Wybrane elementy budżetu |
Kwota |
Realizacja planu w procentach |
1)deficyt budzetowy |
4512 mln zl |
29,3% |
2)dochody |
20 268 mln zl |
14,7% |
- podatki posrednie |
12875 mln zl |
14,7% |
- podatek dochodowy od osob fizycznych |
3567 mln zl |
12,8% |
- podatek dochodowy od osob prawnych |
1815 mln zl |
12,0% |
3) wydatki |
24780 mln zl |
15,9% |
- obsluga dlugu krajowego |
2997 mln zl |
22% |
- obsluga dlugu zagranicznego |
151 mln zl |
2,8% |
- dotacje do funduszu pracy |
135 mln zl |
18% |
- dotacje do funduszu emerytalno-rentowego(dla rolnikow) |
2162 mln zl |
16% |
- dotacje dla funduszu ubezpieczeń spolecznych(ZUS) |
2059 mln zl |
13% |
- subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego |
6850 mln zl |
26,5% |
4)emisja obligacji |
2224 mln zl |
24 % |
5)przychody z prywatyzacji |
3192 mln zl |
15,9% |
Nauka w Polsce 2000r. -0,3% PKB
PODATEK-nakladany jest przez panstwo lub samorzad terytorialny, powinien uwzgledniac zdolnosci repartycyjne podatnika. Podatek nie moze byc nakladany w ciagu roku podatkowego.
Najwyzsze akty prawne podlegaja referendum (np. przystapienie do UE, konstytucja)
Podatek czasowy- np. utrzymanie szpitala
Repartycja- zdolnosc obywatela do odtworzenia placenia podatku w przynajmniej dotychczasowej wysokosci w okresach przyszlych.
STRUKTURA PODATKU- jest to zbior logicznie uporzadkowanych elementow stanowiacych calosc
NAJWAZNIEJSZE ELEMENTY PODATKU:
Podmiot podatku- osoba prawna lub fizyczna zobowiazana do placenia podatku (pobranie u zrodla wystepuje, kiedy nastepuje rozroznienie miedzy podatnikiem - osoba, na ktorej spoczywa podatek, a platnikiem- osoba odprowadzajaca podatek)
Platnik- osoba prawna lub fizyczna zobowiazana do odprowadzenia podatku
Przedmiot podatku- zjawisko, z ktorym laczy sie obowiazek wplacania podatku. Do zjawisk tych zaliczamy:
grunt
lokal
kapital
darowizna
dochod.
Podstawa opodatkowania- wartosciowo lub ilosciowo okreslona konkretna ilosc przedmiotu podatku, sluzaca do okreslenia jego wysokosci
Stawka podatku- wyrazona w % lub w kwocie wysokosc podatku, jaka pobiera sie od danej podstawy opodatkowania:
- stala (ryczalt- wysokosc podatku niezalezna ani od podstawy opodatkowania, ani od sytuacji podatnika, ustalana jest odgornie, ma charakter kwotowy) np. podatek dochodowy od osob fizycznych
proporcjonalna (procentowa) - wyraża stały stosunek do podstawy opodatkowania (zmiany podstawy powoduja wzrost podatku , ale nie zmieniaja stawki ) np. podatek od osób prawnych
progresywna (charakteryzuje sie tym , ze tempo wzrostu stawki jest szybsze od tempa wzrostu podstawy opodatkowania ) np . podatek dochodowy od osob fizycznych:
globalne (od podstawy opodatkowania naliczamy jedna stawke )
szczeblowa (podatnik ma podzielony dochod na okreslone stawki podatkowe)
zimna (polega na zamrożeniu lub indeksowaniu progów poniżej poziomu inflacji - pogarsza sytuację podatnika )
degresywne (większość podstawy opodatkowania jest obłożona stawką proporcjonalną, tylko w wypadku wysokich podstaw stosuje sie progresje)
regresywne (odwrocona progresja ) - wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania stawki maleją , stosowana do celów pozafiskalnych, w praktyce rzadko stosowana .Chroni przed konkurencją zewnętrzną i przed ryzykiem.
6.SKALA PODATKOWA - zespół stawek i podstaw podatkowych.