WNiG

Oznaczanie Liczby zmydlenia substancji tłuszczowych.

Przedmiotem ćwiczenia jest oznaczenie liczby zmydlenia olejów jadalnych. Liczba

zmydlania jest to ilość miligramów wodorotlenku potasu jaka jest potrzebna do zmydlenia 1g danego tłuszczu i to zarówno zawartych w nim wolnych kwasów

tłuszczowych oraz związanych w postaci estrów.

Oznacza to, że liczba zmydlania jest miarą średniej wielkości cząsteczki; średniej ilości atomów węgla w drobinach kwasów tłuszczowych, wchodzących w skład danej substancji tłuszczowej.

Przebieg ćwiczenia:

Do uprzednio zwarzonej kolbki stożkowej odważamy 10 g oleju. Do napełnionej olejem kolbki wlewamy 25 cm3 0,6 % alkoholowego roztworu KOH. Taką sama ilość KOH o tym samym stężeniu wlewamy do drugiej pustej kolbki (tzw. ślepa próba). Obydwie próbki ogrzewamy na łaźni wodnej pod chłodnicami zwrotnymi, mieszając co pewien czas przez wstrząsanie. Po upływie 30 minut przerywamy ogrzewanie, czekamy aż ciecz z chłodnic dokładnie spłynie, odłączamy kolby od chłodnic, dodajemy kilka kropel roztworu fenoloftaleiny i miareczkujemy na gorąco 0,1 n HCl.
Liczbę zmydlenia obliczamy wg następującego wzoru:
L. zmydlenia =

 
gdzie :
A - ilość cm³ HCl użytego do miareczkowania ślepej próby,
B - ilość cm³ HCl użytego do miareczkowania właściwej próby,
M - miano roztworu HCl (M=1),
G - ciężar oleju w g,
K - 0,005611 przy użyciu 0,1 n HCl.

Obliczenia dla próby z olejem "Kujawskim":
A = 16,3
B = 15,3
M = 1,0
G = 10,5
K = 0,005611          

L. zmydlenia =


    L. zmydlenia = 0,5344

Obliczenia dla próby z kwasem stearynowym:

A = 16,3
B = 1,5
M = 1,0
G = 0,5
K = 0,005611

L. zmydlenia = 166,0856

Wnioski:

Jakość oleju poznajemy po liczbie zmydlenia - im jest ona mniejsza tym lepszej jakości jest olej. Liczba zmydlenia oleju użytego do oznaczenia wynosi 0,53 mg

KOH / g  roztworu co wskazuje na wysoką jakość tego oleju.

---