11.

WPŁYW RÓŻYCH CZYNNIKÓW NA TRWAŁOŚĆ ZWIĄZKÓW KOMPLEKSOWYCH

czynniki wewnętrzne - zależą od właściwości atomu centralnego i ligandów, np. duży wpływ na trwałość wiązania metal - ligand ma elektroujemność atomu ligandowego, inny wpływ na trwałość kompleksu ma możliwość utworzenia przez dany ligand pierścienia, ligandy wielokleszczowe tworzą kompleksy chylatowe, które są bardziej trwałe na kompleksy proste - im wyższy ładunek jonu centralnego i im mniejszy jego promień, tym wyższa jest trwałość jonu kompleksowego;

czynniki zewnętrzne - zależą od warunków prowadzenia reakcji, np. temperatury, ciśnienia, stężenia ligandu i jonu centralnego, pH roztworu (np. zależność trwałości kompleksu II i III od pH roztworu)

Efekt chelatowy - Kompleksy chelatowe są trwalsze od ich niechelatowych odpowiedników.

Dane termodynamiczne potwierdzają wiekszą trwałość kompleksów metali z
ligandami wielokleszczowymi (o kilku atomach donorowych, czyli chelatów) niż
ich analogów z jednym tylko atomem donorowym. Np. stała wymiany amoniaku na
etylenodiaminę 2HN-CH2-CH2 -NH2 w komleksie z Co(II) jest znacznie większa od
jedności: Co(NH3)2 + en = Co(en) + 2NH3
Opisane zjawisko nosi nazwę efektu chelatowego. W specyficznych przypadkach
stała zastąpienia jest mniejsza od jedności (bardziej trwałe są kompleksy z
prostymi ligandami) - jest to ujemny efekt chelatowy.

---