Niezależny system pieniężny


Nauka MSG obejmuje:

zjawiska rozpatrywane z punktu widzenia świata (MSG)

Zjawiska rozpatrywane z punktu widz. Danego kraju (Zagr.ST)

Sprowadza się to do zmienności płaszczyzny na której są realizowane międzynarodowe operacje gospodarcze.

MSG- obejmuje przepływ towarów i usług, technologii i pieniądza między różnymi krajami lub grupami krajów (import, eksport, międzynarodowy handel żywnością, surowcami)

ZSG- obejmuje powiązania gospodarcze określonego kraju lub ugrupowania krajów zagr. (wielkość importu i eksportu i ich miejsce produkcji w dochodzie narodowym danego kraju, rola w zaopatrzeniu rynku krajowego i bilans obrotów zagranicznych kraju z innymi państwami)

Czynniki różnicujące sytuację w poszczególnych krajach:

-restrykcyjne prawa imigracyjne

-cła

-ograniczenia ilościowe

-ograniczenia dewizowe i kontrola wymiany

-metody ograniczające import (kontrola jakościowa i sanitarna)

Wszystkie te czynniki jakkolwiek nie eliminują całkowicie to jednak utrudniają przepływ kapitału i pracy w skali międzynarodowej.

Niezależny System Pieniężny

-Jest on istotnym atrybutem politycznej suwerenności krajów

-Powstający stąd problem dla międzyn. układu stos. gosp. sprowadza się do zaistnienia różnych rodzajów pieniądza i przede wszystkim, do fluktuacji wartości różnych walut jako następstwa różnic warunków gospodarczych i uprawianej polityki ekonom. W poszczególnych krajach.

Fakty te znajdują swoje odbicie w postaci nadwyżek lub deficytów w bilansie płatniczym.

Międzynarodowy Podział Pracy

MPP jest zjawiskiem historycznym i stanowi szczególną formę ewolucji społecznego podziału pracy, dokonującego się między podmiotami prowadzącymi dział gosp. W obrębie różnych organizmów państwowych. Polega na specjalizacji w produkcji tow. i oferow. Usług

Tradycyjny MPP

TMPP to typ powiązań jaki się wytworzył w okresie upowszechnienia produkcji maszynowej i wprowadzania do użytku nowoczesnych środków transportu (XVII- XIX w.) cechą charakterystyczną tego okresu było ukształtowanie się podziału świata na nieliczną grupę krajów rozwiniętych gosp. (stanowiących centrum przemysłu) i na pozostałe regiony, stanowiące dla nich zaplecze surowcowo - żywnościowe oraz rynki zbytu.

Czynniki kształtujące TMPP

- rewolucja przemysłowa

- wywóz kapitału

- Migracja ludności

Powody upadku TMPP

-następstwa wojen światowych i rewolucja w Rosji oraz rozpad systemu kolonialnego

-współzawodnictwo ekonomiczne, ideologiczne i militarne państw zachodu z byłym blokiem socjalist. I upadek komunizmu w Europie

-zmiany w układzie sił wewnętrznych poszczególnych grup krajów i powstanie w ich obrębie nowych ośrodków dominujących (bogaci-biedni, podział na klasy)

-gwałtowne przyspieszenie postępu technicznego oraz rozwój tych osiągnięć ekonomiczno-organizacyjnych, które służą tworzeniu nowych rozwiązań technicznych i wdrażaniu ich do produkcji.

Współczesna Gospodarka Światowa

Jest ewolucyjnym następstwem TMPP, powstałym jako wynik zmian ilościowych i jakościowych. Powstała po II w.ś. charakteryzuje się duża mobilnością produktów, usług i ludzi bez szacowania granic państwowych. Handel międzynar. Jest bardziej intensywny niż w okresie TMPP.

Współczesne MSG

Są to stosunki między krajami o różnych ustrojach i poziomach rozwoju gosp. We współczesnym świecie stosunki gospodarcze stają się koniecznością.

Przesłanki dla rozwoju współczesnych MSG

-wzrost współzależności gospodarczej między krajami, grupami krajów, kontynentami

-przyrost liczby ludności

-szybki postęp techniczny zmniejszający jednostkowy czas i koszt

-wzrastające możliwości komunikowania się

-nowe możliwości wszechstronnego rozwoju ludzkości stworzone przez rozwój nauki

Rysujące się realne trudności i niebezpieczeństwa związane z :

-postępem technicznym i rozwojem przemocy

-urbanizacja i wzrost gęstości zaludnienia

-wyczerpywanie się tradycyjnych zasobów nat.

-Nienadążanie z produkcją żywności

-Zagrożenia dla środowisk naturalnych

Powstające złożone problemy społeczne, ekonomiczne i ekologiczne wymagają ogromnych środków finansowych i rzeczowych oraz umiejętności i kwalifikacji ludzi. Są to problemy tak poważne, że rozwiązywanie ich przekracza możliwości poszczególnych krajów, a nawet grup krajów i wymaga skoordynowanej działalności w skali światowej.

TERMS OF TRADE :

Są rozumiane jako relacja zmian cen dóbr eksportowanych do zmian cen dóbr importowanych przez poszczególne kraje. Są to tzw. cenowe (nominalne) terms of trade.

Dochód narodowy w gospodarce otwartej wyrażony jest wzorem: Y = K+I+G(Ex - Im)

Y - dochód narodowy G - wydatki rządowe

K - konsumpcja krajowa Ex - eksport

I - inwestycje krajowe Im - import

Polityka fiskalna polega na manipulowaniu stawkami podatków. Celem zwiększenia lub zahamowania aktywności gosp. Podmiotów w kraju, jest domeną rządu

Polityka monetarna (pieniężna) polega na manipulowaniu stopami procentowymi celem zwiększenia lub zahamowania aktyw. Gospodarczej podmiotów; jest domeną banku centralnego.

Policy mix - pomieszana polityka fiskalna i monetarna celem zwiększenia doch. Narodowego

Tempo przyrostu wydatków na żywność we wzrastających dochodach ludności zamożnej maleje w stosunku do tempa przyrostu innych wydatków, a więc udział wydatków na żywność w całości wydatków maleje.

Specjalizacja jest najprostszą formą powiązań produkcyjnych. Jej istota polega na ograniczaniu liczby wytwarzanych wyrobów lub liczby realizowanych procesów technologicznych w celu zwiększenia efektywności wykorzystania posiadanych czynników produkcji.

Rodzaje:

-S. Przedmiotowa - polega na koncentrowaniu nakładów na wytwarzanie odpowiednio dobranych grup wyrobów.

-S. Technologiczna - polega na rozwoju tylko niektórych faz procesów technologicznych np. montaż wyrobów got., obróbki części składowych

Rodzaje Międzyn. specjalizacji:

-S. Statyczna - oznacza, że dla określenia przyszłych kierunków produkcji bierze się pod uwagę istniejące w momencie podejmowania decyzji w tej sprawie warunki gospodarowania danego kraju.

-S. Dynamiczna - oznacza, że na podstawie wyboru jej kierunków przyjmuje się nie wyjściowe lecz przewidywane warunki produkcji i współpracy.

Rodzaje ze względu na zakres towarowy współpracy:

-S. Międzygałęziowa -dotyczy produkcji i wymiany wyrobów należących do różnych gałęzi w obrębie jednego lub więcej działów gospodarki. Jest charakterystyczna dla krajów o zróżnicowanym poziomie rozwoju (np.DAEWOO)

-S. Wewnątrzgałęziowa - umożliwia kompleksowy rozwój gospodarki w obrębie tych samych gałęzi. Charakteryst. Dla powiązań gosp. w grupie krajów wysoko rozw. (np.. Danone, Otex)

Handel zagraniczny w świetle teorii

Doktryna Słusznej Ceny - handle jest korzystny dla obu stron jeśli tylko dokonuje się go po słusznej cenie

Doktryna Merkantylizmu -(kapitalizm) źródło bogactwa kraju leży w akumulacji

różnego rodz. Kruszców i pieniędzy i temu są podporządkowane wszelkie działania.

Ekonomia klasyczna - jeśli dwa kraje bez przymusu podejmują wzajemny handel, oba osiągają korzyści.

Współczesna teoria h. Międzyn.

Dzieli się na:

-teoria neoczynnikowa

-teoria neotechnologiczna

-teoria popytowo-podażowa

Teoria NEOCZYNNIKOWA - każdy kraj powinien eksportować towary, których wytwarzanie wymaga większego zastosowania czynników produkcji i jednocześnie importować towary, których prod. Wymaga większego zastosowania czynników względnie mało obfitych. (eksportować to czego mamy dużo; importować co nam brakuje) Czynniki te są pracą i kapitałem.

Teoria NEOTECHNOLOGICZNA - tzw. teoria nauki technologicznej, kładzie się tu nacisk na możliwość rozwoju korzystnego handlu dzięki międzynarodowym różnicom w poziomie wiedzy technicznej i w tempie postępu technicznego. ( 4fazy życia prod. :innowacyjna, dojrzewania, standaryzacji, zanikania)

Teoria Popytowo-Podażowa - Istotne jest rozwijanie tzw. Handlu wewnątrzgałęziowego, czyli wewnątrzgałęziowego podziału pracy polegającego na jednoczesnym eksporcie i imporcie wyrobów tych samych gałęzi i branż. System ten pozwala na lepsze zaspokajanie potrzeb konsumentów, osiąganie korzyści skali w sferze produkcji i zbytu oraz lepsze wykorzystanie zasobów.

Klasyczna Teoria WYMIANY MIĘDZYNARODOWEJ

-zas. Kosztow absolutnych, tzw. TEORIA SMITHA (zakłada istnienie między krajami bezwzględnymi różnice w kosztach wytworzenia

-zas. Kosztów względnych, tzw. TEORIA Ricardo Torens (w przypadku gdy kraj A dysponuje absolutna przewagą nad krajem B w produkcji dóbr wtedy kraj A powinien się specjalizować w produkcji i eksporcie tego towaru.

-Teoria obfitości dochodów, tzw. TEORIA Heckschera-Ohlina (każdy kraj powinien produkować towary, których produkcja wymaga większego zastosowania bardziej obfitego i w związku z tym tańszego czynnika produkcji importować zaś towary, których prod. Wymaga droższego czynnika produkcji.

Klasyczna Teoria WYMIANY NARODOWEJ

Aby kraj uczestniczył w wymianie handlowej muszą być spełnione warunki:

-potrzebna jest specjalizacja kraju w produkcji danego produktu lub usługi

-produkcja jest na własne potrzeby i na eksport

-przyjmuje istnienie wolnego handlu

-działają zasady rynkowe

-zakłada, że specjalizacja i wymiana między narodowa umożliwiają bardziej efektywne wykorzystanie zasobów sił produkcyjnych.

USŁUGI W HANDLU MIĘDZYNARODOWYM

Usługi - świadczenie społecznie użytecznych czynności, nie związanych bezpośr. Z wytwarzaniem dóbr rzeczowych.

Cechy usług:

-produkt większości z nich nie przybiera postaci materialne w związku z czym większości usług nie można produkować na zapas oraz magazynować

-trudno je rejestrować (uchwycić moment sprzedaży, szczególnie w obrocie międzynarodowym)

-eksport usługi jest bardziej efektywny niż eksport dóbr materialnych.

Czynniki decydujące o wzroście znaczenia usług w obrocie międzynarodowym:

-wzrost zamożności społeczeństwa i dysponowanie większą ilością wolnego czasu, co stworzyło dodatkowo zapotrzebowanie na usługi wykonywane dotychczas w obrębie gospodarstw domowych wzrosło też zapotrzebowanie na podniesienie jakości świadczonych usług, jak też na usługi przedtem nie istniejące(usł. Turystyczne, bankowe)

-wzrost prod. Towarów, który przyciągnął za sobą rozwój usług uzupełniających (np. transport, ubezpieczenie towarów)

-unowocześnienie sektora usług w miarę postępu techniki, co umożliwia wzrost wydajności pracy w tym sektorze i przyczyniło się do zaistnienia nowych rodz. Usług (np. telewizja sat.)

-zwiększenie możliwości świadczenia usług na odległość dzięki nowoczesnej technice(komputerowa rezerwacja miejsc)

-wzrost specjalizacji usług i rozwój wyspecjalizowanych firm usługowych(np. firmy spedycyjne)

Międzypaństwowe organizacje ekonomiczne

-Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW)

-Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (Bank Światowy)

-Układ Ogólny w sprawie taryf celnych i handlu (GATT - ŚWIATOWA ORGANIZACJA HANDLU) WTO

Cele działalności MFW:

-stabilizacja polityki walutowej państw członkowskich

-wzmacnianie wielostronnego systemu płatniczego w zakresie transakcji bieżących i usuwanie ograniczeń walutowych hamujących wzrost handlu światowego

-wspieranie rozwoju zasobów produkcyjnych państw członkowskich i popieranie zrównoważonego wzrostu handlu Międzynarodowego.

-Udzielanie pomocy w równoważenie bilansu płatniczego członków tej organizacji

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Bilans płatniczy - usystematyzowanie zestawienie transakcji ekonomicznych dokonywanych w ściśle określonym czasie z krajami i podmiotami zagranicznymi. Wyraża on poziom i strukturę obrotów płatniczych za granicą czyli pokazuje więzi gospodarcze danego kraju ze światem zewnętrznym.

Każda transakcja zagraniczna wyst. W bilansie płatniczym w dwóch pozycjach po stronie „wn” i „ma”. BP dzieli się na:

-rachunek bieżący

-rachunek kapitałowy

Rachunek bieżący obejmuje nie finansowe elementy transakcji zagranicznych, a więc towary, usługi oraz dochody z pracy i kapitały.

Rachunek kapitałowy - obejmuje elementy finansowe transakcji zagranicznych, a więc zagraniczne aktywa, tzn. Należność Od Cudzoziemców, złoto monetarne, SDR oraz zagraniczne zobowiązania, na które składa się zadłużenie wobec cudzoziemców.

Deficyt bilansu pł. - Rozmiar deficytu BP określa się jako sumę netto następujących zmian w obrotach:

-zmniejszenie zasobów złota i płynnych należności zagranicznych netto B. Centralnego

-zmniejszenie płynnych należności zagranicznych netto banków komercyjnych

-zmniejszenie niewykorzystanej trauszy rezerwowej w MFW

Miarą deficytu jest więc zmniejszenie płynnych aktywów zagranicznych netto całego systemu bankowego.

Równowaga bilansu płatniczego - występuje, gdy bilans ten w pewnym okresie nie wykazuje ani deficytu ani nadwyżki. Najważniejsze przyczyny zakłócenia bilansu płatniczego to:

-zmiany w rozmiarze i strukturze dochodu narodowego

-zmiany w relacjach cen krajowych do zagranicznych

-zmiany wzajemnych relacji cen towarowych (Term of Trade)

-zmiany wysokości stopy procentowej za granicą w stosunku do krajowej

-klęski naturalne

-strukturalne zmiany w Popycie zagranicznym na towary eksportowane przez dany kraj

-przyczyny polityczne

Przywrócenie równowagi bilansu płatniczego istnieją 4 możliwości jego przywrócenia w zależności od prowadzonej polityki gospodarczej:

-jeżeli w kraju panuje bezrobocie, a jednocześnie BP wykazuje nadwyżkę, to trzeba zastosować ekspansywną politykę pieniężną i skarbową, aby powiększyć dochody i wywołać wzrost importu

-jeżeli bezrobociu towarzyszy deficyt bilansu płatniczego, trzeba zastosować dewaluacje

-jeżeli panuje presja inflacyjna i równocześnie występuje deficyt bilansu płatniczego, trzeba zastosować politykę deflacyjną, która powoduje ograniczenie wzrostu inwestycji i popytu globalnego, a w konsekwencji ograniczenie importu

-jeżeli panuje presja inflacyjna, a BP wykorzystuje nadwyżkę to powstaje dylemat. Najlepszym wyjściem jest rewaloryzacja waluty.

5



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wykład 3 Pieniądz i system pieniężny w gospodarce
ewolucja systemów pieniężnych GKJBIM7IRZ2LGZGDJ7N3FMMEQ3FNMK3K6NE63IA
SYSTEM PIENIEZNO, UMCS, Makroekonomia
System pieniężno-kredytowy (28 stron)
System pieniezno-kredytowy - cwiczenia -1, logistyka, semestr I, Ekonomia
3 System pieniężny
System pieniężno-kredytowy
bank?ntralny i system pieniężny GIC2CPZXL622L7XJZ5OKUNXHFLCTVMZFTEBKOSA
System pieniężno kredytowy
System pieniężno, Makroekonomia
6 Bank centralny i system pieniezny-studenci, Edukacja, makroekonomia
wpływ pieniądza i systemu pieniężnego na współczesną gospoda(1), Bankowość i Finanse
Dostosowanie systemu pieniężnego w Polsce do standardów euro, Finanse
System pieniężno, Studia zarządzanie, Makroekonomia
System pieniężno kredytowy
system pieniężno kredytowy (9 str), Bankowość i Finanse

więcej podobnych podstron