Wawrzyn Nowak
WT II
Grupa B1
Dobór warunków skrawania
Zakres uzyskanych dokładności wymiaru i kształtu oraz chropowatości powierzchni obrobionej zależy od parametrów skrawania (g, Po, V), dokładności obrabiarki, właściwości materiału obrabianego i innych czynników. Zakres dokładności wymiarowo-kształtowych obejmuje 13-7 klas dokładności według PN oraz wysokości nierówności powierzchni obrobionej w granicach Rz = 320 - 0,8 µm.
Toczenie zgrubne odpowiada takim warunkom skrawania, które pozwalają uzyskać dokładność nie większą niż 12 klasę wg PN oraz wysokość nierówności powierzchni w granicach Rz = 80 - 40µm. Głębokość skrawania w zależności od wielkości obrabianego przedmiotu są rzędu od kilku do kilkudziesięciu milimetrów, posuw od kilku dziesiętnych do kilku milimetrów na obrót, a prędkość skrawania od kilku dziesiętnych do l m/s.
Toczenie średnio dokładne pozwala uzyskać dokładność wymiaru i kształtu w granicach 11-10 klasy dokładności w PN oraz wysokość Rz = 40 - 6,3 µm. Głębokości skrawania zawierają się w granicach 0,5 - 2 mm, posuwny w zakresie 0,15 - 0,6 mm/obr., prędkości skrawania w granicach 0,8 - 1,5 m/s.
Toczenie dokładne zapewnia dokładność w zakresie 9-8 klasy dokładności wg PN oraz wysokości nierówności Rz = 10 - 3,2 µm. Używane są tokarki szybkobieżne o podwyższonej dokładności i mocy. Toczenie dokładne nie wymaga starannego doboru gatunku ostrza i parametrów skrawania. Głębokość skrawania w granicach 0,3 -1,0 mm, posuwny 0,5 - 0,2 mm/obr., prędkość skrawania powyżej 1,5 m/s.
Toczenie bardzo dokładne zapewnia dokładność wymiaru i kształtu w granicach 7-6 klas; dokładności wg PN oraz wysokości nierówności Rz = 3,2-0-8 µm. W operacjach toczenia bardzo dokładnego używa się ostrzy i noży wykonanych z węglików spiekanych, tlenków glinu oraz diamentów naturalnych i syntetycznych. Parametry skrawania wynoszą; głębokość skrawania 0,05 - 0,5 mm, posuwny 0,02 - 0,1 mm/obr., a prędkość skrawania powyżej 3 m/s.
1. Przykład doboru warunków skrawania.
Należy dobrać warunki skrawania do toczenia zgrubnego wałka stalowego o wytrzymałości Rv = 75 kG/mm2 nożem z płytkami z węglików spiekanych. Średnica wałka 50 mm, długość 50 mm.
Przy toczeniu zgrubnym należy stosować dużą głębokość skrawania np. 3 mm. Duża sztywność zamocowania przedmiotu (w uchwycie) upoważnia do przyjęcia posuwu równego 0,28 mm. Przekrój warstwy skrawanej wynosi 3 x 0,28 = 0,89 mm2 - w przybliżeniu l mm2.
Z tabeli dobieramy szybkość skrawania dla noży z węglików spiekanych przekroju warstwy skrawanej l mm2 i stali o wytrzymałości 70 - 85 kG/m2. Szybkość skrawania wynosi 97 m/min. Następnie korzystając z wykresu dobieramy liczbę obrotów n = 630 obr/min. Przy pomocy którego wykresu możemy również obliczyć przybliżony czas toczenia. W tym przypadku dla liczby obrotów równej 630 i posuwu 0,28 wynosić on będzie 0,55 min. Czas ten jest podany dla długości toczenia 100 mm. W tym przykładzie czas toczenia będzie krótszy dwa razy, czyli równy 0,27 min,
2. Obliczenie parametrów technologicznych dla określonych parametrów.
Dla wałka o średnicy D = 40 mm, wykonanego z materiału o wytrzymałości Rm = 80 kG/mm2 należy obliczyć następujące parametry;
obroty wrzeciona (n),
szybkość skrawania (V) na podstawie pola przekroju warstwy skrawanej (F) i wytrzymałości (Rm) dla stali szybkotnącej i węglika spiekanego,
składowe sił skrawania Px, Py, Pz przyjmując współczynniki Cx, Cy, Cz dla stali oraz współczynniki kx, ky, kz z podanego wykresu,
opór skrawania (ks) na podstawie obliczonej siły Pz oraz przekroju warstwy skrawanej,
Przy wykonywaniu obliczeń korzystamy z następujących wzorów:
a) Pole przekroju poprzecznego warstwy skrawanej:
F = ab [mm2]
b) szybkość skrawania:
c) styczna siła skrawania:
d) posuwowa siła skrawania:
e) odporowa siła skrawania:
f) właściwy opór skrawania:
Wyniki przeprowadzonych obliczeń dla stali szybkotnącej oraz węglików spiekanych zebrano w tabelach.
1