EXODUS, wyprowadzenie przez Mojżesza z Egiptu Żydów, Dekalog. SĘDZIOWIE, Panujący Izraelitom od końca XIII do X w. p.n.e. SAMUEL, ostatni z sędziów, który namaścił pierwszego króla Saula. DAWID, Kolejny władca po Saulu, legendarny autor Księgi Psalmów, zdobył Jerozolimę którą uczynił stolicą Żydów i przeniósł do niej z Szila Arkę Przymierza. Za jego panowania państwo jego stało na szczycie potęgi politycznej, tak za panowania jego syna SALOMONA osiągnęło najwyższy poziom kulturalny. NABUCHODONOZOR, król babiloński, który opanował Judę w VI w. p.n.e. DIASPORA, Rozsianie, nowe gminy Żydowskie w Egipcie i Babilonie tworzone przez wysiedleńców z Judy. APOKRYFY, Utwory wątpliwego pochodzenia, nieautentyczne, nienatchnione. KANON HEBRAJSKI, zbiór urzędowych i zamkniętych ksiąg świętych obejmujący 39 ksiąg. SEPTUAGINTA, Przełożenie przez 70-ciu Biblii na język grecki, poszerzona o kilka apogryfów i zawierająca ostatecznie 46 ksiąg (KANON ELEKSANDRYJSKI) HEROD, namiestnik Rzymian w Palestynie w 39r. 0p.n.e. WULGATA, Biblia przełożona na łacinę przez św. Hieronima w V w. n.e.