Sucho jak w piwnicy

Na ogół piwnica kojarzy się z wilgocią, stęchlizną i grzybem. Są jednak sposoby, żeby było w niej sucho i przyjemnie.

• Lekka-mokra - zawsze ciepła

• Zaprawa? Prosta sprawa!

Czy piwnica może być przytulna? Mało kto odpowie twierdząco. Na ogół piwnica kojarzy się z wilgocią, stęchlizną i grzybem na ścianach. Są jednak sposoby, żeby nawet na poziomie „-1” było sucho i przyjemnie. 
Dawniej piwnice pełniły rolę magazynu opału, przechowalni warzyw, owoców i domowych przetworów. Nie stawiano więc im wysokich wymagań. Dla przechowywanej żywności podwyższona wilgotność powietrza była wręcz wskazana. Jednak, trwająca niekiedy latami zła eksploatacja pomieszczeń piwnicznych, narażonych dodatkowo na działanie wilgoci (szczególnie, gdy w trakcie budowy zaniedbano izolacje) mogła doprowadzić do poważnych uszkodzeń budynku. Jeśli więc chcemy wykorzystywać piwnicę jako pomieszczenie „uzupełniające” część mieszkalną, trzeba poddać ją fachowej renowacji. Po takim remoncie, piwnica z powodzeniem pełnić będzie funkcję domowej siłowni, gabinetu albo pracowni.

Przyczyny problemów z piwnicą

Najczęstszymi „piwnicznymi problemami” są: zawilgocone ściany i posadzki, zniszczone tynki, mury pokryte solnymi wykwitami, grzyby i pleśnie oraz wysoka wilgotność powietrza. Przed przystąpieniem do prac remontowych należy ocenić wielkość szkód i precyzyjnie określić ich przyczyny.
Specjalista z zakresu renowacji powinien przeprowadzić badania strukturalne muru, które pozwolą określić stopień jego zawilgocenia, stężenie soli budowlanych, ich rodzaj a także ogólną „kondycję” tynków i ścian. Na podstawie takiej oceny można sprecyzować zakres nieodzownych prac renowacyjnych. Kolejnym krokiem (to również warto powierzyć specjaliście) jest znalezienie źródła wilgoci czyli zlokalizowanie nieszczelności i określenie kierunków penetracji wody. Pomoże to we właściwym doborze izolacji pionowych i poziomych oraz w ich prawidłowym rozmieszczeniu.
Bywa, że stęchlizna, pleśń, a nawet sączenie wody może mieć bardzo prozaiczne źródła. Mogą wynikać z braku wymiany powietrza (spowodowanej np. niedrożnymi przewodami wentylacyjnymi), z przecieków z rur kanalizacyjnych, ze skraplania się wody na pozbawionych termicznych otulin rurach wodociągowych, składowania zagrzybionego drewna albo z obecności przedmiotów i substancji (np. organicznych powłok malarskich) łatwo ulegających korozji biologicznej. Często po znalezieniu i usunięciu nawet drobnej przyczyny problemu, stan obiektu poprawia się bardzo szybko.
Najczęściej jednak wilgoć w piwnicach jest wynikiem uszkodzeń lub zużycia się izolacji przeciwwilgociowej ścian budynku: pionowej, która oddziela mury od gruntu oraz poziomej, która zapobiega pionowemu podciąganiu wody w strukturze muru. Zdarza się, że domy (zwłaszcza stare) w ogóle nie mają żadnej z tych izolacji.

Izolacja od zewnątrz lub od wewnątrz

Izolacje piwnic można wykonać zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz. Izolacje przeciwwodne i przeciwwilgociowe, bez względu na rodzaj zastosowanego materiału, wymagają równego, oczyszczonego podłoża, bez resztek starych warstw i zabrudzeń pogarszających przyczepność. Warto również wyoblić naroża wklęsłe i zfazować ostre krawędzie naroży wypukłych.
W przypadku wykonywania izolacji od zewnątrz można zastosować:

• elastyczną masę bitumiczną Ceresit CP 43,

• samoprzylepne izolacje rolowe Ceresit BT 12 lub BT 21,

• wodoszczelne materiały mineralne (na bazie cementów): powłokę Ceresit CR 65 lub elastyczną powłokę CR 166.

Wybór materiału do wykonania izolacji zewnętrznej oraz grubość warstwy zależy od wilgotności gruntu i stanu ścian fundamentowych. W praktyce, grunt może być tylko zawilgocony wodą z opadów atmosferycznych, ale bywa też i tak, że fundamenty budynku są na poziomie wody gruntowej lub nawet poniżej. 

W przypadku, gdy ułożenie izolacji od zewnątrz budynku nie jest możliwe (np. z powodu istniejącej zabudowy), wykonuje się ją od strony piwnicy. Ze względu na prawny zakaz stosowania materiałów bitumicznych do izolacji pomieszczeń oraz braku ich odporności na napór wilgoci "od spodu", czyli od strony izolowanego fundamentu powinno się zastosować izolacje mineralne.
Izolacje mineralne zalecane są również do zabezpieczania cokołów budynków w strefie rozprysków wody deszczowej, ponieważ można ją tynkować lub przyklejać płytki ceramiczne.

Czym izolować ściany?

Izolacyjne materiały mineralne są wygodne w stosowaniu. Nie wymagają gruntowania, a jedynie zwilżenia podłoża. Nakłada się je cienką warstwą (przeważnie poprzez kilkukrotne malowanie). Można je dodatkowo zabezpieczyć warstwą tynku, jastrychu albo okładziną z płytek ceramicznych. Są paroprzepuszczalne, można więc je stosować nawet na bardzo zawilgocone podłoża.
Podłoże (beton, tynki, ceramika), na którym będą układane materiały bitumiczne powinno być suche (co najwyżej wilgotne). Trzeba je również zagruntować. Materiały o ciekłej konsystencji, nakładane pędzlem lub natryskiwane, wnikają w podłoże, ale nie mają zdolności krycia rys. Elastyczne, gęste masy szpachlowe pozwalają uzyskiwać stosunkowo grube warstwy kryjące rysy i pęknięcia. Wykonane izolacje wymagają odpowiedniej ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi np. zabezpieczenia włókniną. Dobrą ochronę stanowią także płyty ze styropianu lub polistyrenu ekstrudowanego (jest to także dodatkowa izolacja termiczna). Płyty mocuje się masą Ceresit CP 43.
Samoprzylepne membrany bitumiczne stosować można wyłącznie na równym podłożu - konieczne jest więc usunięcie wszystkich wystających elementów oraz zaokrąglenie krawędzi i naroży. Do gruntowania podłoża używa się specjalnych środków - takich jak wodorozcieńczalny, szybko schnący preparat bitumiczny Ceresit BT 26. Membrany - w zależności od rodzaju obciążenia układa się w jednej lub w dwóch warstwach. Przypomina to nieco tapetowanie. Docięte na miarę pasy membrany są naklejane (z zachowaniem 8 cm zakładów) i dociskane do zagruntowanego podłoża. Wykonana izolacja od razu uzyskuje pełną odporność na warunki atmosferyczne i obciążenie.
Bardzo wilgotne mury można zabezpieczyć (zaizolować) również metodą iniekcji.

Na koniec wykończenie

Prac renowacyjnych nie powinno zakończyć się na wykonaniu izolacji powstrzymującej napływ wody. Remontowane ściany trzeba odpowiednio wykończyć - otynkować. Aby zapewnić odparowywania zgromadzonej w murach wody trzeba zastosować paroprzepuszczalne tynki renowacyjne. W zależności od potrzeb tynki renowacyjne można stosować wewnątrz i na zewnątrz budynków (do poziomu terenu).

Tynk renowacyjny, podkładowy Ceresit CR 61 służy do wykonywania podkładowych tynków renowacyjnych grubości do 10 mm na zawilgoconych i zasolonych murach. Jest to tynk mineralny, o niewielkim skurczu. Stanowi warstwę transportującą wodę z zawilgoconych murów do wyższych warstw tynków.
Tynk renowacyjny, specjalistyczny Ceresit CR 62 służy do wykonywania tynków renowacyjnych grubości od 10 do 30 mm. Charakteryzuje go niewielki skurcz i wysoka porowatość. CR 62 stanowi nienasiąkliwą warstwę hydrofobową, w której następuje krystalizacja i magazynowanie szkodliwych soli budowlanych.
Kolejną warstwę systemu stanowi szara, mineralna szpachlówka Ceresit CR 64. Całkowicie pokrywa ona nierówne i chropowate powierzchnie tynków renowacyjnych, dobrze wygładzając powierzchnię. Cechy charakterystyczne szpachli CR 64 to wysoka dyfuzyjność, odporność na działanie warunków atmosferycznych i dobra przyczepność. Maksymalna grubość to 5 mm.

Warstwę wierzchnią, dekoracyjną pokrywającą tynk renowacyjny mogą stanowić tynki cienkowarstwowe bądź farby o dużej przepuszczalności pary wodnej.
Dobrym rozwiązaniem jest położenie szpachli CR 64 i przemalowanie jej farbami dyfuzyjnymi, np. farbą silikatową Ceresit CT 54 lub farbą silikonową Ceresit CT 48.
Spośród tynków można wybrać tynki mineralne Ceresit CT 35, CT 36, CT 137, silikatowe Ceresit CT 72, CT 73 lub silikonowe Ceresit CT 74, CT 75.

Opracowanie: redakcja Muratordom na podstawie materiałów firmy HENKEL POLSKA (BAUTECHNIK)
Zdjęcia: firma HENKEL POLSKA (BAUTECHNIK)

---