Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadą działania układu regulacji nadążnej. W skład układu wchodzą: łącze selsynowe, wzmacniacz elektroniczny, amplidyna, silnik prądu stałego, korektor.
Łącze selsynowe tworzą selsyn nadawczy SN i selsyn odbiorczy SO. Selsyn odbiorczy o nie zasilanym uzwojeniu jednofazowym działa na zasadzie transformatora. Wartość napięcia indukowanego w jednofazowym uzwojeniu selsynu SO zależy od kąta niezgodności Θ=Θwe-Θwy położeń wirników selsynów SN i SO' gdzie: Θwe położenie kątowe wirnika selsynu sprzężonego z wałem wejściowym,
Θwy położenie kątowe wirnika selsynu sprzężonego z wałem wyjściowym. Silnik prądu stałego
użyty w ćwiczeniu jest typowym silnikiem obcowzbudnym prądu stałego. Silnik jest sprzęgnięty mechanicznie z wałem selsynu odbiornika SO. Transmitancja silnika jest postaci:
G(s)=
Schemat blokowy układu regulacji nadążnej.
Charakterystyka łącza selsynowego Usel= f(Θ) w zakresie kątów z przedziału Θmin= 0 Θmax= 360°
ΔΘ |
0 |
10 |
20 |
30 |
40 |
50 |
60 |
70 |
80 |
90 |
100 |
110 |
120 |
130 |
140 |
150 |
160 |
170 |
Uwy |
0 |
9 |
19 |
28 |
36 |
44 |
50 |
54 |
57 |
58 |
58 |
56 |
52 |
46 |
39 |
31 |
22 |
12 |
180 |
190 |
200 |
210 |
220 |
230 |
240 |
250 |
260 |
270 |
280 |
290 |
300 |
310 |
320 |
330 |
340 |
350 |
360 |
2 |
8 |
18 |
27 |
36 |
44 |
49 |
54 |
56 |
58 |
57 |
55 |
51 |
44 |
37 |
28 |
20 |
10 |
1 |
gdzie ΔΘ jest różnicą położeń wirnika selsynu nadajnika i odbiornika (transformatorowego)
ksel=
Odchyłka jest mniejsza od........
3. Charakterystyka statyczna wzmacniacza elektronicznego Uwzm=f(Usel)
Zakres liniowej pracy Umin=
Umax=
Współczynnik wzmocnienia wzmacniacza w zakresie liniowej pracy Kwel=
Odchyłka od charakterystyki liniowej
Charakterystyka statyczna amplidyny Uamp=f(Uwzm)
KA=
Zakres liniowości . Uwzmmin= Uwzmmax=
Charakterystyka obciążenia amplidyny Uamp=f(Iamp)
Odpowiedź skokowa silnika prądu stałego Θ=Θ(t) w układzie otwartym dla Uamp=30V
k= ,T1= ,T2=
Przebiegi przejściowe w układzie zamkniętym
Wykres Nr 1
Wykres Nr 2
Wykres Nr 3
Wykres Nr 4
Wykres Nr 5
Wykres Nr 6
Wykres Nr 7
Wykres Nr 1 przedstawia charakterystykę układu otwartego. Po zamknięciu pętli sprzężenia zwrotnego na wykresach obserwujemy tłumienie przebiegów. Tłumienie uzyskujemy poprzez zmianę współczynnika tłumienia wzmacniacza oraz zmianę nastawy korektora. Na wykresach Nr 2 i Nr 3 tłumienie uzyskujemy poprzez dołączenie kondensatora, natomiast wykresy Nr 4 i Nr 5 przedstawiają proces tłumienia sygnału po podłączeniu rezystorów (wykres nr 4 - skrajne położenie suwaka w lewo, wykres Nr 5 skrajne położenie suwaka w prawo). Na wykresie Nr 6 przedstawiony jest przebieg, dla którego obciążenie zostało tak dobrany, by czas regulacji był najkrótszy. Natomiast wykres Nr 7 przedstawia układ dla którego stała tłumienia k=0,5.
Otrzymane w doświadczeniu wyniki wskazują, że zmiany współczynnika wzmocnienia toru głównego mają duży wpływ na charakter przebiegu. Podstawowa zaleta korekcji ze sprzężeniem zwrotnym jest znaczne zmniejszenie wpływu zmian parametrów i nieliniowości charakterystyk zespołu objętego sprzężeniem zwrotnym na warunki pracy układu.
Porównanie dokładności statycznej układu zamkniętego i łącza selsynowego.
QN |
20 |
40 |
60 |
80 |
100 |
120 |
140 |
160 |
180 |
200 |
220 |
240 |
260 |
280 |
300 |
320 |
340 |
360 |
QO |
18 |
37 |
57 |
75 |
96 |
117 |
136 |
158 |
177 |
198 |
219 |
239 |
259 |
279 |
299 |
320 |
338 |
358 |
Przy zmianach kąta w granica 0-360° zauważamy iż maksymalna różnica położeń selsynu, nadajnika i odbiornika wynosi 5. Tak duża wartość wynika z niedokładności urządzeń pomiarowych. Jest ona spowodowana błędami odczytu oraz różnicą pomiędzy rzeczywistą nastawą a wartością pożądaną.