ZESTAW I

1. Proszę zdefiniować pojęcia podatnika, płatnika i inkasenta oraz podać przykłady.

PODATNIKIEM jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

PŁATNIKIEM jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

INKASENTEM jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

2. Kto i kiedy może złożyć skargę kasacyjną?

Od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Skargę kasacyjną może wnieść strona, prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich po doręczeniu im odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

• naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

• naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez adwokata lub radcę prawnego. Jeżeli skargę kasacyjną sporządza sędzia, prokurator, notariusz, radca Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa albo profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych, będący stroną, jej przedstawicielem lub pełnomocnikiem albo, jeżeli skargę kasacyjną wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich.

Skarga kasacyjna może być sporządzona przez:

• doradcę podatkowego - w sprawach obowiązków podatkowych;

• rzecznika patentowego - w sprawach własności przemysłowej.

Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.

Skargę kasacyjną wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia stronie odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

Termin do wniesienia skargi kasacyjnej dla stron wiąże również prokuratora i Rzecznika Praw Obywatelskich. Jeżeli jednak orzeczenia nie doręcza się stronie prokurator i Rzecznik Praw Obywatelskich mogą w terminie trzydziestu dni od dnia wydania orzeczenia wystąpić o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia i wnieść skargę kasacyjną w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem.

3. Proszę zdefiniować rodzaje decyzji wymiarowych na dowolnie wybranych przykładach.

Organ podatkowy wydając decyzję wymiarową jest zobowiązany do uwzględniania wszystkich elementów wpływających na wysokość zobowiązania. Tak uznał NSA w wyroku z dnia 28 sierpnia 2007 r., sygn. akt I FSK 1119/06.

W wyniku czynności kontrolnych stwierdzono, że podatnik zaniżył podatek należny z uwagi na nieujęcie w ewidencji sprzedaży VAT oraz niewykazanie w deklaracji VAT-7 podatku należnego z tytułu WNT. Organy podatkowe wydając decyzję stwierdziły, że w tym przypadku podatnik z własnej woli nie skorzystał z przysługującego mu prawa do odliczenia VAT. Zatem do rozliczenia VAT naliczonego nie uwzględniły podatku z tytułu WNT.

Podatnik nie zgadzając się z tym stanowiskiem złożył skargę do WSA w Warszawie, który stwierdził, iż zaskarżona decyzja nie narusza prawa. Zdaniem Sądu w orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że w przypadku, gdy podatnik nie złożył deklaracji lub nie uwzględnił w złożonej deklaracji faktur, na podstawie których przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT, nie może tego uczynić organ wydający decyzję określającą wysokość zobowiązania w podatku VAT.

Podatnik złożył skargę kasacyjną do NSA, który uznał, że zasługuje ona na uwzględnienie.

NSA stwierdził, że jedną z podstawowych (elementarnych) zasad podatku od wartości dodanej jest zasada jego neutralności dla podatnika. Faktycznie bowiem ciężar tego podatku obciąża konsumenta, w związku z czym nie powinien on dotykać podmiotów, którzy uczestnicząc w obrocie nie są finalnymi odbiorcami dóbr i usług.

Sąd przyznał rację podatnikowi, że wszelkie odstępstwa od zasady potrącalności podatku naliczonego stanowią wyjątki istotnie ograniczające zasady konstrukcyjne podatku. Muszą one zatem wynikać z przepisu prawa, a nie z wykładni celowościowej czy słusznościowej.

Ponadto, jak zauważył Sąd, zgodnie z przepisami ustawy o VAT (art. 99 ust. 12), wyliczenie tego podatku może nastąpić również w wyniku określenia jego właściwej wysokości przez organ podatkowy. Żaden przepis nie wyklucza uwzględnienia w takim przypadku prawa podatnika do odliczenia VAT, tym bardziej, iż ten wnioskując o uwzględnienie odliczenia podatku, jak najpełniej wyartykułował chęć skorzystania z przysługującego mu uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego za okres, którego kontrola dotyczyła - podkreślił Sąd w uzasadnieniu wyroku.

ZESTAW II

1. Na czym polega dwuinstancyjność postępowania podatkowego?

Postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne. Decyzje, od których nie służy odwołanie w postępowaniu podatkowym, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana tych decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania mogą nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w niniejszej ustawie oraz w ustawach podatkowych.

2. Jakie przepisy stosuje się do postępowań egzekucyjnych w zakresie zobowiązań podatkowych?

Postępowanie egzekucyjne w administracji regulowane jest ustawą z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Ustawa określa:

• sposób postępowania wierzycieli w przypadkach uchylania się zobowiązanych od wykonania ciążących na nich obowiązków,

• prowadzone przez organy egzekucyjne postępowanie i stosowane przez nie środki przymusu służące doprowadzeniu do wykonania lub zabezpieczenia wykonania obowiązków, sposób i zakres udzielania pomocy obcemu państwu lub korzystania z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych.

3. O czym świadczy numer NIP?

Numer NIP świadczy, iż:

• . godnie z jest yjna prowadzona jest rowych .ieruchomości.karżenia.

nstancji.

2828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami,

• inne podmioty niż, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków,

• podmioty będące, na podstawie odrębnych ustaw, płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenia zdrowotne, zwane dalej "płatnikami składek ubezpieczeniowych" podlegają obowiązkowi identyfikacji i ewidencji zgodnie z ustawą.

Osoby posiadające numer NIP są podatnikami:

• Podatku VAT,

• Akcyzy,

• Podatku dochodowego od osób prawnych,

• Podatku dochodowego od osób fizycznych,

• Podatku leśnego, rolnego i innych.

Ewidencji podatników, płatników podatków i płatników składek ubezpieczeniowych dokonują naczelnicy urzędów skarbowych.

ZESTAW III

1. Proszę wskazać organy podatkowe.

Organem podatkowym, stosownie do swojej właściwości, jest:

• naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa - jako organ pierwszej instancji;

• dyrektor izby skarbowej, dyrektor izby celnej - jako:

• organ odwoławczy odpowiednio od decyzji naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego,

• organ pierwszej instancji, na podstawie odrębnych przepisów,

• organ odwoławczy od decyzji wydanej przez ten organ w pierwszej instancji;

• samorządowe kolegium odwoławcze - jako organ odwoławczy od decyzji wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty albo marszałka województwa.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem podatkowym - jako:

• organ pierwszej instancji w sprawach stwierdzenia nieważności decyzji, wznowienia postępowania, zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia jej wygaśnięcia - z urzędu;

• organ odwoławczy od decyzji wydanych w sprawach, o których mowa w pkt 1;

• organ właściwy w sprawach porozumień dotyczących ustalenia cen transakcyjnych;

• organ właściwy w sprawach interpretacji przepisów prawa podatkowego,

• organ właściwy w sprawach informacji przekazywanych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe o założonych i zlikwidowanych rachunkach bankowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Organami podatkowymi wyższego stopnia są organy odwoławcze.

Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, nadać uprawnienia organów podatkowych:

• Szefowi Agencji Wywiadu,

• Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

• Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego,

• Szefowi Służby Wywiadu Wojskowego,

• Szefowi Służby Kontrwywiadu Wojskowego - jeżeli jest to uzasadnione ochroną tajemnicy państwowej i wymogami bezpieczeństwa państwa.

Minister właściwy do spraw finansów publicznych sprawuje ogólny nadzór w sprawach podatkowych.

2. Proszę scharakteryzować procedurę rejestracyjną.

Procedura rejestracyjna obejmuje postępowanie ewidencyjne oraz aktualizacyjne. Jest prowadzona zgodnie z:

• Ustawą z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,

• Rozporządzeniem MF z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych,

• Rozporządzeniem MF z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie trybu składania zgłoszeń identyfikacyjnych oraz aktualizacyjnych przez podatników podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości.

Ustawa określa zasady ewidencji podatników, płatników podatków, a także płatników składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenia zdrowotne, zasady i tryb nadawania numerów identyfikacji podatkowej oraz zasady posługiwania się tymi numerami.

Obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają:

• . godnie z jest yjna prowadzona jest rowych .ieruchomości.karżenia.

nstancji.

2828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828282828Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami,

• inne podmioty niż, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków,

• podmioty będące, na podstawie odrębnych ustaw, płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenia zdrowotne, zwane dalej "płatnikami składek ubezpieczeniowych"

Ewidencji podatników, płatników podatków i płatników składek ubezpieczeniowych dokonują naczelnicy urzędów skarbowych.

Nadanie NIP następuje w drodze decyzji wydanej przez naczelnika urzędu skarbowego.

W przypadku osób fizycznych rozpoczynających działalność gospodarczą decyzję, wydaje się w terminie 3 dni roboczych. Decyzja zawiera numer PESEL, o ile osoba fizyczna taki posiada.

NIP nie może mieć ukrytego lub jawnego charakteru znaczącego, określającego pewne cechy podatnika, płatnika podatku albo płatnika składek ubezpieczeniowych.

Podatnicy obowiązani są do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego; zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.

Właściwość organów rejestracyjnych:

• dla podatników podatku od towarów i usług, niekorzystających ze zwolnienia od tego podatku - naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach podatku od towarów i usług;

• dla jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na siedzibę jednostki lub miejsce wykonywania działalności;

• dla pozostałych podatników:

• będących podatnikami podatku dochodowego - naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach tego podatku,

• niebędących podatnikami podatku dochodowego - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podatnika,

• jeżeli podatnik nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Polsce - naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście;

• dla płatników podatków oraz płatników składek ubezpieczeniowych, niebędących jednocześnie podatnikami, o których mowa w pkt 1-3 - naczelnik urzędu skarbowego właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę płatnika; w pozostałych przypadkach właściwym naczelnikiem urzędu skarbowego jest naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście.

Termin dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego:

• Podatnicy podatku od towarów i usług lub podatku akcyzowego - przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu jednym z tych podatków. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się niezależnie od zgłoszenia rejestracyjnego,

• Podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych - nie później niż w terminie złożenia pierwszej deklaracji dotyczącej zaliczki na ten podatek.

• Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, niebędące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, które:

• zatrudniają pracowników - nie później niż w terminie złożenia pierwszej, od dnia wejścia w życie ustawy, deklaracji dotyczącej zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych;

• nie zatrudniają pracowników - w terminie miesiąca od dnia dokonania wpisu w ewidencji działalności gospodarczej lub we właściwym rejestrze.

• Podatnicy wpisani do ewidencji działalności gospodarczej lub właściwego rejestru przed dniem wejścia w życie ustawy - w terminie 5 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

• Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy samodzielnie obliczają zaliczki na ten podatek lub samodzielnie opłacają go w formach zryczałtowanych - w terminie złożenia pierwszej, od dnia wejścia w życie ustawy, deklaracji dotyczącej tej zaliczki albo dokonania wpłaty zryczałtowanego podatku.

• Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych - nie później niż wraz ze złożeniem pierwszego, od dnia wejścia w życie ustawy, zeznania rocznego, w terminie przewidzianym do jego złożenia, z zastrzeżeniem art. 8.

• Podatnicy będący wyłącznie podatnikami podatków stanowiących dochody budżetów gmin dokonują zgłoszenia identyfikacyjnego nie później niż w terminie:

• złożenia pierwszej deklaracji na podatek rolny, leśny lub od nieruchomości,

• dokonania pierwszej wpłaty podatków

• Płatnicy podatków, niepodlegający obowiązkowi ewidencyjnemu jako podatnicy - nie później niż w terminie przekazania do organu podatkowego pierwszej deklaracji podatkowej, do której składania obowiązani są płatnicy podatków.

• Płatnicy składek ubezpieczeniowych, niepodlegający obowiązkowi ewidencyjnemu jako podatnicy ani jako płatnicy podatków - nie później niż w terminach przewidzianych w odrębnych przepisach dotyczących terminów zgłaszania do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego.

Rola płatnika;

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, którym płatnik na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych:

• pobiera zaliczki miesięczne, dokonując zmniejszenia kwot pobieranych zaliczek, lub

• dokonuje rocznego rozliczenia podatku, a nie dokonywał zmniejszenia kwot zaliczek, lub

• pobiera zaliczkę wyłącznie od dochodu z tytułu umowy o dzieło lub umowy zlecenia

- dokonują zgłoszenia identyfikacyjnego za pośrednictwem tego płatnika.

Podatnik składa płatnikowi zgłoszenie identyfikacyjne w terminie 14 dni od dnia otrzymania formularza zgłoszenia.

Płatnik obowiązany jest przekazać, w tym za pośrednictwem placówki pocztowej operatora publicznego, zgłoszenie identyfikacyjne naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika, w terminie 14 dni od dnia złożenia formularza zgłoszenia przez podatnika.

Aktualizacja danych

Podatnicy mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego:

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, dla których płatnikiem jest organ emerytalny lub rentowy, mogą dokonać zgłoszenia aktualizacyjnego za pośrednictwem tego płatnika. Płatnik jest obowiązany przekazać zgłoszenie naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu dla podatnika w terminie 7 dni od dnia złożenia przez podatnika tego zgłoszenia.

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych nieprowadzący działalności gospodarczej, dla których obowiązek aktualizowania danych wynika z faktu otrzymania dowodu osobistego, mogą dokonać zgłoszenia aktualizacyjnego za pośrednictwem organu wydającego dowód osobisty.

• Przedsiębiorcy - nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych

• podatnicy w wyniku utraty prawa do zwolnienia od podatku od towarów i usług lub rezygnacji z tego prawa, zmieniła się właściwość naczelnika urzędu skarbowego; w tym przypadku zgłoszenia aktualizacyjnego dokonuje się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu w sprawach podatku od towarów i usług, wraz ze zgłoszeniem rejestracyjnym,

• Płatnicy podatków, niepodlegający obowiązkowi aktualizacji danych ewidencyjnych jako podatnicy, dokonują zgłoszenia aktualizacyjnego nie później niż w - następującym bezpośrednio po zaistnieniu zdarzenia powodującego obowiązek aktualizacji - terminie przekazania do organu podatkowego pierwszej deklaracji podatkowej, do składania której obowiązani są płatnicy podatków.

Zgłoszenia elektroniczne

Zgłoszenia identyfikacyjne oraz zgłoszenia aktualizacyjne określone w rozporządzeniu mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Naczelnik urzędu skarbowego lub elektroniczna skrzynka podawcza systemu teleinformatycznego administracji podatkowej potwierdza, w formie elektronicznej, złożenie zgłoszenia za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Zasady posługiwania się NIP

Podatnicy podają NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych, do których poboru obowiązane są organy podatkowe lub celne. W sprawach dotyczących zobowiązań podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych podatnicy mają obowiązek podawać NIP na żądanie:

• organów administracji rządowej i samorządowej;

• organów kontroli skarbowej;

• przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli;

• banków;

• stron czynności cywilnoprawnych;

• płatników oraz inkasentów podatków i niepodatkowych należności budżetowych.

Płatnicy i inkasenci obowiązani są żądać od podatników podania NIP i przekazywać go organom podatkowym.

Osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz inne podmioty będące podatnikami na podstawie przepisów prawa polskiego oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, w tym także mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd za granicą, w przypadku uzyskania numeru służącego identyfikacji dla celów podatkowych lub ubezpieczeń społecznych w innym państwie, są obowiązane podawać ten numer na żądanie:

• organów podatkowych;

• organów kontroli skarbowej i jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej;

• płatników podatków;

• organów i instytucji ubezpieczeń społecznych;

Zasady posługiwania się NIP

NIP nadany podatnikowi (płatnikowi podatków lub płatnikowi składek ubezpieczeniowych) nie przechodzi na następcę prawnego, z wyjątkiem:

• Przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa lub przedsiębiorstwa komunalnego w jednoosobową spółkę gminy,

• Przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową lub spółki handlowej w inną spółkę handlową.

W przypadku zgonu lub ustania bytu prawnego podatnika, decyzja o nadaniu NIP wygasa z mocy prawa.

Dokumentacja związana z nadaniem NIP

Dokumentacja związana z nadaniem NIP oraz jego aktualizacją jest gromadzona i przechowywana w urzędach skarbowych.

• Naczelnik US obowiązany jest do potwierdzenia faktu nadania NIP na wniosek zainteresowanego,

• Naczelnik US, który wydał decyzję o nadaniu NIP wydaje duplikat decyzji o nadaniu NIP na wniosek podatnika.

Krajowa Ewidencja Podatników

Krajowa Ewidencja Podatników służy:

• Gromadzeniu i weryfikacji danych wynikających ze zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych podatników,

• Porównaniu danych wynikających ze zgłoszeń identyfikujących i aktualizujących podatników z innymi rejestrami urzędowymi w celu ustalenia podatników, którzy naruszyli przepisy ustawy.

Dokumentacja ta jest objęta tajemnicą skarbową.

Udostępnianie danych

Dane zawarte w zgłoszeniach identyfikacyjnych udostępnia się wyłącznie:

• Sądom, prokuratorom, organom podatkowym, organom celnym, przedstawicielom NIK, policji, ABW, CBA, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Żandarmerii Wojskowej - w związku z prowadzonym postępowaniem,

• Szefowi krajowego centrum informacji kryminalnych, jednostkom organizacyjnym kontroli skarbowej - w celu realizacji ich zadań ustawowych,

• Komornikom sądowym i organom egzekucyjnym wymienionym w odrębnych przepisach - w związku z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym lub zabezpieczającym,

• Podatnikowi w zakresie dotyczącym jego numeru,

• Naczelnym i centralnym organom administracji rządowej - w związku z postępowaniem w sprawie udzielenia koncesji bądź zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej,

• Służbom statystyki publicznej w zakresie i dla potrzeb wynikających z przepisów o statystyce publicznej,

• ZUS oraz PFRON do realizacji zadań i celów określonych w odrębnych ustawach,

• Generalnemu inspektorowi informacji finansowej w celu wykonywania obowiązków, wynikających z przepisów o przeciwdziałaniu wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł

• Organom prowadzącym urzędowe rejestry na ich wniosek zawierający dane niezbędne do identyfikacji podatników - w zakresie NIP - w związku z realizacją zadań ustawowych.

3. Kto i kiedy może złożyć skargę na decyzję podatkową organu II instancji?

Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub RPO. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, gdy stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem skargi, skargę na akty lub czynności, można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu do usunięcia naruszenia prawa.

Stronami w postępowaniu w sprawach sądowoadministracyjnych są:

• skarżący,

• organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem skargi.

Strony i ich organy lub przedstawiciele ustawowi mogą działać osobiście lub przed sądem.

ZESTAW IV

1. Proszę zdefiniować pojęcia: obowiązek i zobowiązanie podatkowe na dowolnie wybranym przykładzie.

OBOWIĄZEK PODATKOWY to wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

ZOBOWIĄZANIE PODATKOWE to wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

2. Proszę wymienić procedury przedwymiarowe.

PROCEDURY PRZEDWYMIAROWE:

• Procedury wydawania interpretacji urzędowych i udzielanie wiążących interpretacji indywidualnych,

• Specjalna dokumentacja podatkowa i procedura zawierania wiążących porozumień cenowych,

• Czynności sprawdzające,

• Procedury kontroli podatkowej.

3. Proszę omówić rolę pełnomocnika w postępowaniu sądowo - administracyjnym.

Pełnomocnikiem strony może być adwokat, a ponadto inny skarżący lub uczestnik postępowania, rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępny strony ora osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, a także inne osoby zgodnie z przepisami szczególnymi. Pełnomocnikiem osoby prawnej lub przedsiębiorcy może być pracownik tej jednostki albo jej organu nadrzędnego. Dotyczy to także państwowych i samorządowych j.o. nieposiadających osobowości prawnej.  Pełnomocnictwo może być:

• ogólne - do prowadzenia spraw przed sądami administracyjnymi;

• do prowadzenia poszczególnych spraw;

• do niektórych tylko czynności w postępowaniu.

Pełnomocnik obowiązany jest przy pierwszej czynności procesowej dołączyć do akt sprawy pełnomocnictwo z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny, doradca podatkowy i rzecznik patentowy mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa. Sąd może w razie wątpliwości zażądać urzędowego poświadczenia podpisu strony. W toku sprawy pełnomocnictwo może być udzielone ustnie na posiedzeniu sądu przez oświadczenie złożone przez stronę i wciągnięte do protokołu. Pełnomocnictwo udzielone przez osobę fizyczną, która nie jest przedsiębiorcą, składane przez radcę prawnego, powinno zawierać oświadczenie pełnomocnika w przedmiocie pozostawania w stosunku pracy. W przypadku udzielenia pełnomocnictwa w sposób określony w § 2, oświadczenie radcy prawnego złożone wobec sądu wpisuje się do protokołu.

Pełnomocnictwo ogólne lub do prowadzenia poszczególnych spraw obejmuje z samego prawa umocowanie do:

• wszystkich łączących się ze sprawą czynności w postępowaniu, nie wyłączając skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego jej wniesieniem;

• udzielenia dalszego pełnomocnictwa na zasadach określonych w odrębnych przepisach;

• cofnięcia skargi w całości lub w części, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie;

• odbioru kosztów postępowania.

ZESTAW V

1. Proszę omówić pojęcie działalności gospodarczej z Ordynacji podatkowej.

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA - rozumie się przez to każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

2. Proszę scharakteryzować procedurę czynności sprawdzających.

Obszary regulacji procedury czynności sprawdzających:

• Instytucja czynności sprawdzających i korekt pod nadzorem, ściśle związana z samowymiarem zobowiązań podatkowych,

• Postępowanie dowodowe nieodpowiadające założeniami czynnościom sprawdzającym,

• Po części ogniwo samowymiaru, po części selektywna korekta samowymiaru,

• Wyłączenia organu,

• Procedura zaczerpnięta z postępowania podatkowego.

Organy podatkowe I instancji dokonują czynności sprawdzających mających na celu:

• Sprawdzenie terminowości,

• Składania deklaracji,

• Wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym pobieranych przez płatników oraz inkasentów,

• Stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów,

• Ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami.

Szeroki zakres uprawnień umożliwia organowi podatkowemu przeprowadzenie w ramach czynności sprawdzających pełnego postępowania dowodowego.

W razie błędów rachunkowych, oczywistych omyłek, bądź, gdy wypełniono deklarację niezgodnie z wymogami prawa organ podatkowy:

• Zwraca się do składającego deklaracje o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość - tzw. „korekta pod nadzorem”,

• Koryguje deklaracje, dokonując poprawek lub uzupełnień, jeżeli kwota tej korekty nie przekracza 1 000 zł

Wówczas organ podatkowy uwierzytelnia kopię skorygowanej przez siebie deklaracji oraz doręcza podatnikowi uwierzytelnioną kopię skorygowanej deklaracji wraz z informacją o związanej z korektą zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty bądź informację o braku takich zmian.

Na korektę dokonaną przez organ podatkowy podatnik, płatnik lub inkasent ma prawo wnieść sprzeciw do organu, który dokonuje korekty, w terminie 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę.

W razie niewniesienia sprzeciwu w w/w terminie korekta deklaracji dokonana przez organ wywołuje skutki prawne takie same jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.

Jeżeli ze złożonej deklaracji lub wniosku w sprawie zwrotu podatku wynika, ze podatnik skorzystał z przysługujących mu ulg podatkowych, organ podatkowy może zwrócić się do niego o okazanie dokumentów lub fotokopii dokumentów, których posiadania przez podatnika, w określonym czasie wymaga przepis. Banki, zakłady ubezpieczeń i funduszy inwestycyjnych, w zakresie indywidualnych kont emerytalnych, oraz domy maklerskie, banki prowadzące działalność maklerską, towarzystwa funduszy inwestycyjnych u spółdzielcze kasy oszczędnościowo kredytowe, na żądanie naczelnika US lub UC, są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji zdarzeniach stanowiących podstawę do skorzystania przez podatnika z ulg podatkowych, jeżeli zostały wykazane w deklaracji złożonej przez podatnika.

Organ podatkowy, za zgodą podatnika może dokonać oględzin lokalu mieszkalnego lub części tego lokalu, jeżeli jest to niezbędne do zweryfikowania zgodności stanu faktycznego z danymi wynikającymi ze złożonej deklaracji lub wniosku w sprawie zwrotu podatku oraz z innych dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na cele mieszkaniowe lub skorzystanie przez podatnika z ulg inwestycyjnych.

Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być:

• Księgi podatkowe,

• Deklaracje złożone przez stronę,

• Zeznania świadków,

• Opinie biegłych,

• Materiał i informacje zebrane w wyniku oględzin,

• Informacje podatkowe oraz inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej,

• Materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

Organ podatkowy może żądać złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożeni deklaracji lub wezwać do jej złożenia, jeżeli deklaracja nie została złożona mimo takiego obowiązku. W razie wątpliwości, co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny podania w wątpliwość rzetelnych danych w niej zawartych.

Jeżeli przeprowadzenie czynności sprawdzających zasadność zwrotu podatku wymaga przedłużenia terminu zwrotu podatku wynikającego z odrębnych przepisów, organ podatkowy może postanowić w drodze postanowienia o przedłużeniu tego terminu do czasu zakończenia czynności sprawdzających. Na postanowienie to służy zażalenie.

Organ podatkowy, w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową, może żądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarcza przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika w celu sprawdzenia prawidłowości i rzetelności. Z czynności ty sporządza się protokół.

Jeżeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności u kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania organu przeprowadzającego kontrolę, czynności te na zlecenie tego organu może także dokonać organ właściwy miejscowo.

W przypadku włączenia organu podatkowego od dokonywania czynności sprawdzających, deklaracja jest składana w organie podatkowym podlegającym wyłączeniu. Organ ten przekazuje deklarację do organu wyznaczonego do dokonywania czynności sprawdzających, pozostawiając jej kopię.

Obowiązujące obecnie przepisy dotyczące czynności sprawdzających:

• Uprawniają organy podatkowe do przeprowadzenia pełnego postępowania dowodowego bez konieczności wszczynania postępowania podatkowego,

• Uprawniają do badania całości działalności podatnika,

• Nie wymagają ujawnienia wszystkich wykrytych błędów podatnika,

• Nie zapewniają podatnikom pełnej ochrony procesowej,

• Uprawniają organy podatkowe do przeprowadzenia pełnego postępowaniem nie wskazuje, kiedy czynności sprawdzające się zaczynają, ani kiedy kończą,

• Nie wyznaczają jasnej granicy między czynnościami sprawdzającymi a postępowaniem podatkowym,

• Nie gwarantują podatnikowi, że korekta deklaracji dokonana w wyniku czynności sprawdzających jest poprawna.

3. Proszę scharakteryzować procedurę egzekucyjną w administracji.

Procedura egzekucyjna w administracji uregulowana jest ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Ustawa określa:

• Sposób postępowania wierzycieli w przypadkach uchylania się zobowiązanych, od wykonania ciążących na nich obowiązków,

• Prowadzone przez organy egzekucyjne postępowanie i stosowane przez nie środki przymusu służące doprowadzeniu do wykonania lub zabezpieczenia wykonania obowiązków,

• Sposób i zakres udzielania pomocy obcemu państwu lub korzystania z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych.

Egzekucji administracyjnej podlegają zobowiązania z tytułu:

• Podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy dotyczące zobowiązań podatkowych Ordynacji podatkowej.

• Grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej,

• Inne należności pieniężne, jeżeli pozostają we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej,

• Należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek,

• Należności pieniężne wynikające z tytułu:

• Podatku VAT,

• Akcyzy,

• Podatku od dochodu lub majątku,

• Podatku od składek ubezpieczeniowych,

• Odsetek, kar i grzywien administracyjnych, kosztów i innych należności związanych z w/w należnościami.

Egzekucji administracyjnej nie podlegają:

• Przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie niezbędne dla zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny,

• Zapasy żywności i opału, niezbędne dla zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny na okres 30 dni,

• 1 krowa lub 2 kozy albo 3 owce, potrzebne do wyżywienia zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,

• Pieniądze w kwocie 760 zł,

• Dokumenty osobiste, po jednej obrączce zobowiązanego i jego współmałżonka, wykonanej z metali szlachetnych, ordery i odznaczenia oraz przedmioty niezbędne zobowiązanemu i członkom jego rodziny do nauki lub wykonywania praktyk religijnych, a także przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane znacznie poniżej ich wartości, a które dla zobowiązanego mają znaczną wartość użytkową,

• Kwoty otrzymane jako stypendia,

• Rzeczy służące w kościołach i innych domach modlitwy do odprawiania nabożeństwa lub wykonywania innych praktyk religijnych albo będące obiektami kultu religijnego, choćby były kosztownościami lub dziełami sztuki.

Za przedmioty niezbędne zobowiązanemu i członkom jego rodziny nie uważa się:

• Mebli stylowych i stylizowanych,

• Telewizorów do odbioru programu w kolorze, chyba że zobowiązany wykaże, że od roku produkcji telewizora minęło więcej niż 5 lat,

• Stereofonicznych radioodbiorników,

• Urządzeń służących do nagrywania lub odtwarzania obrazu lub dźwięku,

• Komputerów i urządzeń peryferyjnych, chyba, że są one niezbędne zobowiązanemu do pracy zarobkowej wykonywanej przez niego osobiście,

• Futer ze skór szlachetnych,

• Dywanów wełnianych i ze skór naturalnych,

• Porcelany, szkła ozdobnego i kryształów,

• Sztućców z metali szlachetnych,

• Dzieł sztuki.

Wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym przepisami Kodeksu pracy.

Egzekucja należności pieniężnych;

• Egzekucja z wynagrodzenia za pracę,

• Ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego i ubezpieczenia społecznego oraz renty socjalnej,

• Z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych,

• Z innych wierzytelności pieniężnych,

• Z praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych lub innych rachunkach oraz z wierzytelności z rachunków pieniężnych,

• Z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych,

• Egzekucja z weksla,

• Z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej,

• Z udziału w spółce z o.o.

• Z pozostałych praw majątkowych,

• Z ruchomości - zajęcie, sprzedaż,

• Z nieruchomości - zajęcie, opis i oszacowanie wartości nieruchomości, obwieszczenie o licytacji, wadium, licytacja, przybicie, przyznanie własności,

• Z ułamkowej części nieruchomości oraz użytkowania wieczystego,

• Podział kwoty uzyskanej z egzekucji.

Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym:

• Grzywna w celu przymuszenia,

• Wykonanie zastępcze,

• Odebranie rzeczy ruchomej.

• Odebranie nieruchomości,

• Opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,

• Przymus bezpośredni.

ZESTAW VI

1. Proszę scharakteryzować pojęcie zaległości podatkowej.

ZALEGŁOŚĆ PODATKOWA to podatek niezapłacony w terminie płatności. Za zaległość podatkową uważa się także niezapłaconą w terminie zaliczkę na podatek lub ratę podatku. Zaległością są także należności z tytułu podatków, zaliczek na podatki oraz rat podatków niewpłacone w terminie płatności przez płatnika lub inkasenta.

2. Proszę scharakteryzować pojęcie strony postępowania podatkowego oraz wskazać jej uprawnienia i obowiązki.

STRONĄ w postępowaniu podatkowym jest każdy, kto żąda czynności organu podatkowego, do kogo czynność organu podatkowego się odnosi lub czyjego interesu działanie organu podatkowego chociażby pośrednio dotyczy. Stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następcy prawni, a także osoby trzecie wymienione w art. 110-117. Stroną w postępowaniu podatkowym może być również osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, inna, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego, przed powstaniem obowiązku podatkowego, ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych strony ocenia się według przepisów prawa cywilnego, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Osoby fizyczne nie posiadające zdolności do czynności prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli. Strona nie będąca osobą fizyczną działa przez swego ustawowego przedstawiciela albo przez właściwy do tego organ. W razie śmierci strony w toku postępowania w sprawach dotyczących praw lub obowiązków podlegających dziedziczeniu na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni. Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania

Prawa:

• Załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca od dnia wszczęcia postępowania. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone na podstawie dowodów przedstawianych przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania.

• O każdym przypadku niezałatwienia sprawy we właściwym terminie organ podatkowy obowiązany jest zawiadomić stronę, podając przyczyny niedotrzymania terminu i wskazując nowy termin załatwienia sprawy.

• Na niezałatwienie sprawy we właściwym terminie lub ustalonym stronie służy skarga do organu podatkowego wyższego stopnia.

3. Na podstawie jakich przepisów przeprowadza się kontrolę skarbową?

Kontrola skarbowa jest przeprowadzana zgodnie przepisami ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej w celu:

• Ochrony interesów i praw majątkowych Skarbu Państwa,

• Zapewnienia skuteczności wykonywania zobowiązań podatkowych i innych należności stanowiących dochodów budżetu państwa lub państwowych funduszy celowych,

• Badanie zgodności z prawem gospodarowania mieniem innych państwowych osób prawnych,

• Przeciwdziałania i zwalczania naruszeń prawa obowiązującego w zakresie obrotu towarowego z zagranicą i obrotu towarami przywożonymi z zagranicy,

• Zapobieganie i ujawnianie przestępstw KK z art. 228 - 231 wśród osób zatrudnionych lub pełniących służbę w jednostkach organizacyjnych podległych MF

ZESTAW VII

1. Proszę scharakteryzować pojęcie nadpłaty podatku.

NADPŁATĄ jest kwota:

• nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku,

• podatku pobranego przez płatnika nienależnie lub w wysokości wyższej od należnej,

• zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej,

• zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

 Nadpłata powstaje z dniem:

• zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej,

• pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej,

• zapłaty przez płatnika lub inkasenta należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności płatnika (inkasenta), jeżeli świadczenie to było nienależne lub zostało określone w wysokości większej od należnej.

Jeżeli, zgodnie z przepisami prawa podatkowego, podatnik jest obowiązany do wpłacania zaliczek na podatek, a także gdy zaliczki na podatek są pobierane przez płatnika, nadpłata powstaje z dniem złożenia:

• zeznania rocznego - dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych,

• zeznania wstępnego - dla podatników podatku dochodowego od osób prawnych,

• deklaracji podatku akcyzowego - dla podatników podatku akcyzowego.

2. Proszę scharakteryzować procedurę kontroli podatkowej.

Organy podatkowe pierwszej instancji przeprowadzają kontrolę podatkową u podatników, płatników i inkasentów, zwanych "kontrolowanymi".

Celem kontroli podatkowej jest sprawdzenie wywiązywania się kontrolowanych z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego.

Kontrolę podatkową podejmuje się z urzędu.

Kontrola podatkowa przeprowadzana jest na podstawie imiennego upoważnienia udzielonego przez:

• naczelnika urzędu skarbowego - pracownikom tego urzędu,

• wójta, burmistrza (prezydenta miasta) - pracownikom urzędu gminy (miasta).

W upoważnieniu, określony jest również zakres kontroli. Minister Finansów określa w drodze rozporządzenia, wzór imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli podatkowej.

Kontrolujący, w zakresie wynikającym z upoważnienia, są w szczególności uprawnieni do:

• wstępu na grunt oraz do budynków, lokali lub innych pomieszczeń,

• żądania okazania majątku podlegającego kontroli oraz do dokonania jego oględzin,

• żądania przeprowadzenia remanentu,

• żądania udostępnienia akt, ksiąg i wszelkiego rodzaju dokumentów związanych z przedmiotem kontroli oraz do dokonywania z nich odpisów, wyciągów i notatek.

Kontrolujący w toku kontroli podatkowej może również, za zgodą prokuratora rejonowego, dokonać przeszukania pomieszczeń lub rzeczy. Przepisy Kodeksu postępowania karnego o przeszukaniu odnoszące się do Policji mają także zastosowanie do kontrolujących.

Kontrolujący mogą zażądać wydania za pokwitowaniem:

• próbek towarów,

• akt, ksiąg i dokumentów:

• w razie powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że są one nierzetelne - na czas nie dłuższy niż miesiąc - lub

• gdy podatnik nie zapewnia warunków umożliwiających wykonywanie czynności kontrolnych związanych z badaniem tej dokumentacji.

Przeglądanie akt postępowania przygotowawczego i sądowego, akt spraw sądowych, a także dokumentów stanowiących tajemnicę państwową, służbową lub zawodową oraz sporządzanie z nich odpisów i notatek następuje z zachowaniem właściwych przepisów.

Osoba prowadząca kontrolę obowiązana jest okazać kontrolowanemu upoważnienie do jej przeprowadzenia oraz legitymację służbową. Jeżeli kontrolowanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, upoważnienie oraz legitymacja służbowa okazywane są członkowi zarządu, wspólnikowi lub innej osobie upoważnionej do reprezentowania lub prowadzenia spraw kontrolowanego. W razie nieobecności tych osób upoważnienie oraz legitymacja służbowa okazywane są pracownikowi lub osobie czynnej w miejscu wszczęcia kontroli. Kopię upoważnienia pozostawia się kontrolowanemu.

Kontrolowany, osoba upoważniona do reprezentowania lub prowadzenia spraw kontrolowanego, pracownik oraz osoba współdziałająca z kontrolowanym są obowiązani umożliwić wykonywanie czynności. Kontrolowany jest obowiązany udzielać wszelkich wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli. Osoby upoważnione do reprezentowania lub prowadzenia spraw kontrolowanego, pracownicy oraz osoby współdziałające z kontrolowanym są obowiązani udzielać wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, wynikających z zakresu wykonywanych czynności lub zadań.

Kontrolujący, za zgodą kontrolowanego, ma prawo wstępu do lokalu mieszkalnego lub części tego lokalu oraz do dokonania oględzin lokalu, jeżeli został on wskazany jako miejsce wykonywania działalności gospodarczej bądź jako siedziba podmiotu gospodarczego. W przypadku gdy organ podatkowy powziął wiarygodną informację, że w lokalu mieszkalnym prowadzona jest nie zgłoszona do opodatkowania działalność gospodarcza albo że są w nim przechowywane przedmioty, księgi podatkowe, akta lub inne dokumenty mogące mieć wpływ na ustalenie istnienia obowiązku podatkowego lub określenia wysokości zobowiązania podatkowego, prokurator rejonowy, na wniosek organu podatkowego, może udzielić temu organowi zgody na przeprowadzenie przez upoważnionych pracowników oględzin tego lokalu. Postanowienie dotyczące przeprowadzenia oględzin doręcza się posiadaczowi lokalu mieszkalnego przed przystąpieniem do oględzin.

Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego wskazanej, chyba że kontrolowany zrezygnuje z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych. Jeżeli kontrolowanym jest osoba lub jednostka, czynności kontrolnych dokonuje się w obecności osób upoważnionych. Oświadczenie o rezygnacji z prawa uczestniczenia w czynnościach kontrolnych składane jest na piśmie. W razie odmowy złożenia oświadczenia kontrolujący dokonuje odpowiedniej adnotacji, dołączając ją do akt sprawy.

W przypadku nieobecności kontrolowanego lub osób upoważnionych czynności kontrolne dokonywane są w obecności przywołanego świadka. Świadek nie musi być obecny przy czynnościach kontrolnych dotyczących przeprowadzenia dowodu z ksiąg, ewidencji, zapisków lub innych dokumentów. Z czynności kontrolnych dokonanych podczas nieobecności kontrolowanego sporządza się protokół, który niezwłocznie doręcza się kontrolowanemu. Kontrolowanego powiadamia się o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych lub z oględzin, nie później niż bezpośrednio przed podjęciem tych czynności.

Przebieg kontroli kontrolujący dokumentuje w protokóle. Protokół kontroli zawiera:

• wskazanie kontrolowanego,

• wskazanie osób kontrolujących,

• określenie przedmiotu i zakresu kontroli,

• określenie miejsca i czasu przeprowadzenia kontroli,

• opis dokonanych ustaleń,

• przedstawienie dowodów,

• pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień.

Protokół jest sporządzany w trzech jednobrzmiących egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu kontrolujący doręcza kontrolowanemu.

Kontrolowany, który nie zgadza się z ustaleniami protokołu, może w terminie 21 dni od dnia jego doręczenia złożyć zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe.

W razie niezłożenia wyjaśnień lub zastrzeżeń w określonym terminie przyjmuje się, że kontrolowany nie kwestionuje ustaleń kontroli.

3. Jaki środek zaskarżenia przysługuje od decyzji wymiarowej organu I instancji?

Od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji służy odwołanie tylko do jednej instancji. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ podatkowy wyższego stopnia.

W przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez Ministra Finansów lub przez samorządowe kolegium odwoławcze odwołanie od decyzji rozpatruje ten sam organ podatkowy, stosując odpowiednio przepisy o postępowaniu odwoławczym.

Odwołanie od decyzji organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie. 

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia: decyzji stronie, zawiadomienia.

Wniesienie odwołania od decyzji organu podatkowego nie wstrzymuje jej wykonania.

ZESTAW VIII

1. Proszę wymienić rodzaje decyzji wydawanych przez organy podatkowe II instancji.

Organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:

• utrzymuje w mocy decyzję organu pierwszej instancji albo

• uchyla decyzję organu pierwszej instancji:

• w całości albo w części - i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy bądź uchylając tę decyzję - umarza postępowanie w sprawie,

• w całości i sprawę przekazuje do ponownego rozpatrzenia właściwemu organowi podatkowemu, jeżeli decyzja organu pierwszej instancji została wydana z naruszeniem przepisów art. 240 lub 247, albo

• umarza postępowanie odwoławcze.

Organ odwoławczy może uchylić w całości decyzję organu pierwszej instancji i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia przez ten organ, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części. Przekazując sprawę, organ ten może wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

2. Proszę omówić rolę pełnomocnika w postępowaniu podatkowym.

Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania.

Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa.

3. Proszę wymienić i scharakteryzować zwyczajne środki zaskarżenia.

ODWOŁANIE

Od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji służy odwołanie tylko do jednej instancji. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ podatkowy wyższego stopnia. W przypadku wydania decyzji w pierwszej instancji przez Ministra Finansów lub przez samorządowe kolegium odwoławcze odwołanie od decyzji rozpatruje ten sam organ podatkowy, stosując odpowiednio przepisy o postępowaniu odwoławczym.

Odwołanie od decyzji organu podatkowego powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia:

• decyzji stronie,

• zawiadomienia.

Wniesienie odwołania od decyzji organu podatkowego nie wstrzymuje jej wykonania. Organ podatkowy ze względu na szczególnie ważny interes strony może na jej wniosek postanowić o wstrzymaniu wykonania decyzji w całości lub w części. Postanowienie, podlega w każdym czasie uchyleniu przez organ, który je wydał, lub przez organ odwoławczy.

Organ, który wydał postanowienie, przekazuje jego kopię organowi wyższego stopnia.

Jeżeli organ podatkowy, który wydał decyzję, uzna, że odwołanie wniesione przez stronę zasługuje na uwzględnienie w całości, wyda nową decyzję, którą uchyli lub zmieni zaskarżoną decyzję. Od nowej decyzji służy stronie odwołanie.

Organ podatkowy, do którego wpłynęło odwołanie, przekazuje je wraz z aktami sprawy właściwemu organowi odwoławczemu w terminie miesiąca od dnia otrzymania odwołania, chyba że w tym terminie wyda decyzję. Organ podatkowy, przekazując sprawę, jest obowiązany ustosunkować się do przedstawionych zarzutów.

Organ odwoławczy stwierdza w formie postanowienia:

• niedopuszczalność odwołania,

uchybienie terminowi do wniesienia odwołania.

Organ odwoławczy może przeprowadzić, na żądanie strony lub z urzędu, dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję.

W przypadku gdy w toku postępowania odwoławczego organ rozpatrujący odwołanie stwierdzi, że zobowiązanie podatkowe lub podstawa opodatkowania zostały ustalone lub określone w kwocie niższej, niż to wynika z przepisów prawa podatkowego, zwraca sprawę organowi podatkowemu pierwszej instancji w celu zmiany wydanej decyzji. Postanowienie o przekazaniu sprawy organ odwoławczy doręcza stronie. Nowa decyzja wydawana jest zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym w dniu powstania obowiązku podatkowego. Od nowej decyzji służy stronie odwołanie, które podlega rozpatrzeniu łącznie z odwołaniem wniesionym od zmienionej decyzji. Jeżeli strona nie złożyła odwołania od nowej decyzji, organ odwoławczy rozpatruje odwołanie od decyzji, która uległa zmianie.

W sprawach dotyczących ulg w zapłacie podatków organ podatkowy może wydać decyzję na niekorzyść strony odwołującej się jedynie wówczas, gdy decyzja organu pierwszej instancji rażąco narusza prawo. Strona może cofnąć odwołanie przed wydaniem decyzji przez organ odwoławczy. Organ odwoławczy nie uwzględni jednak cofnięcia odwołania, jeżeli prowadziłoby to do utrzymania w mocy decyzji wydanej z naruszeniem przepisów uzasadniających jej uchylenie lub z innych przyczyn wadliwej.

ZAŻALENIE

Na wydane w toku postępowania postanowienie służy zażalenie, gdy ustawa tak stanowi. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia:

• postanowienia stronie,

• zawiadomienia.

Postanowienie, na które nie służy zażalenie, strona może zaskarżyć tylko w odwołaniu od decyzji. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia, jednakże organ podatkowy, który wydał postanowienie, może wstrzymać jego wykonanie, gdy uzna to za uzasadnione.

W sprawach nie uregulowanych w niniejszym rozdziale do zażaleń mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące odwołań.

ZESTAW IX

1. Proszę wymienić rodzaje decyzji wydawanych przez organy podatkowe I instancji.

DECYZJA NIEOSTATECZNA, nakładająca na stronę obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nie podlega wykonaniu, chyba że decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Decyzji nieostatecznej może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy:

• organ podatkowy posiada informacje, z których wynika, że wobec strony toczy się postępowanie egzekucyjne w zakresie innych należności pieniężnych lub

• strona nie posiada majątku o wartości odpowiadającej wysokości zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, na którym można ustanowić hipotekę przymusową lub zastaw skarbowy, które korzystałyby z pierwszeństwa zaspokojenia, lub

• strona dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku znacznej wartości, lub

• okres do upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego jest krótszy niż 3 miesiące.

Rygor natychmiastowej wykonalności decyzji nadawany jest przez organ podatkowy pierwszej instancji w drodze postanowienia. Na postanowienie w sprawie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności służy zażalenie. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania decyzji. Nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności nie skraca terminu płatności, wynikającego z decyzji lub przepisu prawa. Decyzja o zabezpieczeniu ma rygor natychmiastowej wykonalności z mocy prawa, chyba że przyjęto zabezpieczenie. Nie nadaje się rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji ustalającej lub określającej wysokość zobowiązania podatkowego, wysokość zwrotu podatku lub wysokość odsetek za zwłokę albo orzekającej o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta, osoby trzeciej albo spadkobiercy, w zakresie objętym wnioskiem. Decyzja ostateczna podlega wykonaniu, chyba że wstrzymano jej wykonanie. Organ podatkowy pierwszej instancji wstrzymuje wykonanie decyzji ostatecznej w razie wniesienia skargi do sądu administracyjnego do momentu uprawomocnienia się orzeczenia sądu administracyjnego:

• na wniosek - po przyjęciu zabezpieczenia wykonania zobowiązania wynikającego z decyzji wraz z odsetkami za zwłokę- do wysokości zabezpieczenia i na czas jego trwania lub

• z urzędu - po prawomocnym wpisie hipoteki przymusowej lub wpisie zastawu skarbowego korzystających z pierwszeństwa zaspokojenia, które zabezpieczają wykonanie zobowiązania wynikającego z decyzji wraz z odsetkami za zwłokę - do wysokości odpowiadającej wartości przedmiotu hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego.

Wniosek, podlega załatwieniu bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 14 dni. Niezałatwienie wniosku w tym terminie powoduje wstrzymanie wykonania decyzji do czasu doręczenia postanowienia w sprawie przyjęcia zabezpieczenia, chyba że przyczyny niezałatwienia wniosku w terminie zostały spowodowane przez stronę. W sprawie wstrzymania wykonania decyzji wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. Wstrzymanie wykonania decyzji nie pozbawia strony możliwości dobrowolnego wykonania decyzji. Wstrzymanie wykonania decyzji nie ma wpływu na naliczanie odsetek za zwłokę. Ustanowienie hipoteki przymusowej lub zastawu skarbowego nie stanowi wykonania decyzji.

2. Proszę scharakteryzować szczególną rolę ksiąg podatkowych w postępowaniu dowodowym i wymiarowym.

Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów. Organ podatkowy nie uznaje za dowód ksiąg podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy. Organ podatkowy uznaje jednak za dowód księgi podatkowe, które prowadzone są w sposób wadliwy, jeżeli wady nie mają istotnego znaczenia dla sprawy. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów.

Odpis protokółu, organ podatkowy doręcza stronie. Strona, w terminie 14 dni od dnia doręczenia protokółu, może wnieść zastrzeżenia do zawartych w nim ustaleń, przedstawiając jednocześnie dowody, które umożliwią organowi podatkowemu prawidłowe określenie podstawy opodatkowania.

3. Kto i kiedy może złożyć odwołanie od decyzji podatkowej?

Odwołanie strona lub jej pełnomocnik wnosi do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję. Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia:

• decyzji stronie,

• zawiadomienia.

ZESTAW X

1. Jaki środek zaskarżenia służy od decyzji wymiarowej organu II instancji?

Organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która:

• została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości,

• została wydana bez podstawy prawnej,

• została wydana z rażącym naruszeniem prawa,

• dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,

• została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

• była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,

• zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego przepisu prawa,

• w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.

Organ podatkowy odmówi jednak stwierdzenia nieważności decyzji, jeżeli wydanie decyzji w tej sprawie nastąpiłoby po upływie terminów przewidzianych w art. 68 lub w art. 70.

Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 247 jest organ wyższego stopnia, a gdy decyzja została wydana przez Ministra Finansów lub przez samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ.

Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu.

Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji następuje w formie decyzji.

Organ podatkowy odmawia wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej, jeżeli żądanie zostało wniesione po upływie roku od jej doręczenia. Termin ten stosuje się również do wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej.

2. Proszę omówić postępowanie dowodowe.

Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Jeżeli przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia, organ podatkowy odbiera od strony, na jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Dowodami w postępowaniu podatkowym mogą być w szczególności:

• księgi podatkowe,

• deklaracje złożone przez stronę,

• zeznania świadków, opinie biegłych,

• materiały i informacje zebrane w wyniku oględzin,

• informacje podatkowe,

• inne dokumenty zgromadzone w toku czynności sprawdzających lub kontroli podatkowej,

• materiały zgromadzone w toku postępowania karnego albo postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe.

Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania podatkowego wynika potrzeba uzupełnienia tych dowodów lub ich porównania z informacjami pochodzącymi z banku, bank jest obowiązany na pisemne żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego do sporządzenia i przekazania informacji dotyczących strony postępowania w zakresie:

• posiadanych rachunków bankowych lub rachunków oszczędnościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków;

• posiadanych rachunków pieniężnych lub rachunków papierów wartościowych, liczby tych rachunków, a także obrotów i stanów tych rachunków;

• zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów depozytowych;

• nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także obrotu tymi papierami wartościowymi;

• obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami wartościowymi.

Organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Organ podatkowy może w każdym stadium postępowania zmienić, uzupełnić lub uchylić swoje postanowienie dotyczące przeprowadzenia dowodu. Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi podatkowemu z urzędu nie wymagają dowodu. Fakty znane organowi podatkowemu z urzędu należy zakomunikować stronie. Żądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu są okoliczności mające znaczenie dla sprawy, chyba że okoliczności te stwierdzone są wystarczająco innym dowodem. Organ podatkowy może wyznaczyć stronie termin do przedstawienia dowodu będącego w jej posiadaniu. Termin ustala się uwzględniając charakter dowodu i stan postępowania, przy czym nie może on być krótszy niż 3 dni. Strona powinna być zawiadomiona o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków, opinii biegłych lub oględzin przynajmniej na 7 dni przed terminem. Strona ma prawo brać udział w przeprowadzaniu dowodu, może zadawać pytania świadkom i biegłym oraz składać wyjaśnienia. Organ podatkowy ocenia na podstawie całego zebranego materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona.

Okoliczność faktyczna może być uznana za udowodnioną, jeżeli strona miała możliwość wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów.

Księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty. Za niewadliwe uważa się księgi podatkowe prowadzone zgodnie z zasadami wynikającymi z odrębnych przepisów.Organ podatkowy nie uznaje za dowód ksiąg podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy. Organ podatkowy uznaje jednak za dowód księgi podatkowe, które prowadzone są w sposób wadliwy, jeżeli wady nie mają istotnego znaczenia dla sprawy. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. Dokumenty urzędowe sporządzone w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Świadkami nie mogą być:

• osoby niezdolne do postrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń;

• osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej lub służbowej na okoliczności objęte tajemnicą, jeżeli nie zostały, w trybie określonym obowiązującymi przepisami, zwolnione od obowiązku zachowania tej tajemnicy;

• duchowni prawnie uznanych wyznań - co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi.

Nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonka strony, wstępnych, zstępnych i rodzeństwa strony oraz powinowatych pierwszego stopnia, jak również osób pozostających ze stroną w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo odmowy zeznań trwa także po ustaniu małżeństwa, przysposobienia, opieki lub kurateli. Świadek może odmówić odpowiedzi na pytania, gdy odpowiedź mogłaby narazić jego lub jego bliskich wymienionych na odpowiedzialność karną, karną skarbową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania ustawowo chronionej tajemnicy zawodowej. Przed odebraniem zeznania organ podatkowy poucza świadka o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz uprzedza o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.

W przypadku gdy w sprawie wymagane są wiadomości specjalne, organ podatkowy może powołać na biegłego osobę dysponującą takimi wiadomościami, w celu wydania opinii. Powołanie na biegłego następuje z urzędu, jeżeli opinii biegłego wymagają przepisy prawa podatkowego. Organ podatkowy może w razie potrzeby przeprowadzić oględziny. Jeżeli przedmiot oględzin znajduje się u osób trzecich, osoby te są obowiązane, na wezwanie organu podatkowego, do okazania tego przedmiotu. Organ podatkowy może przesłuchać stronę po wyrażeniu przez nią zgody. Do przesłuchania strony stosuje się przepisy dotyczące świadka, z wyłączeniem przepisów o środkach przymusu.

Organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności. Jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej. Jeżeli z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności zeznań strony, chyba że strona odmawia składania zeznań, wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub prawa. Przed wydaniem decyzji organ podatkowy wyznacza stronie siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego.

3. Kto prowadzi postępowanie egzekucyjne w administracji i na podstawie jakich przepisów?

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji organami egzekucyjnymi są:

• Naczelnik urzędu skarbowego

• Dyrektor oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

• Dyrektor izby celnej

• Dyrektor oddziału regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej

Organem egzekucyjnym w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych może być ponadto inny organ w zakresie określonym odrębnymi ustawami.

Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym jest:

• wojewoda;

• właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne;

• kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i postanowień;

4) kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień.

Ponadto w przypadkach określonych szczególnymi przepisami jako organ egzekucyjny w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym działa każdy organ:

• Policji,

• Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

• Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej,

• organ Państwowej Inspekcji Pracy wydający decyzję w pierwszej instancji,

• organ straży pożarnej kierujący akcją ratowniczą,

• inne organy powołane do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia publicznego lub mienia społecznego.

Organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym, wynikających z decyzji z zakresu administracji rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe i inne państwowe jednostki organizacyjne, spółdzielnie, a także przez stowarzyszenia, organizacje zawodowe i samorządowe oraz inne organizacje społeczne jest wojewoda.

ZESTAW XI

1. Proszę scharakteryzować pojęcie decyzji deklaratoryjnej i konstytutywnej na dowolnie wybranym przykładzie.

DECYZJE DEKLARATORYJNE to takie, w których określona jest wysokość zobowiązania podatkowego powstałego wcześniej, z mocy prawa. Wysokość takich podatków jak VAT, PIT czy CIT podatnik oblicza sam. Fiskus może jednak zweryfikować, czy zrobił to prawidłowo. Konsekwencją tego może być decyzja określająca prawidłową wysokość zobowiązania podatkowego. Zostanie ona wydana, jeżeli w postępowaniu podatkowym urzędnicy skarbowi stwierdzą, że podatnik nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji bądź wykazał w deklaracji niewłaściwą wysokość zobowiązania podatkowego. W wyniku wydania decyzji deklaratoryjnej nie powstaje nowe zobowiązanie podatkowe.

Urząd skarbowy nie musi wysłać do podatnika upomnienia zawierającego wezwanie do uregulowania należności określonej w decyzji deklaratoryjnej. Co do zobowiązań wynikających z DECYZJA KONSTYTUTYWNA, np. przenoszącej odpowiedzialność podatkową na osobę trzecią, nie ma jednomyślności. Dominuje pogląd, że zanim urząd skarbowy przystąpi do egzekucji zobowiązania powstającego w wyniku wydania i doręczenia decyzji ustalającej jego wysokość, musi doręczyć podatnikowi upomnienie (por. wyrok NSA z dnia 23 września 2008 r., sygn. akt II FSK 1161/07). Można jednak spotkać się z poglądem, że nie ma takiego obowiązku (por. wyrok NSA z dnia 19 września 2008 r., sygn. akt II FSK 929/07).

2. Na podstawie jakich przepisów prowadzona jest procedura rejestracyjna?

Procedura rejestracyjna obejmuje postępowanie ewidencyjne oraz aktualizacyjne. Jest prowadzona zgodnie z :

• Ustawą z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,

• Rozporządzeniem MF z dnia 14 listopada 2003 r. w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych,

• Rozporządzeniem MF z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie trybu składania zgłoszeń identyfikacyjnych oraz aktualizacyjnych przez podatników podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości.

ZESTAW XII

1. Proszę wymienić i scharakteryzować nadzwyczajne środki zaskarżenia.

SKARGA KASACYJNA

STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI

Organ podatkowy stwierdza nieważność decyzji ostatecznej, która:

• została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości;

• została wydana bez podstawy prawnej;

• została wydana z rażącym naruszeniem prawa;

• dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną;

• została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie;

• była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały;

• zawiera wadę powodującą jej nieważność na mocy wyraźnie wskazanego przepisu prawa;

• w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą.

Organ podatkowy odmawia stwierdzenia nieważności decyzji, jeżeli wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów

Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się z urzędu lub na żądanie strony. Właściwym w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji jest:

• organ wyższego stopnia;

• minister właściwy do spraw finansów publicznych, dyrektor izby skarbowej, dyrektor izby celnej lub samorządowe kolegium odwoławcze, jeżeli decyzja została wydana przez ten organ;

• minister właściwy do spraw finansów publicznych, jeżeli decyzja została wydana przez dyrektora izby skarbowej lub dyrektora izby celnej, z tym że w tym przypadku postępowanie może być wszczęte wyłącznie z urzędu.

Rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji następuje w drodze decyzji.

2. W jakich postępowaniach i w jakim celu sporządza się protokoły.

POSTEPOWANIE PODATKOWE

Organ podatkowy sporządza zwięzły protokół z każdej czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie. W szczególności sporządza się protokół:

• przyjęcia wniesionego ustnie podania;

• przesłuchania strony, świadka i biegłego;

• oględzin i ekspertyz dokonywanych przy udziale pracownika organu podatkowego;

• ustnego ogłoszenia postanowienia;

• rozprawy.

Protokół sporządza się tak, aby z jego treści wynikało, kto, kiedy, gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był przy nich obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie uwagi zgłosiły obecne osoby.

Protokół odczytuje się wszystkim osobom obecnym, biorącym udział w czynności urzędowej, które powinny następnie protokół podpisać. Odmowę lub brak podpisu którejkolwiek osoby należy omówić w protokóle.

Protokół przesłuchania powinien być odczytany i przedłożony do podpisu osobie zeznającej niezwłocznie po złożeniu zeznania.

W protokółach przesłuchania osoby, która złożyła zeznanie w języku obcym, należy podać w przekładzie na język polski treść złożonego zeznania oraz wskazać osobę i adres tłumacza, który dokonał przekładu. Tłumacz powinien podpisać protokół przesłuchania.Organ podatkowy może zezwolić na dołączenie do protokółu zeznania na piśmie podpisanego przez zeznającego oraz innych dokumentów mających znaczenie dla sprawy.

Skreśleń i poprawek w protokóle należy tak dokonywać, aby wyrazy skreślone i poprawione były czytelne. Dokonanie skreśleń i poprawek powinno być potwierdzone w protokóle przed jego podpisaniem.

Czynności organu podatkowego, z których nie sporządza się protokółu, a które mają znaczenie dla sprawy lub toku postępowania, utrwala się w aktach w formie adnotacji podpisanej przez pracownika dokonującego tych czynności.

3. Kto przeprowadza rozprawę w trybie art. 200 a Ordynacji podatkowej?

Organ odwoławczy przeprowadzi w toku postępowania rozprawę:

• z urzędu - jeżeli zachodzi potrzeba wyjaśnienia istotnych okoliczności stanu faktycznego sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin, lub sprecyzowania argumentacji prawnej prezentowanej przez stronę w toku postępowania;

• na wniosek strony.

Strona we wniosku o przeprowadzenie rozprawy uzasadnia potrzebę przeprowadzenia rozprawy, wskazuje jakie okoliczności sprawy powinny być wyjaśnione i jakie czynności powinny być dokonane na rozprawie.

Organ odwoławczy może odmówić przeprowadzenia rozprawy, jeżeli przedmiotem rozprawy mają być okoliczności niemające znaczenia dla sprawy albo okoliczności te są wystarczająco potwierdzone innym dowodem.

W sprawie odmowy przeprowadzenia rozprawy wydaje się postanowienie.

Termin rozprawy powinien być tak wyznaczony, aby doręczenie wezwania nastąpiło najpóźniej na 7 dni przed rozprawą.

Rozprawą kieruje upoważniony do przeprowadzenia rozprawy pracownik organu odwoławczego.

Gdy postępowanie toczy się przed samorządowym kolegium odwoławczym, rozprawą kieruje przewodniczący albo wyznaczony członek tego kolegium.

W rozprawie uczestniczy upoważniony pracownik organu pierwszej instancji, od którego decyzji wniesiono odwołanie.

Procedury z zakresu zobowiązań podatkowych - opracowane pytania egzaminacyjne

1

---