Wykład 7 14.11.2007
BRAK PIERWSZEJ POŁOWY WYKŁADU
=======================================================================================
Represje wobec urzędników:
- kary pieniężne nakładane przez króla
- kara niełaski królewskiej
Z racji tego, że urzędy z czasem nabrały charakteru dożywotniego król nie mógł usunąć urzędnika, chyba że ten popełnił przestępstwo.
- Dysponowanie królewszczyznami
- Król mógł pożyczać pod zastaw:
zastaw:
- z dzierżeniem - przedmiot zastawu trafiał w ręce wierzyciela
- bez dzierżenia - przedmiot zastawu nie trafiał w ręce wierzyciela
Zdarzało się, że skoro Król nie oddawał długu królewszczyzna przechodziła na własność wierzyciela
1440 (??) - niektóre ziemie królewskie zostały wyłączone z możliwości dysponowania nimi przez Króla.
Statut Aleksandra - przepisy ograniczające Króla w dysponowaniu ziemią. W praktyce nie był on stosowany.
=======================================================================================
1578 - Król musi nobilitować na Sejmie z wyjątkiem nobilitacji za zasługi wojenne
1601 - nobilitacje przechodzą na Sejm
1641 - indygenat musi mieć formę ustawy sejmowej
Rozróżniano stosunki osobiste Króla z zagranicą od stosunków Państwa z zagranicą. Zagraniczni monarchowie musieli się zdecydować czy wysyłają poselstwo do Króla czy do Rzeczypospolitej (audiencja na Sejmie).
- dowodzenie wojskiem
Król nie prowadzi wojska bezpośrednio podczas wojny. Król powołuje jednorazowo dowódcę. Z czasem sprawy wojenne przechodzą jednak na Hetmanów.
- podstawa gospodarcza władzy monarszej
Król utrzymywał się z dochodów, które przynosiły królewszczyzny, kopalni (np. soli), ceł. Z czasem zaczęto wyodrębniać skarb państwowy od monarszego.
- odpowiedzialność monarchy
- kontraktowy stosunek między królem a wyborcami
- prawo oporu
-
1576 - Król odpowiada utratą tronu gdy umyślnie i świadomie złamie prawo
Procedura upominania króla - 1607 - 1609 -
- upomnienie Króla powinno mieć miejsce 3 razy. Pierwszy raz w 4 oczy, z Prymasem lub Senatorem. II raz posłowie upominają Króla a trzeci raz upomnienia udzielić musi cały Sejm. Gdy upomnienia okazałyby się bezskuteczne może nastąpić rozwiązanie umowy z Królem.
1