Uniwersytet Szczeciński

Wydział Matematyczno - Fizyczny

Kierunek: Wychowanie Techniczne

Rok III

Grupa I

Ćwiczenie numer 6

Temat: Projektor filmowy .

Ćwiczenie wykonali : Ćwiczenie sprawdził:

Regina Berdzik mgr inż. Edward Wardziński

Paweł Czarnecki

Projektor filmowy służy do wyświetlania filmów z taśmy o szerokości 16mm z nagraniem dźwięku w systemie optycznym lub magnetycznym. Produkowane są one przez Łódzkie Zakłady Kserotechniczne Predom-Prexer w Łodzi.

Projektor filmowy - urządzenie elektro - mechaniczno - optyczne, służace do projekcji obrazów filmowych z taśmy o szerokości najczęściej 8,16,35 lub 70 mm. Kolejne kadry obrazu, pozytywowe przeźrocza, rzutowane są za pomocą silnego źródła światła z przesuwającej się ruchem skokowym taśmy filmowej poprzez obiektyw na ekran filmowy. Eksponowanie ponad 16 obrazów ( najczęściej 24 lub 25 ) na sekundę stwarza wrażenie ruchu. Obrazowi filmowemu towarzyszy najczęściej dźwięk, zapisywany na taśmie filmowej optycznie lub magnetycznie , odczytywany i wzmacniany przez odpowiednie układy elektroniczne, będące również elementami projektora filmowego. Sygnał dźwiękowy, niekiedy stereofoniczny, odtwarzany jest za pośrednictwem kolumn głośnikowych.

Najistotniejsza częścią aparatu projekcyjnego jest układ soczewek, umożliwiający rzucanie na ekran powiększonego, rzeczywistego i odwróconego obrazu przeźroczystego przedmiotu. Przedmiotem jest przeważnie diapozytyw, a więc odpowiednio przygotowana fotografia na szkle lub celuloidzie. Urządzenie takie składa się z kondensatora S₁ złożonego z dwóch soczewek płasko-wypukłych, które wytwarzają rzeczywisty obraz źródła światła L w środku otworu przesłony obiektywu S₂.Tuż za kondensatorem ustawiony jest diapozytyw A.

Rys. Schemat aparatu projekcyjnego .

Obiektyw musi być skorygowany na takie zjawiska, jak aberracja sferyczna, chromatyczna i astygmatyzm. Aparat daje obrazy powiększone, a więc przedmiot musi znajdować się bardzo blisko płaszczyzny ogniskowej obiektywu. Aparat musi być ustawiony w taki sposób, by można było uzyskać możliwie jasne oświetlenie obrazu. Zwykle kondensator ustawiamy tak, aby obraz źródła światła znajdował się w tej samej, co źródło odległości od niego. Wynika stąd zatem, że źródło światła i środek przesłony obiektywu muszą się znajdować w odległości od kondensatora równej jego podwójnej ogniskowej. Źródłem światła jest zwykle żarówka lub łuk elektryczny.

Poprawne założenie taśmy projekcyjnej nastąpi wtedy gdy wykonamy następujące czynności takie jak:

• odwinąć odcinek taśmy długości około 1,5-2 metry,

• otworzyć kanał filmowy i wprowadzić do niego taśmę między listwę stałą i dwie ruchome dociski,

• zamknąć kanał i pokręcając w lewo gałką sprawdzić, czy taśma przesuwa się w kanale ruchem skokowym,

• założyć taśmę na górny bęben transportowy tak aby utworzyła się pętla długości 1-2 cm poza obrzeże projektora,

• między rolkę a bęben dźwiękowy wsunąć taśmę,

• opasać taśmą bęben dźwiękowy oraz rolki amortyzatora i założyć ją na bęben transportowy. pętla między kanałem filmowym a bębnem powinna być jak największa, ale nie powinna się ocierać o dalszy odcinek taśmy. następnie opasać taśmą rolki drugiego amortyzatora i poprzez rolki, zgodnie ze schematem doprowadzić początek taśmy do pustej cewy,

• założyć linkę na piastę kółka , wprowadzić taśmę w wycięcie pustej cewy i kręcąc cewą w prawo nawinąć kilka zwojów aż do usunięcia nadmiaru taśmy.

Poniżej umieściliśmy przykładowy kawałek taśmy filmowej wykonanej z

Celuloidu .

W górnej części tego filmu widoczna jest ścieżka filmowa, pośrodku poszczególne kadry filmu, natomiast w dolnej części taśmy znajdują się otwory perforacyjne służące do transportowania taśmy w aparacie projekcyjnym .

Gdzie:

A^c_⊥ - aberracja poprzeczna

MN - miara poprzeczna aberracji chromatycznej

D - średnica soczewki

F_c - ogniskowa soczewki dla promieni czerwonych

A^c_II - aberracja podłużna

Powyższy wzór pokazuje nam, jeżeli soczewki zbierająca i rozpraszająca stykają się bezpośrednio, to stosunek wartości ogniskowych powinien mięć się do siebie odwrotnie niż stosunek względnych zdolności rozszczepiających materiałów soczewek.

Rys. Wzmacniacz wstępny - odczyt optyczny .

ścieżka dźwiękowa

kadry filmu

otwory perforacyjne

---