SPRP I

1) Zasady ustroju- zasady podstawowe, rozstrzygające o charakterze ustrojowym danego państwa i określające panujący w nim system władzy. Suma tych zasad składa się na tożsamość konstytucyjną państwa.

2) wskazują, kto jest suwerenem, ustanawiają podstawowe formy wykonywania władzy i rodzaje organów państwowych do tego powołanych.

=> podstawowe sposoby i treści wykonywania władzy

3) Najważniejsze zasady ustrojowe w Konstytucji- w rozdz. I „Rzeczpospolita”; II - „Wolności , prawa i obowiązki człowieka i obywatela”; wstęp; inne.

4) Zasady:

- suwerenności Narodu

- niepodległości i suwerenności Państwa

- demokratycznego państwa prawa

- społeczeństwa obywatelskiego

- podziału władz

- społecznej gospodarki rynkowej

- przyrodzonej godności człowieka

5) Zasada suwerenności Narodu- art. 4 ust 1

a)- władza zwierzchnia w RP należy do narodu

- Naród to nie tylko osoby narodowości polskiej, ale i mniejszości narodowe; wspólnota wszystkich obywateli RP: my, naród, wszyscy obywatele RP.

=> w praktyce- ci, co mają prawa wyborcze.

b) podstawowe formy wykonywania władzy przez Naród:

art. 4 ust 2- przez swych przedstawicieli lub bezpośrednio (referendum, inicjatywa ludowa)

=> dem bezp i pośr

* 4 rodzaje referendum:

- ogólnokrajowe w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa

- w sprawie wyrażenia zgody na umowę Mn o przekazaniu cześci uprawnień władzy państwowej OM

- w sprawie zatwierdzenia zmiany Konstytucji dotyczącej postanowień rozdz I, II i XII

- lokalne

c) wymagania szczegółowe dla spełnienia zasady:

- demokratyczna procedura wyborcza

- regularne wybory, przedłużenie kadencji tylko w sytuacjach nadzwyczajnych

- zasada pluralizmu politycznego

- zasada podziału władz z odpowiednio silnym parlamentem

- zasada mandatu wolnego

d) organem przedstawicielskim (podejmuje decyzje w imieniu suwerena) jest w Polsce Sejm i Senat, Prezydent nie jest tak określany przez Konstytucję- tradycyjnie należy to do parlamentu.

6) Zasada niepodległości i suwerenności państwa

a) jej podkreślenie w preambule wynika z doświadczeń niewoli; niepodległość oznacza istnienie w obecnych granicach (podkreśla się nienaruszalność) a suwerenność oznacza zdolność państwa do samodzielnego decydowania o wszystkich sprawach (nawiązanie do PRL)

b) z nią wiąże się obowiązek powszechnej służby wojskowej.

c) na jej straży stoi Prezydent.

d) suwerenność nie oznacza zakazu integracji z UE:

art. 90- klauzula europejska- pozwala, by na podstawie umowy międzynarodowej przekazać organizacji międzynarodowej kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach.

*Tryb dojścia do skutku takiej umowy:

- ustawa wyrażająca zgode musi być uchwalona przez obie izby większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy członków. (w Senacie jest to więcej niż trzeba do zmiany Konstytucji)

- Sejm może postanowić (bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy_ o zasąpieniu parlamentarnego wyrażanie zgody referendum ogólnokrajowym

- w referendum- konieczna zgoda przy udziale ponad połowy uprawnionych

* art. 91- pierwszeństwo prawa wspólnotowego wobec ustaw.

e) wprowadzenie wojny tylko w razie zbdorjnej napaści na terytorium RP lub gdy z umowy wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciw agresji.

* zasady użycia sił poza granicami oraz zasady pobytu obcych wojsk w Polsce określa ustawa lub ratyfikowana umowa międzynarodowa.

7) Zasada demokratycznego państwa prawa

a) wprowadzona do polskiego konstytucjonalizmu dopiero nowelą grudniową 1989 roku.

- art. 2 (na samym czele!!!)- rzeczpospolita jest dem p prawnym urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej

- Znaczenie:

* w najszerszym ujęciu- suma cech ustrojowych współczesnego państwa demokratycznego (podział władz, zwierzchnictwo konstytucji, niezależność sądów i niezawisłość sędziów, szczególna rola ustawy jako podstawowego i powszechnego źródła prawa.

=> pokrywa się z innymi zasadami ustroju Polski

* pierwotne rozumienie- węższe, akcentuje formalny aspekt pojęcia; zasada, w myśl której prawo powinno być przestrzegane przez wszystkich adresatów, ale przede wszystkim przez organy państwowe. Oznacza to dla organów władzy publicznej obowiązek działania na podstawie i w granicach prawa (art. 7 Konstytucji) (to właśnie jest zasada praworządności formalnej).

=> obywatel może czynić wszystko, co nie jest zabronione; dla organów państwa tylko to jest dozwolone, co zostało przez prawo przewidziane jako ich zadanie czy kompetencja. Kompetencji organu nie można domniemywać, jeśli nie wynikają bezpośrednio z przepisu.

- może spełniać rolę narzędzia TK uzupełniającego istniejące zasady konstytucyjne- bo da się wyprowadzić wszelkie zasady państwa demokratycznego z tej zasady oraz wolności obywateli.

b) * łączy się z nią zasada przyzwoitej legislacji= zaufania obywatela do państwa- traktowanie obywateli uczciwie- prawo nie może zastawiać pułapek, formułować obietnic bez pokrycia, nie mogą tworzyć sytuacji nadużywania pozycji przez organy itp.

* w ramach tej zasady TK sformułował zasady szczegółowe dotyczące stanowienia prawa:

- zakaz działania prawa wstecz w odniesieniu do przepisów pogarszających sytuację prawną.

- vacatio legis- okres przejściowy od uchwalenia do wprowadzenia (zasadniczo- 14 dni od ogłoszenia).

- ochrona praw nabytych- w zasadzie ustawy powinny je chronić, nabyte raz prawo nie powinno być dobierane. Nie dotyczy praw nabytych niesłusznie.

- zasada określoności prawa- jasne na tyle, by adresat mógł bez problemu określić prawne konsekwencje swego postępowania.

- zasada proporcjonalności- zakaz nadmiernej ingerencji-chodzi o to, by w stanowieniu prawa środki zastosowane do osiągnięcia założonego przez prawodawcę celu były do tego celu proporcjonalne.

- zasada wyłączności wymierzania sprawiedliwości przez władzę sądową.

c) łączy się z nią zasada oparcia systemu źródeł prawa o zasadę hierarchicznej budowy i usytuowanie aktów stanowionych przez parlament na szczycie tej hierarchii

=> nadrzędność konstytucji; zwierzchnictwo ustawy (wobec aktów władzy wykonawczej+ normowanie kwestii najważniejszych); wykonawczy charakter regulacji przyjmowanych przez organy rządowe

8) Zasada społeczeństwa obywatelskiego

=> czyli sytuacja, której obywatel jest podmiotem procesu politycznego, w którym bierze udział.

=> Kons nie używa tego terminu, ale w szeregu przepisów widoczna jest ta idea.

a) założenia zasady:

- każdy obywatel funkcjonuje w kilku podstawowych układach społecznych- politycznym, pracowniczym, terytorialnym. W każdym z układów ma określone interesy oraz dążenia i w każdym z nich powinien dysponować instrumentami pozwalającymimu na ich wyrażenie i realizację.

- Owe interesy i dążenia mają z natury charakter zróżnicowany a często przeciwstawny, stąd ich wyrażanie musi mieć pluralistyczny charakter

Składowe zasady:

b) zasada pluralizmu politycznego- głównie swoboda tworzenia partii oraz działalność innych organizacji zrzeszających obywateli (nie dażące do zdobycia władzy).

[rozwinięcie zasady- patrz niżej- ustawa o partiach politycznych]

* art. 11- cechy organizacji, by była uznana za partię polityczną (wpisana do ewidencji partii politycznych Sądu Okręgowego w Warszawie):

- członkami partii mogą być tylko obywatele polscy

- zrzeszać mogą się w partii tylko na zasadach dobrowolności i równości

- celem działania partii jest wpływanie metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa i sprawowanie władzy publicznej.

* art. 13- zakazy w odniesieniu do tworzenia i działania partii politycznych:

1. zakazy programowo ideologiczne-

-partie odwołujące się do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu.

- których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasowa i narodowościową.

2. zakazy odnoszące się do metod i zasad organizacyjnych pratii:

- założenie lub dopuszczenie stosowania przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa

- przewidywanie utajenia struktur lub członkostwa.

=> orzeczenie o niezgodności z nimi może wydać tylko TK.

c) wolność zrzeszania się- stowarzyszenia (art. 12 i 58)

d) prawo tworzenia związków zawodowych- art. 12- pluralizm związkowy

art. 59- swoboda tworzenia organizacji pracodawców i organizacji rolniczych.

Art. 17- samorządy zawodowe- sprawują pieczę nad niektórymi zawodami.

d) gwarancja istnienia samorządu terytorialnego- bezwzględny nakaz istnienia samorządu w art. 16, ale poza gminą, kształt samorządu określa ustawa.

e) gwarancja wolości środków masowego przekazu- zakaz cenzury prewencyjnej- art. 14

f) gwarancja swobody działania kościołów i związków wyznaniowych- 4 zasady podstawowe: (art. 53)

- równouprawnienie

- neutralność państwa w sprawach religijnych, światopoglądowych i filozoficznych

- oparcie treści związków państwa z kościołami na zasadzie poszanowania ich autonomii, wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie oraz współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego).

- oparcie formy związków państwa z kościołami na ustawach uchwalonych na podstawie umów zawieranych przez RM z ich właściwymi przedstawicielami, a w zw. Z katol- na konkordacie.

9. Zasada podziału i równowagi władz

Art. 10- ustrój RP opiera się na podziale i równowadze władz

a) w sensie przedmiotowym- wydzielenie pewnych rodzajowo odmiennych sfer działania państwa, takich jak stanowienie prawa, wykonywanie prawa, sądzenie

b) w sensie podmiotowym- podziałowi przelotowemu odpowiadają 3 oddzielone od siebie grupy organów państwowych.

* ale poza 3 władzami- NIK, RPO, KRRiTV, KRS

=> w PL- parlamentarny system rzadów- przewaga Parlamentu, co łamie równowagę.

c) sklada się na nią też system hamulców i równowagi władz- zapewnia faktyczną równowagę władz, a przez to ich podział i równość.

d) państwo jednolite, zdecentralizowane.

e) zasada nie ma charakteru absolutnego- odrzucenie możliwości skumulowania całej władzy w rękach 1 podmiotu; nie wyklucza pewnych funkcji jednej władzy wykonywanej przez inną.

*koncepcja domniemywań kompetencyjnych- ze względu na charakter kompetencji można je przypisać poszczególnym władzom; wyprowadzona z 3-podziału władzy.

Jeśli nie jest określone, kto ma ustanowić daną regulację prawną, to powinien robić to parlament.

10. Zasada społecznej gospodarki rynkowej.

a) określa ogólnie ustrój gospodarczy RP.

Art. 20- spol g. r. stanowi podstawę ustroju gosp RP.

b) wg art. 20 Kons, składa się na nią:

- wolność działalności gosp

- własność prywatna

- solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych- negocjacyjne załatwianie spraw spornych

=> powiązanie gospodarki rynkowej z państwa socjalnego

11. Zasada przyrodzonej godności człowieka

a) art. 70, wstęp- wskazują na to. Jest niezbywalna, władza musi ją szanować i chronić. Z niej wypływają prawa i wolności jednostki.

II Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 o partiach politycznych:

Art. 1- Przesłanki uznania za partię

1. Partia polityczna jest dobrowolną organizacją, występującą pod określoną nazwą, stawiającą sobie za cel udział w życiu publicznym poprzez wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki państwa lub sprawowanie władzy publicznej.

2. Partia polityczna może korzystać z praw wynikających z ustaw po uzyskaniu wpisu do ewidencji partii politycznych.

Art. 2- członkostwo

1. Członkami partii politycznych mogą być obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, którzy ukończyli 18 lat.

2. Zakaz przynależności do partii politycznych określają odrębne ustawy.

Art. 3- pracownicy i wolontariusze

Partia polityczna opiera swoją działalność na pracy społecznej członków; do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.

Art. 4 równe traktowanie partii

Organy władzy publicznej są obowiązane do równego traktowania partii politycznych.

Art. 5 jw

Partiom politycznym zapewnia się dostęp do publicznej radiofonii i telewizji na zasadach określonych w odrębnych ustawach.

Art. 6 zakaz zastępowania organów władzy publicznej

Partie polityczne nie mogą wykonywać zadań zastrzeżonych w przepisach prawa dla organów władzy publicznej ani zastępować tych organów w wykonywaniu ich zadań.

Art. 7 zakaz posiadania jednostek w zakładach pracy

Partia polityczna nie może posiadać jednostek organizacyjnych w zakładach pracy.

Rozdział 2
STRUKTURA I ZASADY DZIAŁANIA PARTII POLITYCZNYCH

Art. 8 Zasady działania:

Partie polityczne kształtują swoje struktury oraz zasady działania zgodnie z zasadami demokracji, w szczególności przez zapewnienie jawności tych struktur, powoływania organów partii w drodze wyborów i podejmowania uchwał większością głosów.

Art. 9 Statut

1. Statut partii politycznej określa jej cele, strukturę i zasady działania, a w szczególności:

1. nazwę, skrót nazwy i siedzibę partii,

2. sposób nabywania i utraty członkostwa,

3. prawa i obowiązki członków,

4. organy partii, w tym organy reprezentujące partię na zewnątrz oraz uprawnione do zaciągania zobowiązań majątkowych, ich kompetencje oraz czas trwania ich kadencji,

5. tryb dokonywania wyboru organów partii i uzupełniania składów tych organów,

6. sposób zaciągania zobowiązań majątkowych, uzyskiwania środków finansowych oraz tryb sporządzania i zatwierdzania informacji o działalności finansowej partii,

7. zasady tworzenia i znoszenia terenowych jednostek organizacyjnych partii,

8. zasady dokonywania zmian statutu,

9. sposób rozwiązania się partii oraz tryb połączenia z inną partią lub innymi partiami.

2. Statut partii politycznej uchwala zgromadzenie ogólne członków partii lub zgromadzenie ich demokratycznie wybranych przedstawicieli.

Art. 10 Prawo wystąpienia z partii

Członek partii politycznej ma prawo do wystąpienia z niej.

Rozdział 3
EWIDENCJA PARTII POLITYCZNYCH

Art. 11 Ewidencja

1. Partię polityczną zgłasza się do ewidencji partii politycznych, zwanej dalej "ewidencją", prowadzonej przez Sąd Okręgowy w Warszawie, zwany dalej "Sądem".

2. Zgłoszenie powinno zawierać nazwę, skrót nazwy i określenie adresu siedziby partii politycznej oraz imiona, nazwiska i adresy osób wchodzących w skład organów uprawnionych w statucie do reprezentowania partii na zewnątrz oraz do zaciągania zobowiązań majątkowych. Do zgłoszenia można załączyć wzorzec symbolu graficznego partii politycznej.

3. Do zgłoszenia należy załączyć:

1. statut partii politycznej,

2. wykaz zawierający imiona, nazwiska, adresy zamieszkania, numery ewidencyjne PESEL i własnoręczne podpisy popierających zgłoszenie co najmniej 1000 obywateli polskich, którzy ukończyli 18 lat i mają pełną zdolność do czynności prawnych; każda strona wykazu powinna być opatrzona adnotacją zawierającą nazwę partii politycznej zgłaszanej do ewidencji.

4. Do zbierania podpisów osób popierających zgłoszenie, o których mowa w ust. 3, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 5 lipca 1990 r. - Prawo o zgromadzeniach

5. Nazwa, skrót nazwy i symbol graficzny partii politycznej powinny odróżniać się wyraźnie od nazw, skrótów nazw i symboli graficznych partii już istniejących.

6. Zgłoszenia dokonują 3 osoby spośród osób, o których mowa w ust. 2, przyjmując odpowiedzialność za prawdziwość danych zawartych w zgłoszeniu.

Art. 24- Finansowanie partii

1. Majątek partii politycznej powstaje ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, z dochodów z majątku oraz z określonych ustawami dotacji i subwencji.

2. Majątek partii politycznej może być przeznaczony tylko na cele statutowe lub charytatywne.

3. (Partia polityczna nie może prowadzić działalności gospodarczej.

4. Partia polityczna może pozyskiwać dochody z majątku pochodzące jedynie:

1. z oprocentowania środków zgromadzonych na rachunkach bankowych i lokatach,

2. z obrotu obligacjami Skarbu Państwa i bonami skarbowymi Skarbu Państwa,

3. ze zbycia należących do niej składników majątkowych,

4. z działalności, o której mowa w art. 27.

5. Partia polityczna może użyczać posiadane przez siebie nieruchomości i lokale jedynie na biura poselskie, senatorskie oraz biura radnych gminy, powiatu albo województwa.)

(ust. 3-5 w art. 24 wchodzą w życie z dniem 1.11.2002 r. (Dz.U. z 2001 r. Nr 46, poz. 499, Nr 154, poz. 1802)

6. Partia polityczna nie może przeprowadzać zbiórek publicznych.

7. Partia polityczna może zaciągać kredyty bankowe na cele statutowe.

8. Partia polityczna może gromadzić środki finansowe jedynie na rachunkach bankowych, z zastrzeżeniem art. 26a.

Art. 25 Darowizny

1. Partii politycznej mogą być przekazywane środki finansowe jedynie przez osoby fizyczne, z zastrzeżeniem przepisów ust. 2, art. 24 ust. 4 i 7, art. 28 ust. 1 oraz przepisów ustaw dotyczących wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyborów do Parlamentu Europejskiego w zakresie dotacji podmiotowej.

2. Partia polityczna nie może przyjmować środków finansowych pochodzących od:

1. osób fizycznych niemających miejsca zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, z wyłączeniem obywateli polskich zamieszkałych za granicą,

2. cudzoziemców mających miejsce zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wartości niepieniężnych.

4. Łączna suma wpłat od osoby fizycznej na rzecz partii politycznej, z wyłączeniem składek członkowskich w kwocie nieprzekraczającej w jednym roku minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu poprzedzającym wpłatę, oraz wpłat na Fundusz Wyborczy partii politycznej, nie może przekraczać w jednym roku 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu poprzedzającym wpłatę.

5. Jednorazowa wpłata kwoty przekraczającej minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów, obowiązujące w dniu poprzedzającym wpłatę, może być dokonywana na rzecz partii politycznej jedynie czekiem, przelewem lub kartą płatniczą.

Art. 28 Subwencje państwowe

1. Partia polityczna, która:

1. w wyborach do Sejmu samodzielnie tworząc komitet wyborczy otrzymała w skali kraju co najmniej 3% ważnie oddanych głosów na jej okręgowe listy kandydatów na posłów albo

2. w wyborach do Sejmu weszła w skład koalicji wyborczej, której okręgowe listy kandydatów na posłów otrzymały w skali kraju co najmniej 6% ważnie oddanych głosów,

ma prawo do otrzymywania przez okres kadencji Sejmu, w trybie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie, subwencji z budżetu państwa na działalność statutową, zwanej dalej "subwencją".

2. Subwencja przysługująca koalicji wyborczej partii politycznych dzielona jest na rzecz partii wchodzących w jej skład w proporcjach określonych w umowie zawiązującej koalicję wyborczą. Proporcje określone w tej umowie nie mogą być zmienione.

3. Umowa zawiązująca koalicję wyborczą przedkładana jest do rejestracji w Państwowej Komisji Wyborczej pod rygorem nieważności.

4. Jeżeli partie polityczne wchodzące w skład koalicji wyborczej nie określiły w umowie zawiązującej koalicję wyborczą proporcji, o których mowa w ust. 2, subwencja nie przysługuje.

5. W przypadku rozwiązania się koalicji wyborczej po uzyskaniu prawa do subwencji, subwencja przysługuje partiom politycznym wchodzącym w skład koalicji wyborczej w proporcjach określonych w umowie zawiązującej koalicję wyborczą.

6. Subwencja, o której mowa w ust. 1, przysługuje poczynając od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym odbyły się wybory. Subwencja wypłacana jest do końca roku, w którym odbywają się kolejne wybory, z zastrzeżeniem art. 32.

Art. 29

1. Wysokość rocznej subwencji, o której mowa w art. 28, dla danej partii politycznej albo koalicji wyborczej ustalana jest na zasadzie stopniowej degresji proporcjonalnie do łącznej liczby głosów ważnych oddanych na listy okręgowe kandydatów na posłów tej partii albo koalicji wyborczej, w rozbiciu na liczby głosów odpowiadające poszczególnym przedziałom określonym w procentach, według następującego wzoru:

S = W₁ x M₁ + W₂ x M₂ + W₃ x M₃ + W₄ x M₄ + W₅ x M₅

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

S - kwota rocznej subwencji,

W_1-5 - liczby głosów kolejno obliczane dla każdego wiersza poniższej tabeli, podane odrębnie w wyniku rozbicia łącznej liczby głosów ważnych oddanych w skali kraju łącznie na listy okręgowe kandydatów na posłów danej partii politycznej albo koalicji wyborczej, odpowiednio do wyznaczonego w procentach przedziału,

M_1-5 - wysokość kwoty w złotych dla kolejnych wierszy poniższej tabeli:

Wiersz	Głosy ważne oddane w całym kraju łącznie na listy okręgowe kandydatów na posłów danej partii politycznej albo koalicji wyborczej w rozbiciu odpowiednio dla każdego przedziału		Wysokość kwoty za jeden głos (M)
		procent		liczba głosów (W)
1	do 5%		10 złotych
2	powyżej 5% do 10%		8 złotych
3	powyżej 10% do 20%		7 złotych
4	powyżej 20% do 30%		4 złote
5	powyżej 30%		1 złoty 50 groszy

2. Roczna subwencja, w kwocie ustalonej na podstawie ust. 1 i art. 28, jest każdego roku w okresie kadencji Sejmu wypłacana danej partii politycznej w czterech równych kwartalnych ratach, z zastrzeżeniem art. 32.

3. Podstawę wypłacenia subwencji stanowi złożenie przez organ partii politycznej statutowo uprawniony do jej reprezentowania na zewnątrz, w terminie do 31 marca każdego roku, wniosku o wypłacenie subwencji na dany rok, sporządzonego na urzędowym formularzu i potwierdzonego przez Państwową Komisję Wyborczą w przedmiocie uprawnienia do subwencji oraz jej wysokości.

4. Środki finansowe pochodzące z subwencji gromadzi się na osobnym subkoncie rachunku bankowego partii politycznej. Przekazania subwencji na wskazany przez partię polityczną rachunek bankowy dokonuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.

5. Pierwsza kwartalna rata przysługującej partii politycznej subwencji wypłacona zostanie najpóźniej 30 dnia od dnia ogłoszenia przez Państwową Komisję wyborczą w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" informacji o przyjętych i odrzuconych sprawozdaniach wyborczych komitetów wyborczych.

6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze rozporządzenia, podwyższy kwoty, o których mowa w ust. 1, w przypadku wzrostu wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem o ponad 5%, w stopniu odpowiadającym wzrostowi tych cen.

7. Wskaźnik wzrostu cen, o którym mowa w ust. 6, ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do 20 dnia pierwszego miesiąca każdego kwartału.

Rozdział 5
POSTĘPOWANIE W SPRAWIE STWIERDZENIA SPRZECZNOŚCI Z KONSTYTUCJĄ CELÓW LUB DZIAŁALNOŚCI PARTII POLITYCZNYCH

Art. 42

Rozpoznawanie spraw o stwierdzenie sprzeczności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych należy do właściwości Trybunału Konstytucyjnego.

Art. 43

Tryb postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawach, o których mowa w art. 42, określa ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym.

Art. 44

1. Jeżeli Trybunał Konstytucyjny wyda orzeczenie o sprzeczności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznej, Sąd wydaje niezwłocznie postanowienie o wykreśleniu wpisu partii z ewidencji.

2. Postanowienie Sądu, o którym mowa w ust. 1, nie podlega zaskarżeniu.

Rozdział 6
LIKWIDACJA PARTII POLITYCZNEJ

Art. 45

Partia polityczna podlega likwidacji wskutek:

1. rozwiązania mocą uchwały uprawnionego statutowego organu partii,

2. postanowienia Sądu o wykreśleniu wpisu partii z ewidencji z przyczyn, o których mowa w art. 20, 21, 39 i 44.

III ustawa z dnia 6 lipca 2001 o Trójstronnej Komisji ds. Spaw Społeczno- Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego

Rozdział 1
Cel i zadania Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych

Art. 1. Cel
1. Trójstronna Komisja do Spraw Społeczno-Gospodarczych, zwana dalej "Komisją", stanowi forum dialogu społecznego prowadzonego dla godzenia interesów pracowników, interesów pracodawców oraz dobra publicznego.
2. Celem działalności Komisji jest dążenie do osiągnięcia i zachowania pokoju społecznego.
3. Do kompetencji Komisji należy prowadzenie dialogu społecznego w sprawach wynagrodzeń i świadczeń społecznych oraz w innych sprawach społecznych lub gospodarczych, a także realizacja zadań określonych w odrębnych ustawach.

Art. 2. Zasady
1. Każdej ze stron Komisji przysługuje prawo wniesienia pod obrady Komisji sprawy o dużym znaczeniu społecznym lub gospodarczym, jeżeli uzna, że jej rozwiązanie jest istotne dla zachowania pokoju społecznego.
2. Każda ze stron Komisji, również wspólnie z inną stroną Komisji, może zająć stanowisko w każdej sprawie dotyczącej polityki społecznej lub gospodarczej.
3. Każda ze stron Komisji może wezwać inną stronę Komisji do zajęcia stanowiska w sprawie, którą uzna za mającą duże znaczenie społeczne lub gospodarcze.
4. Strona pracowników i strona pracodawców Komisji mogą zawierać ponadzakładowe układy zbiorowe pracy obejmujące ogół pracodawców zrzeszonych w organizacjach, o których mowa w art. 7 ust. 1, lub grupę tych pracodawców oraz pracowników zatrudnionych przez tych pracodawców, a także porozumienia określające wzajemne zobowiązania tych stron.
5. Do układów, o których mowa w ust. 4, stosuje się przepisy art. 239-24113 Kodeksu pracy, z wyłączeniem art. 2419 § 3-5.

Rozdział 2
Skład i organizacja Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych

Art. 4. 
1. W skład Komisji wchodzą przedstawiciele strony rządowej, strony pracowników oraz strony pracodawców.
2. W pracach Komisji biorą udział przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, z głosem doradczym, w zakresie dotyczącym wykonywania zadań publicznych przez samorząd terytorialny.
3. W pracach Komisji biorą udział, z głosem doradczym, przedstawiciel Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz przedstawiciel Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Art. 18. 

1. W skład wojewódzkiej komisji dialogu społecznego wchodzą przedstawiciele:
1) wojewody - jako strona rządowa,
2) organizacji, o których mowa w art. 6 ust. 1 - jako strona pracowników,
3) organizacji, o których mowa w art. 7 ust. 1 - jako strona pracodawców,
4) marszałka województwa - jako strona samorządowa.
2. Wojewódzka komisja dialogu społecznego może zapraszać do udziału w posiedzeniach przedstawicieli powiatów i gmin z terenu województwa.
3. Członków wojewódzkiej komisji dialogu społecznego powołuje i odwołuje wojewoda, który wchodzi w skład tej komisji jako jej przewodniczący.
4. Szczegółowe zasady i tryb działania wojewódzkich komisji dialogu społecznego, a także ustalania ich składu, w tym powoływania i odwoływania członków tych komisji, oraz ich uprawnienia związane z pracą w komisji określa, w drodze rozporządzenia, Prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii organizacji, o których mowa w art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1, oraz strony samorządowej w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
5. Obsługę wojewódzkiej komisji dialogu społecznego zapewnia biuro wojewódzkiej komisji dialogu społecznego będące komórką organizacyjną urzędu wojewódzkiego.

---