SYSTEM FINANSOWY jest to mechanizm współtworzenia i przepływu siły nabywczej w gospodarce składający się z następujących elementów:
instrumenty finansowe
rynki finansowe
instytucje finansowe
zasady ich funkcjonowania.
INSTRUMENTY FINANSOWE - kontrakty pomiędzy dwoma stronami regulujące zależność finansową. Dla emitentów są one zobowiązaniami i w bilansie
można znależć je po stronie pasywów. Natomiast dla posiadaczy (kupujących) są one składnikami ich majątku.
Instrumenty:
o charakterze wierzycielskim
o charakterze własnościowym.
Instrumenty:
o stałym dochodzie
o zmiennym dochodzie.
Instrumenty:
krótkoterminowe (do 1 roku)
średnioterminowe (od 1 roku do 3 lat)
długoterminowe (powyżej 3 lat).
RYNKI FINANSOWE - rynki, na których zawierane są transakcje kupna lub sprzedaży konktretnego instrumentu finansowego.
Jeżeli instrument finansowy jest emitowany, to jest to rynek pierwotny. Jeżeli instrument jest w obrocie pomiędzy stronami, to jest to rynek wtórny.
Podział rynków finansowych:
pieniężne
rynek międzybankowy
rynek pozabankowy
kapitałowe.
Instytucje finansowe:
tworzące pieniądz
tworzące instrumenty.
Zasady funkcjonowania:
sformalizowane
niesformalizowane.
RYNEK PIENIĘŻNY - tworzą go transakcje instrumentami finansowymi, które charakteryzują się najwyższą płynnością i bardzo dużym bezpieczeństwem, o
terminie wykupu do jednego roku.
Instrumenty tego rynku mają charakter wierzycielski. Rynek pieniężny w węższym znaczeniu obejmuje tylko obroty nadwyżkami pieniądza banku centralnego w celu wyrównania płynności.
Zaś w szerszym znaczeniu rynek pieniężny składa się z trzech części:
stosunki rynkowe pomiędzy bankami komercyjnymi a bankiem centralnym
wzajemne stosunki pomiędzy bankami komercyjnymi
stosunki pomiędzy bankami komercyjnymi a ich klientami za pośrednictwem znajdującego się w obiegu pieniądza.
Pozwala regulować płynność gotówkową poprzez lokowanie nadwyżek wolnych środków pieniężnych lub zaciąganie pożyczek. Rynek pieniężny zapewnia ochronę przed stratami związanymi z wahaniami krótkoterminowych stóp procentowych.
Instrumenty:
pożyczki i lokaty
bony skarbowe
papiery komercyjne
weksle
czeki
operacje repo i reverse repo.
W ujęciu funkcjonalnym pieniądz spełnia rolę:
środka płatniczego
środka wymiany
środka tezauryzacji
jednostki rozrachunkowej.
Natomiast w ujęciu statystycznym pieniądz składa się z trzech agregatów:
M1 - pieniądz gotówkowy i na rachunkach bankowych
M2 = M1 + wkłady terminowe
M3 = M2 + wkłady oszczędnościowe z ustawowym terminem wypowiedzenia.
RYNEK MIĘDZYBANKOWY: DEPOZYTY MIĘDZYBANKOWE
DATA WALUTY - to data rzeczywistej dostawy środków pieniężnych, których transfer wynika z przeprowadzonej transakcji lub jest tu datą efektywnej zmiany
posiadacza lub wlaściciela środków pieniężnych.
DATA WALUTY SPOT - jest to data dostawy środków pieniężnych w drugim dniu roboczym po dniu zawarcia umowy.
DEPOZYT MIĘDZYBANKOWY - jest to transakcja pieniężna polegająca na przyjęciu lub udzielaniu przez jeden bank drugiemu bankowi ściśle określonej kwoty
na ściśle określony czas, po z góry ustalonej stopie procentowej.
DEPOZYT - pieniądz przyjęty z rynku.
Lokata jest pieniądzem udzielonym innemu podmiotowi.
Rodzaje depozytów:
depozyty FIXED - to depozyty terminowe. Termin spłaty depozytu jest znany w momencie jego ustanowienia. Czas trwania jest określony przez podanie
daty wpłaty i spłaty. W przypadku tego depozytu nie jest możliwe wycofanie środków pieniężnych. Ma on dokładne i dodatkowe
ustalenia, które pozwalają na bezpieczne i tanie zarządzanie.
depozyty typu CALL (czyli na żądanie) - w momencie złożenia depozytu nie jest znany termin spłaty. Jest to elastyczny instrument dla podmiotu nie
mogącego przewidzieć przepływu środków pieniężnych lub pragnącego nie zamykać dostępu do własnych
środków pienięznych.
Międzybankowe transakcje jednodniowe:
transakcje over night o/n - pożyczający otrzymuje środki w dniu zawarcia umowy, a zwraca w kolejnym dniu roboczym
tomorrow next t/n- pożyczający otrzymuje środki w następnym dniu roboczym licząc od daty zawarcia umowy, a zwraca je w kolejnym dniu roboczym
spot next s/n - pożyczający otrzymuje środki po dwóch dniach roboczych od daty zawarcia umowy, a zwraca je w kolejnym dniu roboczym.
Istnieją trzy formuły czasowe na obliczanie wysokości odsetek:
365/360 - 365 dni w roku bankowym; okres depozytu jest liczony rzeczywistą liczbą dni między datą początkową i końcową depozytu
365/360 - 365 dni, okres depozytu jest liczony tak jak 1)
360/360 - 360 dni, każdy miesiąc ma 30 dni.
REWALUACJA BONÓW SKARBOWYCH - prowadzona na bieżąco kalkulacja dochodowości konkretnego instrumentu finansowego. Jest ona dokonywana w
oparciu o aktualne ceny danego instrumentu finansowego. Przy rewaluacji zakłada się, że otwarta pozycja będąca
rezultatem kupna instrumentu zostanie zamknięta przy pomocy jego nierzeczywistej sprzedaży po aktualnej cenie
rynkowej i taką otrzymaną wartość porównuje się z ceną kupna.
W przypadku bonów skarbowych mamy do czynienia z dwoma rodzajami rewaluacji:
rewaluacja oparta na kosztach alternatywnych (polega na porównaniu dochodu, jaki osiągnięto z inwestycji w bony skarbowe z dochodami, które można by
było osiągnąć w wyniku inwestycji w inny pokrewny instrument)
rewaluacja oparta na stałej dochodowości (zakłada, że rentowność uzyskana przez okres posiadania nie może być niższa od rentowności zapadalności bonu
przy jego zakupie. Rzeczywista dochodowość inwestycji służy do porania rentowności inwestycji w bony
skarbowe o różnym terminie wykupu. Przy obliczaniu rzeczywistej dochodowości zakłada się, że w ciągu
jednego roku stopy procentowe nie będą się zmieniać oraz że inwestycje w bony skarbowe z terminem
krótszym niż jeden rok będą odnawiane przez kolejne reinwestycje w te same rodzaje bonów skarbowych do
momentu, gdy całkowity czas osiągnie 1 rok. Reinwestujemy kapitał i odsetki).
PAPIERY KOMERCYJNE - dłużne papiery wartościowe, które nie są emitowane przez skarb panstwa. Celem emisji tych instrumentów jest zaciągnięcie kredytu
bezpośrednio u tych podmiotów, które dysponują wolnymi środkami pieniężnymi.
W zależności, kto jest emitentem wyróżniamy następujące rodzaje bonów komercyjnych:
1. bon komercyjny - emitowany przez spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych. Podstawowy nominał bonów komercyjnych wynosi 100 tys. zł.
Okres emisji tych papierów nie przekracza pół roku (najczęściej 3 miesiące).
2. KWIT - emitowany przez filie firm zagranicznych. Podstawowy nominał wynosi 500 tys. zł. Są one emitowane na okres do dwóch miesięcy.
certyfikat depozytowy - emitowany przez banki komercyjne.
Krótka sprzedaż polega na tym, że pożyczamy od kogoś instrument finansowy, za który płacimy procentem depozytu od ceny; sprzedajemy ten instrument; po jakimś czasie odkupujemy go i oddajemy osobie, od której pożyczyliśmy.
Rewaluacja certyfikatów depozytowych:
Rewaluacja oparta na kosztach alternatywnych
Rewaluacja oparta na zmianach w kapitale certyfikatu (polega na porównaniu wartości kapitału w momencie rewaluacji i w momencie kupna
tego certyfikatu depozytowego. Wartość każdego certyfikatu składa się z dwóch
elementów:
- suma narosłych odsetek
- bieżąca wartość kapitału certyfikatu.
Bieżąca wartość certyfikatu to różnica między rynkową wartością certifikatu i odsetkami
narosłymi od momentu kupna do dnia rewaluacji).
DYSKONTOWE CERTYFIKATY DEPOZYTOWE - papiery wartościowe emitowane po cenie niższej niż ich wartość nominalna i w dniu zapadalności
wykupowane po ich wartości nominalnej.
ARBITRAŻ - operacja polegająca na zarabianiu na różnicach cen.
RYNEK KAPITAŁOWY tworzą transakcje instrumentami finansowymi, których termin wykupu jest dłuższy niż 1 rok, mające charakter wasnościowy lub wierzycielski, o dużej płynności i względnie dużym bezpieczeństwie.
Instrumenty o charakterze wierzycielskim: obligacje
Instrumenty o charakterze własnościowym: akcje
Rynek kapitałowy spełnia trzy podstawowe funkcje:
zapewnia transfer wolnych funduszy dla tych podmiotów, które rozszerzają lub rozpoczynają swoją działalność
mechanizm wartościowania posiadanych funduszy
funkcja alokacji zasobów w gospodarce.
OBLIGACJE - papiery wartościowe potwierdzające nabycie przez ich posiadacza prawa do otrzymywania w określonym terminie sumy pieniężnej określonej w
obligacjach oraz ewentualnych odsetek.
Podstawowe charakterystyki obligacji:
- cena obligacji (wyrażona w ilości jednostek danej waluty, jaką jest skłonny zapłacić kupujący, aby nabyć papier wartościowy o wartości
nominalnej. Dwa rodzaje cen:
w przypadku, gdy cena nie zawiera narosłych odsetek mamy do czynienia z ceną czystą („ex div”)
w przypadku, gdy cena zawiera narosłe odsetki mamy do czynienia z ceną brudną („cum div”)
- termin wykupu (dzień, począwszy od którego obligacja podlega wykupowi przez emitenta)
- wartość nominalna (wartość, którą posiadacz otrzyma po upływie terminu wykupu).
Podział obligacji:
ze względu na rodzaj emitenta
obligacje rządowe (skarbu państwa)
obligacje przedsiębiorstw
obligacje gmin i miast
II. ze względu na oprocentowanie
obligacje o stałym oprocentowaniu
● oprocentowanie w każdym okresie jest liczone od wartości nominalnej
● oprocentowanie za dany okres jest liczone od wartości nominalnej powiększonej o odsetki z poprzednich okresów
obligacje o zmiennym oprocentowaniu zwane FRN (są to obligacje, których oprocentowanie zmienia się częściej niż raz w roku i zależy od stopy dochodu
krótkoterminowych instrumentów finansowych)
obligacje o zmiennym oprocentowaniu, w przypadku których oprocentowanie zmienia się co najwyżej raz w roku i zależy od stopy dochodu
długoterminowych instrumentów finansowych
obligacje zerokuponowe (są to obligacje, z tytułu posiadania których nie otrzymuje się odsetek; zazwyczaj są one sprzedawane po cenie niższej niż wartość
nominalna).
Inne typy obligacji:
obligacje z opcją wykupu na żądanie emitenta lub posiadacza
obligacje bezterminowe tzw. perpetualne (w przypadku tych obligacji posiadacz otrzymuje tylko odsetki, nieznany jest termin wykupu)
obligacje zamienne (obligacje, w przypadku których za wartość nominalną można nabyć konkretną liczbę innych instrumentów tego samego emitenta,
najczęściej są to akcje)
obligacje indeksowane (oprocentowanie jest oparte na powszechnie dostępnym indeksie np. WIG, wskaźnik inflacji)
euroobligacje (obligacje sprzedawane w innym kraju niż kraj, w którym zostały wyemitowane).
Jeżeli rynek jest efektywny, to wycenia obligacje prawidłowo i wtedy zamiast obliczać wartość obligacji stosuje się postępowanie odwrotne polegające na wyznaczeniu stopy dochodu z obligacji przy znanej wartości rynkowej tej obligacji.
Efektywność rynku można rozpatrywać w trzech płaszczyznach:
efektywność w słabej formie (mamy dostęp tylko do danych historycznych)
efektywność w średniej formie (mamy jeszcze dostęp do biężących informacji)
efektywność w mocnej formie (wszyscy jednocześnie mają dostęp do wszystkich informacji; praktycznie nigdy nie występuje).
Własności stopy dochodu w okresie do wykupu:
jeżeli rośnie cena, to spada stopa dochodu w okresie do wykupu
jeżeli stopa dochodu w okresie do wykupu jest stała, to wielkość premii lub dyskonta zmniejsza się w miarę zbliżania do terminu wykupu
jeżeli stopa dochodu w okresie do wykupu jest stała, to wielkość premii lub dyskonta zmniejsza się w coraz większym tempie w miarę zbliżania się do terminu wykupu
wzrost wartości obligacji wywołany spadkiemstopy dochodu o określoną wartość jest wyższy niż spadek wartości obligacji wywołany wzrostem stopy dochodu o określoną wartość (jest to tzw. efekt wypukłości)
procentowa zmiana wartości obligacji wywołana zmianą stopy dochodu jest tym mniejsza, im wyższe jest oprocentowanie, przy założeniu tego samego terminu wykupu, jest to tzw. efekt odsetek
procentowa zmiana wartości obligacji wywołana zmianą stopy dochodu jest tym mniejsza, im krótszy jest okres do terminu wykupu, przy założeniu takiego samego oprocentowania.
REWALUACJA OBLIGACJI
Dwie metody:
Metoda kapitałowa - polega na porównaniu wartości kapitału w momencie rewaluacji z wartością w dniu zakupu. Wyznacznikiem jest cena czysta. W
przypadku metody kapitałowej zysk lub strata jest różnicą między ceną w dniu rewaluacji a ceną w dniu zakupu.
Metoda oparta na kalkulacji rzeczywistej rentowności - uwzględnia dochody oprocentowania, dochody z reinwestycji odsetek oraz dochód ze
sprzedaży inwestycji. Rzeczywista rentowność jest obliczana dla danego okresu odsetkowego.
DURATION (OKRESOWOŚĆ) - jest to średni okres trwania inwestycji rozumiany jako okres, po upływie którego inwestor otrzyma zwrot kapitału wraz z
oczekiwanymi dochodami. Jest to suma ważonych względem czasu indywidualnych okresowych zdyskontowanych przepływów
pieniężnych z inwestycji w stosunku do wartości bieżącej obligacji.
Okresowość zależy od czterech czynników:
oprocentowanie - im wyższe, tym okresowość obligacji krótsza
czas trwania obligacji - okresowość jest wprost proporcjonalna do czasu życia obligacji
częstotliwość płynięcia obligacji - okresowość jest odwrotnie proporcjonalna do częstotliwości
rentowność - wzrost rentowności do wykupu zmniejsza okresowość obligacji.
Zastosowanie okresowości:
1. w pojedynczej obligacji służy do określenia wrażliwości ceny papieru na zmiany stóp procentowych
2. obliczanie średniego czasu trwania portfela obligacji.
Obligacje indeksowane rocznie (IR, RP)
IR - są oferowane na rynku pierwotnym w drodze subskrypcji oraz sprzedaży publicznej
RP - na rynku pierwotnym są oferowane w drodze przetargów organizowanych przez NBP.
Trzyletnie obligacje:
pojawiły się w 1992 r.
w 1997 r. zostały podzielone na dwie grupy:
oferowane na przetargach (TP)
oferowane na sprzedaży publicznej (TZ).
Obligacje 10-letnie o zmiennej stopie procentowej (D2):
pojawiły się w 1995 r.
wypłata odsetek występuje raz w roku
wartość nominalna wynosi 100 zł
oprocentowanie jest sumą stawki bazowej i marży odsetkowej (ok. 1%)
stawka bazowa jest średnią arytmetyczną średnich rentowności 52 tyg. bonów skarbowych z 10-ciu kolejnych przetargów poprzedzających okres odsetkowy
D2 = 0107.
AKCJA - papier wartościowy emitowany przez firmy będące spółką akcyjną. Nabywca akcji staje się współwłaścicielem spółki i może uczestniczyć w przyszłych
jej zyskach. Wycena akcji może być dokonywana na podstawie analizy technicznej. Wychodzi z założenia, że popyt i podaż decyduje o cenie akcji, a
inwestor może osiągnąć dochód dokonując czystych zakupów i sprzedaży akcji - strategia krótkoterminowa, która generuje trzy sygnały:
sygnał wskazujący na konieczność kupna akcji
sygnał wskazujący na konieczność sprzedaży akcji
sygnał wskazujący na konieczność braku działań.
Analiza techniczna skrywa się na tym, co rzeczywiście dzieje się na rynku. Głównym źródłem informacji są wykresy sporządzone na podstawie działań rynku
obejmujących:
ceny
obroty (na poszczególnych rynkach)
ilość otwartych pozycji na rynkach instrumentów pochodnych.
Założenia analizy technicznej:
rynek dyskontuje wszystko - bieżąca cena jest odzwierciedleniem wszystkich znanych czynników mogących wpłynąć na rynek
istnieją wzory zachowania się na rynku, czyli, że analizę techniczną stosuje się do zidentyfikowanych wzorów i zidentyfikowania się na rynku
historycznie lubi się powracać na podstawie 100-letnich badań; uczeni doszli do wniosku, że wzory zachowań lubią się powtarzać.
Charles Dow - był członkiem nowojorskiej giełdy papierów wartościowych; był założycielem serwisu informacyjnego gazety „Wallstreet Journall”. Stworzył
podwaliny do analizy technicznej, stworzył 6 zasad, które noszą nazwę teorii Dowa.
Teoria Dowa:
ceny dyskontują wszystko, do obliczania średnich używał cen zamknięcia
rynek porusza się w trendach:
trend wzrostowy
trend spadkowy
Rodzaje trendów:
podstawowy (główny) - trwa od roku do 3 lat
wtórny - trwa od 3 tyg. do 3 mies.
krótkookresowy - nie krócej niż 3 tyg.
trendy główne można podzielić na fazy:
akumulacji - ceny poruszają się horyzontalnie
okres wzrostu cen
po osiągnięciu szczytu następuje kolejny okres akumulacji
ruchy średnich muszą się potwierdzić
obroty muszą potwierdzać trend
trend trwa do chwili uzyskania wyraźnego sygnału jego odwrócenia - podstawa analizy trendu.
WYKRESY SŁUPKOWE (OHLL) - najczęściej stosowane przez zachodnich analityków. Wykres ten przedstawia ruchy cen z danego okresu w postaci
pionowych słupków. Okres może się wahać od 1 min. Do najczęściej 1 roku. Pojedynczy słupek składa się z : ceny max,
min, ceny zamknięcia dla danych historycznych lub z ceny ostatniej dla danych publikowanych w czasie rzeczywistym
oraz w przypadku kontraktów futures, z ceny otwarcia.
SZPULKA - powstaje wtedy, gdy cienie są dłuższe niż korpus. Nie powinny być dłuższe od korpusu więcej niż 3 razy.
Formacja objęcia: bessy (spadek cen)
Formacja objęcia: hossy (wzrost cen)
Trzy podstawowe formacje:
formacja spadającej gwiazdy - nastąpi skok pomiędzy ceną otwarcia a ceną zamknięcia
formacja gwiazdy wieczornej - nie ma przerwy między cieniami a korpusem
formacja gwiazdy porannej.
WYKRESY PUNKTOWO-SYMBOLICZNE - jest to bardzo prosta metoda przedstawiająca zmiany cen, która była używana najczęściej. Wykres tworzy się
wyłącznie z pionowych kolumn, których oś pionowa składa się z oczek, a skala jest wielkością paczki. Ruchy
cen oznaczone są za pomocą krzyżyków i kółek (jeżeli cena wzrasta to stawia się „x”, jeżeli spada to „o”).
Drugim parametrem jest wielkość paczek tworzących odwrócenie niezbędnych do rozpoczęcia nowej kolumny.
ANALIZA FUNDAMENTALNA - koncentruje się na tym, co powinno wydarzyć się na rynku. Czynnikami branymi pod uwagę przy analizie ceny są:
poziom popytu
poziom podaży
wahania sezonowe.
Składa się z etapów:
analiza makroekonomiczna - w tym etapie analizujemy atrakcyjność inwestowania na rynku akcji
analiza sektorowa - analizujemy atrakcyjność inwestowania w konkretną gałąź gospodarki
analiza sytuacyjna spółki - porównujemy spółkę na tle danej branży
analiza finansowa spółki - dokonywana za pomocą analizy wskaźnikowej
wycena akcji.
Ad 1,2) można zastosować różnicę oceny otoczenia i branży np. analiza SWOT, macierz BCG (bostońska grupa konsultingowa)
● 1) gwiazdy - charakteryzują się szybkim wzrostem sprzedaży, mają duży lub dominujący udział w rynku w stosunku do najgroźniejszych konurentów
● 2) przedsiębiorstwa obiecujące - mają szybki wzrost sprzedaży, ale cierpią na brak gotówki, w związku z tym nie możemy liczyć na wysoką dywidendę
● 3) dojne krowy - przedsiębiorstwa, które spoczęły na laurach, są dość bezpieczne, ale nie mają dużych zysków
● 4) psy - najgorsze przedsiębiorstwa, w które nie warto inwestować.
Analiza wskaźnikowa:
wskaźnik wartości rynkowej
a. EPS - wskaźnik zysku przypadającego na jedną akcję. Jeżeli EPS rośnie w czasie, to jest to pozytywnie oceniane przez inwestorów.
Zysk powinien być sprowadzony na jedną akcję na 1 rok.
b. cena do zysku. Jaką wartość płaci się za jedną jednostkę zysku lub określa liczbę lat, w ciągu których zysk przypadający na jedną
akcję pokryje cenę jej zakupu przy założeniu, że firma przynosić będzie takie same zyski w przyszłości.
wskaźnik stopy dywidendy
wskaźnik cena do wartości księgowej przypadające na jedną akcję - wskaźnik ten określa rynkowe oszacowanie majątku spółki
wskaźnik płynności
wskaźnik bieżącej płynności - majątek obrotowy podzaielony przez zobowiązania krótkoterminowe
wskaźnik szybki - majątek obrotowy pomniejszony o zapasy i podzielony przez zobowiązania krótkoterminowe
wskaźnik zadłużenia
wskaźnik rentowności
wskaźnik aktywów ROA
wskaźnik rentowności kapitałów własnych ROE.
ROE - wskaźnik rentowności kapitałów własnych - informuje o rentowności kapitału zainwestowanego. Wskaźnik ten powinien być wyższy od inflacji. Jeżeli wartość tego wskaźnika jest wysoka, to oznacza to, że w spółce jest tendencja mała i rozwojowa (prawdopodobieństwo bankructwa).
ROA - wskaźnik rentowności aktywów - informuje o sprawności zarządzania środkami własnymi.
A/E - wskaźnik struktury kapitału - jest to relacja między środkami a skalą działalności.
BIEŻĄCA WYCENA AKCJI Cena akcji zależy od tego, jakie dywidendy wypłaca spółka.
Założenia związane z wyprowadzaniem wzoru na wycenę akcji:
1. brak zewnętrznego finansowania - spółka nie zaciąga kredytów i nie emituje nowych akcji, dlatego k i r = const
2. stopa zwrotu spółki (g) jest stała w badanym okresie
wymagana stopa zwrotu jest większa od stopy wzrostu spółki (k>g)
brak podatków
prowadzona jest staa polityka dywidend.
Wartość spółki zależy od:
polityki dywidend
wymaganej stopy zwrotu
stopy zwrotu spółki
zysków przypadających na najbliższy rok.
Trzy typy spółek w zależności między wymaganą stopą zwrotu i wewnętrzną stopą zwrotu:
k = r spóki średnie
k < r spółki wzrastające - dobra polityka reinwestycji
k > r spółki spadające.
Twierdzenie o irrewelancji dywidend mówi, że wartość akcji nie zależy od prowadzonej polityki dywidend, ale od wewnętrznej stopy zwrotu.
Modele dywidendy:
model stałej wartości dywidendy
model stałego wzrostu dywidendy
stopa zwrotu z akcji.
Dwa podejścia do ryzyka:
ryzyko jest traktowane jako zagrożenie
ryzyko jest traktowane jako szansa lub zagrożenie.
Podział ryzyka:
rynkowe (systematyczne) - inwestor nie ma na nie wpływu
● ryzyko rynkowe stopy procentowej
● ryzyko kursów walutowych
● ryzyko rynkowe cen akcji
● ryzyko rynkowe cen towarów
● ryzyko indeksu giedowego
● ryzyko spadku lub wzrostu inflacji
nierynkowe (niesystematyczne) - inwestor ma na nie wpływ
● ryzyko niedotrzymania warunków umowy
● ryzyko otoczenia finansowego
● ryzyko otoczenia niefinansowego
● ryzyko wydarzeń nieoczekiwanych.
Miary ryzyka Markowitza (1950)
ryzyko jest mierzone odchyleniem standardowym
semi odchylenia standardowego stopy zwrotu.
Instrumenty pochodne (pozabilansowe):
są wystawiane na inne instrumenty bazowe
rodzaje:
● opcje
● kontrakty terminowe FORWARD i FUTURES
● SWAP.
6