Hałas - zanieczyszczenie środowiska
Hałas i związane z nim wibracje zalicza-
ne są do czynników zanieczyszczenia środowiska. W Polsce strefa obciążenia hałasem obejmuje ponad 20% powierz-
chni kraju. Problem jest często bagate-
lizowany, ponieważ skutki oddziaływa-
nia nie są natychmiastowe.
W dużym mieście czy w pobliżu często uczęsz-
czanych dróg nie da się uniknąć hałasu. Można go jednak minimalizować budując ściany o od-
powiedniej izolacyjności akustycznej, stosując drzwi i okna z atestem akustycznym oraz dba-
jąc o ich prawidłowy montaż.
W krajach wysoko rozwiniętych właśnie na hałas skarży się coraz więcej osób. Stale rosnąca liczba samochodów, głośno pracujące maszyny, wzmożony ruch komunikacyjny - wpisują się w obraz co-
dziennego życia. Już pod koniec lat dziewięćdziesiątych Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska poinformowała, że ponad 10 mln ludzi żyjących w dużych miastach i 4,5 mln w małych stale nara-
żonych jest na hałas powyżej 70 dB.
Czym jest hałas
Hałas to każdy uciążliwy, szkodliwy bądź niebezpieczny dla zdrowia dźwięk. Człowiek reaguje na dźwięki o częstotliwości od 20Hz do 20.000Hz. Niesłyszalne dla nas dźwięki poniżej 20Hz - infra-
dźwięki, a powyżej 20kHz - ultradźwięki, również mogą mieć negatywny wpływ na zdrowie człowie-
ka. O poziomie głośności słyszanego dźwięku decyduje ciśnienie akustyczne. Rozpiętość ciśnień dźwięków, na które reagujemy, jest ogromna, dlatego do określenia ich poziomów używa się war-
tości wyrażonych w decybelach dB. I tak dźwięki najcichsze mają poziom ciśnienia akustycznego równy 0 dB. Ból uszu wywołuje hałas o poziomie 130-140 dB.
Ministerstwo Ochrony Środowiska obliczyło, że hałas drogowy sięga w dużych miastach poziomu
75 dB i odpowiednio po kilka decybeli mniej w średnich oraz małych miastach. Do hałasu wytwarza-
nego przez pojazdy należy dodać inne, np. pracujących na ulicach maszyn, przelatującego samo-
lotu. Dopiero wtedy mamy pełen obraz rzeczywistości miejskiej. Problem hałasu narasta systema-
tycznie wraz z rozwojem motoryzacji. Prawie połowie mieszkańców miast najbardziej dokucza hałas wytwarzany przez środki komunikacji drogowej, szynowej i lotniczej. Obliczono, iż każdego roku poziom hałasu w dużych ośrodkach miejskich wzrasta o jeden decybel. Według danych Minister-
stwa Ochrony Środowiska w miastach, w których mieszka od 200 tys. do mln. ludzi i w miastach po-
wyżej 1 mln na hałas narażonych jest 40% mieszkańców. W miastach od 50 do 200 tys. - 35%, od 5 do 50 tys. - 25%, a w osiedlach wiejskich - 7%.
Także w miejscowościach uzdrowiskowych w Polsce znacznie przekracza się poziom dopuszczalnego hałasu, który wynosi 40 dB w dzień i 30 dB w nocy. W niektórych uzdrowiskach poziom hałasu do-
równuje poziomowi charakterystycznemu dla dużych miast.
Hałas szkodzi zdrowiu
Hałas ma negatywny wpływ na zdrowie i samopoczucie człowieka. Wiąże się to głównie z tym, iż bezpośrednio oddziałuje na narząd słuchu. Szkodliwość oddziaływania hałasu zależy nie tylko od poziomu ciśnienia akustycznego, lecz także czasu narażenia na odbieranie głośnych dźwięków. Im jest głośniej i im dłuższa jest dawka hałasu, tym bardziej szkodzi zdrowiu. Badania doświadczalne wykazały, iż po przekroczeniu poziomu 75 dB występują wyraźne zaburzenia funkcji fizjologicznych organizmu. Hałas w środowisku pracy, nawet poniżej poziomu 80 dB, źle wpływa na jakość i wydaj-
ność pracy. Zdolność koncentracji jest znacznie gorsza, spada możliwość zrozumiałej komunikacji międzyludzkiej. Narasta zmęczenie uniemożliwiające prace nad zadaniami koncepcyjnymi i wymaga-
jącymi precyzji.
Rodzaje hałasu
Do wnętrza naszych domów docierają odgłosy z zewnątrz, jak i wewnątrz pomieszczenia. Hałasy zewnętrze dobiegają spoza budynku. Są o tyle bardziej dokuczliwe i głośne, o ile w pobliżu znajduje się droga często uczęszczana, zakład przemysłowy, tory czy korytarz powietrzny. Hałas wewnęt-
rzny dzieli się na bytowy i instalacyjny. Hałas bytowy wytwarzają sami mieszkańcy budynku, insta-
lacyjny - pochodzi od znajdujących się w nim instalacji i urządzeń technicznych. Nie muszą być wcale głośne, by zakłócały spokój domowników.
Od tego, czy nasz dom będzie odpowiednio wyciszony akustycznie, zależy jakość życia w nim. Ba-
dania wskazują, że mieszkańcy budynków właśnie na nadmierne hałasy skarżą się najczęściej. Dla-
tego warto zwrócić uwagę na odpowiednie parametry akustyczne w naszych domach.