STANDARDY SPRAWOZDAWCZOŚCI FINANSOWEJ tegoroczne wykłady


28.09.2011

Wykład 1

dr A. Kuzior konsultacje: p. 423A, środa 14:00-15:00

Literatura:

  1. I Olchowicz, Sprawozdawczość finansowa według standardów krajowych i międzynarodowych Wa-waA 2009

  2. E. Walińska, Międzynarodowe standardy rachunkowości. Ogólne zasady pomiaru i prezentacji bilansu i rachunku wyników. Kr-ów 2007

  3. A. Jaruga, M. Frendzel, R Ignatowski, P Kabalski, MSSF Kluczowe zagadnienia i rozwiązania praktyczne, SKwP 2006

  4. J. Siewierska, M Kłosowski, Sprawozdanie finansowe 2009 według MSSF/MSR, uor, Wycena, prezentacje, ujawnienia Gda 2010

  5. MSSF tom I i II Stowarzyszenie Księgowych w Polsce 2007

  6. J Turyna Standardy Sprawozdawczości Finansowej MSSF, GAAP, Polskie Ustawodawstwo, Wa-wa 2006

+ Barbara Bielusza „podręcznik samodzielnej nauki księgowania” Część I

Rachunkowość - dostarcza informacji o pozycji finansowej dokonaniach i zmianach tej pozycji, które to informacje są dostępne dla szerokiego grona potencjalnych użytkowników do podejmowania przez nich decyzji ekonomicznych (funkcja informacyjna rachunkowości)

Rachunkowość - sztuka pomiaru, prezentacji, interpretowania działalności gospodarczej.

Rachunkowość = rejestracja operacji gospodarczych

Rachunkowość finansowa

- księgowość (część rejestracyjna)

- rachunek kosztów

- sprawozdawczość finansowa (->sprawozdanie finansowe)

Sprawozdawczość finansowa, reakcja na rozwój zorganizowanych form gospodarczych (powstanie spółek)

Jest to proces odbywający się w ramach rachunkowości (ujecie dynamiczne):

- tworzenia, transformowania informacji charakteryzujących działalność, sytuację finansową i majątkową jednostki gospodarczej w określonym czasie,

- proces za pomocą którego firmy relacjonują ludziom „z zewnątrz” finansowe aspekty swojej działalności w danym okresie [A. Arnold]

Jest to zbiór zestawień liczbowych sporządzanych okresowo zgodnie z obowiązującymi wymogami (ujęcie statyczne)

Sprawozdanie finansowe - forma tabulacyjna nazw i kwot pieniężnych czerpanych z ewidencji księgowej, które ukazuje albo pozycję finansową podmiotu w jakimś czasie albo zmiany w postaci finansowej w trakcie jakiegoś okresu (na podstawie US FASB)

Cel sprawozdania finansowego: zaspokajanie potrzeb informacyjnych szerokiego kręgu użytkowników (głównie zewnętrznych) źródło informacji dla podejmowania decyzji gospodarczych (racjonalnych).

Zakres sprawozdania finansowego (uwzględnia potrzeby informowania odbiorców);

Użytkownicy informacji generowanej przez rachunkowość (użytkownicy sprawozdania finansowego):

Sprawozdanie finansowe: podstawowe narzędzie komunikowania się jednostki z otoczeniem (odbiorcami informacji)

Przekazywanie informacji - konieczność:

Konieczność ustalenia i stosowania norm (regulacji, standardów) stosowanych w rachunkowości finansowej (sprawozdawczości finansowej):

-wiarygodność, łatwość wykorzystania, porównywalność.

Odbiorcy informacji (generowanej przez system rachunkowości):

- krajowi,

- międzynarodowi (zagraniczni)..

Regulacje (normy) w zakresie rachunkowości finansowej:

- krajowe,

- międzynarodowe.

Organy stanowiące normy/standardy (regulacje):

- państwo (normy prawne),

- interesariusze - organizacje profesjonalne (standardy).

Standard rachunkowości:

Standardy sprawozdawczości finansowej

[T.R. Robinson, H. van...

Standardy określają:

Regulacje krajowe

Regulacje krajowe stanowione przez:

Decyzje krajowe (regulacje) stanowione przez:

Modele rachunkowości (sprawozdawczości):

Czynniki kształtujące krajowe regulacje rachunkowości:

Standardy rachunkowości (krajowe)

Polskie standardy rachunkowości:

Ujęcie szerokie - zakres regulacji

Ujęcie wąskie - zasady stanowienia

Standardy Sprawozdawczości a globalizacja.

Globalizacja - stan gospodarki światowej charakteryzuje się liberalizacją handlu i przepływem kapitału, jak również nasilaniem się procesów integracji na świecie i umiędzynarodowieniem życia gospodarczego.

Czynniki wpływające na powstanie międzynarodowych standardów sprawozdawczości:

- handel międzynarodowy

- inwestycje zagraniczne

- korporacje międzynarodowe

- finanse międzynarodowe (rynki finansowe)

05.10.2011

Wykład 2

Harmonizacja i standaryzacja rachunkowości:

- harmonizacja - proces zwiększania porównywalności sprawozdań finansowych poprzez wprowadzenie spójnego zestawu wzorców, opartego na wspólnych założeniach i koncepcjach

- standaryzacja - unifikacja, stosowanie jednolitych rozwiązań, doprowadzenie do ujednolicenia zasad rachunkowości i w konsekwencji do całkowitej porównywalności sprawozdań finansowych

Standardy rachunkowości (krajowe):

US GAAP - Rada Amerykańska (na świecie powołana w 1973r.)

FASB - Rada Standardów Rachunkowości Finansowej

w Polsce jest ustawa o rachunkowości (UoR) z 1994 roku

Międzynarodowe źródła standaryzacji rachunkowości

  1. dyrektywy UE (głównie IV - 1978, VII - 1983) chodziło o jednolite zasady

dyrektywa IV - dotyczy jednostkowych sprawozdań

dyrektywa VII dotyczy sprawozdania skonsolidowanego

uor z września '94 była oparta o dyrektywę IV

  1. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości i Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej

MSR -początki

- X Światowy Kongres Księgowych w Sydney - 1972 - porozumienie w sprawie utworzenia Komitetu Międzynarodowego Standardów Rachunkowości (KMSR),

- Kraje tworzące KMSR - (Londyn 1973) - Australia, Francja, Holandia, Japonie, Kanada, Meksyk, Niemcy (RFN), Wielka Brytania/Irlandia, USA

Harmonizacja rachunkowości:

KMSR - komitet międzynarodowych standardów rachunkowości

KMRS (IASC) - prywatna organizacja powołana w celu:

  1. tworzenie i publikowania Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (MSR) standardów (msr - międzynarodowe standardy rachunkowości), które byłyby stosowane do sporządzania sprawozdań finansowych

  2. prowadzenie działań na rzecz rozwijania i harmonizacji zasad rachunkowości (promujących międzynarodowe standardy, komitet zrzeszał organizacje księgowe z ponad 100 krajów (dokładnie 144))

Struktura KMSR

- rada MSR

- grupa konsultacyjna

I okres działania KMSR (1973 - 2001) - opracowano 41 MSR, Ram Koncepcyjnych, 25 Interpretacji - w tym okresie kraje same podejmowały decyzje o przyjęciu lub odrzuceniu standardu.

Znaczenie MSR i ich zastosowanie:

- zależne od akceptacji przez instytuty krajowe

- podstawa do opracowania regulacji krajowych (były brane przy zmianach w polskiej uor w 2002 roku)

- możliwość stosowania przez spółki giełdowe

1995 UE zezwoliła członkom na stosowanie MSR (i US GAAP)przez spółki które notowały akcje na giełdach zagranicznych

2000 - MSR zaakceptowane przez IOSCO (Międzynarodowe Organizacje Komisji Papierów Wartościowych i Giełd)

Rekonstrukcja KMSR (2000) - przyjęcie nowej konstytucji, zmiana struktury organizacji KMSR, powołanie fundacji KMSR

II etap prac nad MSR - nowa era od 2000 roku

Drugi okres działania

- 2000 - przyjęcie nowej konstytucji, zmiana struktury organizacyjnej KSMR, powołanie Fundacji KMSR

- 2001 - organizacja non-profit zarejestrowana w USA - Fundacja KSMR - obecnie Fundacja MSSF

Cele fundacji MSSF (fundacja KMSR)

  1. tworzenie w publicznym interesie, jednego zestawu wysokiej jakości, zrozumiałych i instytucjonalnie wzmocnionych globalnych standardów rachunkowości

efekt - wysokiej jakości sprawozdanie finansowe, porównywalne, które będzie dobrym wsparciem uczestników rynków kapitałowych w podejmowaniu decyzji ekonomicznych;

  1. promowanie, przestrzeganie standardów

  2. doprowadzenie do zgodności norm krajowych z MSSF, uzyskanie wysokiej jakości rozwiązań

Struktura Fundacji:

a) Rada Papiernicza - KMSR - 22 mężów zaufanie - ze wszystkich kontynentów

- ciało, monitoruje skuteczność działań

- wybiera członków Rady MSR

- zdobywa środki finansowe na działalność, ustala budżet

- zmienia konst.

- nie bierze udziału w pracach nad standardami, wybiera do tego ludzi (członków rady MSR)

do 2001 normy MSR, od 2002 MSSF - jest to tylko zmiana nazwy, zawartość ta sama.

b) Rada międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RSMR/IASB - International Accounting Standards Board) - 15członków posiadających doświadczenie - w pracy biegłych rewidentów, przy sporządzaniu sprawozdań finansowych, przy ich wykorzystaniu, doświadczenie akademickie:

- posiadają wyłączną odpowiedzialność za tworzenie standardów,

  1. Komisje doradcze ds. MSSF - ponad 40 członków + 3 obserwatorów

zadanie:

- doradzanie w sprawie określonych priorytetów (wskazanie priorytetów)

- informowanie Rady o implikacjach wynikających z proponowanych standardów dla użytkowników i sporządzanie sprawozdanie, (informuje radę o problemach o wdrożeniach i zastosowaniu standardów zaakceptowanych wcześniej przez Radę)

- współpracuje z Komitetem ds. Interpretacji MSSF

d) Komitet ds. Interpretacji MSSF 14 członków + przewodniczący bez prawa głosu + 2 obserwatorów (UE, IOSCO)

- pomaga radzie w doskonaleniu i tworzeniu standardów rachunkowości i sprawozdawczości z korzyścią dla użytkowników sprawozdań finansowych, podmiotów je sporządzających i badających,

- w szybkim tempie opracowuje wytyczne dotyczących nowych zagadnień z dziedziny sprawozdawczości finansowej , które nie zostały szczegółowo rozstrzygnięte w MSSF lub też zagadnień wokół których narosły sprzeczne lub niezadowalające interpretacje

Cele tworzenia MSSF

- tworzenie w publicznym interesie, jednego zestawu wysokiej jakości, zrozumiałych i instytucjonalnie wzmocnionych globalnych standardów rachunkowości, które wymagają wysokiej jakości, przejrzystych i porównywalnych informacji w raportach finansowych o one sprawozdawczości finansowej, aby wspomagać uczestników rynków kapitałowych i innych użytkowników w podejmowaniu decyzji ekonomicznych,

- tworzenie standardów w procesie konwergencji standardów krajowych z MSR, aby uzyskać wysokiej jakości rozwiązania,

- promowanie stosowania tych standardów i ich implementacji.

Regulacje wydawane przez RMSR

na nowy standard czeka się kilka lat!

Zawartość standardu MSR

  1. Wprowadzenie (dlaczego wprowadzamy i co w nim jest)

  2. Cel (istota problemu) standardu

  3. Zakres podmiotowy i przedmiotowy (czego dotyczy)

  4. Definicje

  5. Zasady uznawania pozycji związanych z opisywanym problemem (jakie warunki musi mieć pozycja aby znalazła się w bilansie)

  6. Zasady pomiaru wartości (wyceny i ustalanie wyniku)

  7. Zasady prezentacji informacji w sprawozdaniach (co i w jaki sposób przedstawić w informacji dodatkowej, notach objaśniających)

  8. Data wejścia w życie (Rada Standardów daje jakiś czas, od 1 roku do 2 lat)

  9. Załączniki (objaśnienia i przykłady liczbowe)

  10. Uzasadnienia przyjętych rozwiązań

  11. Przewodnik do wdrożenia standardu

Obecnie funkcjonuje: 13 MSSF (MSSF9-2013 (15), MSSF 10 - 13 - 2013, 29 MSR oraz MSSF dla MSP

Proces tworzenia MSSF

- decyzja RMSR o wprowadzeniu prac nad potencjalnym nowym standardem pod obrady (konsultacje z Komisją Doradczą ds. Standardów, organizacjami profesjonalnymi, innymi organizacjami stanowiącymi standardy).

- Określenie planu prac nad projektem standardu (samodzielnie realizowanym przez Radę lub z innym organem stanowiącym standardy, możliwość powołania grupy roboczej).

- Przygotowanie i opublikowanie Dokumentu dyskusyjnego (nieobowiązkowy, wstępne propozycje rozwiązania problemu, zaproszenie do dyskusji).

- Opracowanie i publikacja projektu standardu (obowiązkowo, ma formę proponowanego standardu, po głosowaniu kierowany do publicznej dyskusji).

- Przygotowanie, głosowanie i publikacja standardu.

Rozporządzenie WE Nr 1606/2002 PE i RE z dn. 19 lipca 2002 r. w sprawie stosowania międzynarodowych standardów rachunkowości (cały zestaw standardów)

Sprawozdanie finansowe ≠ sprawozdania skonsolidowane

Sprawozdanie skonsolidowane:

  1. Jednostki nienależące do grupy kapitałowej

  2. grupa kapitałowa

Regulacje Rachunkowości w Polsce

Jednostki w Polsce

- stosuje MSR/MSSF

- stosuje prawo krajowe

w zakresie nieuregulowanych w ustawie o rachunkowości ustanawia się Krajowe Standardy Rachunkowości

KSR nr 1 - Rachunek Przepływów pieniężnych

KSR nr 2 - Podatek dochodowy (odroczony)

KSR nr 3 - Naliczone usługi budowlane

KRS nr 4 - utrata wartości aktywów

KRS nr 5 - Leasing, najem i dzierżawa

KRS nr 6 - rezerwy, rozliczenie międzyokresowe bierne, zobowiązania warunkowe

Jeżeli istnieją kwestie nieuregulowane i nie zawarte w prawie krajowym (uor KRS) można skorzystać z MSR.

19.10.2011

Wykład 3

Ramy koncepcyjne (RK)

Ramy koncepcyjne (RK) IASC/IASB - 1989

Nowe RK - projekt wspólny IASB FASB (2006) - 8 faz

Ramy (Założenia) Koncepcyjne (Konceptualne) Sporządzania o Prezentacji Sprawozdań Finansowych (wg MS...

RK stanowią:

Problemy opisane w RK:

Nowe RK Cel SF ogólnego przeznaczenia:

dostarczenie informacji finansowych o jednostce sprawozdawczej, które są użyteczne dla obecnych i potencjalnych inwestorów, kredytodawców i innych zewnętrznych dostarczycieli kapitału w procesie podejmowania decyzji dotyczących „zaopatrywania” jednostki w kapitał

Wykorzystanie informacji do oceny:

Konieczność posiadania informacji na temat możliwości generowania przepływów pieniężnych:

Podstawa przygotowania informacji:

Nowe RK Cechy jakościowe sprawozdania finansowego

Cechy powodujące, że sprawozdanie finansowe jest użyteczne

Ograniczenia użyteczności sf - koszt

Problemy opisane w RK Cd - wg RK 1989

Podstawowe założenia sporządzania sprawozdań finansowych:

Składniki sprawozdania finansowego:

Definicje

Aktywa - zasoby spełniające równocześnie następujące warunki:

Zobowiązania - ciążący na jednostce obowiązek , z którym wiąże się konieczność pełnienia następujących warunków:

( w tym rezerwy - zobowiązania, których termin wymagalności albo kwota nie są pewne, rezerw musi spełniać wszystkie warunki zobowiązań - obowiązek wykonania świadczeń, możliwość wiarygodnego szacunku)

Kapitał własny - udział pozostały w aktywach jednostki po odjęciu wszystkich zobowiązań

Przychody - wzrost w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych w postaci:

Koszty - zmniejszenie korzyści ekonomicznych w okresie sprawozdawczym w postaci:

Zasady ujmowania elementów sprawozdań finansowych

ujmowanie - uwzględnienie w bilansie lub rachunku zysków i strat pozycji spełniającej określone definicje ( w RK)

Włączenie (ujęcie) elementów do sprawozdania finansowego wymaga:

Składniki sprawozdania finansowego ujmowane są jeżeli:

26.10.2011

WYKŁAD 4

Zasady wyceny składników sprawozdania finansowego:

cena nabycia, koszt wytworzenia, cena sprzedaży netto, wartość godziwa, skorygowana cena nabycia(zamortyzowany koszt), utrata wartości (trwała utrata wartości)

Koncepcje kapitału i zachowania kapitału:

MSR 1

Prezentacja sprawozdań finansowych

Sprawozdanie finansowe ogólnego przeznaczenia (par.7)

Sprawozdanie finansowe dostarcza informacji o (par. 9):

Elementy sprawozdania finansowego (par. 10)

Zasady ogólne ( par. 15-17, 19-20, 24, 25-35, 45, 50 - 51)

Dla poprawnego zrozumienia prezentowanych informacji należy wskazać;

Okres sprawozdawczy za 1 rok.

Sprawozdanie z sytuacji finansowej (MSR1) - par. 60-71

Sposoby prezentacji aktywów i zobowiązań

Cykl operacyjny ....

Aktywa obrotowe i trwałe ( par. 66)

Składnik majątku zaliczany jest do aktywów obrotowych jeżeli:

Wszystkie pozostałe aktywa zalicza się do aktywów trwałych ( długoterminowych).

Zobowiązania długo i krótkoterminowe ( par. 69)

Zobowiązania zalicza się do krótkoterminowych jeżeli:

Aktywa ( par. 54)

Pasywa (par. 54)

Środki trwałe

MSR 16 Rzeczowe Aktywa trwałe

Środki trwałe to składniki majątkowe:

MSR 16 Zasady ustalania wartości początkowej:

Składnik dostosowywany - jego przygotowanie do zamierzonego użytkowania wymaga znacznego czasu.

2.11.2011

WYKŁAD 5

!!! Odszukać informacje na temat kiedy transakcja ma znaczenie handlowe (najlepiej z MSR) !!!

Zadanie 1 (z maila)

Założenia:

Jednostka gospodarcza podpisała umowę na dzierżawę gruntu na okres 10 lat. Na dzierżawionym terenie zamierza wybudować pawilon wystawowy. Natychmiast po zawarciu umowy jednostka przystąpiła do budowy pawilonu. W związku z tym poniosła następujące koszty:

Wiadomo, w momencie podpisania umowy, że jednostka nie będzie mogła jej przedłużyć. Zgodnie z ustaleniami między dzierżawcą i najemcą, pawilon musi być rozebrany a teren pod nim uporządkowany w momencie wygaśnięcia umowy. Szacuje się, że koszt tych czynności wyniesie 200 jp. Zastosowane przy budowie pawilonu technologie spowodowały, że jego budowa została ukończona w niespełna dwa tygodnie, a rozbiórka potrwa nie dłużej niż tydzień.

Stopa procentowa odzwierciedlająca wartość pieniądza w czasie wynosi 10% rocznie.

Plecenie:

Należy ustalić wartość początkową środka trwałego według założeń wynikających z MSR.

Rozwiązanie:

Elementy kształtujące wartość początkową środka trwałego

RAZEM 1 127 j.p.

Obiekt nie spełnia warunków zaliczenia go do aktywów dostosowywanych - krótki czas budowy

Amortyzacja - systematyczne rozłożenie wartości podlegającej amortyzacji na przestrzeni okresu użytkowania

Okres użytkowania jest:

      1. przedziałem czasu, w którym według przewidywań, dany składnik aktywów będzie użytkowany przez jednostkę lub

      2. liczbą jednostek produkcji lub podobnych jednostek, które według przewidywań jednostka uzyska z danego składnika aktywów.

Czynniki wpływające na okres użytkowania:

  1. oczekiwane wykorzystanie składnika aktywów (np. oszacowana wielkość produkcji)

  2. oczekiwane zużycie fizyczne (np.: liczba zmian na których pracuje środek trwały)

  3. technologiczna i rynkowa utrata przydatności (np.: postęp technologiczny, techniczny, zmiany popytu na produkty)

  4. prawne lub inne podobne ograniczenia dotyczące wykorzystania składnika aktywów (terminy umów leasingowych)

Wartość podlegająca amortyzacji - którą jest cena nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika aktywów pomniejszona o wartość końcową tego składnika.

wartość końcowa - wartość rezydualna

Wartość końcowa - kwota, jaką zgodnie ze swoimi przewidywaniami jednostka mogłaby uzyskać obecnie, uwzględniając taki wiek i stan jego składnika, jaki będzie na koniec okresu jego ekonomicznego używania po pomniejszeniu o szacowane koszty zbycia.

MSR 16 Amortyzacja

Zadanie 2 (z maila)

Założenia:

Jednostka gospodarcza jest właścicielem i użytkownikiem jachtu pełnomorskiego. Wykorzystuje go do organizacji cieszących się ogromnym powodzeniem rejsów wokół wybrzeży wysp Eolskich. Wartość początkową jachtu ustalono na kwotę 1 000 000 zł. a okres użytkowania na 16 lat. Ponieważ rejsy są z założenia organizowane dla wymagających, prestiżowych klientów uznano, że po upływie 4 lat będzie wymienione wyposażenie kabin. Jego wartość początkową oszacowano na kwotę 300 000 zł . Uznano, że metoda liniowa amortyzacji spowoduje, że zachowana będzie zasada współmierności.

Polecenie:

Należy ustalić przebieg amortyzacji w pierwszych czterech latach wiedząc, że jednostka stosuje założenia wynikające z MSR 16.

Rozwiązanie:

Stawka amortyzacyjna

Roczna kwota amortyzacji wyposażenia kabin - 25% z 300 000zł = 75 000zł

Roczna kwota amortyzacji pozostałej części jachtu - 6,25% z (1 000 000zł - 300 000zł) = 43 750zł

(Wykład VIII)

Wycena bilansowa - msr16

  1. Model oparty na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Cena nabycia, koszt wytworzenia pomniejszony o umorzenie i odpis z tytułu utraty wartości.

  2. Model oparty na wartości przeszacowanej - wartość godziwa (stosowany dla tych składników, dla których wartość godziwą można ustalić odnośnie wszystkich pozycji aktywów należących o jednej grupy składników o podobnym rodzaju i przeznaczeniu; pomiędzy przeszacowaniami środkami podlega amortyzacji).

Skutki wyceny: