Koncepcja agencyjna :

S.T jako instytucja która stanowi integralny element władzy państwowej.

1. Najwyższe dobro publiczne reprezentowane jest przez państwo i ma ono pierwszeństwo nad innymi dobrami publicznymi

2. S.T może przyjmować różne formy podporządkowania wobec państwa

1. Politycznego - rząd centralny nominuje osoby na stanowiska w S.T

2. Ekonomicznego - wtórna redystrybucja środków (głównie finansowych)

3. Prawnego - uchylenia przez rząd centralny prawa lokalnego

Argumenty przeciwników - eliminacja podmiotów terytorialnych - zgoda na to że rząd centralny działa na zasadzie uznaniowości, co sprzyja aparatowi społecznemu i nie efektywnemu gospodarowaniu środkami finansowymi.

Lokalizm autonomiczny: ..... zbliżone do Polski

S.T są autonomicznymi instytucjami społecznymi wyposażonymi w odpowiedni zakres kompetencji, które powinny być respektowane na mocy prawa przez struktury nadrzędne i samorządowe. W koncepcji tej główną rolę odgrywa stanowienie reguły prawa i podmiotowości grup społecznych. Zwolennicy lokalizmu akceptują wartości samorządności w otwarciu dostępu do władzy członków różnych grup społecznych realizując zasadę partycypacji społecznej. S.T jest instytucją która upowszechnia władzy demokratycznej w społeczeństwie. Dzięki autonomii decyzyjnej ustrój samorządowy najlepiej odzwierciedla różnorodność preferencji grup społecznych, związek terenu z ludnością, a osoby sprawujące władzę są poddawane kontroli społecznej w małych jednostkach terytorialnych.

S.T jako instytucja działająca w sposób demokratyczny uprawniona jest do sprawowania władzy w warunkach zaufania społecznego, gdzie łatwiej jest rozwiązać niepopularne problemy i mobilizować społeczność do działania.

Argumenty przeciwników - demokracja nie zawsze idzie w parze z gospodarką, i czasem systemy autorytatywne osiągają znaczny stopień rozwoju gospodarczego i legitymizacji społecznej. Ponadto zbyt daleka posunięta autonomia władz lokalnych prowadzi do nepotyzmu i korupcji. Wreszcie może takie organizowanie się doprowadzić do biurokratyzacji i preferowania interesu urzędników i ludzi związanych z samorządem.

Teoria wyboru publicznego:

Poglądy konserwatywno - liberalne

Zwolennicy kwestionują tezę że samorząd adekwatnie odzwierciedla różnorodność potrzeb społecznych wręcz że odzwierciedla on interesy osób wyżej sytuowanych w strukturach władzy. System wyborów powszechnych powoduje też że politycy chcąc być wybranymi na kolejną kadencje przesadnie rozszerzają dostępność usług publicznych powodując tym kryzys finansowy przez nadmierne zwiększenia wydatków. W działalności samorządu dominuje własny zakres zainteresowań a kontrola ze strony polityków jest nie efektywna.

Optymalne rozwiązanie to:

• Alokacja dóbr i usług na zasadach rynkowych i włączenie sektora prywatnego do usług publicznych. Firmy prywatne zorientowane na zysk są bardziej elastyczne i przy mniejszych kosztach osiągają większe efekty niż struktury samorządowe. Większy udział organizacji prywatnych na rynku usług publicznych przyczynia się do racjonalizowania wydatków przez organizacje społeczne. Proponuje się rozdrobnienie struktur samorządowych mając na celu nadzór nad instytucjami które powinny konkurować ze sobą na rynku usług publicznych. Należy uzależnienie nagradzania pracowników finansowych w zależności od poczynionych przez nich oszczędności.

Przeciwnicy mówią że S.T nie może być rozliczany wg reguł gospodarki rynkowej ponieważ istotą jego działania jest zaspokajanie potrzeb społecznych (publicznych) które nie mogą być funkcją popytu i podaży. Zasady gry rynkowej nie są do pogodzenia z demokratycznym mechanizmem reprezentatywności społecznej. Wykluczenie ekonomiczne pozbawią część społeczności udziału w sferze publicznej.

Koncepcja państwa dualnego:

Państwo w społeczeństwie kapitalistycznym ma 2 funkcje: inwestycyjna i konsumpcyjna.

Inwestycyjna - państwo koncentrowało się na produkcji dóbr i usług poprzez wsparcie okazywane sektorowi prywatnemu.

Konsumpcyjna - bezpośrednia pomoc w postaci rent, emerytur i zasiłków płaconych przez opiekę społeczną oraz udział państwa w świadczeniu usług zdrowotnych i edukacyjnych.

Funkcję inwestycyjną państwo prowadzi w porozumieniu z wybraną grupą kapitalistów, profesjonalistów i ze związkami zawodowymi. Jej realizacja często przebiega z pominięciem zasad demokracji co staję się przyczyną konfliktów i napięć społecznych.

Aby utrzymać stan równowagi społecznej państwo decyduje się na realizacje funkcji konsumpcyjnej której podstawa ma być równy dostęp obywateli do podstawowych dóbr. Realizacja tej funkcji pozostaje w gestii samorządów. Działają one w sposób jawny i bardziej demokratyczny.

Rząd centralny zapewnia ochronę interesów kapitalistów. Zapewnia warunki niezbędne do działań inwestycyjnych co ma przynieść w przyszłych okresach konsumpcję całemu społeczeństwu. S.T prowadzi redystrybucje dóbr o charakterze socjalnym które stanowią podstawę egzystencji ogółu obywateli.

Krytyce poddawano niejasność terminów.

Koncepcja relacji społecznej:

Zakłada ona 2 poziomy instytucjonalne reprezentowania interesów:

1 poziom - makro + polityka rządu centralnego, zarezerwowany dla klas uprzywilejowanych związanych z kapitałem bankowym i przemysłowym.

2 poziom - mikro, lokalne przedsiębiorstwa reprezentujące interesy lub gminy, są one poddawane naciskom ze strony makro struktur skutkiem czego są konflikty typu władza centralna a lokalna, kapitał a zasoby ludzkie

Zadania S.T to:

-mobilizacja zasobów ludzkich w celu przeciwdziałania ekspansji kapitału i rządu centralnego oraz ideologizacji problemów społecznych

-zwiększenie zatrudnienia w sektorze publicznym

-fundusze na rzecz ochrony poziomu zatrudnienia

-polityka równych szans na prace

-stosunkowo niskie opłaty za usługi komunalne

ZADANIA WŁASNE GMINY, POWIATU

zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, dotyczą one:

• ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej

• gminnych dróg ulic i mostów a także placów oraz organizacji ruchu drogowego

• wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymywania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz {utrzymywanie wszystkich mediów!!]

• lokalnego transportu zbiorowego

• ochrony zdrowia

• pomocy społecznej

• kultury w tym biblioteki gminne i inne placówki upowszechniające kulturę

• kultury fizycznej, sportu i turystyki

• targowisk i hal targowych

• zieleni gminnej

• cmentarze

• porządek publiczny i bezpieczeństwo obywateli

• utrzymywanie obiektów gminnych i urządzeń użyteczności publicznej

• polityki pro-rodzinnej

• wspieranie i upowszechnianie idei i pomysłów samorządu

• promocji gminy

• współpracy z organami poza rządowymi, a także ze społecznością ościenna z innych państw.

4 kategorie zadań:

• infrastruktura techniczna

• infrastruktura społeczna

• porządek i bezpieczeństwo

• ład przestrzenny i ekologiczny

ZADANIA POWIATU

• edukacja publiczna

• promocja i ochrona zdrowia

• pomoc społeczna

• polityka pro-rodzinna

• wspieranie osób niepełnosprawnych

• transport zbiorowy i drogi publiczne

• kultura i ochrona dóbr kultury

• kultura fizyczna i turystyka

• geodezja, kartografia, katastrat

• gospodarka nieruchomościami

• administracja architektoniczno - budowlana

• gospodarka wodna

• ochrona środowiska i przyrody

• rolnictwo i leśnictwo oraz rybołówstwo śródlądowe

• porządek publiczny oraz bezpieczeństwo obywateli

• ochrona przeciw pożarowa

• przeciwdziałanie bezrobociu

• ochrona praw konsumenta

• utrzymywanie powiatowych obiektów użyteczności publicznej

• obronność

• promocja powiatu

• współpraca z organizacjami poza rządowymi

5 grup zadań:

• infrastruktura społeczna

• infrastruktura techniczna

• porządku i bezpieczeństwa publicznego

• ochrony środowiska i ładu przestrzennego

• działalność organizatorska zmierzająca do rozwiązania lokalnych problemów(np. przeciwdziałanie bezrobociu)

ZADANIA WOJEWÓDZTWA

- sejmik województwa ma za zadanie przygotować strategię rozwoju województwa

1. Pielęgnowanie polskości i kształtowanie świadomości narodowej, a także rozwijać tożsamość lokalną

2. Pobudzanie aktywności gospodarczej

3. Pobudzanie poziomu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa

4. zachowanie wartości kulturowych i środowiskowych z uwzględnieniem przyszłych pokoleń

5. Kształtowanie ładu przestrzennego

W pojęciu polityki województwa mieści się:

• Tworzenie warunków rozwoju gospodarczego- kreowanie rynku pracy

• Tworzenie i rozbudowa infrastruktury społecznej i technicznej

• Pozyskiwanie i łączenie środków finansowych: publicznych i prywatnych

• Podnoszenie wykształcenia obywateli

• Racjonalne wykorzystanie zasobów, kształtowanie środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju

• Wspieranie rozwoju nauki, techniki i innowacji

• Wspieranie rozwoju kultury

• Promocja walorów i możliwości rozwojowych

ZADANIA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

1. edukacja

2. promocja ochrony zdrowia

3. kultura

4. pomoc społeczna

5. polityka parorodzinna

6. modernizacja terenów wiejskich

7. zagospodarowanie przestrzenne

8. ochrona środowiska

9. gospodarka wodna

10. transport i drogi publiczne

11. kultury fizycznej i turystyki

12. ochrona praw konsumentów

13. obronność

14. bezpieczeństwo publiczne

15. przeciwdziałanie bezrobociu

DO WYŁĄCZNEJ WŁAŚCIWOŚCI RADY GMINY NALEŻY:

1. Sprawy organizacyjne:

-ustalanie statutu gminy

-uchwalanie zakresu działania jednostek pomocniczych

-tworzenie i przystępowanie do spółek i spółdzielni

-tworzenie i likwidacja oraz reorganizacja przedsiębiorstw i innych gminnych jednostek organizacyjnych

-podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej

-podejmowanie uchwał w sprawie właściwości powiatu i województwa

-podejmowanie uchwał w sprawie współdziałania ze społecznością lokalną i regionalną innych gmin lub nawet państw ościennych

2. Sprawy planistyczne:

- uchwalanie studium miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

- uchwalanie programów gospodarczych

3. Sprawy finansowo - majątkowe:

• uchwalanie budżetu gminy

• uchwalanie zasad przekazywania jednostkom pomocniczym mienia i środków na realizację zadań

• podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat

• określenie wysokości sumy do której wójt może samodzielnie zaciągać zobowiązania

• podejmowanie uchwał w sprawie udzielania stypendiów dla uczniów i studentów

4. Sprawy osobowe:

• ustalanie wynagrodzeń dla wójta

• powoływanie i odwoływanie skarbnika gminy, głównego księgowego i sekretarza gminy [wszystko na wniosek wójta]

5. Sprawy kierowniczo - kontrolne:

• stanowienie o kierunkach działania wójta, przyjmowania sprawozdań z jego działalności

• rozpatrywanie sprawy wykonania budżetu

• uchwały w sprawie utrzymania czystości i porządku w gminie

• ustalanie form ochrony przyrody

DO WYŁĄCZNEJ WŁAŚCIWOŚCI RADY POWIATU NALEŻĄ:

sprawy organizacyjne

• uchwalanie statutu powiatu

• uchwalanie zakresu działania jednostek pomocniczych

• tworzenie oraz przystępowanie do fundacji i stowarzyszeń, spółek i spółdzielni

• tworzenie przekształcanie oraz likwidacja jednostek organizacyjnych i wyposażanie ich w majątek

• współdziałanie z innymi powiatami i gminami

• podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej oraz powierzanie gminom i województwom prowadzenia zadań publicznych

sprawy planistyczne

• powiatowy program zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego

• uchwalanie powiatowego programu przeciwdziałaniu bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy

sprawy majątkowo - finansowe

- uchwalanie budżetu powiatowego uchwalanie budżetu gminy

- podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat

- określenie wysokości sumy do której zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania

- podejmowanie uchwał w sprawie udzielania stypendiów dla uczniów i studentów

- uchwały w sprawach majątkowych powiatu

sprawy osobowe

• wybór i odwoływanie zarządu oraz ustalenie wynagrodzenia jego przewodniczącego

• powoływanie i odwoływanie na wniosek starosty skarbnika powiatu i sekretarza powiatu

sprawy kierowniczo - kontrolne

• stanowienie o kierunkach działania zarządu i przyjmowanie sprawozdań z jego działalności

• podejmowanie uchwał w sprawie udzielania lub nie udzielania absolutorium z tytułu wykonania budżetu

• ocena bezpieczeństwa P.Poż. i powodziowego

• stanowienie aktów prawa miejscowego

• ustawy w sprawie flagi i herbu

DO WYŁĄCZNEJ WŁAŚCIWOŚCI SEJMIKU NALEŻĄ:

sprawy prawotwórcze

• uchwalanie statutu województwa

• stanowienie zasad i trybu korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej

• uchwały w sprawie powierzania zadań samorządu innym j.s.t.

• tworzenie oraz przystępowanie do fundacji i stowarzyszeń

• tworzenie oraz przystępowanie do spółek prawa handlowego

• tworzenie przekształcanie oraz likwidacja wojewódzkich jednostek organizacyjnych i wyposażanie ich w majątek

• uchwalanie przepisów dotyczących organizacji wewnętrznej oraz trybu pracy organów samorządu wojewódzkiego

sprawy planistyczne

• uchwalanie strategii rozwoju województwa oraz programów wojewódzkich

• uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego

sprawy majątkowo - finansowe

• stanowienie zasad gospodarowania mieniem wojewódzkim

• podejmowanie uchwały w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej

• uchwalanie budżetu województwa

• ustalanie zasad dotacji z budżetu województwa

• przepisy dotyczące podatków i opłat lokalnych

• podejmowanie uchwał w sprawie udzielania stypendiów dla uczniów i studentów

• uchwały w sprawach majątkowych województwa

sprawy osobowe

• wybór i odwoływanie zarządu oraz ustalenie wynagrodzenia marszałków województwa

• powoływanie i odwoływanie na wniosek marszałka skarbnika województwa (nie ma sekretarza)

sprawy kierowniczo - kontrolne

• rozpoznawanie sprawozdań z wykonania budżetu, wieloletnich planów rozwoju województwa oraz z działalności zarządu

• podejmowanie uchwał w sprawie udzielania lub nie udzielania absolutorium z tytułu wykonania budżetu

sprawy współpracy z zagranicą

• uchwalenie priorytetów współpracy zagranicznej

• uchwały w sprawie uczestnictwa w międzynarodowych zrzeszeniach regionalnych

ZADANIA I KOMPETENCJE WÓJTA

• przygotowywanie projektów uchwał rady gminy

• określenie sposobu wykonania uchwały

• gospodarowanie mieniem komunalnym

• wykonanie budżetu, ogłoszenie uchwały budżetowej, sprawozdanie z wykonania budżetu

• zatrudnianie i zwolnienie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych

• kierowanie bieżącymi sprawami gminy

• wydawanie przepisów porządkowych

• reprezentowanie gminy na zewnątrz

• jest to kierownik urzędu gminy

• wydawanie decyzji administracyjnych

informowanie mieszkańców o założeniach projektu budżetu, kierunkach polityki społeczno -gospodarczej

ZADANIA I KOMPETENCJE ZARZĄDU POWIATU

• przygotowania projektów uchwał

• wykonywanie uchwał

• gospodarowanie mieniem powiatu

• wykonywanie budżetu

• zatrudnienia i zwolnienia kierowników jednostek organizacyjnych powiatu

określanie regulaminu dla jednostek organizacyjnych powiatu

ZADANIA I KOMPETENCJE ZARZĄDU WOJEWÓDZTWA

• wykonywanie uchwał sejmiku

• gospodarowanie mieniem województwa

• przygotowywanie projektów i wykonywanie budżetu województwa

• przygotowywanie projektów strategii rozwoju województwa, planów zagospodarowania przestrzennego i programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie

• organizowanie współpracy ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i międzynarodowym zrzeszeniu regionalnym

• kierowanie, koordynacja i kontrola działalności wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych w tym odwoływanie i powoływanie ich kierowników

• uchwalenie regulaminu organizacyjnego urzędu marszałkowskiego

---