Świnka - wszystko, powikłania.
ostra wirusowa, głównie dzieci, bolesne powiększenie gruczołów ślinowych
Przez: RNA Paramyxovirus
Epidemiologia: źródło - człowiek, droga - kropelkowa. Okres wylęgania ok. 18 dni (13-22) Okres zaraźliwości 2-6 dni przed objawami i 4-9 od początku choroby. Najczęściej wiek 5-15 i ok. 18-19 lat. Jednorazowe przebycie - trwała odporność.
Patogeneza: drogą kropelkową do komórek nabłonka górnych dróg oddechowych i gruczołów ślinowych. Tu się namnaża (1-2 dni przed objawami idzie do krwi).
Objawy: nagłe wystąpienie. Okres wstępny 12-36h. na ogół bezobjawowy. Później: dreszcze, ogólne osłabienie, uczucie rozbicia, nudności, wymioty, bolesność ucha. U małych dzieci mogą być drgawki.
Ślinianki - zaczyna się po jednej stronie, szczyt po 2-3 dniach, cofa się do 7-9 dni. Po 1-2 dniach albo jednocześnie powiększa się druga ślinianka.
Jama ustna - zaczerwienienie i obrzęk ujścia przewodu ślinianki, Zmniejszone wydzielanie śliny, wrażliwość na kwaśny smak.
Temperatura ciała - 38-39 st. Spada liniowo w ciągu 3-4 dni.
Leukopenia ze spadkiem kwaso i obojętnych. Później leukocytoza z limfocytozą i zwiększeniem monocytów.
Postanie nietypowe:
inne ślinianki
gruczoły łzowe
trzustka (zapalenie)
zapalenie jąder
układ nerwowy - postać oponowa
ZOM
Leczenie: głównie objawowe (NLPZ, ciepłe okłady) nie stosuje się GKS, antybiotyków czy Ig.
Schemat leczenia robaczyc i zakażeń pierwotniakowych.
Schemat leczenia RZOM i LZOM razem z obrzękiem.
Zakażenia przenoszone drogą krwi.
Ostre WZW B - objawy kliniczne i laboratoryjne.
Zakażenia przewodu pokarmowego wywołane przez Salmonellę.
Podać leczenie bakteryjnych ZOM w różnych grupach wiekowych z obrzękiem mózgu.
Włosień spiralny.
Chorobę powoduje włosień spiralny (Trichinella spiralis). Człowiek zaraża się poprzez zjedzenie larwy inwazyjnej w mięsie świni lub dzika.
Objawy kliniczne:
1. zespół biegunkowy;
2. zespół włośnicowy (penetracja larw do mięśni): gorączka, obrzęki powiek, pękanie drobnych naczyń, bóle mięśni karku i kończyn górnych, zaburzenia oddychania, mowy i połykania;
3. alergiczne zapalenie naczyń (vasculitis).
Leczenie:
mebendazol 400 mg/dobę przez 3-5 dni;
albendazol 400 mg/dobę przez 3-5 dni;
w leczeniu reakcji alergicznych i zwalczaniu wstrząsu: steroidy (prednizolon 40-60 mg/dobę).
AIDS - drogi przenoszenia.
drogą krwi
Drogą kontaktów seksualnych
Wertykalna - z matki na dziecko - rośnie wraz z czasem trwania ciąży. Zalecane CC
Przewlekłe zapalenie wątroby - objawy kliniczne i laboratoryjne.
Technika badania objawów oponowych.
AIDS - definicja i klasyfikacja.
Sytuacja epidemiologiczna w Polsce.
Toxoplazmoza - drogi zakażenia, w ciąży, leczenie.
Objawy przewlekłego zapalenia wątroby.
Choroby podlegające hospitalizacji.
Choroby zakaźne objęte obowiązkiem hospitalizacji:
gruźlica płuc w okresie prątkowania;
błonica;
cholera;
dur brzuszny i dury rzekome A, B, C;
dżuma;
choroba Heinego-Medina i inne porażenia wiotkie z zespołem Guillaina-Barrégo włącznie;
tularemia;
zapalenie mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych;
żółta gorączka i inne wirusowe gorączki krwotoczne
Zaproponuj diagnostykę, postępowanie i leczenie w przewlekającym się ponad 6 miesięcy zapaleniu
wątroby.
Podobieństwa i różnice między czerwonką bakteryjną a pełzakową.
Salmonellozy.
Meningitis parotidea - diagnostyka, leczenie, powikłania.
Profilaktyka AIDS.
Profilaktyka HIV
Profilaktyka poekspozycyjna - NATYCHMIAST PO EKSPOZYCJI NALEŻY:
Zmyć materiał zakaźny:
błony śluzowe i spojówki - wielokrotne przepłukanie wodą, a na koniec 0,9% NaCl;
skóra - wielokrotne przepłukanie wodą, dokładne umycie wodą z mydłem, przetarcie płynem odkażającym (nie używać środków dezynfekujących o działaniu ściągającym);
otwarte rany - przepłukanie czystą wodą (nie tamować natychmiast krwawienia).
O ile to możliwe, zażyć 250-300 mg Retroviru.
Jak najszybciej zgłosić się do najbliższego ośrodka specjalistycznego chorób zakaźnych (lub wstępnie skontaktować telefonicznie).
Zabezpieczyć do badań serologicznych po 5 ml surowicy pochodzącej od źródła zakażenia i osoby eksponowanej (anty-HIV, HBsAg, anty-HCV; w przypadku osób szczepionych p. WZW B również anty-HBs).
Zgłosić fakt ekspozycji przełożonemu (odnotować w dokumentacji jako wypadek przy pracy).
Grupy leków antyretrowirusowych:
inibitory odwrotnej transkryptazy:
nukleozydowe (NRTI), np. zydowudyna (AZT, Retrovir), lamiwudyna (3TC);
nienukleozydowe (NNRTI), np. nevirapine (Viramune), efavirenz (Stocrin);
nukleotydowe, np. tenofovir (Viread);
inhibitory proteazy, np. lopinavir (Kaletra), nelfinavir (Viracept), indinavir (Crixivan) i in.;
inhibitor fuzji - enfuvirtide (Fuzeon);
inhibitory wejścia (koreceptorów) - jeszcze nie stosowane.
Schemat podstawowy: 2 NRTI + inhibitor proteazy
2 NRTI + NNRTI
3 NRTI (rzadko).
Schematy ratunkowe: 2 inhibitory proteazy,
2 NRTI + 2 inhibitory proteazy itd.
Diagnostyka zakażeń HCV.
Postępowanie we wstrząsie septycznym.
- zapewnienie drożności dróg oddechowych
zabezpieczenie wkłucia dożylnego
podanie i.m. adrenaliny
podanie surowicy lub anatoksyny
podanie i.m. leku przeciwhistaminowego (H1 blokera)
podanie PWE
i.v. sterydy (Hydrokortyzol)
Objawy zatrucia jadem kiełbasianym i postępowanie w razie podejrzenia.
Przebieg kliniczny:
okres inkubacji wynosi 18-36 godzin;
objawy początkowe są nieswoiste i przypominają zatrucie pokarmowe; objawy zatrucia wynikają z obecności w pokarmie innych bakterii chorobotwórczych (przy zatruciu samym jadem kiełbasianym okres wstępny jest bezobjawowy);
objawy oczne (opadanie powiek, podwójne widzenie);
upośledzone wydzielanie śliny z uczuciem suchości w ustach;
porażenie podniebienia i mięśni mimicznych twarzy;
porażenie perystaltyki i uporczywe zaparcia aż do całkowitej atonii jelit;
zaburzenia w oddawaniu moczu;
uogólnione obniżenie napięcia mięśni;
temperatura ciała jest prawidłowa, a świadomość przez cały czas zachowana;
śmierć następuje na skutek porażenia mięśni oddechowych (w postaci nieleczonej śmiertelność wynosi 60%, w leczonej poniżej 5%).
Leczenie:
Płukanie żołądka, lewatywa (jeśli okres od spożycia pokarmu jest niezbyt długi).
Antytoksyna botulinowa trójważna ABE 50-100 tys. j.m. i.m., i.v. lub p.o.; następnie antytoksyna monowalentna w dawce 10 tys. j.m. (im wcześniej podana, tym bardziej efektywna).
Antybiotyk szerokowidmowy.
Pielęgnacja chorego.
Sztuczna wentylacja w razie potrzeby.
Żywienie pozajelitowe.
OBOWIĄZKOWA HOSPITALIZACJA.
Diagnostyka i leczenie chorób wywołanych przez pierwotniaki w Polsce.
Lamblioza:
D: poszukiwanie cyst w kale
L:
Rzęsistkowica:
D:
L: metronidazol
Kliniczne postaci WZW B.
Odra.
Charakterystyka kliniczna. Odra wywoływana jest przez wirusa z rodziny Paramyxoviridae. Zakażenie następuje drogą kropelkową. Okres wylęgania trwa 9-11 dni. Samą chorobę można podzielić na trzy okresy: nieżytowy, wysypkowy i okres zdrowienia.
Okres nieżytowy, zgodnie z nazwą, charakteryzuje nieżyt górnych dróg oddechowych, któremu towarzyszy wysoka gorączka i suchy, bolesny napadowy kaszel. Pod koniec tego okresu na błonie śluzowej policzków pojawiają się drobne białe plamki (tzw. plamki Fiłatowa-Koplika), patognomoniczne dla odry, gdyż występują tylko w tej chorobie. Plamki ustępują wraz z początkiem wysypki lub w ciągu pierwszych 48 godzin jej trwania.
Wysypka odrowa jest zlewającą się wysypką gruboplamisto-grudkową. Zabarwienie wykwitów jest początkowo jasnoróżowe, potem żywoczerwone, na koniec brunatne. Wysypka ma charakter zstępujący: pojawia się najpierw na twarzy, potem na szyi i tułowiu, na samym końcu na kończynach dolnych i w tej samej kolejności ustępuje. Zmiany nie swędzą ani nie bolą. Po ustąpieniu wykwitów obserwuje się drobnootrębiaste łuszczenie. Zmianom skórnym towarzyszy nieżyt spojówek, powodujący ich zaczerwienienie, łzawienie i światłowstręt. Twarz chorego (dziecka lub dorosłego) przybiera charakterystyczny wygląd, co określa się nazwą „buzi zapłakanego dziecka”. Wysypka utrzymuje się średnio 7-9 dni, po których następuje okres zdrowienia.
Leczenie odry jest wyłącznie objawowe.
Powikłania odry mogą wystąpić już w okresie wysypkowym lub po jego zakończeniu. Wszystkie objęte są obowiązkiem leczenia szpitalnego.
Wczesne |
Zapalenia płuc pierwotne (spowodowane wirusem odry) lub wtórne (nadkażenie bakteryjne). Podgłośniowe zapalenie krtani (w 100% przypadków wymaga hospitalizacji w oddziale intensywnej terapii, gdyż grozi obrzękiem i uduszeniem. Zapalenie ucha środkowego. Zapalenie zatok obocznych nosa. Odrowe zapalenie mózgu i/lub opon mózgowo-rdzeniowych, rzadziej poprzeczne zapalenie rdzenia. |
Późne |
Powolne stwardniające zapalenie istoty białej mózgu (leukoencephalitis subacuta scleroticans, LESS) jest rzadkim powikłaniem odry, występującym z częstością 1:1 mln chorych. Choroba rozpoczyna się zwykle w 4-5 lat po przechorowaniu odry. Powoduje je mutant wirusa, który bytuje w zwojach nerwowych i z niewyjaśnionego powodu ponownie się uczynnia. Choroba trwa ok. 1-1,5 roku i nieuchronnie prowadzi do śmierci. Zaczyna się od narastających objawów otępiennych i dezorientacji, do których powoli dołączają objawy ogniskowe. Pacjent ginie nie z powodu samej choroby, lecz jej powikłań. Diagnostyka polega na badaniu serologicznym, wykrywającym bardzo wysokie miano przeciwciał odrowych w surowicy i ich obecność w płynie mózgowo-rdzeniowym. Charakterystyczna jest również tzw. krzywa złotowa w płynie (wytrącanie się koloidalnego złota, powodowane wzrostem stężenia gamma-globulin). W EEG występują patologiczne fale rozlane. Stwardnienie rozsiane (???). |
Profilaktyka. W Polsce profilaktyka czynna odry jest obowiązkowa (po ukończeniu 12 m.ż. obowiązkowe szczepienie szczepionką skojarzoną przeciwko odrze, śwince i różyczce, po 5. roku życia dawka przypominająca szczepionki p. odrze). Obowiązek szczepień wpłynął na znaczne zmniejszenie się liczby zachorowań na odrę w Polsce (wyższa zachorowalność występuje m.in. u Romów).
Leczenie RZOM w zależności od wieku.
Schemat leczenia RZOM:
1. Leki p-zapalne: NLPZ lub preparaty steroidowe, np. deksametazon: 8 mg co 6-8 h (dzieci: 0,6-1 mg/kg/dobę).
2. Antybiotykoterapia (antybiotyki bakteriobójcze, szerokowidmowe, przenikające przez barierę krew - płyn mózgowo-rdzeniowy):
a. penicyliny G i półsyntetyczne;
b. cefalosporyny III (i IV) generacji;
c. aminoglikozydy - jako lek drugiego rzutu (odstąpiono od ich pierwszoplanowego stosowania ze względu na silne działanie ototoksyczne i dużą liczbę powikłań ze strony narządu słuchu); w razie nieskuteczności leczenia antybiotykami β-laktamowymi jeden z nich zastępuje się aminoglikozydem lub dołącza aminoglikozyd do terapii skojarzonej.
3. Leki przeciwobrzękowe: 20% mannitol, do którego można dodać4. furosemid: 200 ml co 8-12 h (dzieci: 10 ml/kg/dobę);
5. Leki p-drgawkowe: diazepam, luminal (u dzieci stosowane profilaktycznie, u dorosłych leczniczo).
6. Immunoterapia (dożylne wlewy immunoglobulin).
7. Leki p-bólowe i p-gorączkowe.
8. W przypadkach współistnienia zespołu DIC: heparyna, osocze antyhemofilowe.
Profilaktyka i leczenie zakażeń oportunistycznych.
Profilaktyka pierwotna:
Gruźlica |
próba tuberkulinowa > 5 mm Rtg płuc bz. bakterioskopia plwociny (-) |
INH 300 mg/dobę przez 6 mies. |
PCP |
CD4 < 200/μl |
Biseptol 480 1-2 tabl./dobę |
Toksoplazmoza |
CD4 < 200/μl |
??? |
MAC |
CD4 < 50/μl |
Klacid 500 mg 2 razy/dobę |
Jeżeli wystąpią infekcje oportunistyczne, pacjent wymaga profilaktyki wtórnej w celu odbudowania odporności.
Leczenie infekcji oportunistycznych:
Gruźlica |
wielolekowa chemioterapia p-prątkowa (w gruźlicy pozapłucnej - przynajmniej 12 mies., w gruźlicy płuc postuluje się 9-12 mies.) |
PCP |
Biseptol (kotrimoksazol) i.v. 8-12 amp./dobę |
Toksoplazmoza mózgu |
Daraprim (pirymetamina) i.m. 200 mg, a następnie 100 mg/dobę sulfadiazyna 4 g/dobę Antrex (kwas folinowy) 15 mg/dobę |
CMV retinitis |
Cymevene (gancyklowir) 5 mg/kg co 12h walagancyklowir implanty wewnątrzgałkowe z gancyklowiru, wymieniane raz na 6 mies. |
Grzybice |
Flukonazol 100-400 mg/dobę Ketokonazol Orungal (itrakonazol) amfoterycyna B z nowych leków kaspofungina |
Zakażenia VZV i HSV |
Zovirax (acyklowir) 10 mg/kg co 8h |
przewlekle WZW typu C
pneumokokowe zap opon morgowo-rdzeniowych
kretkownica kleszczowa
angina paciorkowcowa a mononukleoza zakazna różnice
|
Angina paciorkowcowa |
Mononukleoza zakaźna |
|
Paciorkowiec |
EBV |
|
Bez ograniczen |
Dzieciństwo lub dojrzewanie |
|
|
|
|
|
|
|
Penicylina |
Objawowe (dieta, wit, łóżko) ew. GKS (obrzęk dróg oddechowych) |
5 grypa ludzka a ptasia grypa
cytomegalia - objawy, leczenie
WZW B i D przewlekłe - leczenie i rokowanie
Zawodowe choroby zakaźne
Postępowanie z pacjentem z zespołem oponowym
Toxoplasmoza a toxocaroza