Przyczyny wybuchu DWŚ
Czas Dyktatorów
Najwcześniej władzę totalitarną zaczął budować Józef Stalin. Powodem takich działań była śmierć Włodzimierza Lenina (24.1.1924). W tym czasie rozpoczęła się walka o władzę w kręgach elity NKWD. Po kilkuletnich rozgrywkach politycznych pełnię władzy w partii (a więc i w państwie) zdobył właśnie J. Stalin, ówczesny Pierwszy Sekretarz WKB(p). Wybrany w 1922 r. na stanowisko sekretarza generalnego, szybko podporządkował sobie, a następnie niesamowicie rozbudował aparat partyjny, popadając tym samym w konflikt z umierającym już Leninem. Od roku 1924 Stalin konsekwentnie zmierzał do umocnienia swej pozycji i zdobycia pełni władzy. W walce o nią nie ograniczał się wcale, eliminował z zimną krwią wszystkich, którzy stawali mu na drodze, nawet znajomych i przyjaciół.
Stalin, w przeciwieństwie do Lenina - teoretyka i rewolucjonisty, był przede wszystkim organizatorem i nacjonalistą (mimo iż był gruzinem z urodzenia). Był przekonany o nadejściu następnego światowego konfliktu i dlatego starał się najpierw wzmocnić Rosję, a na dalszy plan odłożył światową rewolucję komunistyczną. Jednym z większych przeciwników w walce o władzę był Lew Trocki, był on, tak jak Lenin, zwolennikiem totalnej rewolucji. To umiał wykorzystać Stalin, podważając autorytet Trockiego, usuwając go z partii, a w końcu w 1926 wydalając z kraju. W walce z Trockim pomogli Stalinowi dwaj wyżsi urzędnicy partyjni : Grigorij Zinowiew i Lew Kamieniew. Tych z kolei pozbył się wykorzystując aferę wokół NEP-u, popierając zdanie Nikołaja Bucharina. Było to stanowisko całkowicie odmienne od idei Stalina, ale sytuacja wymagała tego. Z kolei to spowodowało powstawanie wolnego rynku i kułaków, których Stalin nie chciał mieć w swoim przyszłym państwie. Wobec tego nie trudno było mu się pozbyć w 1929 r. Bucharina oskarżając go o antykomunistyczne poglądy.
Najważniejszym zadaniem Rosji w polityce zagranicznej po Pierwszej Wojnie Światowej było przełamanie jej izolacji w Europie. Takie też zadanie czekało Stalina. Izolacja nie trwała długo, ponieważ państwa zachodnie (z wojennej koalicji) zdecydowały się ją przerwać ze względów gospodarczych i finansowych, chciały głownie odzyskać długi i pełną rekompensatę za straty wynikłe z działań carskiej Rosji i Rządu Tymczasowego. Konferencja 29 państw w Genui nie przyniosła rozwiązania. Państwa europejskie w dalszym ciągu nie uznawały władzy w ZR. Wobec tego ZR podpisał z Niemcami układ w Rapallo 16 Kwietnia 1922 r. Ten fakt całkowicie zaskoczył państwa demokratyczne, ponieważ oba "odrzucone przez świat" państwa wyrzekły się obopólnych roszczeń i podpisują układ partnerski. Miało to fatalne znaczenie dla kształtującej się dopiero Polski. Miało to rówież znaczenie dla państw ententy, ponieważ był to wyłom w traktacie wersalskim.
Drugim w kolejności chronologicznej dyktatorem był Benito Mussolini z Włoch. Stworzył on faszyzm, z którego weźmie swe początki nazizm. Geneza faszyzmu bezsprzecznie wiąże się z I Wojną Światową i jej skutkami, którymi były : kryzys wartości i upadek autorytetów, powszechne zniechęcenie i bieda społeczeństw. Ruchy faszystowskie znalazły poparcie wśród społeczeństw niezadowolonych z wyników Wielkiej Wojny i ustaleń traktatowych w Wersalu. Frustracje społeczne na tym tle były najsilniejsze we Włoszech i Niemczech.
W roku 1918 we Włoszech zaistniały wszelkie warunki do powstania ustroju faszystowskiego, ponieważ wyszły one z wojny jako naród bardzo rozczarowany wynikiem wojny. Czuły się przez to wykorzystane i upokorzone. Na takiej fali na scenę polityczną wkroczył Mussolini, przedstawiając siebie jako "narodowy zbawca". W 1919 r. w okresie nasilenia buntów społeczeństwa, zaczął organizować wokół siebie Związki Walki (Fasci di combattimento). Równocześnie zbierał wspólników i tworzył paramilitarne oddziały, nazwane "czarnymi koszulami". Jednocześnie na bazie związków zawodowych Mussolini budował strukturę partii. W Październiku Włochy stanęły na krawędzi wojny domowej, do czego w sumie zmierzali faszyści. W takiej sytuacji Mussolini zwołał w Neapolu swoich najbliższych zwolenników i zażądał teki premiera. Zagroził, iż jeśli nie otrzyma jej, zorganizuje marsz na Rzym i siłą zdobędzie władzę. Niedoświadczony i młody król przestraszył się takiego ultimatum, wobec czego przekazał funkcje premiera Mussoliniemu w dniu 22 Października 1922. Mając pełnię władzy duce wprowadził pewne zmiany w konstytucji tak, aby jego partia zdobyła większość w parlamencie. I tak się stało; faszyści uzyskali 70% mandatów. Mussolini tworzył państwo totalitarne, gdzie liczyła się masa, a nie jednostka, gdzie obywatele byli inwigilowani i kontrolowani przez partię. Mussolini miał też zapędy imperialistyczne. Pragnął przekształcić morze Śródziemne w morze wewnętrzne dla Włoch, czyli tak jak było w czasach Cesarstwa Rzymskiego. Jednak w przeciwieństwie do nazizmu, duce pozostawił wolność wyznania, a nawet podpisał konkordat ze stolicą apostolską. Mocarstwowe plany Włoch ujawniły się po zajęciu wyspy Korfu. Sprawa trafiła na forum Ligi Narodów, ale Mussolini zignorował to. Incydent ten pokazał z jednej strony militarne ambicje Włoch, z drugiej - bezradność Ligi Narodów.
Najpóźniej państwo totalitarne stworzył Adolf Hitler. W 1919 roku młody Hitler osiadł w Monachium, gdzie zbierali się kombatanci i dawni żołnieże I Wojny Światowej. W tym środowisku uważano, że klęska Niemiec nie leżała w kwestii militarnej, ale w zdradzie tych, którzy poparli później republikę Weimarską. W Monachium dołączył też do narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników. Dzięki swym talentom oratorskim szybko przejął władzę w tej małej partii. W niespokojnych latach powojennych partia ta zaczęła chłonąć masy ludzi. Wśród najzagorzalszych zwolenników idei Hitlera byli Hermann Göring i Joseph Goebbels. Hitler wobec takiego poparcia poświęcił się w całości polityce i jego haśle "odrodzenia" państwa niemieckiego. Z perspektywy czasu okazało się, że Hitler ma wspaniały talent organizatorski i przywódczy. Struktury jego partii były hierarchiczne, a on sam nawiązał kontakty z przemysłowcami i wojskiem. Pierwsza próba obalenia republiki w puczu monachijskim (1923 r.) zakończyła się klęską. Hitler został skazany na pięć lat więzienia, a jego partia ze względu na brak lidera, rozpadła się. Podczas odbywania wyroku, Hitler napisał "Mein Kampf", gdzie podsumował swoje spojrzenie na Niemcy i przedstawił ideologię nazistowską. Hitler wyciągnął właściwe wnioski z puczu. W 1925 r. na nowo powołał NSDAP, partia działała legalnie nie organizując żadnych radykalnych czynów. Partia w krótkim czasie rozwinęła swe macki na całe państwo głosząc ideę narodowego socjalizmu (NA tionalso ZI alismus). Program partii był tak skonstruowany, że każdy obywatel republiki mógł się z nim identyfikować. Program głosił gloryfikację militaryzmu i "państwa organicznego". Ideologia NSDAP opierała się głównie na wierze w "wybraną" rasę - aryjczyków, zdaniem nazistów wszystkie klęski Niemiec wynikały z "zanieczyszczenia" społeczeństwa. Problemem byli Żydzi, Polacy i Cyganie. Systematycznie rozbudowywano też aparat partyjny i militarny. SS powstała już w 1923 r. Wobec wewnętrznego kryzysu gospodarczego do partii wstępowało coraz więcej Niemców. W 1928 r. partia liczyła 60 tys. członków, a w 1932 r. już 800 tys. W 1932 r. Hitler postanowił przejąć władzę, ale NSDAP zabrakło mandatów w Reichstagu, aby samodzielnie objąć rządy. Wobec tego rozpisano nowe wybory, w których NSDAP dostała mniej głosów niż poprzednio. Wobec tego musieli stworzyć rząd koalicyjny z komunistami, a tekę kanclerza dostał Hitler. Jednak nie takie były plany Hitlera. On jako kanclerz rozpisał nowe wybory, w międzyczasie podpalając Reichstag (podpalić go mieli komuniści). Wobec takiej sytuacji wykluczono komunistów z list wyborczych. Hitler objął władzę i uzyskał możność rządzenia dekretami. W ten sposób łatwo mu było stworzyć III Rzeszę. Mając poparcie wojskowych i przedsiębiorców, Hitler ograniczył prawa obywatelskie, podniósł Niemcy z zapaści gospodarczej (dając ludziom zatrudnienie w zbrojeniówce). Rozpoczęła się agresywna polityka i zbrojenie państwa. W międzyczasie powstały służby takie jak SA, SD i Gestapo. Nacjonaliści dbali o swój wizerunek, wobec czego starali się wprowadzić w Rzeszy znaki partii NSDAP, którym była swastyka. Tradycyjną flagą Niemiec w 1934 r. zastąpiono właśnie swastyką. Również w 1934 r. zmarł prezydent Hindenburg, co natychmiast wykorzystał Hitler zostawiając sobie pełnię władzy, zostając dyktatorem - furherem. W 1935 r. odbył się plebiscyt w zagłębiu Saary. Według wyników Saarę wcielono do Rzeszy. Był to kolejny cios w Ligę Narodów i utwierdzenie w Hitlerze stanowiska, że staje się hegemonem w Europie.
W Kierunku Wojny
Izolacja Włoch po agresji na Etiopię oraz jednakowy stosunek do wojny domowej w Hiszpanii stały się podstawą do zbliżenia Włosko-Niemieckiego. 25 Października 1936 r. podpisano układ nazwany "osią Berlin-Rzym". Mówił on w pierwszym okresie o współdziałaniu przeciwko Kominternowi w ZR i pomocy dla Hiszpanii. Później układ przekształcił się w układ o nieagresji i wsparcia w wypadku wojny. Na takiej samej zasadzie Rzesza podpisała 25 Listopada układ z Japonią. Wobec takiego obrotu spraw Francja zaczęła się niepokoić, a WB prowadziła politykę appeacementu. A tymczasem Niemcy odzyskiwali swą potęgę polityczną jak i militarną. Wyraźnym krokiem Hitlera w stronę konfliktu był anschluss Austrii 12 Marca 1938 r. To nie zmieniło polityki państw zachodnich, które nie rozumiały i nie potrafiły się przeciwstawić potędze i tupetowi Hitlera. Odzwierciedleniem tego było przejęcie republiki Czeskiej przez III Rzeszę i utworzenia Protektoratu Czech i Moraw. W Tragicznej sytuacji znalazła się Polska, która teraz z trzech stron miała za sąsiada wrogą Rzeszę niemiecką. Ale o to chodziło zachodowi, aby odeprzeć agresję Hitlera na wschód. Mimo to jednak państwa te odeszły od polityki "uspokojenia" i dały gwarancje nienaruszalności granic m.in. Polsce i Rumunii. Prawdziwym zaskoczeniem dla zachodu i gwoździem do trumny Polski był układ Ribbentrop-Mołotow. Zawarto w nim tajny protokół regulujący sprawę IV rozbioru Polski i innych terenów graniczących z zainteresowanymi państwami. Stanowił on: "Na wypadek przekształcenia terytorialno-politycznego (wojny) obszaru należącego do państw bałtyckich (Finlandia, Łotwa, Estonia, Litwa) północna granica Litwy tworzy automatycznie granicę strefy interesów Niemiec i ZSRR, przy czym obie strony uznają roszczenia Litwy do terytorium wileńskiego. Na wypadek przekształcenia terytorialno-politycznego państwa Polskiego, strefy interesów Niemiec i ZSRR będą rozgraniczone na linii Narew-Wisła-San. Kwestia, czy w interesie obu państw będzie za pożądane utrzymanie niepodległości państwa polskiego, będzie rozstrzygnięta w toku rozwoju spraw". Hitler początkowo nie zamierzał atakować Polski, proponując jej wcielenie Gdańska i pasa ziemi do Rzeszy w celu zbudowania eksterytorialnej autostrady. Wobec stanowczego sprzeciwu Polski, Hitler ostatecznie postanowił zaatakować Polskę. Wobec takiego stanu rzeczy, znając treść tajnego protokołu najpierw WB 25 Sierpnia 1939 r. a potem Francja podpisały z Polską układ sojuszniczy. Hitler odłożył atak na Polskę z 26 Sierpnia na 1 Września. Rozpoczął się ostatni tydzień pokoju na Świecie.