Stopa marży pokrycia drugiego najlepszego przedsiębiorstwa w branży	0,55	0,54	0,53
Nakłady na szkolenia [tys. zł]	320	496	580
Liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania	38	54	67
Łączna liczba kart wyników w przedsiębiorstwie (np. pionu, działu, indywidualnych)	0	4	7

Ocena stopnia realizacji strategii przy użyciu zrównoważonej karty wyników

	Mierniki strategiczne	Formuła	2001	2002	2003	Wartość docelowa w 2003 r.
Perspektywa finansowa
1.	ROE	wynik netto / kapitały własne				40%
2.	EBITDA	wynik na działalności operacyjne + amortyzacja				4000 tys. zł.
3.	Wskaźnik bieżącej płynności finansowej	aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe				1,5
4.	Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego	zobowiązania ogółem / kapitał własny				2
Perspektywa rynkowa
1.	Udział w rynku	sprzedaż Abak / sprzedaż krajowa				14%
2.	Liczba nowych klientów	liczba nowych klientów				27 klientów
3.	Narzut usług dodanych na sprzedaż produktów	przychody ze sprzedaży usług / przychody ze sprzedaży produktów				20%
Perspektywa procesów wewnętrznych
1.	Liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie	liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie				5 nowych produktów wprowadzanych rocznie
2.	Nakłady na rozwój nowych produktów	nakłady na rozwój nowych produktów				750 tys. zł
3.	Stopa marży pokrycia	(przychód ze sprzedaży produktów - koszty zmienne)/przychód ze sprzedaży produktów				stopa marży pokrycia o 3% wyższa niż stopa marży pokrycia drugiego najlepszego przedsiębiorstwa w branży
4.	Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktu	Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktów				140 pomysłów
Perspektywa rozwoju
1.	Liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania	liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania				70 stanowisk
2.	Łączna liczba różnych kart wyników (np. pionu, działu, indywidualnych)	Łączna liczba różnych kart wyników (np. pionu, działu, indywidualnych)				12 kart wyników
3.	Jednostkowe nakłady na szkolenie pracowników	Nakłady na szkolenia / liczba pracowników				2 tys. zł./pracownika

Gł. Specjalista ds. Informatycznych

Dział Controllingu

Gł. Specjalista ds. Organizacyjnych

Dział Księgowości i Finansów

Dział Kadr, Płacy i

Administracji

Dyrektor Administracyjno- Finansowy

2

1

Dział Wdrażania Projektów

Specjalista ds. marketingu

Kierownik ds. sprzedaży

Dział Zaopatrzenia

Dyrektor Handlowy

Serwis

Kontrola Jakości

Dział Badań

Wydział Elektroniki

Wydział Montażu

Wydział Optyki

Dyrektor ds. Badawczo - Rozwojowych

Dyrektor Produkcji

Prezes Zarządu

---