ANESTEZJOLOGIA
Leki stosowane do znieczulenia
Miejscowe
Budowa estrów - krótko działają, bo są rozkładane przez osoczową cholinesterazę, dają więcej reakcji uczuleniowych
Budowa amidów - rozkładane w wątrobie przez aminidazę, więcej reakcji toksycznych (zatrucia)
Ogólne
Wziewne
Dożylne
Krótkodziałające estry: PROKAINA
Długodziałające estry: TETRAKAINA (wolno się wchłania)
Średniodługodziałające amidy: LIGNOKAINA
Długodziałające amidy: BUGIWAKAINA
KOKAINA - ester, krótko/średniodziałający
Pochodzenia naturalnego
Samoistna aktywność sympatykomimetyczna - obkurcza naczynia, dłużej działa
Działa na CSN - działanie euforyzujące
Zastosowanie: okulistyka, laryngologia
Mechanizm działania leków
Blokowanie woltażozależnych kanałów Na+ głównie w nerwach, przewężeniach Ranviera, ale w większych dawkach blokuje nie tylko nerwy - leki antyarytmiczne, leki p/padaczkowe
Dwie drogi blokowania:
Droga hydrofobowa - lek dociera do błony i przez błonę do kanału
Droga hydrofilowa - dostaje się tak, jak jon do kanału
Droga od środka komórki
Kanały mogą być w trzech stanach: otwarty, zamknięty, inaktywowany
Leki produkowane jako słabe zasady, są zjonizowane w pH ustrojowym, dlatego dobrze działają
Objawy niepożądane:
Uczulenia - głównie estry
Interakcje (np. prokaina z sulfonamidami)
Objawy zatrucia amidami: pobudzenie CSN, drgawki, potem depresja, śpiączka
Zespół Huanie ?
Dodatki do leków miejscowych
ADRENALINA - w małych stężeniach, do opóźnienia działania leków, obkurcza naczynia
Nie wolno stosować do znieczulania narządów końcowych np. palców
Leki ogólne
Mechanizm działania: teoria lipidowa (wchodzą w błonę i zaburzają jej budowę) + teoria białkowa (spada pobudliwość błony, bo w niej białka hydrofobowe)
Powodują spadek pobudliwości błony
Wziewne:
Gazy - nie można podawać więcej, niż 70-80% bo musi być miejsce dla tlenu, PODTLENEK AZOTU, ARGON
Lotne ciecze - ciecze, które parują w temperaturze 40-60°C, HALOTAN, IZOFLURAN, METOKSYFLURAN, ENFLURAN
Dożylne
Benzodiazepiny, barbiturany krótkodziałające
PROPANIDYD
ETIOMIDAT
PROPOFOL
KETAMINA
Typy znieczulenia
Miejscowe:
Znieczulenie powierzchowne - posmarowanie, popiskanie, nakropienie do oka
Znieczulenie nasiękowe - podanie podskórne (większa objętość, mniejsze stężenie)
Znieczulenie nerwów i pni nerwowych/przewodowe - podanie w okolice nerwów
Znieczulenie nadoponowe - między blaszki opony twardej
Znieczulenie podpajęczynówkowe/rdzeniowe - do przestrzeni podpajęczynówkowej
Znieczulenie nadoponowe - najpopularniejsze, operacje krocza, dolne odcinki przewodu pokarmowego, kończyny dolne, znieczulenie do poziomu Th7/8
Znieczulenie miejscowe z sedacją pacjenta - dodatkowo lek uspokajający
Znieczulenie miejscowe ze znieczuleniem ogólnym
Całkowite znieczulenie ogólne - dożylne, wziewne, mieszane
Anestezja
Składa się z:
Hypnosis
Areflexia - głównie chodzi o odruchy autonomiczne
Mioreleksacja
Analgezja
Anestezja zbalansowana: przy użyciu kilku leków, ogranicza to powstawanie działań niepożądanych
Hypnosis - leki ogólne, benzodiazepiny
Areflexia - leki ogólne
Analgezja - leki ogólne + opioidy
Mioreleksacja - leki rozluźniające, zwiotczające niedepolaryzujące lub depolaryzujące
Etapy znieczulenia
PREMEDYKACJA: leki uspokajające i nasenne, 1 dzień przed operacją
W dzień operacji leki p/wymiotne, neuroleptyki, uspokajające i nasenne
Operacja: uśpienie, indukcja anestezji, ewentualnie italpacja - depolaryzujący środek zwiotczający
Potem kontynuacja, środki zwiotczające, ale niedepolaryzujące
Sztuczna wentylacja + środek znieczulający wziewny - KONDUKCJA
WYBUDZANIE: pozbycie się środków znieczulających wziewnych - wentylacja 100% tlenem
Odwrócenie działania podanych leków - np. odwrócenie bloku - inhibitory AchE, opioidy - antagoniści
Gdy pacjent sam oddycha i nie ma odruchów wymiotnych - ekstubacja
Współczynnik krew/gaz
Mówi, ile środka we krwi się rozpuści
Środek lipofilny - łatwo przechodzi przez tkanki i szybko dociera do mózgu
Im krew bardziej wysycana środkiem tym później wystąpi znieczulenie
Głębokość znieczulenia
Etapy od I do IV - znieczulenie eterowe
I - zaśnięcie, utrata przytomności
II - zależy od działania leków na korę mózgową, pobudzenie, pacjent wstawał, faza ekscytacji
III - zaczyna się prawdziwa anestezja, własny oddech, zaczyna tracić odruchy, na samym końcu traci własny oddech
IV - pełna anestezja
Dzisiejsza anestezja pomija etap II, a głębokość anestezji określa się badając odruchy
Wpływ na organizm
↓CTK
Bradykardia (głównie halotan)
Wyj. IZOFLURAN - tachykardia
KETAMINA - pobudzenie ośrodków sympatycznych
Macica ciężarna - HALOTAN, IZOFLURAN - silne tokolityki, ↓napięcia mięśni macicy
↓Przepływu przez mózg, serce
↓Metabolizmu mózgu
Uszkodzenie wątroby - HALOTAN
METOKSYFLURAN - nefrotoksyczny
4