FOTOS pod rea anabolic,przekszt ene św sł na ene chem niezb do przepr asymil CO2 i ostat zredu go do cukr pro. nast redu wę w CO2, do przeb proc niezbę są: świa, odp bar asymila, enzymy, CO2, H2O sol min, okre tem. barw fotos: chlor a i b, bar pom: karo i ksan, F ja fot ciąg reak fotochem, któr istot je powst tzw. si asymil w post: ATP& NADPH + H+ zw te są niezbę do przeb faz ciem. Jes zlokaliz w grana chloropl, gdzi są barw fotosy Mech tw ATP jest sprzęż z transp elek i prot przen za pośre specj przeno; pro powst ATP - fosfory fotosy. Fosf cyk: tran elek przeb cykli, prod rea tyl ATP, Fos niecyk: tra elek przeb niecy prod rea są: ATP, NADPH + H+ &O2Prz fosf foto niecy: 2 fotony zaabs przez PS II pow: utle czą wo z utw O2 i uwo H+ do świ tyl, wyt NADPH popr redu NADP+ &przeni H+ do świa tyla przez komp cytoch b/f. - wytw w czasie reak gradi proto po obu str bł tyl pow

uruch enzy

syntazy ATP, kt katal reak synt ATP z ADP i Pi w proc chemiosmo. Pows NADPH i ATP zost wykor bezpo w faz ciem fotos. Przeb fos foto cykl: Cykl pole na tym, że elekt wybi pierw z P700 powr di teg sam chlor P700 Elekt wzbu przez świa są przek z chlor a na łań tran elek kol: plastochinon, cytochrom b/f i pr plastocjaninę z powr na pierw wzb chlo P fotos PS I. Elekt nie doci do reduk NADP, nie wyt się NADPH Fosf ta nie mo być podst fotosy, Podc węd elekt tw się grad prot i nast synte ATP. ATP wytw je prz enz syntaz ATP dzię przep prot ze świ tyl do stro chlorop w proc chemiosmo. Fa cie fot Faza niezależna od światła zachodzi w stromie chloroplastów i polega na przyswajaniu CO2 do związku organicznego przy udziale ATP i NADPH w procesie cyklicznym bez bezpośredniego udziału światła. Cykl Calvina, dzieli się na trzy fazy: karboksylację, redukcję i regenerację. - Karboksylacja polega na enzymatycznym przyłączeniu CO2 do pięciowęglowego związku rybulozo-1,5-bisfosforanu; - reakcję karboksylacji przeprowadza enzymów karboksylaza tzw. Rubisco - rośliny C3 - produktem karboksylacji jest trioza - Redukcja - podczas tej reakcji wykorzystywane są: ATP i NADPH do wytworzenia dwóch cząsteczek aldehydu 3-fosfoglicerynowego. - Regeneracja - cząsteczki 3-węglowego aldehydu 3-fosfoglicerynowego są wykorzystane do tworzenia m.in. glukozy oraz innych związków organicznych; Powstały w fotosyntezie związek aldehyd 3-fosfoglicerynowy stanowi substancję wyjściową do wielu syntez: mono-, oligo- i polisacharydów, aminokwasów, białek, kwasów tłuszczowych i lipidów - czyli wtórnych produktów fotosyntezy. Pomiędzy fazą jasną i ciemną fotosyntezy istnieją ścisłe powiązania poprzez ATP i NADPH; - w fazie jasnej następuje synteza tych związków, a w fazie ciemnej zużycie, Fotosynteza u roślin typu C4 występują szczególne szlaki fotosyntetyczne, zwane w skrócie CAM w szlaku C4, tzw szlakiem Hatcha/Slacka, pierwszym produktem wiązania CO2 jest kwas szczawiooctowy szczawiooctan przekształcany jest w jabłczan następuje dekarboksylacja jabłczanu i powstaje pirogronian i CO2. dwutlenek węgla jest wiązany w cyklu Calvina, a pirogronian wraca do komórek mezofilu, gdzie następuje jego regeneracja do fosfoenolopirogronianu, i ponownie stanowi pierwotny akceptor dwutlenku węgla. ATP - Adenozynotrójfosforan akumulator i przenośnikiem energii we wszystkich żywych układach, zmodyfikowany nukleotyd zbudowanym z:- zasady azotowej -adeniny i cukru - rybozy = tworzą one adenozynę - z trzech reszt fosforanowych. między resztami fosforanowymi występują dwa wysokoenergetyczne wiązania bezwodnikowe, których zerwanie powoduje uwolnienie określonych porcji energii. ATP w procesie rozpadu - hydrolizy - odłącza jedną resztę fosforanową i przekształca się w ADP- adenozynodwufosforan; ADP w procesie hydrolizy tworzy AMP - adenozymononofosforan. ATP jest związkiem nietrwałym W komórkach zwierzęcych ATP powstaje w mitochondriach w procesie oddychania komórkowego, a w roślinnych oprócz mitochondriów w chloroplastach. Powstawanie cząsteczek związków wysokoenergetycznych nazywamy fosforylacją; - polega ona na przyłączaniu grupy fosforanowej do ADP ADP+ Pi › ATP; wyróżniamy fosforylację: - substratową: substrat wysokoenergetyczny + ADP + Pi› substrat niskoenergetyczny + ATP - oksydacyjną: ADP + Pi+ (NADH + H+) + 02 > ATP + (NAD) + H2O - fotosyntetyczną: ADP + Pi + energia świetlna › ATP

Lipidy - tłuszczowce stanowią grupę związków rozpuszczalnych w niepolarnych rozpuszczalnikach organicznych, dzieli się je na: - tłuszcze proste (tłuszcze właściwe i woski) zbudowane tylko z alkoholu i kwasów tłuszczowych - tłuszcze złożone, zawierające obok alkoholu i kwasów tłuszczowych inne składniki, jak: kwas fosforowy, cholinę, galaktozę. występują w tłuszczach i olejach naturalnych. Można przyjąć następujący podział: - tłuszcze właściwe (trójglicerydy), - woski, - lipidy izoprenowe (steroidy i karotenoidy), - tłuszcze złożone. Tłuszcze właściwe należą do estrów, > triglicerydy = acyloglicerole- składnikiem alkoholowym jest glicerol, a kwasowym - jednokarboksylowe, wyższe kwasy tłuszczowe, - kwas tłuszczowy posiada jedną resztę karboksylową i długi łańcuch węglowodorowy. - nie rozpuszczają się w wodzie, ich stan skupienia i temperatura topnienia zależą od długości reszt kwasowych (acylowych) oraz liczby wiązań podwójnych. - pod wpływem ogrzewania z kwasami i zasadami tłuszcze ulegają hydrolizie. - stanowią one magazyn energii dla różnych organizmów. - enzym lipaza katalizuje hydrolizę tłuszczów do glicerolu i kwasów tłuszczowych. Woski to estry wyższych alkoholi jednowodorotlenowych i wyższych kwasów tłuszczowych; - spełniają w przyrodzie rolę ochronną; - alkohole i kwasy tłuszczowe wosków są związkami o dłuższych łańcuchach węglowych (C26- C42). Lipidy izoprenowe to tłuszczowce o budowie opartej na cząsteczce izoprenu, zawierającej podwójne wiązanie. - tworzą lotne substancje - olejki eteryczne , są podstawą budowy kauczuku. - nie ulegają hydrolizie - ważniejszą grupą są steroidy - związki o budowie pierścieniowej, np. Sterole, - sterolem jest cholesterol, prekursor syntezy hormonów sterydowych kwasów żółciowych i witaminy D, tworzy błony biologiczne, osłonki mielinowe, wchodzi w skład lipoprotein Karoteniody karoteny i ksantofile - związki w komórkach roślin i zwierząt - biorą udział w procesie fotosyntezy, a u zwierząt ß- karoten jest najważniejszą prowitaminą A. Tłuszcze złożone - Podstawą klasyfikacji tłuszczów złożonych jest składnik alkoholowy - glicerol, sfingozyna lub komponent dodatkowy - kwas fosforowy, cukier.
- Ze względu na składnik alkoholowy dzieli się je na- glicerolipidy, - sfingolipidy - Ze względu na składnik dodatkowy dzieli się na: - fosfolipidy z kwasem fosforowym np. lecytyna, - glikolipidy z cukrowcami; cukrem może być glukoza, galaktoza lub oligosacharyd; często składnikiem glikolipidów jest kwas sjalowy; Występowanie i rola biologiczna lipidów - wysokoenergetyczny materiał zapasowy (tłuszcze właściwe).
- funkcja ochronna i termoizolacyjna (tłuszcze właściwe).
- warstwa izolacyjną na skórze, sierści, piórach, a u roślin na liściach i owocach (woski) - Fosfolipidy stanowią główne składniki błon biologicznych , np.lecytyna, sfingolipidy
- Glikolipidy wchodzą w skład nasienia u ludzi.
- Są prekursorami witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: karoten- prowitamina A, witamina D jest pokrewna sterydom, E i K - lipidom izoprenowym. - Jako barwniki roślinne, tzw.karotenoidy, pełnią rolę w fazie jasnej fotosyntezy,: karoteny, ksantofile, likopen - Biorą udział w tworzeniu ATP podczas fotosyntezy i oddychania komórkowego, np.plastochinon, ubichinon. - Biorą udział w transporcie cukrów przez błony lipidowe, np.dolichole. - Wchodzą w skład roślin leczniczych, np. Glikozydy i alkaloidy sterydowe.

Aminokwasy i peptydy Związki drobnocząsteczkowe, będące podstawowymi jednostkami strukturalnymi peptydów i białek. W budowie białek wszystkich organizmów uczestniczy tylko 20 typowych aminokwasow. W cząsteczce typowego aminokwasu (a-aminokwasu) wyróżnia się centralnie położony atom węgla a, do którego przyłączone są kowalencyjnie: grupy aminowa i karboksylowa, atom wodoru oraz łańcuch boczny (R) Łańcuchy boczne determinują właściwości fizykochemiczne aminokwasow. Znanych jest ponad 200 aminokwasow Aminokwasy białkowe to a-aminokwasy posiadają węgiel asymetryczny - izomeria optyczna, - należą do szeregu L analogia do kwasu L-(+) mlekowego Aminokwasy hydrofobowe: Alanina, Walina, Leucyna, Izoleucyna, Prolina, Fenyloalanina, Metionina, Tryptofan Prolina - iminokwas , 4 -Hydroksyprolina występuje w kolagenie i żelatynie

Aminokwasy hydrofilowe: Cysteina, Glicyna, Asparagina, Glutamina, Seryna, Treonina, Tyrozyna, Aminokwasy z grupami zasadowymi: Lizyna, Arginina, Histydyna, Aminokwasy z grupami kwasowymi: kwas asparaginowy, kwas glutaminowy Aminokwasy egzogenne - organizm sam nie potrafi syntetyzować i muszą one być dostarczane z zewnątrz z pożywieniem : Izoleucyna, leucyna, lizyna, metionina, fenyloalanina, treonina, tryptofan, histydyna oraz walina

D-Aminokwasy: w przyrodzie występuje ponad 20 D-aminokwasów. - D-alanina i kwas D-glutaminowy ze ścian komórkowych pewnych bakterii oraz różnorodne D-a-aminokwasy w antybiotykach. - D-Phe - Gramicydyna S, D-Leu, D-Val - Gramicydyna A, D-Val - Walinomycyna

Przykłady a-aminokwasów: - Homocysteina - prod. pośredni w syntezie metioniny - Homoseryna - prod. pośredni w katabolizmie treoniny, asparaginianu i metioniny - Ornityna - prod. pośredni w katabolizmie treoniny, asparaginianu i metioniny - Cytrulina - prod. pośredni w biosynt. Mocznika - Kwas argininobursztynowy - prod. pośredni w biosynt. Mocznika - Dopa - prekursor melaniny - Tyroksyna - prekursor hormonów tarczycy - kwas a-aminoadypinowy - produkt pośredni w biosyntezie lizyny u drożdży

Białka Liczba aminokwasów: - Peptydy od 2 - Oligopeptydy kilka-kilkanaście - Polipeptydy poniżej 100 - Białka powyżej 100 Łańcuchy polipeptydowe są utworzone z aminokwasów połączonych wiązaniami peptydowymi Łańcuch polipeptydowy tworzą: regularnie powtarzający się układ wiązań szkieletu i charakterystyczne łańcuchy boczne (R1, R2, R3, R4) Dipeptydy występują w mięśniach, funkcja buforująca (kwas mlekowy), - Karnozyna (β-Ala-His), - Anseryna (β-Ala-N-Met-His) Trójpeptydy działanie antyutleniające w komórkach, - Glutation (γ-Glu-Cys-Gly), reaguje z H2O2 i nadtlenkami organicznymi Oligopeptydy i polipeptydy są często hormonami: Oksytocyna, Wazopresyna, Insulina, Glukagon Kalcytonina, Gastryna, Sekretyna. Angiotensyna Struktur pierwszorzędowa: kolejność(sekwencja) aminokwasów w łańcuchu polipeptydowym Struktura drugorzędowa:układ głównego łańcucha polipeptydowego bez uwzględniania konformacji łańcuchów bocznych cząsteczki białka Struktura trzeciorzędowa:przestrzenny układ wszystkich atomów w cząsteczce (podjednostce) Struktura czwartorzędowa: układ przestrzenny podjednostek w cząsteczce białka Grupa peptydowa jest płaska, ponieważ wiązanie między atomami azotu i węgla ma częściowo charakter wiązania podwójnego

Obecność mostków dwusiarczkowych w białkach wpływa w istotny sposób na ich konformację przestrzenną

Rybonukleaza A, enzym trawienny, ma złożoną strukturę przestrzenną. Struktura czwartorzędowa białek

- RUBISCO -karboksylaza/oksygenaza1,5-rybulozobisfosforanu (RuBP) - kluczowy enzym w fazie ciemnej fotosyntezy

- asymilacja CO2 - najpowszechniej występujące białko w biosferze (ok.. 40 X 106ton !)Klasyfikacja białek na podstawie ich funkcji biologicznej - Enzymy rybonukleaza, lizozym, trypsyna- Białka zapasowe owoalbumina, kazeina, ferrytyna (Fe), gliadyna, zeina - Białka transportowe hemoglobina, hemocjanina, mioglobina (tlen), albumina surowicy - Białka kurczliwe miozyna, aktyna, dyneina - Białka ochronne we krwi kręgowców przeciwciała, fibrynogen, trombina - Toksyny np. jadu kiełbasianego, błonicy i cholery, jad węża, rycyna (roślinna) - Hormony insulina, hormon wzrostowy (somatotropina), relaksyna - Białka strukturalne: glikoproteid, białka strukturalne błon,keratyna, kolagen, elastyna, białka cytoszkieletu Białka proste: protaminy, histony , albuminy , globuliny, prolaminy, gluteliny, skleroproteinyBiałka złożone: Nukleoproteidy, Glikoproteidy, Lipoproteidy, Chromoproteidy, Metaloproteidy, Fosfoproteidy

Enzymy - biokatalizatory • przyspieszaja reakcję chemiczną, • obniżają energię aktywacji, • reakcja musi być termodynamicznie korzystna - spadek energii swobodnej,• wszystkie enzymy są białkami,• katalizują prawie wszystkie reakcje biochemiczne Struktura enzymow: białka proste lub złożone • część niebiałkowa: grupa prostetyczna (silnie związana część składowa) lub koenzym (mogąca występować samodzielnie), • enzym (holoenzym) = apoenzym + koenzym

Koenzymy, grupy prostetyczne: • Układy hemowe (cytochromy, hemoglobina),• koenzymy nikotynamidowe (wit. PP, NAD, NADP),• koenzymy flawinowe (ryboflawina, wit. B2, FMN, FAD),• pirydoksal (wit. B6), kwas tetrahydrofoliowy, biotyna, koenzym A, wit. B12 Czynniki wpływające na aktywność enzymow • temperatura (denaturacja) • pH Mechanizm reakcji enzymatycznej - poprzez utworzenie kompleksu enzym-substrat E + S <-> ES -> E + P - Model Koshlanda - wymuszonego dopasowania - Model Fischera - klucza i zamka Cechy charakterystyczne miejsc katalitycznych enzymow• Zajmują niewielką część enzymu• Mają formę trojwymiarową• Znajdują się zazwyczaj w szczelinach i bruzdach o charakterze hydrofobowym• Substrat musi pasować kształtem do miejsca katalitycznego enzymu- Teoria Fischera - Teoria Koshlanda• Substraty przyłączone są stosunkowo słabymi siłami, Jednostki aktywności enzymatycznej - Jednostka enzymu - taka ilość enzymu, ktora w określonych warunkach katalizuje przekształcenie jednego mikromola substratu w ciągu jednej minuty (pH, temp. 30C, wysycające stężenie substrat) - Aktywność właściwa (molekularna) - ilość jednostek enzymu na 1 mg białka - Liczba obrotow - liczba cząsteczek substratu przekształconych w produkt reakcji na jednostkę czasu, w warunkach pełnego wysycenia enzymu substratem. Inhibitory • hamowanie nieodwracalne (np. grup -SH, CN-, CO, N3-) • hamowanie odwracalne • kompetycyjne (wspołzawodnictwo) • niekompetycyjne Enzymy allosteryczne - budowa podjednostkowa (np. hemoglobina)Międzynarodowa klasyfikacja enzymów Oksydoreduktazy działające m.in na NADH; NADPH Transferazy /przenoszenie grup funkcyjnych/

Hydrolazy m.in Estry, wiązania glikozydowe/peptydowe

Liazy /rozszczepienie bez udziału cząsteczki H2O/

Izomerazy Ligazy/tworzenie wiązań kosztem rozszczepienia ATP/

Węglowodany: sacharydy, cukrowce, cukry

· Wielowodorotlenowe aldehydy lub ketony oraz substancje, ktore po hydrolizie uwalniająte związki lub ich pochodne

· PODZIAŁ WĘGLOWODANOW: · Monosacharydy = jednocukry = cukry proste: - glukoza -cukier gronowy, występuje w wielu płynach ustrojowych roślin i zwierząt, jest produktem hydrolizy polisacharydow - galaktoza -składnik m.in. lipidow roślinnych, laktozy, wielocukrowcow (gumy, śluzy, agar)- fruktoza -cukier owocowy; składnik sacharozy i wielocukrow (np. Inuliny) - ryboza -składnik kwasow nukleinowych, niektorych witamin i koenzymow· Oligosacharydy - kilkucukry złożone z kilku (od 2 do 10) monosacharydow:- sacharoza-materiał zapasowy; biała, krystaliczna substancja, bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie

- laktoza-cukier mlekowy- maltoza -cukier słodowy (zawiera 2 cząsteczki glukozy); rodukt hydrolizy skrobi i glikogenu · Polisacharydy = wielocukry - zbudowane są z dużej liczby monosacharydow (ich liczba sięga 3000) Homopolisacharydy - wielocukry jednoskładnikowe, - skrobia-polisacharyd zapasowy u roślin, stanowi podstawowy składnik pokarmowy człowieka i zwierząt roślinożernych -jest dla nich materiałem energetycznym- celuloza = błonnik, materiał budulcowy ścian komorkowych roślin; znaczny procent celulozy zawiera drewno oraz łodygi - glikogen-substancja zapasowa zwierząt (wątroba, mięśnie)- chityna-buduje pancerze owadow i skorupiakow oraz ściany komorkowe grzybow Heteropolisacharydy= wielocukry wieloskładnikowe - zbudowane są z cząsteczek rożnych monosacharydow: - hemicelulozy, śluzy, gumy roślinne-(polimery pentoz, heksoz i kwasow uronowych) - mukopolisacharydy-polisacharydy zwierzęce, zbudowane z kwasow uronowych i aminocukrow, występują w tkankach łącznych (heparyna, kwas hialuronowy, chondroityna) · Funkcje węglowodanow: - Materiał zapasowy (skrobia, glikogen)/ budulcowy (celuloza, chityna) - Metabolity pośrednie (fosforany cukrow) - Substancje przekaźnikowe w kaskadach sygnałowych (inozytol) - Antygeny (glikoproteiny) - Szkielet DNA i RNA · Czynność optyczna cukrow - cukry to związki optycznie czynne-wykazują zdolność skręcania płaszczyzny polaryzacji światła w prawo lub w lewo - posiadają asymetryczne, nierowno cenne atomy węgla (centra asymetryczne)- cukry szeregu D rożniące się konfiguracją przy jednym węglu asymetrycznym to epimery,· Mutarotacja-ustalanie się rownowagi między formami α i β( anomery) w roztworze, związane ze zmianą skręcalności optycznej roztworu, α→α+β

Polisacharydy · Oligosacharydy są składnikami:

- glikozydow roślinnych Wicjanoza = L-arabinoza + D-glukoza, Trehaloza , Solatrioza - antybiotyków - bleomycyna A2, streptomycyna, neomycyna, kanamycyna · Amygdalina-w nasionach Rosaceae, glikozyd gorzkiego smaku (migdały, pestki wiśni, brzoskwiń )· HOMOPOLISACHARYDY - Skrobia = amyloza+ amylopektyna- W wyniku hydrolitycznego rozpadu powstają amylodekstryny, erytrodekstryny i achrodekstryny

· Glikogen - budową przypomina amylopektyny ale rozgałęzienia częstsze niż w amylopektynie· Chityna: - polisacharyd strukturalny u bezkręgowcow · HETEROPOLISACHARYDY zwierzęce: glikozaminoglikany,(mukopolisacharydy), proteoglikany- HEPARYNA: - kwaśny mukopolisacharyd, - hamuje przekształcanie protrombiny w trombinę oraz oddziaływanie trombiny na fibrynogen. - stosowana przy przetaczaniu krwi oraz przy nadmiernej krzepliwości · Kwas hialuronowy - nierozgałęziony, kwaśny mukopolisacharyd - tworzy lepkie, galaretowate roztwory mazidła stawowe -tarcie; - tkanka łączna skory i międzykomorkowa substancja podstawowa -zapora dla bakterii · Chondroityna - kwaśny wielocukrowiec - głowny wielocukier proteoglikanow chrząstki - zbudowany z kwasu β-D-glukuronowego i β-D-N-acetyloglukozoaminy - wiązania: na przemian β-(1→3) i β-(1→4) siarczan chondroityny

· PROTEOGLIKANY - glikoproteiny od 10 do 250 kDa -cześć cukrowa dominuje. - Składnikami cukrowymi są najczęściej mukopolisacharydy - proteoglikan chrzastki. - Trzon -nić kwasu hialuronowego do 4 μm, do tego dołaczone około 100 łańcuchow bocznych zbudowanych z rdzenia białkowego, do ktorego są przyłączone wiązaniami O-lub N-glikozydowymi

siarczan chondroityny, siarczan keratanu i grupy oligosacharydowe · Mureina peptydoglikan bakteryjnych ścian komorkowych · HETEROPOLISACHARYDY ROŚLINNE

Pektyny:- składniki zlepiające komorki roślinne w tkanki/ składniki pierwotnej ściany komorkowej (15 -40%) - silnie uwodnione, tworzą galaretki i żele- budowa: głowny składnik (> 80%): polimer kwasu galakturonowego (wiązanie α-1→4), rownież galaktany i arabany - reszty COOH są częściowo zestryfikowane metanolem - mogą tworzyć sole (np. z Ca2+) tworząc nierozpuszczalne pektyniany - zastosowanie: przemysł spożywczy (galaretki), kosmetyczny, farmaceutyczny - hamują krwawienia, regenerują śluzowkę przewodu pokarmowego

Hemicelulozy - dwa typy łańcuchow rozgałęzionych, silnie związane z celulozą: I -kwas glukuronowy i pentozy: (Ara, Xyl);

II -pentozy: (Ara, Xyl) i heksozy (Glu, Gal, Man) - wyróżniamy o ksylany, mannany galaktany - nierozpuszczalne w wodzie, jedynie w silnie kwaśnych lub zasadowych roztworach

• Laminaryna - polimer D-Glu, - wiązanie β-1→3, a czasem β-1→6, z możliwymi rozgałęzieniami typu β-1→6 - stosowana w farmakologii -przeciwdziała koagulacji • Gumy roślinne - zestalające się na powietrzu, lepkie wycieki z tkanek roślinnych, głownie drzewiastych - przykłady: guma arabska - rozgałęziony wielocukier zbudowany z D-Gal, L-Ara, L-Ram, kwasu Dglukuronowego; występuje głownie w postaci soli wapniowych • Śluzy roślinne - tworzą się podczas normalnego wzrostu roślin bez udziału bodźcow zewnętrznych, nie są wydzielinami - pełnia rolę cukrow zapasowych, rezerwy wodnej i stanowią koloid ochronny • Glikoproteiny - krotkie oligosacharydy pełniące rożnorodne funkcje, np. adhezja komorek. - decydują one o właściwościach antygenowych komorek np. Erytrocytow. • Węglowodany są przyłączone do białek poprzez resztę asparaginy (wiązanie Nglikozydowe) lub resztę seryny bądź treoniny (wiązanie O-glikozydowe) • Glikozylacja białek zachodzi w świetle retikulum endoplazamycznego (ER) • Przyłączenie oligocukrow: • Część cukrowa białek N-glikozylowanych jest syntetyzowana na cząsteczce dolicholu - reszty cukrowe dołączone są do grupy fosforanowej - fosforan dolicholu ustawiony jest błonie ER w taki sposob, że reszta fosforanowa wystaje do cytoplazmy • synteza części oligosacharydowej białek N-glikozylowanych przebiega w trzech etapach: - wytworzony prekursor przenoszony jest nastepnie na resztę Asn w całości przez specyficzne glikozylotransferazy - dalsza modyfikacja oligosacharydu i przyłączenie cukrow do białek wiązaniem - O-glikozydowym odbywa się w aparacie Golgiego

---