Analiza kultury w organizacji na podstawie PIA PIASECKI S.A.

J. B. Miner w “Orgaznizational Behaviour. Performance and Pruductivity” dowodzi, iż kultura istnieje w organizacji lub inaczej organizacja ma po prostu kulturę. Do źródeł pochodzenia kultury zaliczamy m.in. wartości, wierzenia, normy, wzorce zachowań, symbole, jak i niewidoczne siły, które napędzają działalnością organizacji. Ale są to również systemy znaczeń, wskazówek, dyrektyw mobilizujących członków organizacji do jeszcze efektywniejszego zarządzania i produkowania oraz mechanizmy kontrolne aprobujące lub zakazujące określone zachowania. Innymi słowy kultura jest jednym z podstawowych elementów, który ma niebagatelny wpływ na funkcjonowanie organizacji zarówno na zewnątrz (np. stosunek klienta), jak i do wewnątrz (np. wzajemne relacje między członkami). Większość badaczy zagadnień związanych z kulturą w organizacji jednomyślnie uznaje, iż każda kultura jest niepowtarzalna i jedyna w swoim rodzaju.

Z kolei klasyk i znawca tematu E. H. Schein, kulturze nadaje miano zespołu rozsądnych reguł postępowania, odkrytych, ustanowionych i rozwiniętych przez grupę, służących do zmagania się z problemem wewnętrznej integracji i zewnętrznym dostosowaniem się, które dzięki wystarczająco dobremu działaniu wytyczają nowym członkom sposób myślenia i odczuwania w aspekcie wspomnianych problemów. Stąd tak istotne wydaje się budowanie takich kultur, aby ich struktury umożliwiały zarówno bezkonfliktowe i efektywne działanie poszczególnych jednostek organizacji oraz całych grup, jak i osiąganie założonych celów. Z drugiej strony niewłaściwa kultura może doprowadzić do wielu niepowodzeń i porażek. Indywidualna, niepowtarzalna kultura organizacji wpływa dodatnio bądź ujemnie na wizerunek firmy, który przekłada się stosunek klientów.

Tak więc powstaje zasadne pytanie, czy istnieje recepta na najbardziej efektywną kulturę? Pytanie to nastręcza wielu trudności, za sprawą faktu, iż jak już w swej pracy wspomniałem, że tak jak nie ma dwóch identycznych ludzi, tak też nie ma dwóch takich samych kultur, wytworzonych przez dwie różne organizacje. Jednakże istnieją metody, które umożliwiają stworzenie odpowiedniego wzorca. Otóż bazując na konkretnym przykładzie, amerykańskie firmy uzyskują wysoki poziom doskonałości poprzez traktowanie ludzi z respektem i godnością , i to zarówno pracowników, jak i klientów. T. Peters i R. Waterman wykazują, iż „doskonałe przedsiębiorstwa są przede wszystkim znakomite od podstaw. Firmy te słuchają swoich pracowników i traktują ich jak dorosłych partnerów. Pozwalają sobie na trochę chaosu, który jednak szybko przekształca się w działanie i motyw do efektywniejszej pracy”. Peters i Waterman w swych domysłach posunęli się dalej wyodrębniając atrybuty doskonałości, którymi winna odznaczać się idealnie funkcjonująca firma. Są to m.in. pozostawanie w bliskim kontakcie z klientem, tworzenie świadomości u zatrudnionych, że to dzięki i ich pracy i wysiłkom firma należycie prosperuje, uświadamianie, że prowadzona działalność jest dla firmy najważniejsza oraz tworzenie takiego nastroju u pracowników, aby sądzili, że wartości głoszone przez organizację są najważniejsze.

Każdy nowy pracownik trafiający do organizacji spotyka się systemem określonych procedur, wzorów postępowania, wzajemnych relacji z pracownikami, podejściem do klienta i z wieloma innymi aspektami, które możemy nazwać kulturą danej organizacji. Celem tej pracy będzie ustalenie określonego wzorca kulturowego, jaki istnieje w firmie PIA PIASECKI S.A. Przedstawiona zostanie również historia, aktualna sytuacja firmy na rynku usług oraz dotychczasowe osiągnięcia.

1. Rys historyczny

Przedsiębiorstwo PIASECKI zostało założone w Kielcach w maju 1987 r.. Początkowo funkcjonowało ono jako Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe „PIASECKI” Spółka Cywilna. Wyłącznymi wspólnikami byli właściciele: Andrzej i Lech Piaseccy. Prowadziło ono równolegle działalność w kilku dziedzinach takich jak: usługi budowlane, produkcje materiałów dla potrzeb budownictwa, hurtowy i detaliczny handel ceramiką i elementami wyposażenia łazienek. PBU „PIASECKI” S.C w oparciu o własne zaplecze techniczno-magazynowe produkowało m.in. betonową kostkę brukową, stropy gęstożebrowe „Teriva” oraz aluminiowe elementy wystroju wnętrz.

W 1989 r. przedsiębiorstwo powołało grupę specjalizującą się w dziedzinie prac budowlanych związanych z konserwacją zabytków. Grupa ta działała nie tylko na terytorium Polski (m.in. roboty konserwatorskie w XVIII-wiecznym Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach) , ale również na terytorium Niemiec, gdzie od 1 lipca 1991 r. do 31 grudnia 1994 r. przedsiębiorstwo posiadało własne przedstawicielstwo (siedziba - Konstanz).

Od początku istnienia firmy podstawową aktywnością były usługi budowlano-montażowe w różnych sektorach rynku: budownictwo obiektów użyteczności publicznej, przemysłowych, specjalistycznych i mieszkaniowych.

Na przestrzeni lat 1991 - 2001 doszło do wielu podziałów firmy, w rezultacie czego utworzona została firma PIA PIASECKI S.A.

2. Przedmiot działalności

Obecnie firma PIA PIASECKI S.A. trudni się m.in.:

• budownictwo w pełnym zakresie, w tym: wykonywanie instalacji elektrycznych, która to klasa obejmuje m.in. instalacje alarmów przeciwpożarowych i elektrycznych urządzeń do gaszenia ognia, instalacje systemów alarmowych, instalacje anten i neonów

• działalność w zakresie architektury, inżynierii i pokrewne doradztwo techniczne

• badania i analizy techniczne

• reklama

• działalność komercyjna

• prowadzenie prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie nauk technicznych

• towarowy transport drogowy

• wynajem samochodów osobowych i pozostałych środków transportowych

• wynajem pozostałych maszyn i urządzeń

• wynajem nieruchomości własnych i dzierżawionych

Warto również wspomnieć, iż rejonem działalności firmy PIA PIASECKI S.A., na co wskazuje od kilku lat geograficzna struktura sprzedaży, jest rejon warszawski. Stolica jest głównym rynkiem działalności firmy. Jest to miejsce oferujące największe zapotrzebowanie na budynki użyteczności publicznej, czyli segment rynku, na którym PIA PIASECKI S.A., skupia swoją działalność.

3. Pozycja na rynku i nagrody.

PIA PIASECKI S.A. posiada ugruntowaną pozycje na rynku budowlanym. Firma należy do czołówki liderów tej branży i cieszy się bardzo dobrą reputacją, której dowodem mogą być wysokie pozycje w specjalistycznych rankingach i otrzymane wyróżnienia. M.in..:

• w 1997 r. - 5 miejsce wśród najdynamiczniejszych firm branży budowlanej wg Centrum Analiz Gospodarczo-Ekonomicznych CAGE

• w 1998 r. - 3 miejsce w branży budowlanej w konkursie Gazety Bankowej - „Złote Wawrzyny '98”

• w 1998 r. - 9 miejsce w III edycji Listy 100 obejmującej firmy budowlane i 9 miejsce w II edycji Listy Liderów obejmującej budowlane grupy kapitałowe - wg rankingu Wydawnictwa Murator

• w 1999 r. - 13 miejsce w IV edycji Listy 100 obejmującej firmy budowlane i 7 pozycję na Liście Liderów Budowlanych Grup Kapitałowych - wg rankingu Murator Plus

• w 1999 - 10 miejsce w rankingu General Contractors Warsaw Business Journal

4. Analiza kultury organizacji w PIA PIASECKI S.A.

Po uprzedniej zgodzie kilku pracowników firmy PIA PIASECKI S.A. przeprowadzona została wśród nich ankieta, celem której było określenie, jaki zestaw norm kulturowych istnieje w ich firmie. Z danych uzyskanych z kilku źródeł wyciągnięto średnią, dzięki czemu uzyskaliśmy wartości procentowe w dziesięciu kategoriach (Tabela „Zestaw norm kulturowych w PIA PIASECKI S.A.”).

1. Organizacyjna / osobista duma	50%
2. Wykonanie / jakość	10%
3. Praca zespołowa / komunikacja	-20%
4. Przywództwo / nadzór	50%
5. Korzyści / efektywność kosztów	87,50%
6. Współpracownicy / relacje koleżeńskie	33%
7. Relacja firma-klient	100%
8. Innowacyjność / kreatywność	75%
9. Szkolenie / postęp / rozwój	87,50%
10. Otwartość	37,50%

Tabela „Zestaw norm kulturowych w PIA PIASECKI S.A.”

Uzyskane dane analizujemy w trzech kategoriach:

a) Analiza stosunków międzyludzkich.

Niski współczynnik procentowy co do kwestii pracy zespołowej oraz komunikacji między członkami - -20% skłania nas do stwierdzenia, iż jest to przejaw kultury ekstrawertycznej, gdzie ludzie nie interesują się sobą jako osobami. Co więcej w kulturze ekstrawertycznej ludzie są na ogół pewni siebie i swych możliwości. Wykazują małe poczucie odpowiedzialności za firmę, czego efektem może być niski współczynnik procentowy jakości oferowanych usług - 10%.

Jest to również firma o wysokiej kulturze męskiej, gdzie dominantami są raczej agresja i siła. Przejawia się to w nastawieniu na zadania, a nie na zaspakajanie potrzeb pracowniczych: współpracownicy / relacje koleżeńskie - 33%, praca zespołowa / komunikacja - -20% oraz stosunkowo wysoki poziom indywidualności poszczególnych pracowników - 50%.

Firma PIA PIASECKI S.A. umacnia swą pozycję na rynku również i poprzez inne aspekty swego funkcjonowania, którymi w jej przypadku są m.in. osobista duma pracowników, z racji przynależności do firmy.

Nieco niższy wynik organizacja uzyskuje w pod względem otwartości, jedynie 37,5 %. Przekłada się to na chłód emocjonalny, polegający na nie dzieleniu się w firmie swoimi uczuciami bądź emocjami.

b) Wybór najważniejszych problemów - priorytety, wspólne wzory.

Firma PIA PIASECKI S.A. doskonale radzi sobie w środowisku niespokojnym i burzliwym, czyli takim jakim jest polski rynek usług budowlanych. PIA PIASECKI S.A. jest wysoce innowacyjną jednostką organizacyjną, chętnie podejmuje ryzyko ze względu na zainteresowanie własnym rozwojem.

Wartym zauważenia faktem jest, iż współczynnik procentowy reakcji na potrzeby klienta wynosi aż 100%! Dane te pokrywają się z celami, jakie za główne stawia sobie firma, są to: osiąganie zadowolenia klientów oraz osiąganie wysokich pozycji spółki w rankingach na rynku budowlanym oraz efektów ekonomicznych, a także satysfakcji pracowników.

Korzyści i efektywność kosztów to druga w kolejności najwyższa norma kulturowa w firmie. Pokrywa się to założeniami PIA PIASECKI S.A., dotyczącymi ciągłego wzmacniania potencjału technologicznego.

Takie cele firmy, jak stałe doskonalenie jakości i kompleksowości świadczonych usług oraz oferowanie maksymalnie krótkich okresów realizacji kontraktów wiążą się bezpośrednio ze szkoleniem, postępem i rozwojem firmy. Wytyczone cele mają przedłożenie w rzeczywistości.

C) Stosunek kadry kierowniczej do podstawowych zagadnień w firmie.

Kadra kierownicza PIA PIASECKI S.A. dzięki swoim wpływom realizuje wytyczone przez siebie założenia. Stanowi ona, dzięki wysokiemu współczynnikowi procentowemu przywództwa - 50%, swoisty pas transmisyjny, dzięki któremu przekazywane są wartości i cele.

5. Podsumowanie.

Kultura w PIA PIASECKI S.A. jest zgodna z celami firmy i z przyjętą przez nią strategią. Pracownicy przedsiębiorstwa widzą również, że kultura organizacji ma także wpływ ich osobistą sytuację, innymi słowy przejawia troskę o ich dobro. Jedyne zastrzeżenie budzi niski poziom oferowanych usług - 10%, za sprawą którego może dojść do sytuacji, że PIA PIASECKI S.A. będzie stopniowo tracić klientów.

Autorka pracy naukowej „Kultura w organizacji. Identyfikacja kultur znanych firm.” Lidia Zbiegień-Maciąg jest zwolenniczką opinii, że wartość firmy można wyceniać, stosując dwa kryteria. Pierwsze, będące najbardziej wymiernym, to wycena finansowa. Z kolei drugie, to zdolność firmy do przyciągania zysku, która to rządzi się własnymi prawami. „Osobowość” firmy, czyli jej kultura, jest dużą częścią tej zdolności. Kultura organizacyjna PIA PIASECKI S.A. stoi na wysokim stanowisku, chociaż nie brak jest elementów, które może i powinna nadal udoskonalać!

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

---