LITERATURA W KRAJU

III. POEZJA

2. POECI I WOJNA

• charakterystyka:

• nadal żywe: Awangarda Krakowska (Przyboś), katostrofizm (Józef Czechowicz), wileńscy żagaryści

• wyjazd większości skamandrytów; pozostaje Iwaszkiewicz

• 3 okres twórczości Leopolda Staffa (Pieśń niepodległa, Słowo prawdziwe);

• losy grup Dwudziestolecia:

• „Kwadryga”

• Gałczyński, Piechal, Flukowski- obozy jenieckie w Niemczech

• Słobodnik, Szenwald- żołnierze ACz w ZSRR

• autentyści i „Okolica Poetów”

• Stanisław CZernik- Algier, 2. Korpus

• Pietrkiewicz- działalność literacko- publicystyczna w Anglii

• Ożóg i Frasik- w Polsce

• żagaryści:

• większość w Warszawie

• debiutanci lat 30-tych

• koncepcje:

• tyrteizm- koncepcja poety i poezji

• nurt refleksji skierowanej na słowo:

• niewystarczalność słowa do wyrażenia wojny (Jastrun, Świrszczyńska)

LEOPOLD STAFF

• charakterystyka:

• sceneria wrogiego kosmosu

• nieprzychylność przyrody dla człowieka

• wojna jako odwieczny dylemat wyboru dobra i zła

• klasyczna forma połączona z wewnętrznymi napięciami

• klasycyzm dający ład, gdy w duszy ludzkiej rodzą się potwory

• przywrócenie harmonii dobra i zła

• twórczość:

• Pieśń niepodległa

• Słowo prawdziwe

JAROSŁAW IWASZKIEWICZ

• charakterystyka:

• pesymizm

• historia ograniczona do kręgu znajomych i bliskich

• tematyka śmierci i zgonu

• twórczość:

• zebrana w Ciemne ścieżki 1957

• wiersz- epitafium dla Światopełka Karpińskiego

*** wpływ skamandrytów

• twórcy:

• Juian Krzyżewski ( 1914- 1944)

• Zygmunt Jan Ruml (1915- 1943)

• charakterystyka:

• poetyka nastrojowo- refleksyjna

• zdystansowanie do wojny

MIECZYSŁAW JASTRUN (1903- 1983)

• charakterystyka:

• poeta, krytyk, tłumacz

• aktywny

• współpraca z:

Lwów

• „Nowymi Widnokręgami”

• „Almanachem Literackim”

• „Czerwonym Sztandarem”

Warszawa

• „Młoda Demokracja”

• „Nasza Trybuna”

• teksty nawiązujące do wcześniejszej twórczości

• martyrologia żydowska

• twórczość:

• Godzina strzeżona 1944

• Rzecz ludzka 1946

• utwory:

• Inwokacja- okolicznościowa

• Sen nocy zimowej- poemat; w Łazienkach spotykają się duchy powstańców; aluzje romantyczne

• Cienie wędrówki- poemat;

• rodzaj osobistego pamiętnika

• rejestrowanie przeżycia z Września

• problemy uniwersalne: czas, pamięć, niemożliwość wskrzeszania przeszłości, „filozofia chwil” (dawny wątek)

• Godzina strzeżona, Centaury- podmiotem lirycznym obywatel GG

WOJCIECH BĄK

• charakterystyka:

• przedwojenny poznański nurt religijny

• pseud. Konrad Wallen

• twórczość:

• Piąta ewangelia 1946

• Syn ziemi 1946

ANNA ŚWIRSZCZYŃSKA

• Rok 1941:

• antologia Pieśń niepodległa Miłosza

• odnowienie wielkiej tematyki narodowej

• wątki romantyczne

2

---