1. Na czym polega analiza przychodów ze sprzedaży?
W ramach analizy przychodów ze sprzedaży produktów należy ustalić wielkość i strukturę przychodów w podziale na źródła przychodów, następnie badana jest ich dynamika, a także relacja do przychodów planowanych. Stabilna lub rosnąca sprzedaż świadczy o dobrej kondycji przedsiębiorstwa i stanowi warunek utrzymania płynności w perspektywie długoterminowej. Wyniki wstępnej analizy przychodów powinny pozwolić na wyznaczenie kierunków analiz szczegółowych, zwłaszcza przyczynowych. Pewne informacje prognostyczne o kształtowaniu się dynamiki przychodów można wyprowadzić poprzez identyfikację funkcji regresji czyli zależności pomiędzy wielkością przychodów ze sprzedaży a ilością sprzedanych produktów. Daje odpowiedź na pytanie jak wysoka powinna być ilość sprzedanych produktów i cena po jakich te wyroby sprzedajemy. Ważne w analizie przychodów są badania prospektywne. Należy zwrócić uwagę, że planowany wzrost sprzedaży stanowi kluczową informację dla wyliczania spodziewanego przyrostu zapasów, należności, zobowiązań a w konsekwencji zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto. Analiza sprzedaży jest jednym z podstawowych źródeł informacji o skali ryzyka operacyjnego.
2. Analiza wskaźnikowa rzeczowych środków trwałych
Do głównych zadań analizy rzeczowych środków trwałych należy:
• zbadanie zmian wielkości i struktury poszczególnych składników rzeczowych środków trwałych,
• ocena efektywności wykorzystania rzeczowych środków trwałych.
W ramach analizy rzeczowych środków trwałych należy przeprowadzić ocenę najważniejszych procesów kształtujących dynamikę zmian w obszarze tej kategorii bilansowej, tj. procesów :
• zmniejszających stany rzeczowych środków trwałych, tj. procesów dekapitalizacji, amortyzacji, umorzeń i likwidacji,
• zwiększających stany rzeczowych środków trwałych, czyli procesów inwestycyjnych.
Analiza rzeczowych środków trwałych ma duże znaczenie w badaniu ryzyka operacyjnego. Im wyższa wartość indeksu udziału rzeczowych środków trwałych w aktywach ogółem, tym wyższe ryzyko operacyjne.
Źródłem informacji w analizie rzeczowych środków trwałych jest bilans i raz rachunek zysków i strat. Stąd:
Analiza wskaźnikowa ważna na etapie procesów likwidacji i odtwarzania środków trwałych. Pozwala na wyliczenie indeksów i wskaźników dotyczących stopnia zużycia środków trwałych, intensywności ich odtwarzania oraz kierunku wykorzystywania odpisów amortyzacyjnych.
WSKAŹNIKI OCENIAJĄCE INTENSYWNOŚĆ PROCESÓW REPRODUKCJI
wskaźnik tempa odnawiania = rzeczowe środki trwałe brutto (na koniec roku - na początek roku)/ rzeczowe środki trwałe brutto na początek roku
(ilustruje dynamikę zmian rzeczowych środków trwałych,
dla >0 - reprodukcja rozszerzona,
dla <0 - reprodukcja degresywna)
wskaźnik stopy inwestycji = nakłady inwestycyjne na rz.ś.t. / rz.ś.t.
(gdy bazujemy na wartość netto rz.ś.t.)
wskaźnik likwidacji = rz.ś.t. brutto zlikwidowane w ciągu roku / rz.ś.t. na początku roku
(oceniamy tempo likwidacji rz.ś.t., wysoki dla firm ze starym parkiem maszynowym)
wskaźnik dekapitalizacji brutto =
nakłady inwestycyjne na rz.ś.t. / rz.ś.t. brutto zlikwidowane w ciągu roku
(porównanie tempa odtwarzania z tempem likwidacji rz.ś.t.)
wskaźnik udziału inwestycji w nadwyżce finansowej =
nakłady inwestycyjne na rz.ś.t. / (zysk netto + amortyzacja)
(ocena zakresu udziału środków własnych w finansowaniu odtwarzania rz.ś.t.)
wskaźnik wykorzystania amortyzacji na inwestycje =
nakłady inwestycyjne na rz.ś.t. / amortyzacja
(ocena jak amortyzacja została wykorzystana na odtworzenie rz.ś.t.
dla <1 - zagrożenie polityki rabunkowej,
dla >1 - w dynamicznie rozwijającym się przedsiębiorstwie)
WSKAŻNIKI OCENIAJĄCE RENTOWNOŚĆI PRODUKTYWNOŚĆ
wskaźnik rentowności rz.ś.t. = wynik finansowy z działalności operacyjnej / rz.ś.t.
wskaźnik technicznego uzbrojenia pracy = rz.ś.t. / liczba pracowników produkcyjnych
(ocena skali zaangażowania rz.ś.t. w procesy wytwarzania, wzrost tego wskaźnika świadczy
o umaszynowieniu i automatyzacji procesu produkcyjnego)
wskaźnik produktywności rz.ś.t. = przychody netto ze sprzedaży produktów / rz.ś.t.
(długookresowy wskaźnik aktywności firmy, ocena wykorzystania majątku i kapitału)
Inne wskaźniki dotyczące rzeczowych środków trwałych:
Wskaźnik unieruchomienia majątku produkcyjnego =
=rzeczowe środki trwałe / operacyjne aktywa obrotowe
(zależy od branży działalności firmy, miara ryzyka operacyjnego, ryzyko tym wyższe, im wyższy wskaźnik).
3 Etapy analizy pasywów
Zadaniem analizy pasywów jest przede wszystkim sprawdzenie poprawności relacji pomiędzy kapitałem własnym, a kapitałami obcymi finansującymi majątek przedsiębiorstwa. Analiza pasywów składa się z następujących etapów:
Analiza pasywów
wstępna analiza pasywów: analiza relacji między kapitałem własnym, a kapitałami obcymi
analiza kapitałów własnych,
analiza kapitałów obcych-
Analiza pasywów:
- ocena struktury pasywów
- analiza poziom zadłużenia
- analiza zdolności do obsługi długu
W ramach wstępnej analizy bilansu po stronie pasywów dokonywane są standardowe badania dynamiki oraz struktury poszczególnych kategorii składających się na kapitał przedsiębiorstwa. Ana-logicznie jak w przypadku aktywów, badane jest tempo zmian podstawowych składników pasywów (kapitały własne, zobowiązania długoterminowe, zobowiązania krótkoterminowe), także pod kątem identyfikacji zmian cyklicznych, sezonowych. Po przeprowadzeniu wstępnej analizy struktury pasywów w ujęciu retrospektywnym kolejnym etapem powinny być analizy szczegółowe dotyczące poszczególnych składników tak kapitałów własnych, jak i obcych. Należy jednak przypomnieć, że analiza zobowiązań krótkoterminowych w ujęciu retrospektywnym
i prospektywnym została przeprowadzana w ramach analizy płynności. Retrospektywna ocena zadłużenia długoterminowego była przedmiotem analizy wypłacalności. Należy zatem przeprowadzić studia nad wpływem określonych źródeł finansowania inwestycji przedsiębiorstwa w aktywa trwałe na długookresowe kształtowanie się struktury kapitałowej firmy.
4. Co to jest rozwodnienie kapitału
Powiększając swoje kapitały kierownictwo firmy winno mieć na uwadze, że zbyt wysokie zasilanie firmy funduszami własnymi czy obcymi może spowodować trudności z ich efektywną absorpcją, a w konsekwencji obniżenie rentowności posiadanych środków jako rezultat tzw. rozwodnienia kapitału.
Rozwodnienie kapitału akcyjnego: Zjawisko związane z emisją nowych akcji pod warranty. Poprzez wprowadzenie do obrotu dużej ilości warrantów, już w czasie ich emisji może dojść do obniżenia ceny aktywu bazowego (zdyskontowanie przyszłego efektu rozwodnienia). Termin odnosi się również do akcji pracowniczych, odzwierciedla rozdrobnienie aktywów firmy wśród jej udziałowców. To procentowy spadek udziału dotychczasowych akcjonariuszy w stosunku do całkowitej sumy kapitału akcyjnego.
5. Dlaczego przeprowadzamy analizę wyniku finansowego w ujęciu względnym?
Analiza rentowności w ujęciu względnym ma na celu określenie, czy zyskowność przedsiębiorstwa jest zadawalająca biorąc pod uwagę branżę w jakiej firma działa oraz jej potencjał gospodarczy, zwłaszcza wielkość posiadanego majątku.
6. Na czym polega dźwignia finansowa
Analiza dźwigni finansowej ma na celu badanie wpływu udziału kapitału obcego w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa na efektywność gospodarowania, zwłaszcza w kontekście rentowności kapitału własnego.
Jest to badanie zależności między wielkością zysku z działalności operacyjnej (EBIT), a zyskiem brutto (EBT) bądź netto. W tym rodzaju dźwigni uwzględniamy koszty finansowe odpowiadające odsetkom za pobrane kredyty.
EBT = EBIT - odsetki,
EBIT = odsetki, zatem próg rentowności gdy EBT = 0,
DFL = (∆EBT/EBT)/( ∆EBIT/EBIT) = %∆EBT / %∆EBIT
( DFL - stopień dźwigni finansowej, %∆EBT - procentowy przyrost EBT w stosunku do punktu bazowego, %∆EBIT procentowy przyrost EBIT w stosunku do punktu bazowego)
∆EBT ≈ EBT*DFL*%∆EBIT - informuje nas o ile % procent wzrośnie EBT, jeżeli EBIT wzrośnie o 1%, przy danym stopniu dźwigni finansowej
można wykazać, że DFL = EBIT/EBT = EBIT / (EBIT - odsetki)
dla zysku z działalności operacyjnej większego od zysku progowego (EBIT większy od odsetek), DFL > 0,
dla zysku z działalności operacyjnej mniejszego od zysku progowego (EBIT mniejszy od odsetek), DFL < 0,
w miarę zbliżania się zysku z działalności operacyjnej do wartości zysku progowego, stopień dźwigni finansowej rośnie (EBIT → EBITF, to DFL → ∞)
im większa różnica dodatnia z zysku z działalności operacyjnej w stosunku do wartości zysku progowego, tym wartość stopnia dźwigni finansowej jest bliższa 1
( EBIT > EBITF oraz EBIT → ∞, to DFL → 1, bo EBIT → ∞ i (EBIT -1) → ∞,
im większa różnica ujemna z zysku z działalności operacyjnej w stosunku do wartości zysku progowego, tym wartość stopnia dźwigni finansowej jest bliższa 0
( EBIT < EBITF oraz EBIT → 0, to DFL → 0, bo EBIT → 0 i (EBIT -1) → -1.
Stopień DFL jest dodatni dla wartości EBIT większej od finansowego progu rentowności. Najwyższy dodatni efekt DFL obserwuje się w pobliży finansowego progu rentowności. W miarę oddalania się od tego poziomu dźwignia słabnie, co oznacza, że względne przyrosty zysku operacyjnego powodują coraz mniejsze względne przyrosty EBT. Dla EBIT mniejszego od finansowego progu rentowności, przechodzi w stratę i DFL przybiera wartości ujemne. Najsilniejsze ujemne działalnie DFL obserwuje się również w pobliżu finansowego progu rentowności, czyli EBIT zbliża się do wartości odsetek.. Dla EBIT rónemu finansowemu progowi rentowności nie jest możliwe wyliczenie DFL.
Stopień dźwigni jest miarą ryzyka finansowego, czyli tego, że przedsiębiorstwo przestanie być wypłacalne. Im stopień DFL wyższy, tym ryzyko finansowe większe.
7. Złota zasada bilansowa
Majątek źle zbywalny, o dużym ryzyku, powinien być finansowany w bezpieczny sposób. Aktywa trwałe, które są źle zbywalne muszą mieć pokrycie w kapitałach własnych, które są bardziej bezpieczne, a aktywa obrotowe przez kapitał obcy.
wskaźnik zastosowywania kapitałów własnych = kapitał własny /aktywa trwałe >=1 wskaźnik zastosowania kapitałów obcych = kapitał obcy / aktywa obrotowe <=1
z tego wynika, że złota zasada bilansowa dopuszcza finansowanie aktywów obrotowych nadwyżką kapitałów własnych
wskaźnik ogólnej sytuacji finansowej (iloraz okrycia majątku kapitałem) =
(kapitały własne / kapitały obce) / (aktywa trwałe / aktywa obrotowe) =
wskaźnik zastosowywania kapitałów własnych / wskaźnik zastosowania kapitałów obcych
(im wyższa wartość wskaźnika tym lepsze relacje między majątkiem, a kapitałem w przedsiębiorstwie)
8. Koszty w układzie kalkulacyjnym (funkcjonalnym)
Układ kosztów w układzie kalkulacyjnym różni się od układu porównawczego tylko w obszarze operacyjnej. W metodzie kalkulacyjnej koszty sprzedanych produktów występują w sposób jawny. Układ kalkulacyjny klasyfikuje koszty w tzw. pozycje kalkulacyjne niezbędne do obliczenia kosztu wytworzenia produktu. Dzieli koszty na
- koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym: koszt wytworzenia sprzedanych produktów (materiały, koszty związane z produkcją) i wartość sprzedanych towarów i materiałów,
koszty okresu:
- koszty sprzedaży (koszty transportu, załadunku, wyładunku; ubezpieczenia transportu; opakowań zbiorczych i transportowych; reklamy, promocji, udziału w targach i wystawach; napraw gwarancyjnych, prowizje za pośrednictwo)
- koszty ogólnego zarządu (koszty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników zarządu; funkcjonowania rad nadzorczych; biurowe i administracyjne; reprezentacji; podróży służbowych, w tym utrzymanie samochodów zarządu)
9. Czym różni sie rachunek wyników sporządzany metoda porównawczą a kalkulacyjna
Różnią się one pomiędzy sobą sposobem ujmowania kosztów operacyjnych, kosztów wytworzenia wyrobów ponoszonych przez jednostkę. Klasyfikacja funkcjonalna (kalkulacyjna) lub metoda kosztu sprzedaży, klasyfikuje koszty zgodnie z ich funkcją
Wariant kalkulacyjny
+ Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów
- Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów
--------------------------------------
= Zysk (strata) brutto na sprzedaży
- Koszty sprzedaży
- Koszty ogólnego zarządu
- Pozostałe koszty
Klasyfikacja rodzajowa (porównawcza) klasyfikuje koszty ze względu na ich rodzaj.
Wariant porównawczy
+ Przychody netto ze sprzedaży i zrównane z nimi
- Koszty działalności operacyjnej, w tym:
zmiana stanu zapasów wyrobów gotowych i produkcji w toku
zużyte materiały i surowce,
świadczenia pracownicze,
amortyzacja,
pozostałe koszty
10. Na czym polegał problem opcji walutowych w polskich przedsiębiorstwach
Jeżeli kredyt lub opcja została zawarta w walutach obcych, wówczas istotną składową ryzyka finansowego jest ryzyko walutowe. Ryzyko to wynika z możliwości niekorzystnej zmiany kursów waluty w której denominowana jest pożyczona suma.
11. Na czym polega dźwignia operacyjna
Ocena relacji między wielkością sprzedaży (Q), a zyskiem operacyjnym (EBIT). Zjawisko obniżania się jednostkowych kosztów stałych i zwiększania się jednostkowego zysku operacyjnego przy wzroście skali produkcji jest dźwignią operacyjną. Zatem w określonych warunkach przedsiębiorstwo zwiększając skalę produkcji nie tylko zwiększa ogólną masę generowanego zysku, ale także, w wyniku oddziaływania dźwigni operacyjnej, osiąga szybszy przyrost zysku operacyjnego, wyrażonego na przykład przez EBIT, od tempa przyrostu wolumenu sprzedaży.
DOL = %∆EBIT / %∆Q
Znając stopień DOL, dla danej ilości wielkości sprzedaży Q, można obliczyć o ile zmieni się %∆EBIT, jeśli sprzedaż wzrośnie o %∆Q.
%∆EBIT ≈ %∆Q*DOL
można wykazać, że DOL = S - V / EBIT = (EBIT + F) / EBIT
gdzie S - przychody ze sprzedaży, V - całkowite koszty zmienne, F - koszty stałe,
EBIT = S - V - F
dla wolumenu produkcji większego od ilościowego progu rentowności (Q > Q(peb)),
DOL > 0,
dla wolumenu produkcji mniejszego od ilościowego progu rentowności (Q < Q(peb)), DOL < 0,
w miarę zbliżania się wolumenu produkcji do ilościowego progu rentowności, stopień dźwigni operacyjnej rośnie (Q → Q(peb), to DOL → ∞, bo EBIT → 0 )
im większa różnica dodatnia wolumenu produkcji względem ilościowego progu rentowności, tym wartość stopnia dźwigni operacyjnej jest bliższa 1 (Q > Q(peb) oraz Q→ ∞, to DOL → 1, bo ( EBIT + F) → ∞ i EBIT → ∞)
im większa różnica ujemna wolumenu produkcji względem ilościowego progu, tym wartość stopnia dźwigni operacyjnej jest bliższa 0 (Q < Q(peb) oraz Q → 0, to
DOL → 0, bo EBIT → 0 )
Największa wrażliwość zysku operacyjnego na zmiany wolumenu produkcji występuje
w pobliżu ilościowego progu rentowności. Tam można najwięcej zyskać, gdy produkcja rośnie, ale też i najwięcej stracić gdy produkcja spada. Natomiast po przekroczeniu ilościowego progu rentowności, w miarę wzrostu produkcji efekt dźwigni operacyjnej słabnie, ze względu na zmniejszenie się udziału kosztów stałych w ogólnej strukturze kosztów. Przy znacznym dodatnim wolumenie sprzedaży (dużo większym niż Q(peb)) efekt DOL jest bardzo słaby.
Stopień DOL może służyć jako miara ryzyka operacyjnego, im wyższy stopień, tym wyższe ryzyko, wtedy też jest najwyższy udział kosztów stałych w ogólnej wartości kosztów.
12. Co mierzy dźwignia połączona?
Dźwignia połączona mierzy siłę zależności między zmianami ilościowymi wielkości sprzedaży (Q), a dowolna kategorią wynikową, bądź wskaźnikiem rentowności mierzonym po naliczeniu odestek. Najczęściej mierzy zależność między wielkością sprzedaży , a zyskiem brutto EBT.
DTL = (∆EBT/EBT)/( ∆Q/Q) = %∆EBT / %∆Q
Znając wartość DTL i uzyskiwany EBT, możemy obliczyć o ile zmieni się zysk brutto (EBT), jeśli wielkość sprzedaży Q zmieni się o 1%.
∆EBT ≈ %∆Q*DTL*EBT
można wykazać, że DTL = (EBIT + F) / (EBIT - odsetki)
gdzie F - koszty stałe
dla wielkości produkcji większej od finansowego progu rentowności (Q > Q(0f)),
DTL > 0,
dla wielkości produkcji mniejszej od finansowego progu rentowności (Q < Q(0f)),
DTL < 0,
w miarę zbliżania się wielkości produkcji do finansowego progu rentowności, stopień dźwigni połączonej rośnie (Q → Q(0f), to DTL → ∞, bo (EBIT - odsetki)→ 0 )
im większa różnica dodatnia wielkości produkcji do finansowego progu rentowności, tym wartość stopnia dźwigni połączonej jest bliższa 1 (Q > Q(0f) oraz Q→ ∞, to
DTL → 1, bo ( EBIT + F) → ∞ i (EBIT - odsetki) → ∞)
im większa różnica ujemna wielkości produkcji do finansowego progu rentowności, tym wartość stopnia dźwigni operacyjnej jest bliższa 0 (Q < Q(0f) oraz Q → 0, to
DTL → 0, bo (EBIT + F) → 0 )
Dla wielkości sprzedaży większej od finansowego progu rentowności DTL > 0. W pobliżu finansowego progu rentowności obserwuje się największe dodatnie efekty DTL. Względne przyrosty wielkości sprzedaży powodują coraz mniejsze względne przyrosty EBT (zysku brutto), gdyż w miarę oddalania się od tego poziomu, DTL słabnie. Dla wielkości sprzedaży w ujęciu ilościowym mniejszej od finansowego progu rentowności, EBT przechodzi w stratę, DTL < 0, gdzie najsilniejsze ujemne oddziaływanie DTL obserwuje się w pobliżu finansowego progu rentowności. Dla wielkości sprzedaży równej finansowemu progowi rentowności ustalenie DTL jest niemożliwe.
Dźwignia połączona (połączona, całkowita) (Degree of Total Leverage) - jest iloczynem dźwigni finansowej i dźwigni operacyjnej
DTL = DFL * DOL
Określa stopień ryzyka operacyjnego i finansowego przedsiębiorstwa. Skumulowane ryzyko operacyjne i finansowe sprowadza się do niepewności, czy przychody ze sprzedaży pokryją koszty działalności operacyjnej oraz koszty finansowe.
13. Rodzajowy układ kosztów - definicja, jakie koszty wchodzą
Sposób prezentacji podziału wszystkich kosztów jakie firma ponosi w porównawczym rachunku zysków i strat. Pokazuje jednocześnie skąd się one biorą i jakie dokładnie koszty zostały poniesione w analizowanym okresie. Głównym zadaniem analizy kosztów w układzie rodzajowym jest określenie struktury tych kosztów, a na tej podstawie ustalenie proporcji pomiędzy poszczególnymi rodzajami z uwzględnieniem ich dynamiki. Układ rodzajowy obejmuje koszty proste, bezpośrednio odzwierciedlające wartość zużytych czynników produkcji. Obejmuje tylko koszty podstawowej działalności operacyjnej, z wyłączeniem kosztów pozostałej działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. Podział na:
Koszty materialne:
1. Amortyzacja - odpisy od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, różniąca pomiędzy historyczną ceną nabycia środka trwałego, a wartością w momencie zakończenia jego użytkowania:
planowe zużycie środków trwałych
planowe zużycie wartości niematerialnych i prawnych
2. Zużycie materiałów i energii:
zużycie materiałów podstawowych i pomocniczych
zużycie opakowań
zużycie materiałów biurowych
zużycie energii elektrycznej i cieplnej
zużycie ciepłej i zimnej wody
zużycie gazów
zużycie pary wodnej
3. Usługi obce materialne- uzasadnione wydatki na rzecz obcych firm:
transportowe
budowlane
remontowe
składowania
łączności (telekomunikacyjne, pocztowe itp.)
poligraficzne
informatyczne
bankowe
wykonanie ekspertyz i badań
tłumaczenie tekstu
pozostałe usługi np. (pranie odzieży, utrzymanie czystości)
4. Inne koszty materialne
Koszty niematerialne
1. Podatki i opłaty:
podatek od nieruchomości
podatek od środków transportu
podatek akcyzowy, VAT, ochrony środowiska
opłaty skarbowe
opłaty sądowe i notarialne
opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów
roczne opłaty licencyjne uprawniające do wykonywania działalności
2. Wynagrodzenia - osobowe koszty działalności operacyjnej:
wartości wynagrodzenia brutto wypłacanego w formie pieniężnej
wartości świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalent
3. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia z tytułu wynagrodzeń:
składki z tytułu ubezpieczeń społecznych opłaconych ze środków pracodawcy
składki na fundusz pracy
składki na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
odzież ochronna i robocza
świadczenia rzeczowe związane z bezpieczeństwem i higieną pracy
szkolenie pracowników
dopłaty do okresowych biletów za dojazdy pracowników do pracy
4. Usługi obce niematerialne
5. Pozostałe koszty - koszty proste, niekwalifikujące się do wyżej wymienionych grup:
ubezpieczenia majątkowe
koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych
koszty reprezentacji i reklamy
koszty wynajęcia kwater lub ryczałtu za noclegi w przypadku czasowego zatrudnienia pracowników poza miejscem stałego zatrudnienia.
wypłaty ryczałtów za używanie przez pracowników własnych samochodów dla celów służbowych.
8. Wartości sprzedanych materiałów i towarów - wyniki sprzedaży hurtowej i detali stycznej towarów i materiałów wyliczanych w cenie zakupu lub w cenie nabycia..
14. Analiza przyczynowa wyniku finansowego
W analizie wyniku finansowego rozróżnia się analizę wstępną oraz właśnie przyczynową, która ma na celu określenie wpływu poszczególnych czynników na badane zjawisko.
1. Analiza wstępna (indeksy dynamiki, wskaźniki struktury, modele następstwa szeregowego)
- Ustalenie stopnia dynamiki wyniku finansowego
- Kontrola wykonania planowanej wielkości wyniku finansowego
- Ocena struktury wyniku finansowego
2. Analiza przyczynowa
- Ustalenie czynników wpływających na wielkość wyniku finansowego oraz określenie stopnia ich oddziaływania
Analiza ta powinna dać odpowiedź na pyt: czy przedsiębiorstwo może zwiększyć przychody ze sprzedaży swoich produktów oraz czy są możliwości obniżki kosztów wytwarzania produktów w przedsiębiorstwie. I jakie skutki dla wyniku finansowego będzie miało zwiększenie produkcji.
Jak zaznaczono, w trakcie analizy wyniku finansowego w ujęciu bezwzględnym wartość zysku netto jest bezpośrednio zależna od wyników cząstkowych osiąganych w następujących segmentach wynikowych przedsiębiorstwa:
- podstawowej działalności operacyjnej,
- pozostałej działalności operacyjnej,
- działalności finansowej,
- zdarzeń losowych,
- podatkowym.
(ta część powyżej dotyczy materiału na pierwsze koło, część poniżej na drugie)
Analiza przyczynowa polega na działaniu dedukcyjnym, próbie identyfikacji przyczyn, które doprowadziły do zjawisk ujawnionych we wstępnej fazie badań rentowności
Analiza ta, pozwala na ocenę stabilności zysków, ocenę możliwości utrzymania trwałej rentowności oraz ocenę ryzyka operacyjnego. Analiza przyczynowa ma charakter badań segmentowych, a jej celem jest ocena wpływu wyników cząstkowych osiąganych w poszczególnych segmentach na końcowy wynik finansowy. Zgodnie z układem rachunku zysków i start wyróżniamy segmenty:
działalność operacyjna - wynik na działalności operacyjnej,
operacje finansowe - wynik na operacjach finansowych,
zdarzenia nadzwyczajne - wynik na operacjach nadzwyczajnych,
pozostałe obciążenia.
Zawężając obszar badań do segmentu podstawowej działalności operacyjnej, wynik analizy przyczynowej powinien dać odpowiedzi na pytania:
czy przedsiębiorstwo może zwiększyć przychody ze sprzedaży swoich produktów,
czy możliwa jest obniżka kosztów wytwarzania produktów,
jakie skutki dla wyniku finansowego będzie miało zwiększenie produkcji
Analiza tego segmentu powinna składać się z :
analizy przychodów ze sprzedaży,
analizy kosztów podstawowej działalności operacyjnej, w tym kosztów własnego przychodów ze sprzedaży produktów,
analizy relacji między przychodami, a kosztami w obszarze podstawowej działalności operacyjnej.
15. Analiza pionowa pasywów - wskaźnik struktury pasywów
Celem analizy pasywów jest sprawdzenie poprawności relacji między kapitałem własnym,
a kapitałami obcymi finansującymi majątek przedsiębiorstwa. Analiza pasywów składa się
z następujących etapów:
analiza relacji między kapitałem własnym, a kapitałami obcymi,
analiza kapitałów własnych,
analiza kapitałów obcych.
Na początku należy przeprowadzić analizę retrospektywną struktury pasywów (dynamika tempo zmian, struktura poszczególnych kategorii, identyfikacja zmian cyklicznych i sezonowych). Tendencja pozytywna - wzrost sumarycznej wartości pasywów. Następnie szczegółową analizę poszczególnych składników pasywów. Analiza zobowiązań patrz pytanie 29, analiza zadłużenia długoterminowego patrz pytanie 32 (analiza wypłacalności). W ramach analizy pionowej kapitału badane są udziały pasywów ze względu na prawo własności: kapitały własne i obce. Struktura kapitałów określa skale ryzyka oraz zdolność firmy trwałego do utrzymania rentowności.
wskaźnik struktury pasywów = kapitał własny / kapitał obcy
Wskaźnik struktury pasywów jest istotnym miernikiem ryzyka finansowego. Można uznać, że im ten wskaźnik jest niższy, tym ryzyko finansowe jest wyższe. Duży udział kapitałów obcych w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa rodzi niebezpieczeństwo, że
w niekorzystnych okolicznościach przedsiębiorstwo nie poradzi sobie ze spłatą rat zadłużenia oraz należnych odsetek.
16. Podstawowe grupy wskaźników rentowności (opis, po co, rozwinięcie, co mierzą)
Celem analizy wskaźnikowej jest zbadanie, czy generowany zysk pozostaje we właściwej proporcji do rozmiaru firmy, zwłaszcza skali prowadzonej przez niej działalności gospodarczej, posiadanego majątku oraz zaangażowanego kapitału. Pomaga również ustalić czy zyskowność kapitału ulokowanego w majątku przedsiębiorstwa jest konkurencyjna wobec alternatywnych form inwestowania.
Celem jest również uzyskanie odpowiedzi na pytania:
jaka jest marża zysku w kwocie przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży wyrobów,
jaka jest efektywność majątku będącego pod zarządem kierownictwa,
jaka jest rentowność kapitału zainwestowanego w firmie, zarówno obcego jak
i własnego.
Ogólna postać wskaźnika rentowności =
= wynik finansowy (i)/ przychody v aktywa v kapitał/pasywa
Gdzie (i) - i-ta postać wyniku finansowego.
Podstawowe grupy:
wskaźniki rentowności obrotu: wykorzystywany do oceny opłacalności obrotu, rentowności produktów firmy, poprawności ustalenia cen, zdolności kierownictwa do kontroli kosztów; niska wartość świadczy o wysokim ryzyku operacyjnym,
ogólna postać wskaźnika rentowności obrotu = wynik finansowy / przychody
wskaźnik rentowności obrotu brutto = zysk brutto / przychody z całokształtu działalności
wskaźnik rentowności obrotu netto = zysk netto / przychody z całokształtu działalności
wskaźnik rentowności handlowej = wynik na sprzedaży produktów, towarów, materiałów / przychody netto ze sprzedaży produktów
Wskaźnik rentowności handlowej określa opłacalność przychodów ze sprzedaży, uzyskany zysk na 1 zł otrzymanej ze sprzedaży naszych wyrobów. Jego wartość zależy od struktury asortymentowej sprzedaży i strategii cenowej. Niska wartość występuje przy obniżeniu cen celem zdynamizowania sprzedaży, wysoka przy wysokich cenach hamujących popyt, a tym samym ograniczają globalną wartość zysku wypracowywaną przez przedsiębiorstwo.
stopa marży brutto = zysk brutto ze sprzedaży / przychody netto ze sprzedaży produktów
(specyficzny wskaźnik rentowności handlowej) - nie uwzględnia kosztów z tytułu sprzedaży i ogólnych zarządu; wysoka w małych przedsiębiorstwach, niska w dużych, gdzie wykorzystywany jest efekt skali.
skorygowany wskaźnik rentowności operacyjnej =
zysk z działalności operacyjne + amortyzacja / przychody netto ze sprzedaży produktów
(dla branży kapitałochłonnej)
wskaźnik rentowności majątkowej: relacje pomiędzy uzyskanymi wynikami finansowymi, a poszczególnymi kategoriami majątkowymi (aktywa ogółem, aktywa trwałe, aktywa obrotowe), im wyższa wartość tego wskaźnika tym korzystniejsza jest sytuacja finansowa firmy)
ogólna postać wskaźnika rentowności majątkowej = wynik finansowy (i) / aktywa (i)
dla i - ty rodzaj aktywów współmierny to i - tego wyniku finansowego
wskaźnik rentowności majątku ogółem (ROA) = zysk netto / aktywa ogółem
(porównywany sektorowo, na tle dynamiki przedsiębiorstw z tej samej branży, ocena rentowności aktywów)
wskaźnik rentowności operacyjnej aktywów =
= zysk z działalności operacyjnej / aktywa operacyjne
(dla przedsiębiorstwa o nieregularnych zyskach działalności finansowej i inwestycyjnej)
wskaźniki rentowności finansowej: relacje między uzyskiwanymi wynikami finansowymi, a poszczególnymi kategoriami pasywów finansujących majątek przedsiębiorstwa (kapitał własny, kapitał obcy)
wskaźnik rentowności kapitału własnego (ROE) = zysk netto / kapitał własny
(pozwala na oszacowanie zyskowności zainwestowanych kapitałów; wysoka wartość wskaźnika przekłada się na wysokie dywidendy)
wskaźnik rentowności kapitału aukcyjnego = zysk netto / rynkowa wartość kapitału aukcyjnego
(ważny dla inwestorów giełdowych)
wskaźnik rentowności kapitału stałych = (zysk netto + odsetki netto) / kapitały stałe
(skorygowany wskaźnik rentowności finansowej, uwzględnia efekt tarczy podatkowej;
kapitały stałe = kapitał własny + długoterminowe, oprocentowane kapitały obce, pozwala na wyliczenie efektywności kapitału uwzględniając rentowność wyrażoną w formie zysku netto, jak i przychody kredytodawców w postaci odsetek; podobny do wskaźnika stopy zwrotu
z zainwestowanych kapitałów (IC): ROIC = NOPAT (zysk operacyjny netto - podatki) / IC )
wskaźnika stopy zwrotu z inwestycji (ROI) = zysk z inwestycji / wartość zainwestowanego kapitału
( odróżnia się tym, że informacje zaczerpnięte nie tylko ze sprawozdawczości finansowej, służy do oceny przedsięwzięć inwestycyjnych).
17. Analiza pionowa aktywów
Celem analizy aktywów jest monitorowanie, czy przedsiębiorstwo racjonalnie gospodaruje swoim majakiem. Zatem polega ona na badaniu dynamiki i struktury poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa w celu znalezienie odpowiedzi na pytania:
czy tempo zmian aktywów jest proporcjonalne do dynamiki aktywności gospodarczej firmy,
czy aktywa wykazują właściwa produktywność,
czy relacje między aktywami trwałymi, a obrotowymi są prawidłowe.
Należy również ocenić wpływ wielkości i struktury aktywów na poziom ryzyka, zwłaszcza ryzyka operacyjnego. Etapy analizy pionowej aktywów:
analiza wstępna,
analiza aktywów obrotowych,
analiza aktywów trwałych.
Analiza wstępna obejmuje badanie dynamiki „aktyw ogółem”. Wzrost wartości aktyw ogółem świadczy o rozwoju i przyroście majątku, spadek może świadczyć o procesach regresywnych lub o polityce odchudzania firmy ze zbędnych i niewykorzystywanego majątku.
wskaźnik struktury aktywów = aktywa trwałe / aktywa obrotowe
W tej fazie powinny zostać również przeprowadzone badania efektywnościowe, wskaźnik wykorzystania aktywów ogółem, wskaźniki rentowności i obrotowości.
Analiza szczegółowa odbywa się w podziale na aktywa trwałe i obrotowe. Analiza aktywów obrotowych przeprowadzona w ramach analizy płynności (pytanie nr 28 i 30). Analiza aktywów trwałych powinna obejmować zbadanie salda zmian, próbę rozliczenia tych zmian, analiza przyczyn tych zmian, oraz kolejne etapy analizy szczegółowej (analiza wskaźnikowa.)
18. Etapy analizy finansowej w ujęciu problemowym
Sformułowanie celu analizy, - Analiza płynności, - Badanie rentowności,
Ocena sytuacji majątkowo kapitałowej, - Inwestycje finansowe i rzeczowe
- Wycena wartości firmy
19. Analiza rentowności
Oszacowanie korzyści, którą firma uzyskuje w rezultacie swojej aktywności ekonomicznej. Korzyść to wynik finansowy definiowany jako różnica między uzyskanymi przychodami, a poniesionymi kosztami. W sensie wynikowym rentowności to zdolność przedsiębiorstwa do wypracowania zysku. W sensie bilansowym rentowność to zdolność przedsiębiorstwa do powiększenia kapitało własnych przez kumulowanie efektów działalności gospodarczej. Adresat: kierownictwo firmy. Analiza ta stanowi podstawę do celów diagnostycznych i decyzyjnych. W ujęciu diagnostycznym to pogłębienie analizy zjawisk zaobserwowanych na etapie analizy płynności. W ujęcie decyzyjnym to możliwość podjęcia decyzji w zakresie działalności operacyjnej, finansowej i inwestycyjnej. Otoczenie ocenia przedsiębiorstwo przez pryzmat rentowności, która świadczy o wiarygodności kredytowej i jest podstawą do np. zakupu akcji. Podstawowym źródłem informacji w analizie rentowności jest rachunek zysków i strat. Głównym zadaniem jest zbadanie czy: przedsiębiorstwo jest rentowne, zwłaszcza czy rentowność ta oparta jest na trwałych podstawach ekonomicznych; zbadanie czy zyski firmy są porównywalne względem osiąganych przez przedsiębiorstwa z tej samej branży; czy rentowność kapitału zainwestowanego w majątek firmy jest konkurencyjna wobec alternatywnych form lokowania środków finansowych.
Główne zadanie analizy rentowności, odpowiedź na pytania:
czy firma jest rentowna, czy jej rentowność jest oparta na trwałych podstawach ekonomicznych,
czy zyski firmy są porównywalne z zyskami firm z tej samej branży,
czy rentowność kapitału zainwestowanego w majątek firmy jest konkurencyjna wobec alternatywnych form lokowania środków pieniężnych.
Analiza rentowności pozwala na oszacowanie ryzyka, zwłaszcza ryzyka operacyjnego. Ryzyko to wiąże się z niepewnością utrzymania rentowności w obszarze działalności operacyjnej, ze względu na nieprzewidywalną ziemność strumieni finansowych, od których zleży zysk operacyjny.
Etapy analizy rentowności:
20. Rozwiniecie czynnikowe rentowności finansowej.
Analiza czynnikowa dla wskaźników rentowności może być wprowadzeniem do badań przyczynowych, bo umożliwia rozpoznanie słabych i silnych stron przedsiębiorstwa, ze względu na kryterium rentowności. Wnioski z takiej analizy mogą być podstawą do opracowania programu działań, których realizacja spowoduje poprawę wyników finansowych.
Rozwinięcia dwu - czynnikowe:
dla rentowności majątkowej w formie wskaźnika ROA: zysk netto/aktywa ogółem =
(zysk netto/przychody z całej działalności)* (przychody z całej działalności/aktywa ogółem)
(rentowność majątku zależy od rentowności obrotu oraz produktywności kapitału, maksymalizacja wskaźnika rentowności odbywa się przez stosowanie startego wysokich cen, ale kosztem wolumenu sprzedaży lub przez strategię niskich cen, ale wysokim wolumenem sprzedaży)
dla rentowności kapitału własnego w formie wskaźnika ROE: zysk netto / kapitał własny
= (zysk netto / aktywa ogółem)* (aktywa ogółem / kapitał własny)
aktywa ogółem = pasywa ogółem, zatem zysk netto / kapitał własny
= (zysk netto / aktywa ogółem)* (pasywa ogółem / kapitał własny) =
ROE = ROA * mnożnik kapitałowy
(rentowność kapitału własnego zależy od rentowności aktywów ogółem oraz struktury kapitałowej firmy, czyli skali stosowania dźwigni kapitałowej; rentowność kapitału własnego można maksymalizować za pomocą zwiększenia rentowności aktywów lub zwiększenia rentowności kapitału obcego.
Ten sam wskaźnik może być trój - czynnikowy: zysk netto / kapitał własny =
(zysk netto / przychody z całej działalności) * (przychody z całej działalności/aktywa ogółem) * (pasywa ogółem / kapitał własny)
(zysk netto / przychody z całej działalności) - wskaźnik rentowności obrotu charakteryzuje zyskowność sprzedaży,
(przychody z całej działalności/aktywa ogółem) - wskaźnik produktywności kapitałów informuje o efektywności produkcyjnej majątku,
(pasywa ogółem / kapitał własny) - mnożnik kapitałowy pokazuje skalę wykorzystania kapitału obcego do finansowania działalności przedsiębiorstwa
(rentowność kapitału własnego można maksymalizować za pomocą poprawienia rentowności sprzedaży (obniżka kosztów lub podwyższenie ceny jednostkowej), za pomocą zwiększenia produktywności majątku trwałego lub przyspieszenia obrotowości majątku obrotowego, za pomocą zwiększenia udziału kapitału obcego w ogólnej strukturze pasywów).
Ten sam wskaźnik może przybrać formę: ROE =
ROI * (aktywa operacyjne / kapitał własny) * (zysk netto / zysk z działalności operacyjnej)
gdzie ROI = zysk z działalności operacyjnej / aktywa operacyjne
( rentowność finansowa zależy od stopy zwrotu z inwestycji w aktyw trwałe (ROI), skali zaangażowania kapitałów własnych w aktywa operacyjne i wartości współczynnika oddziaływania sfery pozaoperacyjnej)
Istotnym sposobem badania rentowności są rozwinięcia czynnikowe w formie tzw. piramid wskaźników. Umożliwiają ocenę oddziaływania każdego ze wskaźników cząstkowych, wyodrębnienie ośrodków odpowiedzialności identyfikacji obszarów systemu ekonomicznego, które funkcjonują w sposób patologiczny.
Przykład piramidy dla wskaźnika ROE:
21. Na czym polega analiza majątkowo - kapitałowa
Analiza majątkowo - kapitałowa w ujęciu retrospektywnym ma horyzont wieloletni. Przedmiotem oceny są strategiczne relacje między głównymi grupami aktywów i pasywów. Do podstawowych zadań należy określenie czy:
relacje między najważniejszymi kategoriami majątku, a kapitałem firmie są właściwe,
wielkość i struktura majątku firmy są prawidłowe,
struktura pasywów jest poprawna, ze względu na kryteria dostępności, kosztu
i terminu wymagalności kapitałów finansujących majątek przedsiębiorstwa.
We wstępnej fazie retrospektywnej analizy sytuacji majątkowo - kapitałowej podstawowym źródłem jest bilans. Ma początku należy bilans poddać analizie istotności, wyliczyć wskaźniki struktury dla poszczególnych grup bilansowych oraz dokonać pomiaru dynamiki zmian
w ujęciu bezwzględnym i zmian w wartości wskaźników strukturalnych w stosunku do lat poprzednich.
Analiza majątkowo - kapitałowa w ujęciu szczegółowym:
22. Na czym polega analiza pozioma bilansu - na czym polega badanie relacji miedzy aktywami a pasywami.
Badanie zależności pomiędzy poszczególnymi kategoriami aktywów, a pasywami. Innymi słowy analiza ta pokazuje jakie kapitały (własne czy obce, długoterminowe czy krótkoterminowe) finansują poszczególne składniki majątku firmy (aktywa trwałe i aktywa obrotowe. Zazwyczaj sprawdza się dwie podstawowe zasady: złotą zasadę bilansową
(pytanie 7), czyli kapitał własny spółki powinien finansować całość majątku trwałego (aktywów trwałych) i „złotą zasadę bankową”(pytanie 24), czyli kapitał stały spółki powinien wystarczyć do sfinansowania całości majątku trwałego oraz co najmniej 1/3 majątku obrotowego. W gestii kierownictwa jest kształtowanie źródeł finansowania majątku, czyli pasywów. Przestrzeganie złotych zasad jest miarą bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej. Najdroższa jest zasada, która minimalizuje ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, czyli złota zasada bilansowa. Zakłada ona, że w finansowaniu majątku powinien być maksymalnie zaangażowany kapitał własny, który jest najdroższym kapitałem.
Analiza statyczna powinna zostać uzupełniona analizą dynamiczną sporządzona na podstawie bilansu ruchu. Na jego podstawie można określić tendencje zmian w strukturze bilansu
Analiza bilansu ze względu na płynność finansowa firmy dotyczy badania relacji pomiędzy poszczególnymi kategoriami aktywów i pasywów. Pasywa firmy posiadają różny stopień wymagalności (terminowości), natomiast aktywa charakteryzują się różną płynnością. Przedsiębiorstwo posiada prawidłową strukturę majątkowo-kapitałowej, jeżeli terminowość pasywów jest skorelowana z płynnością aktywów.
23. Zadania analizy środków trwałych
Do głównych zadań analizy rzeczowych środków trwałych należy:
• zbadanie zmian wielkości i struktury poszczególnych składników rzeczowych środków trwałych,
• ocena efektywności wykorzystania rzeczowych środków trwałych.
W ramach analizy rzeczowych środków trwałych należy przeprowadzić ocenę najważniejszych procesów kształtujących dynamikę zmian w obszarze tej kategorii bilansowej, tj. procesów :
• zmniejszających stany rzeczowych środków trwałych, tj. procesów dekapitalizacji, amortyzacji, umorzeń i likwidacji,
• zwiększających stany rzeczowych środków trwałych, czyli procesów inwestycyjnych.
Analiza rzeczowych środków trwałych ma duże znaczenie w badaniu ryzyka operacyjnego. Im wyższa wartość indeksu udziału rzeczowych środków trwałych w aktywach ogółem, tym wyższe ryzyko operacyjne.
Źródłem informacji w analizie rzeczowych środków trwałych jest bilans i raz rachunek zysków i strat.
24. Kiedy spełniona jest złota zasada bankowa
Według zasady bankowej powinna zachodzić zgodność pomiędzy czasem związania aktywów, a czasem związania finansującego te aktywa, niezależnie od jego pochodzenia (własny czy obcy). Zatem czasokres udostępniania kapitałów winien odpowiadać okresowi ich zainwestowania w formie majątku produkcyjnego. Z założenia, że płynność aktywów powinna być skorelowana z terminowością pasywów wynika, że majątek długoterminowy powinien być finansowany przez kapitał długoterminowy, a majątek krótkoterminowy przez kapitał krótkoterminowy. Zgodnie ze złotą zasadą bankową po-winny zachodzić relacje:
kapitał długoterminowy / majątek długoterminowy >= 1 ;
kapitał krótkoterminowy / majątek krótkoterminowy ≤ 1 .
Przy czym z powyższych relacji dodatkowo wynika, że złota zasada bilansowa dopuszcza finansowanie majątku krótkoterminowego także nadwyżką kapitału długoterminowego.
25. Na czym polega wzorcowa analiza rentowności
W metodzie tej sprawdza się, czy wartości wybranych kategorii ekonomicznych lub wskaźników są zgodne z układem relacji uznanym za wzorcowy przez ekspertów. Etapy:
wybór elementów wchodzących w skład wzorca,
ustalenie jakie powinny być wzorcowe wartości lub relacje pomiędzy elegantami wzorca,
zastosowanie danego układu wzorca do oceny firmy.
Formy analizy wzorcowej:
analiza nierówności: model następstw szeregowych wykorzystywany do analizy rentowności w ujęciu dynamicznym, umożliwia badanie czy w firmie zachodzą prawidłowe relacje między tempem przyrostu wyników, a dynamiką wzrostu nakładów: i(k) < i(z), gdzie i - indeks przyrostu, k - kapitał, z - zysk.
analiza znaków: sprawdzenie, czy znaki wyniku finansowego oraz salda przepływów pieniężnych w zależności od fazy rozwoju firmy, są zgodne z wzorcem tych znaków dla poszczególnych faz rozwoju.
26. Na czym polega analiza rentowności w ujęciu bezwzględnym
Głównym zadaniem analizy rentowności w ujęciu bezwzględnym jest próba oceny, które forum działalności gospodarczej przynoszą zyski, a gdzie generowane są straty. Na tym etapie badana jest dynamika i struktura poszczególnych kategorii wynikowych wykazywanych
w rachunku zysków i strat. Przeprowadzana jest również analiza segmentowa, pozwalająca ocenić wpływ wybranych grup na kształtowanie się zysku netto. Analiza ta, dostarcz również przesłanek do wyciągnięcia wniosków o skali ryzyka.
Studia dynamiczne wyniku finansowego polegają na zestawieniu jego wielkości, wykreśleniu charakterystyki zmian w czasie i wyliczeniu indeksów dynamiki. Dokonuje się również oceny dynamiki dla poszczególnych kategorii z rachunku zysków i strat. Za tendencję pozytywną uważa się bezwzględny przyrost wyniku finansowego. Ocena porównawcza odbywa się przez odniesienie wartości zysków do rezultatów uzyskiwanych w poprzednich latach.
27. Zadania statystyki analizy środków trwałych - tego nie znalazłam
Pytania z pierwszego koła, ale w jakimś stopniu dotyczą tematyki na drugie koło
28. Analiza aktywów obrotowych (definicja, cele, zadania)
Analiza aktywów obrotowych ma za zadanie przeprowadzenie oceny, czy stany najważniejszych grup majątku obrotowego, tj.: zapasów, należności, inwestycji krótkoterminowych, w tym poziom środków pieniężnych są właściwe, dostosowane do skali aktywności gospodarczej, a także czy poszczególne składniki aktywów obrotowych są odpowiednio płynne. W analizie aktywów obrotowych dokonujemy ich podziały na trzy grupy ze względy na ich płynność ( czas potrzeby do zamiany w gotówkę), na tej podstawie wyliczamy trzy wskaźniki trzy wskaźniki płynności w ujęciu bilansowym (patrz pkt 16). Dokonywana jest również ocena należności krótkoterminowych. Do tego punktu zaliczyć można by również analizę zależności aktywów obrotowych i zobowiązań krótkoterminowych, w której skład wchodzi rachunek płynności, ocena i analiza kapitału obrotowego i inwestycji handlowych oraz analiza wskaźnikowa w ujęciu bilansowym.
29. Analiza zobowiązań krótkoterminowych ( definicja, cele, zadania)
Ujęcie bilansowe, retrospektywne.
Płynność finansowa jest to zdolność firmy do terminowej spłaty zobowiązań krótkoterminowych. Dlatego tez w statycznej analizie płynności kluczowym etapem jest ocena wielkości i struktury zadłużenia przedsiębiorstwa. Utrata przez firmę zdolności do spłaty swoich zobowiązań krótkoterminowych oznacza de facto utratę płynności finansowej ze wszystkimi tego konsekwencjami. W tym kontekście analiza zobowiązań krótkoterminowych powinna dać odpowiedź na następujące pytania:
- czy poziom, jak i struktura zobowiązań krótkoterminowych są prawidłowe ze względu na skalę prowadzonej działalności gospodarczej,
- czy przedsiębiorstwo jest w stanie terminowo spłacać swoje zobowiązania krótkoterminowe,
- czy w przedsiębiorstwie występują zobowiązania przeterminowane i jakie to ma konsekwencje dla reputacji płatniczej firmy.
Aby zrealizować przyjęte zadania, należy wykonać następujące czynności:
- klasyfikacja zobowiązań krótkoterminowych,
- wyliczenie indeksów struktury i dynamiki zobowiązań krótkoterminowych,
- ocenę zobowiązań przeterminowanych
Prospektywna analiza płynności.
Określenie poziomu i struktury zobowiązań krótkoterminowych w dającej się przewidzieć przyszłości., biorąc pod uwagę spodziewane zapotrzebowanie na finansowanie krótkoterminowe.
zobowiązania krótkoterminowe - wskaźniki:
- indeks udziału zobowiązań krótkoterminowych w pasywach ogółem =
= zobowiązania krótkoterminowe/pasywa ogółem
- indeks udziału zobowiązań krótkoterminowych w zobowiązaniach ogółem =
= zobowiązania krótkoterminowe/ zobowiązania ogółem
wskaźnik relacji zobowiązań krótkoterminowych do zobowiązań długoterminowych =
= zobowiązania krótkoterminowe/ zobowiązania długoterminowe
- indeks udziału zobowiązań przeterminowanych w zobowiązań krótkoterminowych =
= zobowiązania przeterminowane/zobowiązania krótkoterminowe
- indeks udziału zobowiązań przeterminowanych do zobowiązań ogółem =
= zobowiązania przeterminowane/zobowiązania ogółem
30. Analiza należności krótkoterminowych( definicja, zadania , cele)
Analiza statyczna, bilansowa płynności.
Stanowi pogłębienie analizy struktury aktywów obrotowych. Z jednej strony traktowane są one jako podstawowe źródło pieniądza, z drugiej, w przeciwieństwie do inwestycji krótkoterminowych, należności wykazują duże zróżnicowanie tak co do ich rzeczywistej płynności, jak i terminu w jakim mogą zamienić się na gotówkę.
Wzrost tych należności wpływa dodatnio na poziom zysków, ale efekt gotówkowy gwarantują jedynie należności ściągalne. Badania należności mogą dać podstawę do oceny płynności wyniku finansowego, czyli określenia w jakim stopniu zyski księgowe (skorygowane o koszty niepieniężne) odpowiadają realnej nadwyżce pieniężnej.
Zadania bilansowej analizy należności krótkoterminowych zaliczamy:
• klasyfikację należności a następnie ich ocenę w ujęciu bezwzględnym,
• analizę względną należności z wykorzystaniem metod analizy wskaźnikowej,
• badanie należności przeterminowanych.
Wstępna analiza bilansowa należności powinna polegać na ocenie wielkości, struktury oraz bezwzględnych zmian poszczególnych rodzajów należności w kolejnych latach bilansowych.
Należności - wskaźniki
- indeks udziału należności krótkoterminowych w aktywach ogółem =
= należności krótkoterminowe/aktywa ogółem
- indeks udziału należności krótkoterminowych w aktywach obrotowych=
= należności krótkoterminowe/aktywa obrotowe
- indeks udziału należności przeterminowanych w należnościach krótkoterminowych ogółem
= należności przeterminowane/należności krótkoterminowe ogółem
- indeks udziału należności nieściągalnych w krótkoterminowych ogółem
= należności nieściągalne/należności krótkoterminowe ogółem
31. Dylemat trade off i jak to się ma do planowania poziomu zapasów.
Dylemat trade off związany jest z wyborem właściwego poziomu zapasów. Występuje między ryzykiem operacyjnym, a ryzykiem finansowym. Im wyższe zapasy, tym mniejsze ryzyko, że produkcja stanie z powodu braku surowców. Rośnie natomiast ryzyko finansowe z powodu narastających odsetek od kredytów finansujących te zapasy. Im większe zapasy utrzymuje przedsiębiorstwo, ty, wyższe koszty składowania i obsługi oraz większe ryzyko straty z powodu starzenia się lub psucia przechowywanych materiałów. Jeśli zmniejszylibyśmy ilość zapasów, wzrosłoby ryzyko, że produkcja stanie z powodu ich braku.
32. Cele zadania i etapy Na czym polega analizy wypłacalności
Analizę wypłacalności dzielimy na:
a) analizę statyczna (bilansowa): głównym zadaniem analizy wypłacalności, zwanej też analizą poziomu długu, jest określenie wielkości i struktury zadłużenia długoterminowego przedsiębiorstwa. Na podstawie znajomości stanu aktywności gospodarczej firmy, charakterystyki branży oraz ogólnej koniunktury gospodarczej ustala się dla danego przedsiębiorstwa tzw. poziom graniczny dla kapitału obcego, poza którym ryzyko zaciągania kredytów staje się nadmierne. Ten poziom graniczny zwany jest też pojemnością zadłużeniową firmy.
Analiza ta obejmuje następujące fazy:
- wskaźnik analizy ogólnego zadłużenia = zobowiązania ogółem/aktywa ogółem
- wskaźnik zadłużenia względem kapitału własnego = aktywa ogółem/kapitał własny
- wskaźnik zadłużenia długoterminowego = zobowiązania długoterminowe/kapitał własny
- wskaźnik dźwigni kapitałowej = kapitał obcy/kapitał własny
b)analiza dynamiczna (wynikowa): ocena możliwości terminowego uregulowania zobowiązań wobec kredytodawców:
- wskaźnik zagrożenia wypłacalności = przychody ze sprzedaży/zadłużenie ogółem
- wskaźnik pokrycia długu z nadwyżki finansowej = (zysk netto + amortyzacja)/(rata kredytu + odsetki)
- wskaźnik pewności kredytowej = (zysk netto +amortyzacja)/zadłużenie długoterminowe
wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych = (zysk brutto + odsetki)/odsetki
Pytania spoza zakresu rozszerzonego w książce (odpowiedzi z poprzednich lat, nie sprawdzane przeze mnie):
8. Co oznacza, że problem analityczny jest dobrze strukuralizowany — podaj przykład.
Dla projektanta systemów informatycznych stopień strukturalizacji sytuacji analitycznej jest miarą wykonalności tych czynności, które warunkują zbudowanie jednoznacznego, ilościowego modelu badanego problemu. Do czynności tych zalicza się: − identyfikację struktury działań kierowniczych, które prowadzą do realizacji decyzji, − kwantyfikację parametrów decyzyjnych, − algorytmizację procesów zarządzania. W tym kontekście za dobrze ustrukturalizowane uważa się sytuacje, w których zarówno cel działań, jak i sposób jego osiągnięcia są w pełni identyfikowalne, wszystkie istotne parametry i zmienne decyzyjne są znane i policzalne, cykl czynności kierowniczych, będący przedmiotem decyzji, można jednoznacznie przedstawić jako algorytm przekształceń logiczno-matematycznych. Sytuacja decyzyjna jest tym gorzej ustrukturalizowana, im bardziej cel działania jest niejasny, zmienne niekwantyfikowalne i nietrwałe, a procedury decyzyjne rozmyte i nie poddające się zabiegom algorytmizacyjnym.
13. jak w systemach informatycznych dokonuje się i jest zapewniona trwałość zapisów księgowych
ochrona danych powinna polegać na stosowaniu odpornych na zagrożenia nośników danych, na doborze stosowanych środków ochrony zewnętrznej, na systematycznym tworzeniu rezerwowych kopii zbiorów danych zapisanych na nośnikach komputerowych, pod warunkiem zapewnienia trwałości zapisu informacji systemu rachunkowości, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych oraz na zapewnieniu ochrony programów komputerowych i danych systemu informatycznego rachunkowości, poprzez stosowanie odpowiednich rozwiązań pro-gramowych i organizacyjnych, chroniących przed nieupoważnionym dostępem lub zniszczeniem
14. Jak w systemach informatycznych rachunkowości zachowane jest bezpieczeństwo przetwarzania danych
ochrona danych powinna polegać na stosowaniu odpornych na zagrożenia nośników danych, na doborze stosowanych środków ochrony zewnętrznej, na systematycznym tworzeniu rezerwowych kopii zbiorów danych zapisanych na nośnikach komputerowych, pod warunkiem zapewnienia trwałości zapisu informacji systemu rachunkowości, przez czas nie krótszy od wymaganego do przechowywania ksiąg rachunkowych oraz na zapewnieniu ochrony programów komputerowych i danych systemu informatycznego rachunkowości, poprzez stosowanie odpowiednich rozwiązań pro-gramowych i organizacyjnych, chroniących przed nieupoważnionym dostępem lub zniszczeniem
33. Typy systemów
34. Zalety systemów transakcyjnych
35. Zalety systemu ewidencyjno- raportowych
36. Strukturalizacja systemów decyzyjnych
30.Co oznacza że systemy informatyczne rachunkowości są legalne?
31. Jak zamyka się rok obrotowy w Księdze Głównej w systemach informatycznych
26. czynnosci i zalety arkuszy kalkulacyjnych.
27. ktore obszary przedsiębiorstwa da się łatwo zinformatyzować, a które nie i dlaczego.
18. Cechy systemu dss
Decision Support Systems (DSS) - systemy wspomagające podejmowanie decyzji. Aplikacje dostarczające informacji i wiedzy, wykorzystywane głównie przez kierownictwo średniego i wysokiego szczebla oraz analityków korporacyjnych. W efekcie wykorzystania systemów DSS uzyskujemy raporty i zestawienia, które dostarczane są kierownictwu w ramach systemów informowania kierownictwa EIS (Executive Information Systems). Dlatego też często systemy DSS określane są jako specjalizowana forma EIS. EIS>DSS>BI
inf. syst. Wspomagają decydentów, jeśli ci napotkają na problemy słabo strukturalizowane, przy wykorzystaniu analitycznych modeli decyzyjnych z dostępem do baz danych. Koncentrują się na wspomaganiu rozwiązywania rzeczywiście powstających problemów decyzyjnych. Są wyspecjalizowane w kierunku podejmowania ściśle określonych decyzji. Koncentrują się na konkretnym problemie, przez co wspiera pojedynczych decydentów a nie całą org. Tworzone są w specjalistycznych środowiskach programistycznych. DSS powinien mieć możliwość pobierania i przetwarzania danych z różnych źródeł.
17. Rachunkowość elektroniczna - jej cechy
19