CALUDE LEVI - STRAUSS ANALIZA STRUKTURALNA W JĘZYKOZNAWSTWIE I ANTROPOLOGII

• JĘZYKOZNAWSTO należy do zbioru nauk społecznych.

• Językoznawstwo dostarcza socjologii danych etymologicznych pozwalających ustalić związki pomiędzy pewnymi terminami pokrewieństwa

• Socjologia umożliwia językoznawstwu zapoznanie się z obyczajami, regułami i zakazami, co pozwala zrozumieć trwałość pewnych cech języka bądź niestabilność pewnych terminów oraz grup terminów

• Postulat odnowicielskiej roli FONOLOGII względem nauk społecznych

• Cztery podstawowe kroki metody fonologicznej (Nikołaj Trubieckoj)

• Przechodzi od badania uświadamianych zjawisk językowych do badania ich nieuświadamianej struktury.

• Nie chce traktować członów jako niezależnych bytów, podstawę analizy stanowią zachodzące pomiędzy nimi relacje.

• Wprowadza pojęcie systemów i ich struktury.

• Zmierza do odkrywania ogólnych praw przez indukcję bądź wywodzonych logicznie (wówczas mają one charakter absolutny).

• „W innym porządku rzeczywistości zjawiska pokrewieństwa są zjawiskami tego samego typu co zjawiska językowe.”

• Terminy pokrewieństwa tak jak fonemy:

• są elementami znaczenia

• zyskują znaczenie scalone w systemy

• systemy terminów wypracowane są na poziomie myślenia nieuświadamianego

• postrzegane zjawiska prawdopodobnie wynikają z istnienia ukrytych, ale ogólnych praw (podobne reguły w oddalonych od siebie regionach i znacznie różniących się społeczeństwach)

• Badanie systemów pokrewieństwa znajduje się w przededniu rewolucji jaka była udziałem językoznawstwa.

• Trubieckoj:

• fonologia - strukturalizm i uniwersalizm systemowy

• wcześniejsze szkoły - indywidualizm, atomizm i historyczna przypadkowość

• Omawiana analogia skłania do formalnego przyrównywania terminów pokrewieństwa i fonemów języka - inaczej niż w językoznawstwie oddala to od konkretu.

• Większość strukturalnych analiz systemów pokrewieństwa stanowi tautologię.

• terminy pokrewieństwa tworzą systemy o nieznanym przeznaczeniu

• funkcja języka jest znana, ale przed fonologią nie znane były systemy

• System pokrewieństwa - dwa porządki:

• system nazw (słownictwa)

• system postaw (charakter psychologiczny i społeczny)

• „System postaw stanowi dynamiczną integrację systemu nazw.”

• W przypadku systemu postaw, tak jak w przypadku językoznawstwa, znamy jego funkcję (równowaga i spoistość grupy), ale brak nam systemu.

• Może nastąpić formalne przeniesienie metody fonologicznej na badanie awunkulatu.

• Wg Radcliff - Brown'a awunkulat określany jest przez filiacje:

• w systemie patrylinearnym - wuj jest „matkującym mężczyzną”

• w systemie matrylinearnym - wuj jest autorytetem

• Stosunek wujostwa zachodzi między czterema członami, określają go więzi, stosunki i filiacje.

• Wg Levi - Straussa (inaczej niż wg Radcliff - Brown'a wskazującego w tym miejscu na rodzinę biologiczną) jest to najprostsza zdolna do istnienia struktura pokrewieństwa (element pokrewieństwa).

• Zakaz kazirodztwa - wuj warunkiem struktury.

• Korelacja między formami awunkulatu a typami filiacji nie wyczerpuje problemu.

• PRAWO: Stosunek między wujem a siostrzeńcem ma się tak do stosunku między bratem a siostrą jak stosunek między ojcem a synem do stosunku między mężem a żoną, bez względu na filiacje.

• Aby zrozumieć awunkulat trzeba widzieć w nim stosunek należący do pewnego systemu, trzeba rozpatrywać ten system jako całość, aby zrozumieć jego strukturę.

• System postaw elementarnych:

• postawa miłości, troskliwości i spontaniczności

• postawa płynąca ze wzajemnej wymiany świadczeń

• postawa dłużnika

• postawa wierzyciela

• System pokrewieństwa jest systemem symboli - ich badanie pozwala niemal dorównać językoznawstwu.

---