c.d. czynniki glebotwórcze
organizmy żywe - aktywność flory jak i fauny jest istotna w procesach powstawania gleb i jest ściśle zależna od klimatu, wody jak i rodzaju skały macierzystej gleby. Ich rola polega na zwiększeniu urodzajności gleb.
MIKROORGANIZMY żyjące w glebach rozkładają materię organiczną zarówno w warunkach tlenowych jak i beztlenowych. Wydzielając do gleby dwutlenek węgla i różne kwasy organiczne przyśpieszają i modelują złożony proces wietrzenia minerałów i powstawania gleby. Uczestniczą w ten sposób w uruchamianiu (przechodzeniu do roztworów glebowych) niektórych pierwiastków np. P i K. Są kluczowym ogniwem warunkującym obieg pierwiastków w ekosystemach glebowych, niektóre z nich (symbiotyczne i niesymbiotyczne) biorą udział we wzbogacaniu gleb w azot w procesie asymilacji azotu atmosferycznego. Wzrost roślin jest zatem uzależniony od sprawnego działania mikroorganizmów mineralizujących obumarłą substancję organiczną.
Spośród ROŚLIN pionierami w zasiedlaniu skał i tworzeniu gleb są porosty. Wydzielają one kwasy porostowe, wspomagające erozję chemiczną skał i ich kruszenie. Stanowią rezerwuar wody i minerałów i i miejsce gromadzenia się materii organicznej. Zmiany przez nie rozpoczęte umożliwiają następnie zasiedlanie skał przez mchy, paprotniki i wreszcie rośliny nasienne.
Istotna rola w powstawaniu i kształtowaniu gleb przypada roślinności. Współdziałając z tworzywem gleby i czynnikami glebotwórczymi przyczynia się do uformowania zasadniczych profilów glebowych.
Pokrywa roślinna chroni gleby przed działaniem czynników atmosferycznych, nie dopuszczając do rozbijania agregatów glebowych (niszczenie struktury), wypłukiwania cząstek gleby przez wodę (erozja wodna) i wiatr (erozja eoliczna).
Rośliny głęboko zakorzenione przemieszczają składniki pokarmowe z niższych partii profilu do wyższych gdzie akumulują je w formie masy organicznej (asymilacja). Masa ta ulega rozkładowi, wzbogacając górną warstwę gleby w próchnicę i minerały.
FAUNA glebowa odgrywa istotną rolę w mieszaniu materiału glebowego, wzbogacaniu gleby w substancję organiczną, obiegu składników pokarmowych, mineralizacji substancji organicznej (przyspieszenie procesu poprzez jej rozdrobnienie), stabilizacji struktury gleby. W procesach tych biorą udział: krety, myszy, króliki, stonogi, roztocza, skoczogonki, larwy owadów, pająki, mrówki i najważniejsze dżdżownice, które substancję glebową przerabiają w przewodzie pokarmowym, a odchody swe pozostawiają w postaci koprolitów - kompleksów mineralno-organicznych